Οστεοπόρωση: Συμπτώματα-Ενδείξεις-Αντιμετώπιση

Οστεοπόρωση: Συμπτώματα-Ενδείξεις-Αντιμετώπιση
Τι είναι
Παράγοντες Κινδύνου
Συμπτώματα- Ενδείξεις
Διάγνωση
Διατροφικές Οδηγίες
Άσκηση
Συνοψίζοντας
Νομίζω δεν θα ήταν υπερβολή να πω ότι ο όρος οστεοπόρωση είναι κάτι με το οποίο όλοι λίγο έως πολύ είμαστε εξοικειωμένοι. Ίσως, η μία σου γιαγιά να είχε οστεοπόρωση ή να έχεις ακούσει για κάποια ηλικιωμένη κυρία που έσπασε το πόδι της λόγω οστεοπόρωσης. Μήπως σου θυμίζει και εσένα κάτι; Πιστεύω πως ναι.
Η οστεοπόρωση, άλλωστε, είναι μία κατάσταση που συναντάω συχνά στη διαιτολογική μου πράξη, όχι ωστόσο συχνά ως βασικό λόγο επίσκεψης. Και όμως θα έπρεπε μόλις ακούσεις από τον ιατρό ότι έχεις οστεοπένια ή οστεοπόρωση, να επικεντρωθείς στην διατροφική σου υποστήριξη.

Κατέβασε δωρεάν ένα e-book που θα σε βοηθήσει να πετύχεις καλύτερη απορρόφηση του ασβεστίου μέσω της διατροφής σου
Και ένας λόγος παραπάνω αν είσαι γυναίκα που πλησιάζει στην εμμηνόπαυση είμαι σίγουρος ότι το «άγχος» της οστεοπόρωσης έχει ήδη αρχίζει να σε απασχολεί.
Σε ενδιαφέρει να γνωρίζεις
Τι ακριβώς ορίζουμε ως οστεοπόρωση;
Ποιοι παράγοντες την προδιαθέτουν;
Μπορούμε να την αντιμετωπίσουμε;
Σε αυτά και άλλα πολλά ερωτήματα θα προσπαθήσω να σου απαντήσω μέσα από αυτόν τον αναλυτικό οδηγό σχετικά με την οστεοπόρωση. Stay tuned λοιπόν και βρες τις πληροφορίες και απαντήσεις που αναζητάς.
Τι είναι οστεοπόρωση;
Μιλώντας για οστεοπόρωση, λοιπόν, ας δούμε αρχικά τι ακριβώς είναι. Πρόκειται για μία ασθένεια των οστών που εμφανίζεται όταν το σώμα είτε χάνει πάρα πολλή οστική μάζα, είτε δεν καταφέρνει να συνθέσει σωστά την οστική μάζα ή ίσως και τα δύο. Αυτή η κατάσταση οδηγεί σε εξασθένιση των οστών, μέσα από τη μείωση της οστικής μάζας.

Στην οστεοπόρωση τα οστά γίνονται πιο εύθραυστα και μπορεί πιο εύκολα να σπάσουν μετά από πτώση. Σε πολύ σοβαρές περιπτώσεις μάλιστα αρκεί ακόμη και ένα μικρό μόνο χτύπημα, ώστε να προκληθεί σπάσιμο σε κάποιο οστό.
Το παράδειγμα της Κηρήθρας
Με άλλα λόγια και για να μπορέσει κανείς να το «φανταστεί» καλύτερα θα λέγαμε ότι στην οστεοπόρωση έχουμε ένα «πορώδες οστό». Σκέψου ότι αν κοιτούσες ένα υγιές οστό στο μικροσκόπιο θα έβλεπες ότι μοιάζει αρκετά με κηρήθρα. Όταν εμφανίζεται οστεοπόρωση, οι τρύπες και τα κενά στην κηρήθρα είναι πολύ μεγαλύτερα από ότι στα υγιή οστά. Καθώς τα οστά γίνονται λιγότερο πυκνά, εξασθενούν και είναι πιο πιθανό να σπάσουν.
Μορφές Οστεοπόρωσης
Υπάρχουν 2 μορφές οστεοπόρωσης: η πρωτοπαθής και δευτεροπαθής οστεοπόρωση.
Η πρωτοπαθής οστεοπόρωση είναι η πιο κοινή μορφή της νόσου και περιλαμβάνει την οστεοπόρωση που σχετίζεται με την εμμηνόπαυση στις γυναίκες και την οστεοπόρωση λόγω ηλικίας ή αλλιώς οστεοπόρωση των ηλικιωμένων.
Η δευτεροπαθής οστεοπόρωση προέρχεται από σαφή αιτία και εμφανίζεται είτε όταν συνυπάρχουν κάποιες παθήσεις όπως για παράδειγμα η ρευματοειδής αρθρίτιδα, είτε σε ασθενείς που λαμβάνουν φαρμακευτική αγωγή που περιλαμβάνει κορτιζόνη, αντιεπιληπτικά χάπια κ.α.
Χρήσιμο Tip
Η οστεοπόρωση λόγω εμμηνόπαυσης σχετίζεται με τη μείωση των οιστρογόνων και ανδρογόνων που έχουν σαν αποτέλεσμα η απορρόφηση των οστών να υπερβαίνει τον σχηματισμό νέου οστού. Στην οστεοπόρωση των ηλικιωμένων η σταδιακή απώλεια οστού προκαλείται από την απώλεια προδρόμων βλαστικών κυττάρων.
Οστεοπενία: Πρόδρομος της Οστεοπόρωσης
Τέλος να σου πω ότι προτού φτάσει κανείς στην οστεοπόρωση προηγείται το στάδιο της οστεοπενίας. Ποια η διαφορά τους;
Πρόκειται απλά για δύο στάδια της ίδιας νόσου. Στην οστεοπενία η οστική πυκνότητα έχει μειωθεί όχι όμως στο βαθμό που να θεωρείται ότι κάποιος έχει οστεοπόρωση.
Αν διαγνώστηκες με οστεοπενία θυμήσου ότι η πρόληψη είναι άκρως σημαντική για να αποφύγεις ή/και καθυστερήσεις την οστεοπόρωση.
Οστική Πυκνότητα & Ρύθμιση ασβεστίου
Τα οστά αποτελούνται από 2 είδη οστίτη ιστού, τον σπογγώδη και τον φλοιώδη οστίτη ιστό.
Κάθε οστό περιέχει διαφορετικές αναλογίες φλοιώδους και σπογγώδους ιστού.
Ο οστίτης ιστός είναι μεταβολικά ενεργός σε όλη τη διάρκεια της ζωής σου και μεταξύ των άλλων είναι υπεύθυνος για τη ομοιοστασία του ασβεστίου στο αίμα, με άλλα λόγια φροντίζει ώστε τα επίπεδα ασβεστίου στο αίμα σου να παραμένουν σε φυσιολογικά επίπεδα.
Όταν υπάρχει απώλεια ασβεστίου από τα οστά, γίνονται λεπτότερα και περισσότερο εύθραυστα. Η περιορισμένη μείωση της οστικής πυκνότητας ονομάζεται οστεοπενία, ενώ η πιο εκτεταμένη ονομάζεται οστεοπόρωση.
Συνέπειες της Οστεοπόρωσης
Υπολογίζεται ότι η οστεοπόρωση ευθύνεται για περίπου δύο εκατομμύρια κατάγματα οστών κάθε χρόνο.
Μέχρι το 2025, οι ειδικοί προβλέπουν ότι η οστεοπόρωση θα είναι υπεύθυνη για περίπου τρία εκατομμύρια κατάγματα και 25,3 δισεκατομμύρια δολάρια σε κόστος ετησίως.
Αντιλαμβάνεσαι, λοιπόν, ότι η οστεοπόρωση είναι μία σοβαρή εξελισσόμενη νόσος. Συνέχισε να διαβάσεις και θα μάθεις ποιοι παράγοντες αυξάνουν τον κίνδυνο για την εμφάνιση οστεοπόρωσης.
Ποιοι είναι οι προδιαθεσικοί παράγοντες που προκαλούν την Οστεοπόρωση;
Ηλικία: άνω των 35 ετών
Από τους σημαντικότερους παράγοντες κινδύνου για οστεοπόρωση είναι η ηλικία. Καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής, το σώμα σου «καταστρέφει» οστά και συνθέτει νέα. Ωστόσο, από την ηλικία των 35 και μετά το σώμα καταστρέφει οστά πιο γρήγορα από την ταχύτητα σύνθεσης νέου οστού, με αποτέλεσμα να παρατηρείται σταδιακή μείωση στην οστική πυκνότητα.
Είτε είσαι άντρας είτε γυναίκα η οστική σου πυκνότητα αρχίζει και μειώνεται μετά τα 35 και αυτό αποτελεί μία φυσιολογική εξέλιξη.
Φύλο: Άνδρας ή Γυναίκα
Αν είσαι γυναίκα τότε δυστυχώς φαίνεται να έχεις έως και 4 φορές περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξεις οστεοπόρωση σε σχέση με έναν άνδρα. Αυτό συμβαίνει επειδή οι γυναίκες τείνουν να είναι πιο μικρόσωμες και συνήθως ζυγίζουν λιγότερο από τους άνδρες. Επιπλέον, όμως, o πιο σημαντικός λόγος είναι ότι οι γυναίκες μετά την ηλικία των 50 ετών περνούν στην φάση της εμμηνόπαυσης και για το λόγο αυτό διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης οστεοπόρωσης. Σε αυτή την περίπτωση, η οστεοπόρωση, όπως ανέφερα και προηγουμένως, σχετίζεται με την αλλαγή στα επίπεδα των ορμονών. Από την άλλη ένας άνδρας συνεχίζει να χάνει οστική μάζα στην αντίστοιχη ηλικία, αλλά με ρυθμό πολύ πιο μικρό από ότι η γυναίκα. Όταν βέβαια φτάνουμε σε ηλικίες 65-70 ετών τόσο οι γυναίκες όσο και οι άνδρες χάνουν οστική μάζα με τον ίδιο πλέον ρυθμό.
Κληρονομικότητα: Τα γονίδια μας
Έρευνες δείχνουν ότι ο κίνδυνος για οστεοπόρωση και κατάγματα μπορεί να αυξηθεί εάν κάποιος από τους γονείς σου έχει ιστορικό οστεοπόρωσης ή κατάγματος ισχίου.
Κάπνισμα: Άλλος ένας λόγος να το κόψεις
Γνώριζες ότι ολοένα και περισσότερες μελέτες δείχνουν ότι το κάπνισμα αποτελεί παράγοντα κινδύνου για την οστεοπόρωση και το κάταγμα; Το κατά πόσο η χρήση καπνού επιδρά άμεσα στην υγεία των οστών ή εάν τα άτομα που καπνίζουν συγκεντρώνουν περισσότερους παράγοντες κινδύνου για οστεοπόρωση, είναι κάτι που βρίσκεται ακόμη υπό διερεύνηση. Το κάπνισμα δείχνει να επιβαρύνει ακόμη περισσότερο την υγεία των οστών, όταν συνυπάρχει με πολύ χαμηλό σωματικό βάρος, έλλειψη άσκησης και κακή διατροφή. Επιπλέον, ορμονικές αλλαγές που οφείλονται στο κάπνισμα φαίνεται να επιδρούν στη δραστηριότητα και τη λειτουργία των οστικών κυττάρων.
Αν λοιπόν είσαι καπνιστής/ίστρια ο αυξημένος κίνδυνος για οστεοπόρωση είναι ένας ακόμη λόγος να σκεφτείς σοβαρά την διακοπή του, δεν νομίζεις;
Διατροφή
Ξεκινώντας από την παιδική ηλικία και έως το γήρας, μια δίαιτα με χαμηλή πρόσληψη σε ασβέστιο και βιταμίνη D μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο για οστεοπόρωση και κατάγματα. Επιπλέον, αν ακολουθείς συχνά πολύ αυστηρές δίαιτες ή έχεις μειωμένη πρόσληψη πρωτεΐνης τότε αυξάνεις τον κίνδυνο απώλειας οστικής μάζας και οστεοπόρωσης. Τέλος, η χρόνια υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ αποτελεί έναν ακόμη σημαντικό παράγοντα κινδύνου της νόσου.
Καθιστικός τρόπος ζωής
Τα χαμηλά επίπεδα σωματικής δραστηριότητας και οι παρατεταμένες περίοδοι αδράνειας μπορούν να συμβάλουν σε αυξημένο ρυθμό απώλειας οστού. Επιπλέον αν η φυσική σου κατάσταση δεν είναι καλή τότε διατρέχεις αυξημένο κίνδυνο για πτώση.
Φαρμακευτική αγωγή: Συζήτηση με τον ιατρό σου
Η μακροχρόνια χρήση ορισμένων φαρμάκων σχετίζεται με αυξημένη οστική απώλεια και κατά συνέπεια εμφάνιση οστεοπόρωσης. Μερικά παραδείγματα τέτοιων φαρμάκων είναι και τα παρακάτω:
Γλυκοκορτικοειδή που χρησιμοποιούνται σε περιπτώσεις άσθματος και στη ρευματοειδή αρθρίτιδα.
Αντιεπιληπτικά φάρμακα
Αντικαρκινικά φάρμακα
Εκλεκτικοί αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης, φάρμακα που χρησιμοποιούνται στην θεραπεία της κατάθλιψης και του άγχους
Φάρμακα για τη θεραπεία του διαβήτη τύπου 2.
Παθήσεις του θυρεοειδούς
Ένας ακόμη προδιαθεσικός παράγοντας για εμφάνιση οστεοπόρωσης φαίνεται να είναι η δυσλειτουργία του θυρεοειδούς. Πως επηρεάζει αυτό την οστική πυκνότητα;
Η ορμόνη που παράγει ο θυρεοειδής σου, η θυροξίνη, επηρεάζει το ρυθμό ανάπλασης των οστών. Έτσι, όταν η παραγωγή θυροξίνης είναι αυξημένη, το σώμα σου επιταχύνει τον ρυθμό «καταστροφής» των οστών σε βαθμό τέτοιο που δεν προλαβαίνει να συνθέσει νέο οστό με τον ίδιο ρυθμό. Εάν τα επίπεδα θυροξίνης στο σώμα σου παραμείνουν πολύ υψηλά για μεγάλο χρονικό διάστημα, τότε υπάρχει υψηλότερος κίνδυνος να αναπτύξεις οστεοπόρωση.
Μην αμελείς να ελέγχεις τακτικά, 1 φορά το χρόνο, τα επίπεδα των ορμονών του θυρεοειδούς, καθώς μπορεί να σχετίζονται με την εμφάνιση οστεοπόρωσης. διαβάστε τη συνέχεια εδώ