Αγροεφόδια: Τιμολόγηση με κανόνες

Ας θυμηθούμε εισαγωγικά δύο παλιές εκφράσεις, που διατηρούν και σήμερα την αξία τους χωρίς να μας διαφεύγει ότι από τότε που ήταν οδηγός στις καθημερινές συναλλαγές

των ανθρώπων πολλά έχουν αλλάξει.

Η πρώτη είναι «Στην αγορά το κέρδος», που ήταν η συμβουλή-κανόνας για το πώς έπρεπε να αγοράζουν οι μικροπαραγωγοί και οι έμποροι. Με τη φράση αυτήν, ήθελαν να υπογραμμίσουν τη σημασία που έχει η απόκτηση πρώτων υλών ή εμπορευμάτων σε χαμηλή τιμή, ώστε να υπάρχει ελπίδα να προκύψει στη συνέχεια όφελος και για αυτούς.

Η δεύτερη ήταν «Γιάννης κερνά Γιάννης πίνει», η οποία είχε πολλές εφαρμογές στις σχέσεις των ανθρώπων. Στην περίπτωση, όμως, των συναλλακτικών σχέσεων και του εμπορίου τη χρησιμοποιούσαν στις περιπτώσεις όπου αυτός που όριζε τι θα χρειαστεί ήταν ο ίδιος που θα το πουλούσε, με προφανή τα οφέλη που αποκόμιζε.

Στις μέρες μας, ενώ η χρήση αυτών των εκφράσεων όλο και περιορίζεται μεταξύ των ανθρώπων, δυστυχώς, σε πολλές περιπτώσεις και ειδικά σε αυτήν του πρωτογενούς τομέα παραγωγής, συμβαίνει να έχουν εφαρμογή όλο και πιο έντονα. Συμβαίνει ό,τι και σε πολλούς άλλους τομείς της ζωής, τα απλά και προφανή να χάνονται πίσω από «βαθιές και σύγχρονες» αναλύσεις και νέους όρους που ερμηνεύουν το καθημερινό γίγνεσθαι.

Ας αναφέρουμε ένα-δύο παραδείγματα. Συχνά, ακούμε «πήγα στη γειτονική χώρα και αγόρασα (τις περισσότερες φορές μαύρα και παράνομα) το τάδε φάρμακο για κτηνιατρική ή αγροτική χρήση, σε υποπολλαπλάσια τιμή». Το άλλο γεγονός με καθημερινή εφαρμογή είναι να συνταγογραφεί και να πουλά, ταυτόχρονα, το φάρμακο (είτε για τις καλλιέργειες είτε για τα ζώα) το ίδιο πρόσωπο, ο καταστηματάρχης έμπορος (ασφαλώς με τη χρήση της άδειας ενός γεωπόνου ή κτηνιάτρου που συνήθως, μάλιστα, κακοπληρώνει). Με άλλα λόγια, για να το καταλάβουμε, ο καθένας για τον εαυτό του είναι σαν ο γιατρός σου να είναι και ο φαρμακοποιός σου.

Είναι βέβαιο ότι καθένας έχει ανάλογα παραδείγματα να διηγηθεί. Παρ’ όλα αυτά, προσωπικά δεν έχω αντιληφθεί για αυτές τις ακραίες εκφράσεις στρέβλωσης της λειτουργίας της αγοράς να έχει συνταχθεί κάποια έκθεση που να αναφέρει το οτιδήποτε. Υπάρχουν, άλλωστε, τα γνωστά θύματα, ο κόσμος της πρωτογενούς παραγωγής, που δυστυχώς, αποδεχόμενοι αυτή την κατάσταση, τη συντηρούν με την παθητικότητά τους, με συνέπεια τον πλουτισμό κάποιων σε βάρος τους. Γνώμη μου είναι ότι ήρθε η ώρα αυτό να σταματήσει να συμβαίνει, να αλλάξει και μάλιστα άμεσα. Να πώς:

Η πολιτεία να επιβάλει, όπως έκανε και με τα φάρμακα για τους ασθενείς, την υποχρεωτική πώλησή τους με βάση τη χαμηλότερη τιμή μεταξύ των χωρών της ΕΕ. Αυτό για όλα τα αγροεφόδια και ειδικότερα για τα φυτοφάρμακα και τα κτηνιατρικά φάρμακα. Η κλαδική μελέτη της ICAP για το 2014, μέσα στην κρίση δηλαδή, έδειχνε αύξηση προ φόρων κερδών των εταιρειών, που εμπορεύονται τα σκευάσματα αυτά, 74%. Ενδιαφέρθηκε να μάθει κανείς τι σημαίνει αυτό το στοιχείο; Μήπως θα έπρεπε να ελεγχθεί και, μάλιστα, αναδρομικά;

Να λειτουργήσει, δηλαδή να εφαρμοστεί, η νομοθεσία για τις ενδοομιλικές συναλλαγές στον κλάδο, συμπεριλαμβάνοντας τις εταιρείες των αντιπροσώπων.

Αλήθεια πώς εξηγείται η μαμά εταιρεία να είναι παρούσα στην ελληνική αγορά και σκευάσματά της στα συγκεκριμένα είδη να τα διακινεί τρίτη εταιρεία; Χρωστάνε κάτι σε κάποιους και, αν ναι, γιατί να το πληρώνει αυτό ο παραγωγός;

Το ΥΠΑΑΤ και οι υπηρεσίες του πρέπει να σταματήσουν να παραπέμπουν θέματα λειτουργίας της αγοράς που αφορούν τον πρωτογενή τομέα (φορολογικά, οικονομικά κ.λπ.) στο υπουργείο Οικονομικών και να δηλώνει αναρμόδιο. Ο τίτλος «Ανάπτυξης» που φέρει θα έπρεπε να ήταν αρκετός για να έχει ουσιαστική εμπλοκή στα θέματα αυτά. Αν πάλι έχει έλλειμμα εμπειρίας και στελεχών, ας απευθυνθεί στο υπουργείο Εμπορίου ή Υγείας και να ζητήσει «τεχνική βοήθεια», αντιγράφοντας ουσιαστικά τις πρακτικές τους για τον έλεγχο των τιμών στα φάρμακα για τους ανθρώπους. Τέλος, οι ίδιοι οι κτηνοτρόφοι, αν δεν πάρουν στα χέρια τους μέσα από τους συνεταιρισμούς, τα καταστήματα αγροεφοδίων, τον έλεγχο εμπορίας, διακίνησης και χρήσης των σκευασμάτων αυτών, με σκοπό τη βελτιστοποίηση του παραγόμενου προϊόντος τους και τη διαχείρισή του, θα μείνουν άβουλοι θεατές στο ίδιο έργο.

Κλείνω, τονίζοντας ότι δεν έχω καμία πρόθεση να υποδείξω περιορισμούς και μορφές για το πώς θα τοποθετηθεί η κάθε εταιρεία στην αγορά. Είναι επιχειρηματική επιλογή της… Όχι, όμως, στην πλάτη των παραγωγών, προσθέτοντάς του βάρη που δεν του αναλογούν. Ο πρωτογενής τομέας παραγωγής, όποιος δεν το κατάλαβε, να θυμίσουμε ότι άπτεται του δημόσιου συμφέροντος, είτε με τη συμβολή του στο ΑΕΠ, είτε με το γεγονός ότι τα προϊόντα του έχουν άμεση επίπτωση στη δημόσια υγεία. Γι’ αυτό οι ενέργειες και οι πολιτικές του κάθε εμπλεκομένου πρέπει να κρίνονται και από αυτήν τη σκοπιά.

Καλύτερη επιβεβαίωση για αυτό είναι η ίδια η πολιτική της ΕΕ, με τις επιδοτήσεις της προς το σύνολο των Ευρωπαίων παραγωγών. Αν δεν ήταν καθοριστικής αξίας η παραγωγή, προς τι όλη αυτή η στήριξη; Και μια και ήταν η μέρα των παροιμιών, «συν Αθήνα και χείρα κίνει».

ypaithros.gr – Άρθρο του Αντώνη Μαλάμη, εταιρικού συμβούλου