Έχοντας υπόψη ότι στο ευρωπαϊκό επίπεδο έχει ξεκινήσει μια μεγάλη συζήτηση για την αντιμετώπιση των Αθέμιτων Εμπορικών Πρακτικών (ΑΘΕΠ)
στην αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων, οι οποίες επιδεινώνουν ακόμη περισσότερο τη δύσκολη θέση των αγροτών, η βουλευτής Πέλλας κ. Τζάκρη Θεοδώρα μαζί με τους βουλευτές κκ. Αραχωβίτη Σταύρο, Βαγιωνάκη Ευαγγελία, Γκαρά Αναστασία, Δέδε Ιωάννη, Δημαρά Γεώργιο, Θεοφύλακτο Ιωάννη, Καρά Γιουσούφ Αϊχάν, Καρασαρλίδου Ευφροσύνη, Κατσαβριά – Σιωροπούλου Χρυσούλα, Λιβανίου Ζωή, Μπάρκα Κωνσταντίνο, Ντζιμάνη Γεώργιο, Ουρσουζίδη Γεώργιο, Πάλλη Γεώργιο, Παπαδόπουλο Α. Νικόλαο, Ριζούλη Ανδρέα, Σέλτσα Κωνσταντίνο, Σιμορέλη Χρήστο, Σκούφα Ελισσάβετ, Στέφο Ιωάννη, Τζαμακλή Χαρίλαο, Τριανταφύλλου Μαρία και Τσόγκα Γεώργιο κατέθεσαν στη Βουλή σχετική ερώτηση προς τον κ. Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
Επισυνάπτεται το κείμενο της σχετικής ερώτησης:
Προς τον κ. Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων
ΘΕΜΑ: «Η θέση των αγροτών στην αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων»
Οι Αθέμιτες Εμπορικές Πρακτικές (ΑΘΕΠ) αποτελούν εμπόδιο για την ανάπτυξη και εύρυθμη λειτουργία της αγοράς και επιφέρουν σοβαρή διαταραχή της σωστής λειτουργίας της, ενώ μπορεί να έχουν αρνητικές συνέπειες για διάφορες κατηγορίες επαγγελματιών που συμμετέχουν στην αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων. Οι ΑΘΕΠ προκύπτουν κατά κύριο λόγο από τις ανισορροπίες εισοδήματος και ισχύος που υπάρχουν στην αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων.
Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ενώ αποτελούν πάνω από το 90% του οικονομικού ιστού της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένες στις ΑΘΕΠ.
Στην κατηγορία αυτή ανήκουν και οι αγρότες που στέκονται στην αρχή της αλυσίδας εφοδιασμού τροφίμων. Οι αγρότες έχουν αναγνωριστεί ως ο πιο αδύναμος κρίκος αυτής της αλυσίδας, με αποτέλεσμα τις περισσότερες φορές να υπομένουν πρακτικές όπως:
– καθυστερήσεις πληρωμών ή μη πληρωμή,
– μονομερείς ή αναδρομικές αλλαγές των όρων της σύμβασης,
– άρνηση σύναψης γραπτής σύμβασης,
– αιφνίδια και αδικαιολόγητη καταγγελία της σύμβασης,
– αθέμιτη μεταβίβαση εμπορικού κινδύνου,
– χρεώσεις για εικονικές υπηρεσίες,
– μεταβίβαση του κόστους μεταφοράς και αποθήκευσης στους προμηθευτές,
– αναγκαστική συμμετοχή σε προσφορές προϊόντων, χρέωση για την τοποθέτηση εμπορευμάτων σε ευδιάκριτα σημεία καταστημάτων και άλλες πρόσθετες επιβαρύνσεις κλπ.
Η ανυπαρξία κυρώσεων και η αδυναμία υποβολής εμπιστευτικών καταγγελιών τους φέρνει σε ακόμη πιο δύσκολη θέση διότι δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν με αποτελεσματικό τρόπο αυτές τις πρακτικές, με συνέπεια πολλές φορές σημαντικές παραγωγικές περιοχές να αντιμετωπίζουν κίνδυνο εγκατάλειψης.
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση έχει αρχίσει μια μεγάλη συζήτηση σχετικά με τη θέση του αγρότη στην αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων, καθώς και τους τρόπους βελτίωσης της θέσης του. Αναφέρονται ενδεικτικά: η έκθεση της Επιτροπής του Ιανουαρίου του 2016, με τίτλο «Αθέμιτες εμπορικές πρακτικές μεταξύ επιχειρήσεων στην αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων», το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου του Ιουνίου του 2016 για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές, τα συμπεράσματα Συμβουλίου Υπουργών Γεωργίας – Αλιείας του Δεκεμβρίου 2016 κλπ.
Οι επιδόσεις της αλυσίδας εφοδιασμού τροφίμων επηρεάζουν την καθημερινή ζωή των πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι σημαντικό να δημιουργήσουμε τις συνθήκες για μια πιο αποτελεσματική αγορά που θα δίνει τη δυνατότητα στους καταναλωτές να επωφελούνται από ευρύ φάσμα ποιοτικών προϊόντων, εξασφαλίζοντας παράλληλα ότι οι αγρότες μας θα έχουν κίνητρα να συνεχίσουν την πολύτιμη εργασία τους και παράλληλα θα έχουν τη δυνατότητα να επενδύσουν στην καινοτομία και να αισθάνονται ότι δεν εκτοπίζονται από την αγορά. Η εφαρμογή του θεσμού του Εγκεκριμένου Εμπόρου νωπών οπωροκηπευτικών διευκολύνει τις εξαγωγικές δραστηριότητες των ελληνικών επιχειρήσεων περιορίζοντας τα εμπόδια στην επιχειρηματικότητα, συμβάλλοντας ταυτόχρονα στην εξωστρέφεια της εμπορίας των αγροτικών προϊόντων.
Με βάση τα παραπάνω ερωτάται ο κ. Υπουργός:
- Πώς πρόκειται να αντιδράσει η ελληνική διοίκηση και να πιέσει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προχωρήσει σε νομοθεσία σε ενωσιακό επίπεδο για την αντιμετώπιση των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών και την ενδυνάμωση της θέσης του αγρότη στην αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων;
- Πώς πρόκειται να χρησιμοποιηθεί το ΠΑΑ 2014-2020 με ωφέλιμο τρόπο ώστε να προωθηθούν και να υιοθετηθούν πρακτικές όπως η οργάνωση των αγροτών, οι τοπικές αγορές, οι μικρές αλυσίδες διανομής που στόχο έχουν να ενδυναμώσουν τη θέση των αγροτών στην αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων;
- Με ποιούς τρόπους σήμερα αντιμετωπίζονται σε εθνικό επίπεδο οι ΑΘΕΠ ώστε να προστατευτούν οι αγρότες έναντι τέτοιων πρακτικών και κατά συνέπεια η αγροτική παραγωγή στις αγροτικές περιοχές της χώρας;
- Πώς εφαρμόζεται σήμερα η πρακτική της συμβολαιακής γεωργίας, η οποία θα επιφέρει σημαντικά πλεονεκτήματα τόσο στον αγρότη όσο και στους αγοραστές των αγροτικών προϊόντων;
- Πώς παρακολουθείται/ελέγχεται ο θεσμός του Εγκεκριμένου Εμπόρου προκειμένου οι αγρότες να μπορούν να προφυλάσσονται και να αποφεύγουν τις επικίνδυνες εμπορικές συναλλαγές;
- Προτίθεται το Υπουργείο να νομοθετήσει προθεσμία 30 ημερών για την πληρωμή των τιμολογίων των παραγωγών που πωλούν αγροτικά προϊόντα;