Η βουλευτής Πέλλας και κοινοβουλευτική εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ Θεοδώρα Τζάκρη συναντήθηκε χθες, 21-7-2023
με τον Πρόεδρο της ΕΚΕ Κώστα Αποστόλου στα γραφεία της διοίκησης για τα ζητήματα που αφορούν την φετινή διαχειριστική περίοδο του συμπύρηνου ροδάκινου.
Σύμφωνα με τον κ. Αποστόλου η φετινή παραγωγή συμπύρηνων ροδάκινων αναμένονταν αρχικά να μην ξεπεράσει τους 360.000 τόνους, μειωμένη κατά 15-20% σε σχέση με πέρσι (η περσινή παραγωγή ήταν 450.000 τόνους) αλλά σύμφωνα με νεότερες εκτιμήσεις μετά την έναρξη της παραγωγής θα είναι μειωμένη κατά 30%.
Έχει ξεκινήσει ήδη η συγκομιδή στα συμπύρηνα ροδάκινα της ποικιλίας Κατερίνα, αν και προσεχώς αναμένεται να μπουν στην αγορά οι μεγάλες ποσότητες.
Οι παραγωγοί ζητούν τουλάχιστον 40 λεπτά ανά κιλό διότι φέτος:
- Ήταν μια χρονιά με ακαρπία, με ζημιές από βροχές και χαλάζι με αποτέλεσμα η παραγωγή να είναι σημαντικά μειωμένη.
- Το κόστος καλλιέργειας ήταν ιδιαίτερα υψηλό εξαιτίας των υψηλών τιμών ενέργειας, των διαφόρων εισροών (λιπάσματα, φυτοφάρμακα, νερό κλπ) αλλά και της έλλειψης εργατικών χεριών.
Από την πλευρά της ΕΚΕ ο κ. Αποστόλου υποστηρίζει πως οι τιμές φέτος θα είναι τουλάχιστον στα περσινά επίπεδα, δηλαδή 31 με 33 λεπτά το κιλό. Ωστόσο οι τιμές αυτές των 31 με 33 λεπτά ήταν “άπιαστο όνειρο” για τους παραγωγούς πέρυσι αφού η βιομηχανία εφηύρε την κλαρίσια κατηγορία και «έριξαν τεχνικά» την τιμή. Μια κατηγορία (η κλαρίσια) που ήρθε για να μείνει. Πάλι (όπως και πέρυσι βέβαια) τα δεδομένα «κλείνουν» υπέρ των ροδακινοπαραγωγών.
Τα αρνητικά στοιχεία παραμένουν και είναι:
- Το υψηλό κόστος παραγωγής που το διαμορφώνουν δυο κυρίως παράγοντες η ενέργεια και οι εισροές (φυτοφάρμακα, λιπάσματα, κλπ).
- η πρωτόγνωρη έλλειψη εργατικών χεριών τόσο στα χωράφια όσο και στη βιομηχανία. Το ημερομίσθιο των εργατών [περί τα 35 €/ εργάτη] είναι καθοριστικό και για τη διαμόρφωση του κόστους παραγωγής.
- το κλείσιμο των αγορών της Ρωσίας-Ουκρανίας-Λευκορωσίας, που δημιουργεί (και φέτος) πρόβλημα στη διάθεση του προϊόντος.
Από την άλλη πλευρά έχουμε:
- Μειωμένη φετινή παραγωγή
- Αυξημένη ζήτηση για ελληνικά βιομηχανικά ροδάκινα από χώρες τις βαλκανικής και κυρίως από τη Βουλγαρία.
Ο τομέας του συμπύρηνου ροδάκινου αποτελεί έναν τομέα «κλειδί» για την τοπική οικονομία των περιοχών καλλιέργειας και μεταποίησής του αλλά και για την Εθνική οικονομία γενικότερα.
Στην Πέλλα και στην Ημαθία παράγεται πάνω από το 80% του προϊόντος.
Με την καλλιέργεια συμπύρηνου ροδάκινου ασχολούνται περίπου 12.000 νοικοκυριά, ενώ οι μόνιμοι και εποχιακοί εργαζόμενοι στον τομέα της μεταποίησης του συμπύρηνου ροδάκινου ανέρχονται σε ετήσια βάση περί τα 10.000 άτομα (1.500 μόνιμοι υπάλληλοι και 8-10.000 εποχιακοί).
Σήμερα δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα 16 μεταποιητικές επιχειρήσεις συμπύρηνου ροδάκινου και η εξαγωγή του μεταποιημένου προϊόντος αποφέρει εισκομιζόμενο στη χώρα μας συνάλλαγμα που υπερβαίνει τα 250-300 εκ € ετησίως.
Όλα τα παραπάνω συνηγορούν ότι:
Πρόκειται για μια πολύ σημαντική καλλιέργεια για τις περιοχές της Πέλλας και της Ημαθίας. Στόχος είναι η διατήρηση της καλλιέργειας και η βελτίωση των οικονομικών συνθηκών των ασχολούμενων παραγωγών με το συμπύρηνο ροδάκινο. Κατά συνέπεια η πλευρά της βιομηχανίας θα πρέπει κάθε χρόνο να πληρώνει την πρώτη ύλη σε τιμή τέτοια που να επιτρέπει την διατήρηση της καλλιέργειας αλλά και να δίνει στους απασχολούμενους το κίνητρο ότι αξίζει να παραμείνουν στον κλάδο.
Αυτό που έχει δείξει το παρελθόν είναι ότι κάθε χρόνο η πλευρά της βιομηχανίας προσπαθεί να βρει αφορμές να μειώσει την τιμή της πρώτης ύλης.
Να θυμίσω
Τα προσχήματα (πολλά και διαφορετικά) που επικαλείται η βιομηχανία κάθε χρόνο:
- Μια χρονιά δεν είχε εφαρμοστεί σωστή αραίωση των δένδρων και το μέγεθος των καρπών δεν είναι το σωστό
- Άλλη χρονιά δεν είχε εφαρμοστεί κομφούζιο,
- Άλλη φορά ήταν πρόβλημα η υπερπαραγωγή
- Άλλες φορές πάλι είναι η αντίδραση της διεθνούς αγοράς της κομπόστας
- Πέρυσι ήταν η σε κάποιες χρονικές στιγμές μεγαλύτερη προσφορά [πάντα κατά τα λεγόμενα της βιομηχανίας] που δεν μπορούσε να απορροφήσει ενώ μπορούσε η βιομηχανία χυμού [με όλα τα προβλήματα που ανέφερα ήδη για τη Ρωσία και την Ουκρανία]. Και η εφεύρεση της κλαρίσιας κατηγορίας.
- Επίσης είναι η ύπαρξη αποθεμάτων από πέρυσι, η μικρότερη τιμή (σε σχέση με το 2021) της κομπόστας ανά χαρτοκιβώτιο στην διεθνή αγορά παρά το αυξημένο κόστος παραγωγής της βιομηχανίας και το γεγονός ότι δεν έχουν καταρτιστεί ακόμη φέτος συμβόλαια πώλησης του προϊόντος.
Και όλα αυτά πρέπει να αποφεύγονται!
Το συμπύρηνο ροδάκινο συμβάλλει σημαντικά στη διαμόρφωση του τοπικού ΑΕΠ.
Πρέπει να ξεφύγουμε από τις νοοτροπίες που πολλοί αγρότες καταγγέλουν συνεχώς ότι η Ε.Κ.Ε και οι βιομηχανίες μέλη της ακολουθούν εναρμονισμένες πρακτικές σε σχέση με τιμές που επιβάλλουν κάθε χρόνο, ανεξάρτητα με τις ειδικότερες συνθήκες που μπορεί να επικρατούν. Αναφέρομαι σε περιπτώσεις όπως να μην υπάρχουν αποθέματα, να υπάρχει μείωση της παραγωγής ακόμη και η εξαιρετική ποιότητα πρώτης ύλης που δεν πληρώνεται ανάλογα.
ΕΠΙΤΡΑΠΕΖΙΟ ΡΟΔΑΚΙΝΟ
Πέραν όμως της συνάντησης με τον κ. Αποστόλου για το συμπύρηνο ροδάκινο και η παραγωγή επιτραπέζιων ροδάκινων για το 2023 εκτιμάται ότι είναι επίσης φέτος σημαντικά μειωμένη και λόγω των συνολικών κλιματικών συνθηκών, αλλά και της εκρίζωσης χιλιάδων στρεμμάτων επιτραπέζιου ροδάκινου.
Υπάρχει αυξημένη ζήτηση για τα καλής ποιότητας επιτραπέζια ροδάκινα και νεκταρίνια. Και στο ξεκίνημα τα νεκταρίνια έπιασαν τιμή παραγωγού από 1 έως 1,20 ευρώ το κιλό, ενώ τα ροδάκινα από 80 έως 85 λεπτά.
Υπάρχει έντονος προβληματισμός σχετικά με το αυξημένο κόστος παραγωγής (από 680 ευρώ/στρέμμα το 2021, έφτασε στα 780 ευρώ/στρέμμα το 2022 και φέτος, υπολογίζεται ότι έχει εκτιναχθεί στα 950 με 1000 ευρώ/στρέμμα). Με μια μέση τιμή πώλησης τα 0,55 λεπτά/κιλό τα ροδάκινα και 0,60 λεπτά/κιλό τα νεκταρίνια καθίσταται σαφέστατη η αδυναμία βιωσιμότητας του κλάδου. Το περιθώριο κέρδους για τους αγρότες καταγράφεται στην καλύτερη περίπτωση σημαντικά συμπιεσμένο. Αυτό συμβαίνει διότι δεν είναι οργανωμένο το ελληνικό εμπόριο επιτραπέζιου ροδάκινου σε εξαγωγικό επίπεδο καθώς υπάρχουν πολλά σημεία πώλησης με αποτέλεσμα να μην υπάρχει συγκέντρωση ποσότητας και άρα διαπραγματευτική δύναμη που μπορεί να επηρεάσει τις τιμές προς τα πάνω.
Επιπλέον, φέτος οι υπερπρώιμες ποικιλίες επιτραπέζιων ροδάκινων και νεκταρινιών λόγω των συνεχόμενων βροχοπτώσεων αντιμετώπισαν ποιοτικά προβλήματα. Υπάρχουν ποικιλίες που «μαλακώνουν» και ειδικά στα νεκταρίνια σκίζεται η σάρκα τους. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα στο ξεκίνημα της συγκομιδής οι ποσότητες να είναι μικρές. Το επόμενο διάστημα θα είναι κρίσιμο ώστε να δούμε πως θα εξελιχθεί η εμπορία του προϊόντος.
Επίσης, φέτος το κόστος καλλιέργειας είναι πολύ υψηλό. Οι βροχοπτώσεις έφεραν πολλά προβλήματα φυτοπροστασίας, που σημαίνει κόστος για την αντιμετώπισή τους. Επίσης έχουμε στην περιοχή μεγάλες ζημιές από τις χαλαζοπτώσεις που υπήρξαν τον Απρίλιο και τον Μάιο. Υψηλό κόστος υπάρχει και στα εργατικά, ενώ από 25 Απριλίου ξεκίνησαν τα αραιώματα στις πρώιμες ποικιλίες.
Παράλληλα πρέπει να προχωρήσουν γρήγορα οι εκτιμήσεις των ζημιών-από τις χαλαζοπτώσεις, τις βροχοπτώσεις και τους παγετούς -από τους γεωπόνους του ΕΛΓΑ για να πληρωθούν όσο το δυνατόν συντομότερα οι αποζημιώσεις στους παραγωγούς.