Συνέδριο: Η κτηνοτροφία ισορροπεί το περιβάλλον

Πραγματοποιήθηκε το Σαββατοκύριακο 10 & 11/6/2023 στην αίθουσα συνεδριάσεων του Δημοτικού Συμβουλίου Δωρίδος

στο Λιδωρίκι, το υβριδικό Συνέδριο «Η συμβολή της κτηνοτροφίας στην ισορροπία-αειφορία του περιβάλλοντος».

Το υβριδικό συνέδριο οργάνωσαν: ο Κτηνοτροφικός Σύλλογος Περιφέρειας Αττικής, ο Πολιτιστικός Σύλλογος Λιδωρικίου και ο Κτηνοτροφικός Σύλλογος Δωρίδας με τη συμμετοχή στην Οργανωτική Επιτροπή των: Αργυρώ Λαγουράνη (κτηνοτρόφος, Λιδωρίκι, πρόεδρος), Μάγδα Κοντογιάννη (κτηνοτρόφος, Μενίδι, Αντιπρόεδρος), Νίκο Ασημακόπουλο (κτηνοτρόφος, Λιδωρίκι), Αθηνά-Ελπίδα Μιχαηλίδου (πρόβειο ΚΟΡΔΑΛΗ, Μέγαρα, γραμματέας), Γιάννα Μίχου (Skywalker, Κονιάκο) & Δημήτρη Μιχαηλίδη (ΑγροΝέα, Θεσσαλονίκη, συντονιστής).

Η πρωτόγνωρη εμπειρία του υβριδικού συνεδρίου «πέτυχε» χάρις στην υποστήριξη της STENT TV και την «ηρωική» συνεχή παρουσία της κας Μάγδας Κοντογιάννη, δίνοντας την ευκαιρία σε κάθε ελληνόφωνο ενδιαφερόμενο να παρακολουθεί και να βάζει ερωτήσεις και τοποθετήσεις μέσω του facebook στο προφίλ του «ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΑΤΤΙΚΗΣ». Όλες οι συζητήσεις είναι αναρτημένες και μπορεί να τις δει ο κάθε ένας στα: https://www.facebook.com/100063644853541/videos/279260207891903 για τις συζητήσεις του Σαββάτου, 10/6/2023, διαρκείας 7:50 που το είδαν 680 άτομα και https://www.facebook.com/100063644853541/videos/782316800200495 για την Κυριακή, 11/6/2023, διαρκείας 3:02, που το είδαν 560 άτομα.

Τους συνέδρους χαιρέτισαν η κα Α. Λαγγουράνη, η Μ. Κοντογιάννη, ο Ν. Ασημακόπουλος, ο Γ. Μπούγας (υπ. Βουλευτής), ο Γ. Γλυμίτσας (Αντιδήμ.), ο Μ. Δρίτσας (CEO Elevate), ο Ν. Πέτρου (Πρόεδρος Κοινότητας), ο Τ. Φλώρος (Δημ. Σύμβουλος), ο Γ. Κουλούλας (π Δήμαρχος), ο Γ. Γκόλφης, ο Κ. Κουτσούμπας (Αντιπρ Κτηνοτρόφων), ο Θ. Παπαθανασίου (κτηνοτρόφος), ο Χ. Γεραντώνης, ο π Δημήτρης, η Σ. Κουτσούμπα, ο Ν. Πανάγος, η Α. Λακαφώση, η Λ. Μαστροπέτρου (υπ. Βουλευτής), ο Λ. Καραμπάρμπας (υπ Βουλευτής), ο Δ. Γιαννόπουλος και άλλοι.

Το υβριδικό συνέδριο έγινε με εθελοντική προσωπική συνδρομή πολλών μελών της κοινωνίας και των οργανώσεων της Κοινωνίας των Πολιτών, όπου μεταξύ πολλών διακρίθηκε η ακούραστη δουλειά ή προσφορά ειδών των: Γιάννα Μίχου, κα Αθηνά Μιχαηλίδου, Μάγδα Κοντογιάννη, Δημήτρη Φυντάνη, Χάρη Πουρνιά, Βούλα Καραστάθη, κα Σοφία Κουτσούμπα, Μαρία Μουλά, Ελισάβετ Μιχαηλίδου, Νίκο Κορδαλή, Αρτοποιείο Γκίκα, Αργυρώ Λαγγουράνη, Γεωργία Γεροδήμου, Βιβή Κολοκυθά, Γιώργο Κουτσούμπα, Δημήτρη Μιχαηλίδη, Γιάννη Τσιάντα, Σπύρο Κουτσούμπα, Γιάννη Κρικέλα και άλλων.Η κτηνοτρόφος, πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Λιδωρικίου Αργυρώ Λαγγουράνη, τόνισε: Η όλη προσπάθεια προέκυψε με αφορμή την παγκόσμια ημέρα περιβάλλοντος και υλοποιείται χάριν της εθελοντικής προσφοράς των μελών του Πολιτιστικού Συλλόγου Λιδωρικιου. Κύριος στόχος του συνεδρίου είναι η συγκέντρωση στοιχείων που θα τεκμηριώνουν την συμβολή της κτηνοτροφίας στην αειφορία του περιβάλλοντος. Αυτό για μας εδώ είναι η καθημερινή μας έγνοια και θέλουμε να το αναδείξουμε. Ζητάμε να αναβιώσουμε ότι μας έμαθαν οι παλιοί στους  Ελαιώνες όταν ζητούσαν “να σταλιάζουμε” το κοπάδι μας κάτω από τα δέντρα. Έχουν επιστημονική εξήγηση οι αρχέγονες συνταγές γεωργών & κτηνοτρόφων και αυτό θέλουμε να καταδειχτεί, να τεκμηριωθεί και να καταγραφεί επιστημονικά.

Φιλοδοξία όλων μας είναι να συγκεντρωθεί επιστημονικό υλικό που θα μπορούσε να υποστηρίξει μια θαρραλέα εκστρατεία ενημέρωσης, σε μαθητές σχολείων και φοιτητές. Είναι όλη αυτή η γενιά που θα προετοιμάσει το «ΟΡΑΜΑ 2040» και το νέο «ΑΓΡΟΤΙΚΟ ΣΥΜΦΩΝΟ ΥΠΑΙΘΡΟΥ 2040». Και η κα Α. Λαγγουράνη επεσήμανε: Εμείς εδώ σήμερα θα καταθέσουμε απόψεις αλλά και επιστημονικές αναφορές που θα είναι πολύτιμες για την νέα εποχή που προσδοκούμε να δούμε. Θέλουμε να είμαστε ΣΥΝΕΡΓΟΙ σε μια νέα κατάσταση αποδοχής της μεγάλης συμβολής που έχει η κτηνοτροφία στο περιβάλλον. Η κτηνοτροφία δεν είναι απλά ένα επάγγελμα. Η κτηνοτροφία είναι τρόπος ζωής προσαρμοσμένος στην καθημερινή φροντίδα του περιβάλλοντος και αυτό διαπνέει την γενικότερη αντίληψη των ανθρώπων των αγροτικών περιοχών. Φροντίζω το περιβάλλον σημαίνει πως φροντίζω και για το κοπάδι αλλά και για την οικονομική συντήρηση των περιοχών μας και για τον πολιτισμό που μεταλαμπαδεύουμε στις επόμενες γενιές. Ο ρόλος των κτηνοτρόφων αναγνωρίζεται ως «Φροντιστές του Περιβάλλοντος» σε μια πολυεπίπεδη φροντίδα της γης.

Στην διαδικασία μετείχαν ευγενικά, με δικά τους έξοδά, έμπειροι συμπολίτες κτηνοτρόφοι και εξειδικευμένοι επιστήμονες συνεισφέροντας με τα συμπεράσματα των ερευνών και των μακροχρόνιων παρατηρήσεών τους, μεταξύ των οποίων (κατά σειράν εμφάνισης) οι: Γιάννης ΤΣΙΡΩΝΗΣ, καθηγητής Γιάννης ΣΚΟΥΦΟΣ, Δρ Αικ Πολυμέρου-ΚΑΜΗΛΑΚΗ, Δρ Θωμάς ΠΑΠΑΧΡΗΣΤΟΥ, καθ. Γιάννης ΧΑΤΖΗΓΕΩΡΓΙΟΥ, Ευγενία ΚΟΥΜΑΚΗ, κ Δήμος ΔΗΜΟΥ, Ηλίας ΕΥΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ, Γιάννης ΧΕΡΟΥΒΕΙΜ, Κώστας ΔΙΑΚΟΣ, καθ. Ιωάννης ΚΑΖΟΓΛΟΥ, καθ Ηλίας ΓΙΑΝΝΕΝΑΣ, Νίκος ΚΟΛΤΣΙΔΑΣ, καθ. Βασιλική ΛΑΓΚΑ, Δημήτρης ΠΟΛΙΤΟΠΟΥΛΟΣ, Γιάννης ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ & Δημήτρης ΡΟΥΚΑΣ.

Μερικά από τα πολλά και σημαντικά που ακούστηκαν καταγράφηκαν παρακάτω:

• Οι βοσκούμενες περιοχές έχουν 37% περισσότερη βιοποικιλότητα από τις γειτονικές μη βοσκούμενες εκτάσεις. Όσο μεγαλύτερη βιοποικιλότητα τόσο πιο σταθερό είναι ένα σύστημα-περιοχή, και αντιμετωπίζει επιτυχέστερα κρίσιμες καταστάσεις για το περιβάλλον, ώστε να είναι αειφόρο και να επιβιώνει.
• Το γίδινο γάλα από την αυτόχθονη ελληνική φυλή Carpa Prisca αναστέλει την συσσώρευση αιμοπεταλίων του ανθρώπου. Skoufos et.al, 2015. Δηλαδή είναι αντιθρομβωτικό!!!
• Έχει μετρηθεί και καταγραφεί η αναστολή πολλαπλασιασμού καρκινικών κυττάρων-LMS, με την κατανάλωση γίδινου γάλακτος. Skoufos et.al, 2014.
• Οι ορεινοί βοσκότοποι καλύπτουν την διατροφή των παραγωγικών ζώων από 32% (Κρήτη) έως 52% (Ήπειρος), προσφέροντας θρεπτικά συστατικά, αντιοξειδωτικά από τα αρωματικά φυτά, ουσίες που μπορούν να ενισχύσουν το ανοσοποιητικό (δευτερογενείς μεταβολίτες, ταννίνες, φαινολικές ουσίες, βιταμίνες, ουσίες με αντιπαρασιτική δράση) & ουσίες που δίνουν ιδιαίτερα χαρακτηριστικά στο κρέας και στο γάλα.
• Από το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, Τμήμα Γεωπονίας (καθ Ι. Σκούφος) παρουσιάστηκε το μετρημένο και καταγεγραμμένο μικροβίωμα σε τυρί που προέρχεται από παραδοσιακή ορεινή τυροκόμηση (Παραδοσιακή 1, ροζ), από παραδοσιακή πεδινή (παραδοσιακή 2, πράσινο) και από βιομηχανική τυροκόμηση (βιομηχανική, μπλέ), που για συντομία απεικονιστικά παρατίθεται δίπλα. Όταν τα αυτόχθονα προσαρμοσμένα στο φυσικό περιβάλλον ζώα βόσκουν στα ορεινά, το ωφέλιμο μικροβίωμα μένει στην ορεινή τυροκόμηση (προφανώς εάν πάει το γάλα στην πεδινή βιομηχανία, το τελικό άσπρο πράγμα, δεν έχει πραγματική σχέση με την φέτα και δεν βοηθά στην ισορροπία-αειφορία ανθρώπων, ζώων και φύσης.
• Η καταγραφή της ελληνικής βιοποικιλότητας είναι σε εξέλιξη και εκτιμάται ότι στη χώρα μας υπάρχουν περί τα 50.000 είδη ζωικών οργανισμών, από τα οποία είναι σήμερα γνωστά περί τα 15.000, και ο ενδημισμός του πλήθους αυτού φθάνει το 25% περίπου (στην οποία περιλαμβάνονται και τα πρόβατα και τα κατσίκια μας και προφανώς δεν περιλαμβάνονται οι εισαχθείσες ξενικές φυλές). Υπάρχουν περισσότερα από 6.500 είδη φυτών, από τα οποία τα ενδημικά είναι πάνω από 1.400. Και είναι όλα απαραίτητα για την αειφορία μας.
• Από μελέτη στην περιοχή της κοιλάδας Πορταϊκού (Πίνδος) 124.500 στρεμμάτων ανάμεσα στα έτη 1945-1992 προέκυψε ότι όσο αυξάνονται τα δάση μειώνεται ο πληθυσμός και η απασχόληση (ή μήπως αντίστροφα). Η αρόσιμη γη μειώθηκε κατά -46.72%, οι Βοσκότοπο -31.78 %, οι θαμνότοποι -10.55 %, τα δάση κωνοφόρων αυξήθηκαν +17.40 %, τα δάση πλατύφυλλων +23.31%, οι κάτοικοι μειώθηκαν -34.3% και οι εργαζόμενοι πρωτογενή τομέα μειώθηκαν -76.5%
• Οφέλη από βοσκοτόπους είναι: 1.Παραγωγή τροφίμων, ζωοτροφών & ζωϊκού κεφάλαιου. 2.Δημιουργία και διατήρηση βιοποικιλότητας. 3. Αποθήκευση άνθρακα στο έδαφος, αύξηση της γονιμότητας του, αποθήκευση νερού και διήθησή του. 4.Προστασία εδάφους από διάβρωση. 5.Απορρύπανση ατμόσφαιρας και ρύθμιση κλίματος και 6.Τουρισμός και αναψυχή.
• Ορισμένες από τις παροχές των οικοσυστημάτων είναι υλικές, (π.χ. παραγωγή τροφίμων) και μπορούν να προσμετρηθούν οικονομικά άμεσα μέσα από τους υφιστάμενους μηχανισμούς των αγορών. Όμως άλλες παροχές, όπως για παράδειγμα η καλή ποιότητα του αέρα και το καθαρό νερό, η προστασία των εδαφών από τη διάβρωση και η πρόληψη πλημμυρών, κ.α., είναι άϋλες, δεν τιμολογούνται και συνεπώς δεν συμμετέχουν με κανέναν τρόπο στις μακροοικονομικές ή μικροοικονομικές διαδικασίες..
• Οι δραστηριότητα-φροντίδα των αγροτών (γεωργοί, κτηνοτρόφοι κλπ) προσφέρει δωρεάν δημόσια αγαθά που είναι 1.το πόσιμο νερό, 2.ο καθαρός αέρας και 3.το τοπίο, που είναι οικονομίστικα «αόρατες» και ως εκ τούτου ΔΕΝ εκτιμώνται επαρκώς, αν και εξασφαλίζουν την επιβίωση και την αειφορία των οικοσυστημάτων.
• Μελέτες στη Β. Αμερική υπολογίζουν την ικανότητα των χορτολιβαδικών εκτάσεων για αποθήκευση 2 έως 3,7 τόννων άνθρακα στο εκτάριο το χρόνο και αντίστοιχα ποσά (2 tn/ha/year) υπολογίζονται σε έρευνες στη Ν. Αμερική μαζί με μειωμένες εκπομπές N2O (10 φορές λιγότερο από τους αποδιοργανωμένους-ξεχασμένους βοσκότοπους).
• Έχει υπολογιστεί ότι κάθε 1% αύξηση στην οργανική ουσία του εδάφους μπορεί να αυξήσει την ικανότητα του για συγκράτηση 182.000 λίτρων βρόχινου νερού ανά εκτάριο και έτος, γεγονός ιδιαίτερα σημαντικό στην κλιματική κρίση. Έρευνες έδειξαν ότι δασο-βοσκότοποι ήταν σε θέση να εμπλουτίσουν τους υδροφόρους ορίζοντες σε βαθμό όπου ξαναεμφανίστηκαν αποξηραμένα ποτάμια και υδατοσυλλογές.
• Γονιμότητα. Η ανακύκλωση των ανόργανων θρεπτικών συστατικών που είναι χρήσιμα για τα φυτά γίνεται αποτελεσματικότερη επειδή η κατανάλωση της φυτικής ύλης από τα βόσκοντα ζώα επιταχύνει την άντληση στοιχείων από το έδαφος, ενώ η αυξημένη ποσότητα νεκρής φυτικής ύλης μαζί με την κόπρο των ζώων εμπλουτίζουν το έδαφος με υλικό χρήσιμο για την ανάπτυξη του μικροβιακού πληθυσμού του εδάφους. Επιπλέον τα βόσκοντα ζώα με τις μετακινήσεις τους μεταφέρουν τα θρεπτικά συστατικά σε νέες θέσεις καθώς και τους μικροοργανισμούς (βακτήρια και μύκητες) που είναι απαραίτητοι για την δημιουργία υγιούς εδάφους.
• Η μετακινούμενη κτηνοτροφία απαντάται σήμερα στην Ελλάδα και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. (π.χ. Γαλλία, Ισπανία, Βαλκάνια). Χαρακτηρίζεται από τη διαχείμαση των κοπαδιών σε πεδινές περιοχές και τη μετακίνησή τους στα ορεινά κατά το θέρος. Σκοπός των μετακινήσεων των κοπαδιών παραμένει η οικονομικότερη διατροφή. Οι κτηνοτρόφοι ψάχνουν να “ξεκαλοκαιριάσουν” αποφεύγοντας τις πολύ υψηλές θερμοκρασίες του καλοκαιριού. Τη μετακίνηση των κοπαδιών συνόδευαν πάντα οι οικογένειες των κτηνοτρόφων (κύτταρο της κοινωνικής ζωής). Η πολιτιστική κληρονομιά έχει ενσωματωμένες τις αρχές της αειφορίας, με την δημιουργία ενός πλαισίου κανόνων (άγραφων νόμων), αξιών, παραδόσεων, εθίμων, ενός πολιτισμού ιδιαίτερα ζωντανού σε όλους τους τομείς διαβίωσης.
• Σήμερα, η έννοια του εκτατικού αρχίζει να ταυτίζεται με μια νέα μορφή εκσυγχρονισμού της κτηνοτροφίας, όπου ο κύριος στόχος δεν είναι η διηνεκής αύξηση της παραγωγής & κερδοσκοπίας, αλλά η αριστοποίησή της με το σεβασμό προς το περιβάλλον. Μέσα από το νέο αυτό πρίσμα, η επιμονή για τη διατήρηση αλλά και ενίσχυση της μετακινούμενης αιγοτροφίας & προβατοτροφίας δεν θα πρέπει να αντιμετωπίζεται με μια ρομαντική διάθεση ως προσκόλληση στο παρελθόν. Αλλά ως ένα σύνολο τεχνικών που είναι οι μόνες που μπορούν να αξιοποιήσουν όλη την κλίμακα των ορεινών εκτάσεων και των μη ευνοημένων γενικά περιοχών.
• Η περιβαλλοντική διάσταση της μετακινούμενης κτηνοτροφίας οδηγεί σε: Αξιοποίηση ορεινών βοσκοτόπων και οριακών εκτάσεων- Αύξηση βιοποικιλότητας. Προστασία γενετικής ποικιλότητας και πόρων, Διατήρηση αυτόχθονων φυλών. Αποφυγή ερημοποίησης, Πρόληψη πυρκαγιών & Διαμόρφωση τοπίου, Παραγωγή ιδιαίτερων γαλακτοκομικών προϊόντων για εξειδικευμένες αγορές με καλές τιμές. Απαιτούνται κατάλληλες στρατηγικές εμπορίας και προώθησης, που θα εστιάζουν, εν γένει, στα πολυλειτουργικά χαρακτηριστικά του συστήματος. Όσο δεν υπάρχουν χαρακτηριστικά προϊόντα μετακινούμενης κτηνοτροφίας, το προϊόν δύσκολα γίνεται ανταγωνιστικό. Βραχείες αλυσίδες (Τοπικές Εφοδιαστικές Αλυσίδες). Απαιτείται απλοποίηση της νομοθεσίας για οικιακά τυροκομεία και υποστήριξη της αγροτικής επιχειρηματικότητας.
• Οι κτηνοτρόφοι κατά τον Αριστοτέλη (οι την ζώσαν γεωργίαν γεωργούντες) είχαν κανόνες διαχείρισης των κοπαδιών τους από την αρχαϊκή εποχή και τιμητικό προβάδισμα. Οι βουκόλοι της Αιγύπτου κατείχαν την 3η γενεά (κοινωνική τάξη) αμέσως μετά το ιερατείο και την τάξη των στρατιωτικών.
• «Όπου δ’αν η γη αναγκασθή χερσεύειν αποσβέννυνται και αι άλλαι τέχναι άπασαι και κατά γην και κατά θάλατταν» Ξενοφών. (Όπου η γη αναγκασθεί να γίνει άγονη, χάνονται και όλα τα άλλα επαγγέλματα, και στην ξηρά και στη θάλασσα). Εμείς ξέρουμε σήμερα ότι όπου χάθηκαν οι πολιτισμοί αυτό συνέβη διότι η γη νεκρώθηκε …
• Η Ελλάδα μέχρι πριν λίγες δεκαετίες έτρεφε άνετα το 1960: 1.100.000 Βοοειδή (σήμερα 140.000), 1.000.000 Ιπποειδή (σήμερα λίγες χιλιάδες), 500.000 Χοίρους (σήμερα 3.000) & αμετάβλητα 14.000.000 Αίγες & Πρόβατα. Η βίαιη διατάραξη της ισορροπίας μετά τη βίαιη απόσυρση, σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα, 2.500.000 ζωικών μονάδων από την ελληνική ύπαιθρο δημιούργησε ανισορροπία & διέλυσε τον κοινωνικό ιστό της υπαίθρου και προκάλεσε την ερημοποίηση αυτής.
• Η επανεκτροφή 2.500.000 ζωικών μονάδων (που αποδεδειγμένα έτρεφε η Ελλάδα το 1960) μπορεί να γίνει σε εκτροφές των 50 ζώων (χοιρινών ή βοοειδών), που θα θέλουν 100.000 ανθρώπους στην εκτροφή των ζώων και έμμεσα άλλες 400.000 (παραγωγή ζωοτροφών, σύμβουλοι, γεωπόνοι, κτηνίατροι, μεταποιητές, εκδορείς, σφαγεία, κ.α.), όλοι στην παραγωγή πραγματικού πλούτου και όχι στην παροχή υπηρεσιών (όχι από «μυαλοπώληδες» που λέει και ο φίλος Στέλιος)
• Η αύξηση ζωικού κεφαλαίου από 140.000 σε 2.000.000 κεφάλια βοοειδών, θα παράξει 1.600.000 μοσχάρια και θα δώσει επιπλέον 2.000.000.000€ στο ΑΕΠ.
• Η αύξηση ζωικού κεφαλαίου από 3.000 σε 500.000 χοίρους, εκτρεφομένων με βελανίδια που παράγοντα στα δάση μας θα προσφέρει 3.500.000 παράγωγα γουρουνάκια που θα αυξήσει το ΑΕΠ κατά 1.000.000.000€ και εάν μεταποιηθεί, σε ακροκώλιο (προσούτο), λόντζα κλπ σε μικρές οικοτεχνίες, το ΑΕΠ θα αυξηθεί κατά 2.500.000.000€ ….
• Σε όλα επιβάλλεται η άμεση εμπλοκή των ίδιων των κτηνοτρόφων με την ανάληψη και της διαχείρισης των περιοχών, ΠΑΝΤΑ με κανόνες που θα υπαγορεύονται από την επιστήμη και την πολιτιστική μας κληρονομιά.
• Η Ελλάδα είναι 4^η σε μέσο υψόμετρο, μετά την Αυστρία, την Ισπανία και την Ιταλία. Εξαιρετικά απότομες και δύσβατες πλαγιές. Έχει το 76% του εδάφους της πάνω από 600μ υψόμετρο. Αλλά και ταυτόχρονα 15.600 χλμ ακτογραμμής που δημιουργούν πάρα πολλά μικροκλίματα. Αυτό δημιουργεί μεγάλη αυτονομία και οικονομική ποικιλότητα από περιοχή σε περιοχή. Η μεγάλη δυσκολία και το υψηλό κόστος μεταφοράς αγαθών και πρώτων υλών, οδηγεί στην αυτοπαραγωγή και σε Τοπικές Εφοδιαστικές Αλυσίδες. Πιο γρήγορα διασχίζουμε ολόκληρη την Ολλανδία, παρά την Στερεά Ελλάδα. Η διαμόρφωση της Ελλάδας επιβάλλει μικρές μονάδες προσαρμοσμένες στο περιβάλλον, με γεωργία κυρίως σε πεζούλες, που είναι απαγορευτική για μεγάλα μηχανήματα.
• Είναι ο άνθρωπος φυτοφάγος, κρεοφάγος ή παμφάγος; Ο άνθρωπος προσαρμόστηκε ανάλογα με το περιβάλλον του. Έχουμε λοιπόν λαούς αποκλειστικά κρεοφάγους ή αποκλειστικά χορτοφάγους. Στις απάτητες πλαγιές των ελληνικών βουνών, η κτηνοτροφία υπήρξε καθοριστική για την επιβίωση του ανθρώπου, αφού τα ζώα βόσκουν εκεί που δεν μπορεί να καλλιεργήσει ο άνθρωπος.
• Η βασική τροφική αλυσίδα είναι: 1.Τα φυτά. Από αυτά ξεκινά η ζωή, 2.Τα φυτοφάγα ζώα, 3.Οι ανώτεροι θηρευτές & 4.Τα έντομα, οι μικροοργανισμοί, που συνδέουν όλα τα παραπάνω. ΟΠΟΙΟΣ ΚΡΙΚΟΣ ΣΠΑΣΕΙ ΕΧΟΥΜΕ ΠΟΛΥ ΜΕΓΑΛΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ισορροπίας-αειφορίας-επιβίωσης.
• Τα ελληνικά βουνά δεν είναι «παρθένα». Εδώ και χιλιάδες χρόνια έχουν διαμορφωθεί από τον άνθρωπο. Ελάχιστα φυτοφάγα είναι άγρια (Ζαρκάδια, Ελάφια). Η ισορροπία-αειφορία διατηρείται από τα παραγωγικά φυτοφάγα (πρόβατα, αίγες, βοοειδή). Τα παραγωγικά ζώα διατηρούν την χλωρίδα υγιή. Χωρίς αυτά το δάσος γερνά και απειλείται από μεγαπυρκαγιές. Σήμερα πληρώνουμε δεκάδες εκατομμύρια για να σβήνουμε τεράστιες πυρκαγιές. Με πολύ λιγότερα χρήματα θα κρατούσαμε τους βοσκούς στην πατρίδα τους και θα φρόντιζαν το περιβάλλον όλων μας.
• Χρειαζόμαστε αξιόπιστες μελέτες για το εάν ο λύκος είναι ακόμα «απειλούμενο είδος» ή εάν έχει ανατραπεί η ισορροπία. Πόση πρέπει να είναι η αναλογία σαρκοφάγων προς παραγωγικά ζώα μέσα στο δάσος? Το 1940 οι κάτοικοι της Δωρίδας ήταν 29.451 και το 2021 είναι 12.034 … τελικά το «απειλούμενο είδος» είναι οι κτηνοτρόφοι, και πρέπει να ληφθούν μέτρα στήριξής τους όπως για κάθε έμβιο απειλούμενο είδος …
• Η τοπική οικοτεχνική τυροκόμηση από τους ίδιους τους κτηνοτρόφους είναι μια καινοτόμα λύση στην παραγωγή γαλακτοκομικών προϊόντων με χαμηλό αποτύπωμα άνθρακά! Εάν σε μια τυροκομική μονάδα η περιβαλλοντική επιβάρυνση οφείλεται κατά 15% στην μεταφορά γάλακτος, κατά 31% στην αποθήκευση γάλακτος, κατά 10,5% στην επεξεργασία, κατά 20,5% στην ωρίμανση, κατά 5% στην μεταφορά τυριού και κατά 18% στον καθαρισμό τότε η τοπική άμεση καθημερινή τυροκόμηση σχεδόν μηδενίζει την περιβαλλοντική επιβάρυνση.

Ειπώθηκαν πάρα πολλά στο υβριδικό συνέδριο «Η συμβολή της κτηνοτροφίας στην ισορροπία-αειφορία του περιβάλλοντος» μέσα σε 12 ώρες αναμεταδοθέντων εισηγήσεων, εκεί ψηλά στο Λιδωρίκι Δωρίδας.

Η κα Μάγδα Κοντογιάννη επεσήμανε την πολύ μεγάλη συμβολή στην επιτυχία του Συνεδρίου από την προσφορά στελεχών του Skywalker-Εργασία στην Ελλάδα. Άλλωστε ο Κτηνοτροφικός Σύλλογος Περιφέρειας Αττικής με την υποστήριξη του Skywalker πέτυχε να κάνει 250 διαδικτυακές συζητήσεις κάθε Τετάρτη, 21.30, και συνεχίζει.

Την Τετάρτη, 28/6/2023, στις 21.30 στο https://us02web.zoom.us/j/84472340037 θα γίνει συζήτηση για την Διεθνή Ημέρα Συνεταιρισμών, ενώ ήδη έπεσε η ιδέα για επίδειξη παραδοσιακών προϊόντων ζωικής παραγωγής από τον Κτηνοτροφικό Σύλλογο Περιφέρειας Αττικής στην Αθήνα, την 22 Οκτ 2023, σε συνεργασία με τη δομή OPEN FARM.

Για την καταγραφή, Δημήτρης Μιχαηλίδης