Λόγος της Πέλλας Ηλεκτρονική Εφημερίδα Νομού Πέλλας
Ήταν ποιμένας που είχε «την μόρφωσιν της γνώσεως και της αληθείας εν τω νόμω». Δηλαδή, την ακριβή γνώση και αλήθεια, που βρίσκεται μέσα στο Νόμο, στην Παλαιά και Καινή Διαθήκη
Όταν ξέσπασε ο φονικός διωγμός κατά της Εκκλησίας στα χρόνια του Διοκλητιανου, το ποίμνιό του, προκειμένου να χάσει τον πολύτιμο ποιμένα του, με θερμές παρακλήσεις κατάφερε και τον έπεισε να απομακρυνθεί από τον τόπο των διωγμών. Αποχώρησε στη Δυσσό, πόλη της Θράκης, και εκεί ασκήτευε μέχρι να περάσει ο άγριος αυτός διωγμός.
Όταν πέρασε η μπόρα του διωγμού, επανήλθε στο ποίμνιό του και με όλη την πατρική στοργή που τον διέκρινε, στήριζε στην πίστη τους αδυνάτους και πρωτοστατούσε στη βοήθεια των χηρών, ορφανών, ασθενών, και γενικά, των θλιβομένων. Έζησε πολλά χρόνια. Πρόλαβε μέχρι και τη βασιλεία του Ιουλιανού του Παραβάτη. Οι ειδωλολάτρες, όμως, που ήταν προστατευόμενοι αυτού του αυτοκράτορα, έπιασαν το Δωρόθεο και αφού τον βασάνισαν ανελέητα τον σκότωσαν.
Έτσι κέρδισε το στεφάνι του μαρτυρίου. Τότε ο Δωρόθεος ήταν 107 χρονών. Σήμερα σώζεται εκκλησιαστικό σύγγραμμά του, για τους 70 μαθητές του Ιησού Χριστού. (Η μνήμη του, σε ορισμένους Συναξαριστές, περιττώς επαναλαμβάνεται και την 9η Οκτωβρίου).
Απολυτίκιον. «Ηχος δ’. Ταχύ προκατάλαβε.
Ως δώρημα τέλειον, εκ του των φώτων Πατρός, σοφίας την έλλαμψιν, ως Ιεράρχης σοφός, εδέξω Δωρόθεε· όθεν και πλεονάσας, τον σον τάλαντον μάκαρ, ήθλησας υπέρ φύσιν, βαθυτάτω εν γήρα, πρεσβεύων Ιερομάρτυς, υπέρ των ψυχών ημών.
Κοντάκιον Ήχος γ’. Η Παρθένος
Ορθοδόξοις δόγμασιν, Ιερομάρτυς κηρύξας, δώρον θείον άγιον, σαυτόν προσήξας τω Κτίστη, πρότερον εν τη ασκήσει ενδιαπρέψας, ύστερον τω μαρτυρίω στερρώς αθλήσας, και νομίμως υπεδέξω, βραβείον νίκης, παρά Χριστού του Θεού.
Οι Άγιοι 10 Μάρτυρες, Μαρκιανός, Νίκανδρος, Απόλλων, Υπερέχιος, Λεωνίδης, Αρείος, Γοργίας, Σελληνιάδα, Ειρήνη και Πάμβων (εορτή Απόλλων)
Όλοι μαζί αποτελούσαν μια ομάδα χριστιανών, που ήξεραν όχι μόνο να πιστεύουν, αλλά και να πάσχουν, πρόθυμα και ευχάριστα για το Χριστό. Καταγγέλθηκαν στον ειδωλολάτρη έπαρχο της Αλεξάνδρειας, και ομολόγησαν θαρραλέα την πίστη τους.
Μάταια αυτός έλπιζε ότι θα μπορούσε να εκφοβίσει τουλάχιστον τις γυναίκες, και να τις πείσει να προσφέρουν θυσία στα είδωλα. Υποσχέσεις και απειλές, συντρίφτηκαν μπροστά στη σταθερότητα της πίστης των γυναικών και γρήγορα διδάχτηκε, ότι ο σταυρός μπορεί ν’ αναδεικνύει και γυναίκες γενναιότερες από άνδρες.
Τότε ο έπαρχος, διέταξε να θανατωθούν όλοι δια πείνας και δίψας. Μέρες ολόκληρες έμειναν νηστικοί και γυμνοί, εκτεθειμένοι στον ψυχρό χειμώνα. Προκλητικότατα οι στρατιώτες, έπιναν και έτρωγαν τα καλύτερα φαγητά μπροστά τους.
Αυτοί όμως, με θερμή και αδιάλειπτη προσευχή και δέηση προς τον Χριστό, αντιμετώπιζαν τη φρικτή και υπεράνθρωπη δοκιμασία. Τελικά, άνδρες και γυναίκες, πέθαναν απαρασάλευτοι στην πίστη τους, ψάλλοντες το όνομα του Ιησού Χριστού.
Ο Άγιος Πλούταρχος Αρχιεπίσκοπος Κύπρου
Στο Χρονικό του Λεοντίου Μαχαιρά (σελ. 67 έκδ. Σάθα) ο Πλούταρχος συγκαταλέγεται μεταξύ των Αγίων της Κύπρου. Γι’ αυτόν όμως οι Συναξαριστές δεν αναφέρουν τίποτα. Στον πίνακα των επισκόπων Σαλαμίνας του Μαχαιρά ο Πλούταρχος φέρεται έκτος επίσκοπος Κύπρου, μαζί με τον απόστολο Βαρνάβα. Το όνομα του Πλούταρχου συναντάται σε επιγραφές του αγίου Σεργίου του 7ου αιώνα (βλ. Σακελλαρίου. Κυπριακά, σελ. 179-180).
Ο Άγιος Χριστόφορος από τη Ρώμη
Μαρτύρησε δια ξίφους.
Ο Άγιος Κόνων από τη Ρώμη
Μαρτύρησε δια πνιγμού μέσα στη θάλασσα.
Ο Άγιος Νόννος
Η μνήμη του αναφέρεται στο Ιεροσολυμιτικό Κανονάριο σελ. 95. Γιορτάζεται από την Εκκλησία των Ιεροσολύμων στον ναό, που βρίσκεται στο ορός των Ελαίων.
