Αρχαιολόγοι προχώρησαν σε μια εξαιρετική ανακάλυψη στην
αρχαία ελληνική πόλη Ηράκλεια επί Λάτμον, στην επαρχία των Μούγλων. Ηράκλεια επί Λάτμον ήταν αρχαία πόλη της Μικράς Ασίας, στους πρόποδες του όρους Λάτμου στα δυτικά παράλια της Καρίας και νοτιοανατολικά της Μιλήτου. Αναφέρεται από τον Απολλώνιο τον Ρόδιο στο έργο του “Αργοναυτικά”. Ορισμένοι μελετητές, βασιζόμενοι στον Παυσανία, αναφέρουν ότι η παλιότερη ονομασία της πόλης ήταν Λάτμος. Σύμφωνα με τη μυθολογία και τον ποιητή Οβίδιο, ο Ενδυμίωνας ζούσε ως βοσκός στην περιοχή, για αυτό και θεωρείτο ο μυθικός ιδρυτής της πόλης, η οποία του είχε αφιερωμένο ιερό.
Οι πρόσφατες ανακαλύψεις
Η καθηγήτρια Zeliha Gider Buyukozer, επικεφαλής των ανασκαφών στην Ηράκλεια επί Λάτμον και διδάσκουσα στο τμήμα αρχαιολογίας του πανεπιστημίου Σελτσούκ στη Σμύρνη, περιγράφει τις λεπτομέρειες της ανασκαφής:
«Το λουτρό είναι η καλύτερα διατηρημένη δομή της περιοχής. Κάναμε ανασκαφή σε πάνω από δύο μέτρα των ερειπίων και ανοίξαμε τους χώρους του λουτρού, όπου ταυτοποιήσαμε τις λειτουργίες και τα στάδια της χρήσης τους. Αυτό, προσέφερε καθοριστικής σημασίας αρχαιολογικά δεδομένα», εξηγεί. Μία από τις πιο συναρπαστικές ανακαλύψεις ήταν το μωσαϊκό στο κρύο δωμάτιο των ρωμαϊκών λουτρών, όπου απεικονίζονται έξι κροκόδειλοι, αντικριστοί. Η Buyukozer τόνισε την ακρίβεια του έργου τέχνης. Μπορεί κάποιοι να θεωρήσουν ότι, στην περιοχή έζησαν κάποτε κροκόδειλοι, όμως το περιβάλλον δεν είναι κατάλληλο για τα ζώα αυτά. Ο καλλιτέχνης που δημιούργησε το μωσαϊκό, πρέπει να είχε δει από κοντά, με λεπτομέρειες κροκόδειλο.
Αυτό υποδηλώνει ότι ο καλλιτέχνης ταξίδευε και εργάστηκε σε μέρη όπου υπήρχαν κροκόδειλοι. Ένα ακόμη μωσαϊκό στο ζεστό μπάνιο των λουτρών, στο tepidarium, απεικόνιζε δελφίνια, φλαμίνγκο και κόκκινα χέλια. Τα φλαμίνγκο απεικονίζονται να κρατούν χέλια στα ράμφη τους, εμπλουτίζοντας το έργο τέχνης με ένα μοναδικό στοιχείο. Η Buyukozer εξήγησε τη σύνδεση με το τοπικό περιβάλλον: «Τα φλαμίνγκο είναι πουλιά που εξακολουθούν να βρίσκονται μέχρι σήμερα στην περιοχή. Ο καλλιτέχνης απεικόνιζε τα ζώα που έβλεπε στη γεωγραφία αυτή, δημιουργώντας ένα μωσαϊκό που αντικατοπτρίζει το τοπικό περιβάλλον».
Αρχαία λουτρά που άρχισαν να χρησιμοποιούνται ως στάβλοι από τους ντόπιους
Στο πέρασμα των ετών, τα ρωμαϊκά λουτρά χρησιμοποιήθηκαν για διάφορους σκοπούς από τους χωρικούς της περιοχής. Η Buyukozer σημειώνει πως: «Ένας χώρος δίπλα στα λουτρά, χρησιμοποιείται ακόμη ως στάβλος». «Κάποια στιγμή, τα λουτρά άρχισαν να χρησιμοποιούνται ως στάβλοι. Οι σημερινοί τους ιδιοκτήτες, είπαν πως εδώ έδεναν τα ζώα τους. Η περιοχή δίπλα στα λουτρά είχε μετατραπεί σε στάβλο».
Ο Turcen Aydin, ένας 68χρονος κάτοικος του Kapikiri Mahallesi, περιγράφει τη δική του αντίδραση στην ανακάλυψη. «Έδενα εδώ τα ζώα μου για χρόνια, ώστε να τα προστατεύω από τη βροχή και το κρύο. Όταν είδα τα μωσαϊκά και τις μορφές ν’ αποκαλύπτονται στη διάρκεια των ανασκαφών, ένιωσα δέος. Δεν είχα φανταστεί ότι μπορεί να υπάρχει κάτι τέτοιο εδώ. Όπως φαίνεται, ζούσαμε πάνω στην ιστορία, χωρίς να το γνωρίζουμε».
Μία ανακάλυψη που προσελκύει το ενδιαφέρον των ντόπιων και τουριστών
Τα μωσαϊκά, έχουν προσελκύσει την προσοχή ντόπιων και τουριστών, ενώ πολλοί είναι εκείνοι που έρχονται για να θαυμάσουν τα έργα τέχνης και να μάθουν σχετικά με τα αρχαία λουτρά. Τα πέτρινα θεμέλια του λουτρού, συνετέλεσαν στη διατήρηση των μωσαϊκών για αιώνες, κάνοντας δυνατή την άψογη κατάστασή τους. Ανασκαφές στο σημείο, εξακολουθούν να αποκαλύπτουν νέες λεπτομέρειες σχετικά με την ιστορία και τον πολιτισμό της αρχαίας πόλης Ηράκλειας επί Λάτμον, προσφέροντας βαθύτερη κατανόηση του παρελθόντος της περιοχής.
*χαμένος ναός ηλικίας 2.600 ετών. Ανήκει σε αρχαίο πολιτισμό που αναφέρεται στην Παλαιά Διαθήκη. Εναέρια λήψη των ανασκαφών στην Ηράκλεια επί Λάτμον, στην επαρχία των Μούγλων. Φωτογραφία: ΑΑ