Μαίνονται οι διεθνείς αντιδράσεις για την απόφαση της κυβέρνησης των Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν να αποκλείσει τις γυναίκες από τα πανεπιστήμια της χώρας.
Η απόφαση τέθηκε άμεσα σε ισχύ, καθώς φοιτήτριες πανεπιστημίων στο Αφγανιστάν, εκδιώχθηκαν σήμερα Τετάρτη (21/2022) από τις πανεπιστημιουπόλεις.
«Πήγαμε στο πανεπιστήμιο, οι Ταλιμπάν βρίσκονταν στις πύλες εισόδου και μας είπαν ‘δεν σας επιτρέπεται να εισέλθετε στο πανεπιστήμιο μέχρι νεωτέρας’… όλες έκλαιγαν», λέει η Σαΐστα, μια φοιτήτρια Οικονομικών Επιστημών σε ιδιωτικό πανεπιστήμιο της Καμπούλ.
Ένας καθηγητής σε άλλο πανεπιστήμιο της Καμπούλ, ο οποίος αρνήθηκε να κατονομαστεί, είπε ότι το πανεπιστημιακό προσωπικό έδιωξε τις φοιτήτριες στην πύλη του πανεπιστημίου γιατί δεν είχε άλλη επιλογή παρά να εφαρμόσει την εντολή. Η απαγόρευση στις φοιτήτριες είναι πιθανόν να περιπλέξει τις προσπάθειες της κυβέρνησης των Ταλιμπάν να κερδίσουν την διεθνή αναγνώριση και να απαλλαγούν από τις κυρώσεις που πλήττουν σφοδρά την οικονομία.
Η τριτοετής φοιτήτρια Πολιτικών Επιστημών Χασίμπα, που ζει στην Καμπούλ, λέει ότι διάβαζε για τις εξετάσεις της όταν πληροφορήθηκε την ανακοίνωση της κυβέρνησης. «Είναι πολύ δύσκολο να το δεχτώ, είναι απίστευτο, δεν πιστεύω ότι συνέβη», λέει. «Όταν δεν υπάρχει εκπαίδευση για τις γυναίκες σε μια κοινωνία πώς μπορούμε να ελπίζουμε σε ένα λαμπρό μέλλον»; διερωτάται. Αρκετοί αξιωματούχοι των Ταλιμπάν, ανάμεσά τους ο υφυπουργός Εξωτερικών και ο εκπρόσωπος της κυβέρνησης, έχουν εκφραστεί δημοσίως τους τελευταίους μήνες υπέρ της εκπαίδευσης των γυναικών.
Ο ανώτατος πνευματικός ηγέτης του κινήματος, ο οποίος εδρεύει στην Κανταχάρ, έχει τον τελευταίο λόγο για τις σημαντικές αποφάσεις. Διπλωματικές και επίσημης πηγές των Ταλιμπάν έχουν πει στο Reuters ότι το ζήτημα βρίσκεται υπό συζήτηση από την ηγεσία.
«Η απόφαση αναμενόταν επί εβδομάδες αναγκάζοντας κάποιους δυτικούς αξιωματούχους να αρχίσουν να μιλάνε για επιπρόσθετες κυρώσεις και για επιπλέον οικονομικούς περιορισμούς», λέει ο Γκρέιαμ Σμιθ, ανώτερος σύμβουλος στην μκο International Crisis Group. «Αλλά η οργή της Δύσης θα ενισχύσει την αποφασιστικότητα της ηγεσίας των Ταλιμπάν, που αυτοπροσδιορίζεται ως ένα τείχος απέναντι στον έξω κόσμο», συμπληρώνει ο ίδιος. Η ηγεσία των Ταλιμπάν έχει δηλώσει ότι επιθυμεί να έχει ειρηνικές σχέσεις με τη διεθνή κοινότητα, αλλά ότι οι ξένοι δεν θα πρέπει να αναμειγνύονται στα εσωτερικά ζητήματα του Αφγανιστάν. Τόσο ο ΟΗΕ, όσο και οι ΗΠΑ, με σημερινή τους ανακοίνωση καταδικάζουν την απόφαση αυτή, που στερεί από τις γυναίκες μία θέση στην εκπαίδευση, ενώ παράλληλα παραβιάζει την ισότητα των δικαιωμάτων των γυναικών.
«Θορυβημένος» ο Γκουτέρες
Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Αντονιό Γκουτέρες, δηλώνει θορυβημένος, από αυτή την απόφαση και ζητάει από το καθεστώς στη χώρα της νοτιοανατολικής Ασίας να “εγγυηθεί ισότητα στην πρόσβαση στην εκπαίδευση σε όλες τις βαθμίδες της”, αναφέρει ανακοίνωση Τύπου που δημοσιοποιήθηκε από τον εκπρόσωπό του. «Ο Γενικός Γραμματέας επαναβεβαιώνει ότι η στέρηση της εκπαίδευσης όχι μόνο παραβιάζει την ισότητα των δικαιωμάτων των γυναικών και των κοριτσιών, αλλά θα έχει επίσης καταστροφικό αντίκτυπο στο μέλλον της χώρας», τονίζεται ακόμη στην ανακοίνωση που έδωσε στη δημοσιότητα ο Στεφάν Ντουζαρίκ.
Η ανακοίνωση του Λευκού Οίκου
Οι ΗΠΑ έχουν διαβουλεύσεις με τους συμμάχους τους σχετικά με την απόφαση του υπουργείου Παιδείας των Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν για την αναστολή της πρόσβασης των γυναικών στα πανεπιστήμια της χώρας μέχρι νεωτέρας, όπως ανακοίνωσε ο Λευκός Οίκος.
«Οι ΗΠΑ καταδικάζουν την αβάσιμη απόφαση των Ταλιμπάν προκειμένου οι γυναίκες στο Αφγανιστάν να μην λαμβάνουν πανεπιστημιακή εκπαίδευση», ανέφερε σε ανακοίνωσή της η εκπρόσωπος Τύπου του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας των ΗΠΑ Έντριαν Γουάτσον.
Το ιστορικό της απόφασης των Ταλιμπάν
Η συγκεκριμένη απόφαση έσκασε σαν «βόμβα» καθώς ένα χρόνο και περίπου πριν, όταν ανέλαβαν και πάλι την εξουσία τον Αύγουστο του 2021, οι Ταλιμπάν υποσχέθηκαν ότι θα είναι «πιο ανεκτικοί», και την δεδομένη χρονική στιγμή εκτός από το πανεπιστήμιο, οι γυναίκες έχουν αποκλειστεί από πάρκα, κήπους, γυμναστήρια και δημόσια λουτρά.
«Ενημερώνεστε όλοι να εφαρμόσετε την αναφερόμενη εντολή για διακοπή της εκπαίδευσης των γυναικών μέχρι νεοτέρας» ανέφερε ο υπουργός Ανώτατης Εκπαίδευσης Νέντα Μοχάμαντ Ναντίμ σε μια επιστολή του που απευθύνεται σε όλα τα δημόσια και ιδιωτικά πανεπιστήμια του Αφγανιστάν νωρίτερα σήμερα. Υπενθυμίζεται ότι οι γυναίκες αποκλείστηκαν από τον δημόσιο βίο και από την εκπαίδευση: στις 23 Μαρτίου, λίγες ώρες αφότου είχαν ανακοινώσει την επαναλειτουργία των γυμνασίων και των λυκείων θηλέων, οι Ταλιμπάν τα έκλεισαν. Σύμφωνα με έναν υψηλόβαθμο αξιωματούχο, ο ίδιος ο ανώτατος ηγέτης των Ταλιμπάν, Χαϊμπατουλάχ Αχουντζάντα έλαβε αυτήν την απόφαση.
Οι γυναίκες δεν έχουν επίσης το δικαίωμα να ταξιδεύουν μόνες, εφόσον δεν συνοδεύονται από έναν άρρενα συγγενή τους και πρέπει να καλύπτονται με μπούρκα ή χιτζάμπ όταν βγαίνουν από το σπίτι. Τον Νοέμβριο οι Ταλιμπάν τους απαγόρευσαν την είσοδο σε πάρκα, κήπους, γυμναστήρια και δημόσια λουτρά. Οι διαδηλώσεις των γυναικών εναντίον των μέτρων –στις οποίες σπανίως μετέχουν πάνω από 40 άνθρωποι- έχουν γίνει πολύ επικίνδυνες. Πολλές διαδηλώτριες έχουν συλληφθεί και οι δημοσιογράφοι εμποδίζονται να καλύψουν τις συγκεντρώσεις τους.