Τέλος στο «μνημονιακό» αφορολόγητο των 8.636 ευρώ προτίθεται
να βάλει η κυβέρνηση, εξετάζοντας αύξηση του ορίου στα 10.000 ευρώ από την 1η Ιανουαρίου 2026. Η ρύθμιση αφορά το βασικό αφορολόγητο για φορολογουμένους χωρίς εξαρτώμενα τέκνα και συνιστά την πρώτη ουσιαστική παρέμβαση έπειτα από σχεδόν μία δεκαετία, με στόχο την παροχή φορολογικής ανάσας σε πάνω από 2,3 εκατομμύρια πολίτες. Η αύξηση του αφορολόγητου καθίσταται επιτακτική λόγω της παρατεταμένης ακρίβειας, που διαβρώνει σταθερά την αγοραστική δύναμη των καταναλωτών, αλλά και του γεγονότος ότι οι διαδοχικές αυξήσεις στον κατώτατο μισθό φτάνουν «ψαλιδισμένες» στην τσέπη των εργαζομένων, εξαιτίας της αυξημένης παρακράτησης στον φόρο εισοδήματος. Η επικείμενη αλλαγή σηματοδοτεί τη μετάβαση σε ένα πιο ρεαλιστικό φορολογικό πλαίσιο, που λαμβάνει υπόψη τις σημερινές συνθήκες διαβίωσης. Το αφορολόγητο των 8.636 ευρώ θεσπίστηκε στην κορύφωση της δημοσιονομικής κρίσης, όταν ο κατώτατος μισθός για έναν άγαμο ήταν μόλις 616 ευρώ τον μήνα. Εκτοτε, η οικονομία ανακάμπτει, ο πληθωρισμός έχει επιστρέψει δριμύτερος, ο κατώτατος μισθός αυξάνεται αλλά το βασικό αφορολόγητο και οι αντίστοιχες εκπτώσεις φόρου παραμένουν καθηλωμένες. Η αναντιστοιχία αυτή έχει οδηγήσει σε μια άτυπη φορολογική υποβάθμιση χιλιάδων φορολογουμένων, οι οποίοι βλέπουν τις ονομαστικές αποδοχές τους να αυξάνονται, αλλά το καθαρό όφελος να παραμένει περιορισμένο ή ακόμα και μηδενικό, καθώς το μεγαλύτερο μέρος της αύξησης «ροκανίζεται» από τον φόρο.
Τι ισχύει σήμερα
Με το υφιστάμενο αφορολόγητο, οι εργαζόμενοι που αμείβονται με τον κατώτατο μισθό φορολογούνται από το πρώτο ευρώ που υπερβαίνει τα 8.636 ευρώ ετησίως, δηλαδή από τα 719 ευρώ τον μήνα και πάνω. Αυτό συνεπάγεται ότι περίπου 4.000 ευρώ ετησίως από τον νέο κατώτατο μισθό υπόκεινται σε φορολογία, περιορίζοντας το τελικό καθαρό όφελος για τον εργαζόμενο. Η αύξηση του αφορολογήτου στα 10.000 ευρώ αναμένεται να καλύψει το σύνολο της αύξησης του κατώτατου μισθού, προστατεύοντας τα χαμηλά εισοδήματα από πρόσθετη φορολογική επιβάρυνση και ενισχύοντας ταυτόχρονα την αγοραστική δύναμη. Η παρέμβαση θα έχει οριζόντιο χαρακτήρα, καθώς θα καλύψει όλους τους άγαμους και έγγαμους χωρίς παιδιά μισθωτούς, συνταξιούχους, αλλά και τους κατά κύριο επάγγελμα αγρότες. Η επικείμενη αύξηση θα συμπαρασύρει προς τα πάνω και τα αφορολόγητα όρια για τους υπόλοιπους μισθωτούς με εξαρτώμενα τέκνα, πράγμα που σημαίνει ότι το αφορολόγητο για μια οικογένεια με δύο παιδιά μπορεί να φτάσει τα 13.000 ευρώ, εξασφαλίζοντας μεγαλύτερη φορολογική ελάφρυνση. Η συνολική μείωση φόρου για έναν άγαμο μισθωτό, εφόσον υλοποιηθεί η αύξηση στα 10.000 ευρώ, εκτιμάται ότι θα ξεπερνά τα 300 ευρώ ετησίως, ενώ για οικογένειες με παιδιά το όφελος μπορεί να φτάσει και τα 500 ευρώ. Σήμερα, για τις οικογένειες με ένα παιδί το αφορολόγητο είναι 10.000 ευρώ και η αντίστοιχη έκπτωση φόρου 900 ευρώ. Για τις οικογένειες με δύο παιδιά στα 11.000 ευρώ (έκπτωση φόρου 1.120 ευρώ), με τρία παιδιά στα 12.000 ευρώ (έκπτωση φόρου 1.340 ευρώ) και για τις οικογένειες με τέσσερα παιδιά στα 13.000 ευρώ (έκπτωση φόρου 1.580 ευρώ). Αντίθετα, για τον άγαμο και τους έγγαμους χωρίς τέκνα το αφορολόγητο είναι 8.636 ευρώ και η αντίστοιχη έκπτωση φόρου 777 ευρώ.
Το μέτρο έχει, βεβαίως, δημοσιονομική επίπτωση, με τις πρώτες εκτιμήσεις να κάνουν λόγο για απώλεια εσόδων της τάξης των 350-400 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, το ακριβές κόστος θα «κλειδώσει» στην πορεία και θα είναι σε συνάρτηση με τις υπόλοιπες παρεμβάσεις στη φορολογική κλίμακα (μειώσεις συντελεστών για εισοδήματα από 10.000 έως 40.000 ευρώ). Πάντως, στο υπουργείο Οικονομικών εμφανίζονται καθησυχαστικοί, υπογραμμίζοντας αφενός ότι ο «λογαριασμός» της επιβάρυνσης είναι διαχειρίσιμος, αφετέρου ότι μπορεί να αντισταθμιστεί από την αύξηση της κατανάλωσης, λόγω της ενίσχυσης του διαθέσιμου εισοδήματος. Αλλωστε, αρμόδιες πηγές επισημαίνουν ότι η Ελλάδα κατέγραψε πρωτογενές πλεόνασμα 4,8% του ΑΕΠ το 2024, ενώ για το 2025 έχει ήδη υπερκαλυφθεί ο στόχος του 2,4%, με τις νεότερες εκτιμήσεις να τοποθετούν τον πήχη στο 3,2%. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μάλιστα, προβλέπει ακόμα υψηλότερη επίδοση, στο 3,8% για φέτος και στο 4,4% για το 2026. Η πορεία αυτή, σε συνδυασμό με τον πρόσθετο δημοσιονομικό χώρο που δημιουργεί η ρήτρα διαφυγής για τις αμυντικές δαπάνες, ύψους 600 εκατ. ευρώ, δημιουργούν τις προϋποθέσεις για ένα νέο «πακέτο» φοροελαφρύνσεων σε νοικοκυριά, ιδιοκτήτες ακινήτων και επιχειρήσεις, ύψους 1,5-2 δισ. ευρώ. Η εξαγγελία για την αύξηση του βασικού αφορολογήτου στα 10.000 ευρώ αναμένεται να γίνει από τον πρωθυπουργό στη ΔΕΘ και θα περιληφθεί μαζί με τα υπόλοιπα μέτρα στο προσχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού για το 2026, το οποίο θα κατατεθεί στη Βουλή τον Οκτώβριο.
Parapolitika.gr