Η λίστα
Το τελικό σχέδιο του υπουργείου Εργασίας για το ασφαλιστικό έστειλε σήμερα στους εκπροσώπους των θεσμών, αφού πρώτα παρουσιάστηκε από τον Γιώργο Κατρούγκαλο στους πολιτικούς αρχηγούς και τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο.
«Κόκκινη γραμμή» για την κυβέρνηση αποτελούν οι κύριες συντάξεις, με το μήνυμα του ίδιου του Αλέξη Τσίπρα να είναι: «ναι στην τήρηση της συμφωνίας, όχι σε αδικίες». Ο Γιώργος Κατρούγκαλος, έχει αναγνωρίσει ότι η μάχη με τους δανειστές θα είναι σκληρή, ενώ φωτογράφισε το ΔΝΤ επιβεβαιώνοντας ότι ορισμένοι εξ αυτών έχουν ιδιαίτερη εμμονή με τις μειώσεις συντάξεων. Από την πλευρά του ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος είπε ότι η διαπραγμάτευση «εμπεριέχει διαφορετικές αξίες» από την πλευρά της κυβέρνησης και των πιστωτών και, ως εκ τούτου, «επόμενο είναι να έχουμε και νίκες και ήττες».
Ο υπουργός Εργασίας απέστειλε το κείμενο των 170 σελίδων, με e-mail στους εκπροσώπους των θεσμών αμέσως μετά τη συνάντησή του στο Προεδρικό Μέγαρο με τον Προκόπη Παυλόπουλο, ο οποίος έστειλε μήνυμα στους Ευρωπαίους εταίρους πως «το ασφαλιστικό πρέπει να ανταποκρίνεται στην έννοια της Δικαιοσύνης».
Οι βασικοί άξονες του ασφαλιστικού
Όλα τα ταμεία σε ένα
Δημιουργείται ένα ταμείο ασφάλισης για όλους, με κορμό το ΙΚΑ, ενιαίους κανόνες υπολογισμού των εισφορών και παροχής σύνταξης. Αυτό σημαίνει ότι καταργούνται ΟΓΑ, ΝΑΤ, ΟΑΕΕ και ΕΤΑΑ. Το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ μετονομάζεται σε Εθνικό Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ) και αποτελεί το μοναδικό φορέα παροχής κύριας κοινωνικής ασφάλισης. Στον ΕΦΚΑ εντάσσονται από 1.1.2016 όλοι οι υφιστάμενοι φορείς κύριας κοινωνικής ασφάλισης, σύμφωνα με όσα ειδικότερα ρυθμίζονται στο άρθρο 19 κ.ε., με την εξαίρεση του ΝΑΤ και του ΟΓΑ που διατηρούν αυτοτελή νομική προσωπικότητα για την άσκηση των μη ασφαλιστικών τους αρμοδιοτήτων.
Κύρια σύνταξη
Νέος τρόπος υπολογισμού, που θα προκύπτει από το σύνολο τους εργασιακού βίου του ασφαλισμένου και θα έχει κλιμακωτά ποσοστά αναπλήρωσης. Το τελικό ποσό της σύνταξης που θα λαμβάνει ο ασφαλισμένος θα προκύπτει από τις εισφορές που έχουν καταβάλλει, από τα χρόνια εργασίας και από το ποσοστό αναπλήρωσης.
Ο επανυπολογισμός των συντάξεων θα γίνεται με νέους συντελεστές αναπλήρωσης για όλα τα χρόνια του εργασιακού βίου. Αυτό θα οδηγήσει σε μειώσεις συντάξεων σε όσους συνταξιοδοτηθούν από εδώ και στο εξής. Για τους παλιούς συνταξιούχους θα υπάρχει πρόβλεψη της «προσωπικής διαφοράς» έτσι ώστε να μην μειωθεί η κύρια σύνταξη τους μετά από το νέο υπολογισμό.
Η προσαρμογή των συντάξεων μέσω των νέων συντελεστών αναπλήρωσης θα γίνει με την τροποποίηση του νόμου 3863 και την άμεση εφαρμογή των προβλέψεων του.
Ο συντελεστής θα κυμαίνεται μεταξύ 0,65% ή 0,80% και 1,5% με 1,8%. Όσο χαμηλότερο θα είναι το εισόδημα, τόσο υψηλότερος θα είναι ο συντελεστής. Το τελικό ποσοστό αναπλήρωσης θα διαμορφώνεται με την προσθήκη της Εθνικής Σύνταξης. Οι πιστωτές θέλουν ειδικά για την κύρια σύνταξη το ποσοστό να μην υπερβαίνει το 50% του συντάξιμου μισθού. Οι ήδη καταβαλλόμενες συντάξεις θα επανυπολογισθούν εντός του 2016, λαμβάνοντας υπόψη το νέο τρόπο υπολογισμού των συντάξεων.
Συγκεκριμένα, οι κλιμακωτοί συντελεστές αναπλήρωσης με βάση τις περιόδους ασφάλισης έχουν εξής:
Από 0 έως 15 χρόνια συντελεστής 0,80% για κάθε έτος.
Από 15 έως 18 χρόνια συντελεστής 0,92% για κάθε έτος.
Από 18 έως 21 χρόνια συντελεστής 1,04% για κάθε έτος.
Από 21 έως 24 χρόνια συντελεστής 1,16% για κάθε έτος.
Από 24 έως 27 χρόνια συντελεστής 1,29% για κάθε έτος.
Από 27 έως 30 χρόνια συντελεστής 1,42% για κάθε έτος.
Από 30 έως 33 χρόνια συντελεστής 1,55% για κάθε έτος.
Από 33 έως 36 χρόνια συντελεστής 1,69% για κάθε έτος.
Από 36 έως 39 χρόνια συντελεστής 1,84% για κάθε έτος.
Από 39 έως 42 χρόνια και περισσότερα συντελεστής 2% για κάθε έτος.
Εθνική Σύνταξη
Θα δίνεται χωρίς εισοδηματικά κριτήρια για όσους έχουν τουλάχιστον 15 έτη ασφάλισης. Πληροφορίες αναφέρουν ότι οι δανειστές θα πιέσουν ώστε το όριο για την Εθνική Σύνταξη να ανέβει στα 20 έτη ασφάλισης, και θα προτείνουν για όσους έχουν συμπληρώσει μεταξύ 15 και 19 χρόνια, να δίνεται αναλογικό ποσοστό, για παράδειγμα, 15/20 της Εθνικής σύνταξης. Στο νομοσχέδιο προβλέπεται επίσης ότι το ύψος της Εθνικής Σύνταξης θα αναπροσαρμόζεται κατ’ έτος με υπουργική απόφαση, με βάση τον ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ. Για την πρώτη εφαρμογή του νόμου αυτού η Εθνική Σύνταξη ορίζεται στα 384 ευρώ κάθε μήνα.
Επικουρικές συντάξεις
Στην περίπτωση που χρειαστεί να μειωθούν υπολογίζεται ότι θα υπάρξουν στοχευμένες περικοπές, οι οποίες μπορεί να υπερβούν και το 20%, ανά περίπτωση από το όριο των 170 ευρώ και άνω.
Το πλαφόν
Προτείνεται να επιβληθεί πλαφόν για τις υψηλές συντάξεις στα επίπεδα των 2.300 ευρώ από 2.773 ευρώ που είναι σήμερα, εάν πρόκειται για κύρια και των 3.000 ευρώ από 3.680 ευρώ σήμερα εάν πρόκειται για άθροισμα συντάξεων.
Η ρήτρα
Το νέο ασφαλιστικό σχέδιο προβλέπει τη μετατροπή της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος σε ρήτρα βιωσιμότητας για τα επικουρικά ταμεία με ταυτόχρονη απορρόφηση των αποθεματικών τους για την πληρωμή των επικουρικών συντάξεων.
Ασφαλιστικές εισφορές
Η ελληνική πρόταση προβλέπει αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 1,5 μονάδα. Μία μονάδα για τους εργοδότες και 0,5 για τους εργαζόμενους, ώστε να μη χρειαστεί μείωση συντάξεων. Ως αντίμετρο, υπάρχει το ενδεχόμενο να επιβληθεί φόρος (0,1%) στις τραπεζικές συναλλαγές.
Στον ιδιωτικό τομέα, το μοντέλο που θα ακολουθηθεί είναι «μοντέλο» ΙΚΑ και σύμφωνα με πληροφορίες, θα προβλέπεται περίοδος μετάβασης στο ενιαίο μοντέλο, έως το τέλος του 2018, για όλους τους μισθωτούς και για όσους υπάρχουν παρεκκλίσεις. Η περίοδος αυτή αφορά κυρίως σε ασφαλισμένους σε δημόσιο, ΔΕΚΟ και Τράπεζες. Όσον αφορά τις εισφορές των ελευθέρων επαγγελματιών, τους αυτοαπασχολούμενους και τους αγρότες δεν είναι ακόμη έτοιμο το σχέδιο για πληρωμές εισφορών με βάση το συνολικό, πραγματικό φορολογητέο εισόδημα.
ΕΚΑΣ
Προβλέπεται μείωση στους δικαιούχους του ΕΚΑΣ, με απώτερο στόχο, το 2019, το ΕΚΑΣ να έχει καταργηθεί. Η κυβέρνηση επιδιώκει να συμπληρώσει το εισόδημα των σημερινών δικαιούχων του επιδόματος με κάποιας μορφής ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα.
Τα ποσά του επιδόματος
α. Για συνολικά ποσά εισοδήματος από συντάξεις (κύριες και επικουρικές) μισθούς, ημερομίσθια και λοιπά επιδόματα ή βοηθήματα και μέχρι 7.216 ευρώ καταβάλλεται επίδομα 230 ευρώ μηνιαίως.
β. Για συνολικά ποσά εισοδήματος από 7.216,01 και μέχρι του ποσού των 7.972 καταβάλλεται ποσό μηνιαίου επιδόματος σύμφωνα με τα παρακάτω:
Από 7.216,01 ευρώ και μέχρι του ποσού των 7.518 ποσό 172,50.
Από 7.518,01 και μέχρι του ποσού των 7.720 ευρώ, ποσό 115 ευρώ.
Από 7.720,01 και μέχρι του ποσού των 7.972 ποσό 57,50 ευρώ.
γ. Τα ίδια ως άνω ποσά επιδόματος χορηγούνται και στους συνταξιούχους αναπηρίας που λαμβάνουν πλήρη σύνταξη.
δ. Στους συνταξιούχους γήρατος και αναπηρίας που λαμβάνουν μειωμένη σύνταξη, καθώς και σε όσους συνταξιούχους λόγω γήρατος δεν θεμελιώνουν αυτοτελές δικαίωμα συνταξιοδότησης με χρόνο ασφάλισης που έχουν πραγματοποιηθεί στην Ελλάδα, το επίδομα ισούται με τα 2/3 των ανωτέρω ποσών. Για τους τελευταίους η διαφορά του 1/3 ποσού ΕΚΑΣ που τυχόν δεν είχε καταβληθεί πριν από την ημερομηνία έναρξης ισχύος της παρούσης διάταξης, σύμφωνα με το προηγούμενο εδάφιο, δεν χορηγείται.
Η περιουσία των Ταμείων
Στο νέο σύστημα, σημαντικό βάρος θα πέσει στη δημιουργία ενός φορέα για την καλύτερη αξιοποίηση της περιουσίας των ταμείων, με την ίδρυση ειδικών εταιρειών διαχείρισης κινητής και ακίνητης περιουσίας, την καταπολέμηση της εισφοροδιαφυγής και την αξιοποίηση νέων πόρων. Έσοδα αναμένεται να υπάρξουν και από αποκρατικοποιήσεις.
Επίσημη πρώτη στους πολιτικούς αρχηγούς
Νωρίτερα ο υπουργός εργασίας Γιώργος Κατρούγκαλος παρουσίασε την πρόταση της ελληνικής κυβέρνησης στους πολιτικούς αρχηγούς. Πρόκειται για μία ακόμη κίνηση αναζήτησης συναινέσεων από την πλευρά του Μαξίμου – μια τακτική, που αποτελεί πάγια πολιτική πυξίδα για τον δύσκολο μήνα που έρχεται παρά το μπαράζ διαβεβαιώσεων από κορυφαία κυβερνητικά στελέχη ότι η πλειοψηφία των «153» είναι συμπαγής.
«Η Νέα Δημοκρατία θα μελετήσει την πρόταση της κυβέρνησης για το ασφαλιστικό και θα τοποθετηθεί επισήμως». Αυτό σημείωσε ο μεταβατικός πρόεδρος του κόμματος Γιάννης Πλακιωτάκης μετά τη συνάντηση που είχε με τον Γιώργο Κατρούγκαλο.
Την πλήρη διαφωνία του με τις προτάσεις της κυβέρνησης για το ασφαλιστικό σύστημα, εξέφρασε ο γενικός γραμματέας του ΚΚΕ Δημήτρης Κουτσούμπας, τονίζοντας ότι το ΚΚΕ θα τις αντιπαλέψει και θα προσπαθήσει ώστε το σχέδιο νόμου να καταψηφιστεί από τη Βουλή.
«Οι συναντήσεις του κυρίου Κατρούγκαλου είναι για τους φωτογράφους», ανακοίνωσε ο επικεφαλής του Ποταμιού Σταύρος Θεοδωράκης, ο οποίος δεν δέχτηκε να συναντηθεί με τον υπουργό Εργασίας.
«Δεν έχουμε πειστεί να στηρίξουμε το ασφαλιστικό. Ακόμα και αν επιμείνει η κυβέρνηση, για εμάς είναι μονόπλευρο φλερτ. Φοβάμαι ότι δεν τετραγωνίζεται ο κύκλος», δήλωσε μετά τη συνάντηση ο Βασίλης Λεβέντης, ενώ επανέλαβε το πάγιο αίτημα της Ένωσης Κεντρώων για τη συγκρότηση οικουμενικής κυβέρνησης.
«Όχι» στη μείωση των συντάξεων και στην αύξηση των εισφορών λέει το ΠΑΣΟΚ, όπως δήλωσε η πρόεδρος του κόμματος Φώφη Γεννηματά, μετά τη συνάντηση με τον υπουργό Εργασίας και πρόσθεσε ότι το κόμμα της τάσσεται υπέρ της αύξησης των πόρων του ασφαλιστικού συστήματος με μέρος των εσόδων από τις αποκρατικοποιήσεις.
Ολόκληρο το νομοσχέδιο Κατρούγκαλου για το ασφαλιστικό