Τρεις συμφωνίες αλλάζουν τον χάρτη στο αέριο

Η Δημόσια Επιχείρηση Αερίου θα εξαγοράσει πλήρως την ΕΠΑ Αττικής.
Τρεις συναλλαγές, με κοινή συνισταμένη τη ΔΕΠΑ, αλλάζουν τον χάρτη της αγοράς φυσικού αερίου. Εντός των επομένων εβδομάδων, η Δημόσια Επιχείρηση Αερίου θα εξαγοράσει πλήρως την ΕΠΑ Αττικής, θα πουλήσει το μεγαλύτερο μέρος της συμμετοχής της στη ZeniΘ (πρώην ΕΠΑ Θεσσαλονίκης και Θεσσαλίας) και στη συνέχεια θα ανοίξει ο δρόμος για να πωληθεί η ίδια, πιθανότατα με διαφορετική δομή από αυτή που έχει σήμερα, προκειμένου το Δημόσιο να διατηρήσει υπό τον έλεγχό του τα δίκτυα.
Το σχέδιο
Πρόκειται για ένα σχέδιο, τα δύο πρώτα σκέλη του οποίου ολοκληρώνονται σύντομα και αφορούν:
1. Τη συμφωνία ΔΕΠΑ και Shell για την εξαγορά από την πρώτη της συμμετοχής της δεύτερης στην ΕΠΑ Αττικής (49% και μάνατζμεντ).
2. Τη συμφωνία ΔΕΠΑ και ΕΝΙ για την εξαγορά από την ιταλική εταιρεία του μεριδίου της πρώτης στη ZeniΘ.
Επειτα από πολύμηνες και παράλληλες διαπραγματεύσεις σε πολλά επίπεδα τα πράγματα σε σχέση με τη συμμετοχή της ΔΕΠΑ στη λιανική αγορά έχουν ξεκαθαρίσει σε μεγάλο βαθμό, οι συμφωνίες μεταξύ των εμπλεκόμενων εταιρειών έχουν οριστικοποιηθεί και απομένει η διευθέτηση τυπικών
θεμάτων προκειμένου να πέσουν οι υπογραφές, ενώ στο τελικό στάδιο βρίσκονται και οι διαπραγματεύσεις του υπουργείου Ενέργειας με τους θεσμούς για την αξιοποίηση της ΔΕΠΑ.
Το «κλειδί»
Ο παράγοντας που ουσιαστικά ξεμπλόκαρε τον όλο σχεδιασμό ήταν η σύγκλιση των εκτιμήσεων ΔΕΠΑ και Shell ως προς την αποτίμηση του μεριδίου της πολυεθνικής στην ΕΠΑ Αττικής. Οι δύο πλευρές προσήλθαν στις διαπραγματεύσεις που διεξήγαγαν για λογαριασμό τους η Rothschild (ΔΕΠΑ) και η Lazard (Shell) με μία μεγάλη απόκλιση σε σχέση με το τίμημα, η οποία στην πορεία γεφυρώθηκε έπειτα και από την από κοινού πρόσληψη τρίτου εκτιμητή, που λειτούργησε ως επιδιαιτητής. Η ΔΕΠΑ έχει θέσει ως «ταβάνι» τα 150 εκατομμύρια ευρώ και, σύμφωνα με παράγοντες που εμπλέκονται στην ιδιωτικοποίηση, η συμφωνία κλείνει σε αυτά τα επίπεδα.
Η συμφωνία ΔΕΠΑ-ΕΝΙ για την εξαγορά αντίστοιχου μεριδίου της ΕΝΙ στη ZeniΘ έχει «κλειδώσει» εδώ και μήνες με τίμημα κάτω από 80 εκατομμύρια ευρώ. Η ιταλική εταιρεία, σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, έχει κάνει αποδεκτή την πρόταση του υπουργού Ενέργειας Γιώργου Σταθάκη για παραμονή της ΔΕΠΑ στη ZeniΘ με ένα ποσοστό της τάξης του 16%. Ωστόσο, για να προχωρήσει το νέο αυτό σχέδιο απαιτείται η συναίνεση των θεσμών, που δεν είναι βέβαιο ότι έχει διασφαλισθεί.
Όλες οι πλευρές, πάντως, διαβεβαιώνουν ότι το αργότερο μέσα στο επόμενο δεκαήμερο θα έχει υπογραφεί η συμφωνία ΔΕΠΑ – Shell, ώστε να ολοκληρωθεί και η συμφωνία ΔΕΠΑ – ΕΝΙ, που θεωρείται κλεισμένη εδώ και μήνες.
Με την ολοκλήρωση αυτών των δύο συμφωνιών που ξεκαθαρίζουν τον ρόλο της ΔΕΠΑ στη λιανική αγορά, θα προχωρήσει η αποκρατικοποίησή της. Αν και η συμφωνία με τους πιστωτές αναφέρεται στην πώληση σε στρατηγικό επενδυτή του 65% που κατέχει το ελληνικό Δημόσιο στη ΔΕΠΑ, ο υπουργός Ενέργειας Γιώργος Σταθάκης διαπραγματεύεται με τους θεσμούς εναλλακτικό σχέδιο, βασική παράμετρος του οποίου είναι η διατήρηση συμμετοχής του Δημοσίου στη δραστηριότητα των δικτύων.
Η πρόταση, σύμφωνα με κύκλους του υπουργείου Ενέργειας, δεν βρίσκει αντίθετους τους θεσμούς, δεδομένου ότι το ευρωπαϊκό ρυθμιστικό πλαίσιο επιτρέπει τον έλεγχο ενεργειακών δικτύων από το Δημόσιο, δεν έχει ωστόσο ακόμη διευθετηθεί ο τρόπος που μπορεί να διασφαλισθεί η συμμετοχή του Δημοσίου.
Το σενάριο που καταρχήν εξετάζεται είναι η δημιουργία μιας εταιρείας holding, που θα μπορεί να εισαχθεί έως ένα ποσοστό στο χρηματιστήριο και θα απαρτίζεται από τρεις θυγατρικές. Στην πρώτη θα περάσουν τα δίκτυα της εταιρείας και στη συνέχεια θα διατεθεί μειοψηφικό πακέτο μέσω διεθνούς διαγωνισμού σε στρατηγικό επενδυτή. Στη δεύτερη θα περιέλθει η εμπορική δραστηριότητα της εταιρείας, που είναι εκτεθειμένη στον ανταγωνισμό και η οποία επίσης στη συνέχεια θα ανοίξει για την είσοδο στρατηγικού επενδυτή σε πλειοψηφικό ποσοστό. Η τρίτη, τέλος, εταιρεία που θα συσταθεί θα παραμείνει υπό την holding και θα ελέγχει τα χαρτοφυλάκιο των διεθνών έργων της ΔΕΠΑ.
Σε κάθε περίπτωση, μέσα στις επόμενες ημέρες πρέπει να αναμένονται και οι οριστικές αποφάσεις σχετικά με τη διαδικασία περαιτέρω ιδιωτικοποίησης της ΔΕΠΑ, η οποία βάσει του μνημονίου έπρεπε να είχε ξεκινήσει τον Μάρτιο.
Ποιους περιμένουν για τα ΕΛΠΕ
Επενδυτές από κάθε συναφή κλάδο, αλλά και funds –κρατικά και μη– έχει κινητοποιήσει η πώληση από το ΤΑΙΠΕΔ και τον όμιλο Λάτση του 50,1% των ΕΛΠΕ σύμφωνα με όσα μεταφέρουν αρμόδιες πηγές. Το κατά πόσον η κινητικότητα που έχει αναπτυχθεί θα μετουσιωθεί σε πραγματικό επενδυτικό ενδιαφέρον θα φανεί σε 13 ημέρες, αφού το ΤΑΙΠΕΔ έχει ορίσει ως ημερομηνία για την εκδήλωση ενδιαφέροντος στο πλαίσιο της σχετικής προκήρυξης τη 18η Μαΐου. Η πλευρά των ΕΛΠΕ, πάντως, σε αυτή τη φάση του διαγωνισμού αναμένει μάξιμουμ 10 επενδυτές, αριθμός που όπως εκτιμάται θα περιοριστεί στη δεύτερη φάση αφού θα προηγηθεί το «ξεσκαρτάρισμα», βάσει πάντα των κριτηρίων της προκήρυξης.
Πηγές του ομίλου θεωρούν λίγο πιθανή την εμφάνιση μεγάλων πολυεθνικών πετρελαϊκών, όπως η ισπανική Repsol και η ιταλική ΕΝΙ, που συζητείται έντονα στην εγχώρια ενεργειακή αγορά, ενώ θεωρούν απίθανη επίσης την προσέλευση στον διαγωνισμό ευρωπαϊκών εταιρειών διύλισης. Οπως εξηγούν, εταιρείες που δραστηριοποιούνται στο up stream, όπως οι Repsol, ΕΝΙ, Τotal, ExxonMobil κ.λπ. αποεπενδύουν από τη διύλιση ενώ το ενδιαφέρον τους για τους εγχώριους υδρογονάνθρακες δεν αποτελεί επαρκή παράγοντα για να επενδύσουν σε έναν όμιλο που δραστηριοποιείται στη διύλιση αλλά και στην αγορά φυσικού αερίου και ηλεκτρισμού.
Για τις εταιρείες διύλισης της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, όπως η αυστριακή ΟΜV, η ουγγρική ΜOL και η πολωνική PKN, μπορεί τα ΕΛΠΕ να προσφέρουν ευκαιρία για επέκταση των δραστηριοτήτων τους στη νότια και νοτιοανατολική Ευρώπη, εκτιμάται ωστόσο ότι δύσκολα θα επέλεγαν να επενδύσουν σε ευρωπαϊκό διυλιστήριο και αυτό γιατί οι ευρωπαϊκοί κανόνες για τα ποιοτικά και περιβαλλοντικά στάνταρ των καυσίμων επιβαρύνουν το κόστος με 4,4 δολ. τον τόνο σε σχέση με τα διυλιστήρια τρίτων χωρών.
Ως πλέον πιθανοί επενδυτές για τα ΕΛΠΕ αξιολογούνται από τους αρμοδίους μεγάλοι traders όπως η Clencore, η Gunvor, η Vittol, η Trafigura και funds που επενδύουν στον τομέα της ενέργειας, όπως το ΙPIC που ιδρύθηκε από την κυβέρνηση του Αμπου Ντάμπι. Είτε μόνοι τους είτε, πιο πιθανό, σε κοινοπρακτικά σχήματα.
καθημερινή