Lockdown: Στα 5,1 δισ. ευρώ το κόστος

Με τη χώρα να μπαίνει σε νέα καραντίνα, νέες βαθύτερες πληγές ανοίγουν στην οικονομία, ενώ νοικοκυριά και επιχειρήσεις βρίσκονται σε οικονομική ασφυξία.

Περίπου 170 εκατομμύρια ευρώ την ημέρα ή 5,1 δισ. ευρώ για έναν μήνα υπολογίζεται ότι κοστίζει στη χώρα το κλείδωμα της οικονομίας που βαθαίνει την ύφεση, ανοίγει μεγαλύτερη τρύπα στα κρατικά ταμεία και καθιστά αβέβαιο το στοίχημα της ανάκαμψης για το 2021. Η κυβέρνηση για να περιορίσει τις παρενέργειες που προκαλεί το νέο lockdown σε εργαζομένους και επιχειρήσεις ανακοίνωσε χθες ένα νέο πακέτο 10 μέτρων ύψους 3,3 δισ. ευρώ. Περιλαμβάνει επίδομα 800 ευρώ για τους εργαζομένους που θα βρεθούν σε αναστολή εργασίας τον Νοέμβριο αναλογικά με τις ημέρες που ήταν σε αναστολή, πάγωμα πληρωμής ΦΠΑ για τις επιχειρήσεις που κλείνουν με κρατική εντολή, αναστολή πληρωμής δόσεων φορολογικών και ασφαλιστικών οφειλών, υποχρεωτικό κούρεμα 40% των ενοικίων, επιστροφή του 50% των «χαμένων» ενοικίων στους ιδιοκτήτες ακινήτων, εφάπαξ ενίσχυση 400 ευρώ για μακροχρόνια άνεργους, παράταση δύο μηνών στα επιδόματα ανεργίας.
Από αύριο το πρωί, η αγορά νεκρώνει. Οι περισσότερες επιχειρήσεις της χώρας κατεβάζουν ρολά για τρεις εβδομάδες και εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενοι θα βρεθούν σε καθεστώς αναστολής εργασίας. Με το προσωρινό λουκέτο που μπαίνει στις επιχειρήσεις υπολογίζεται ότι ο τζίρος που θα χαθεί από την αγορά θα υπερβεί αυτόν τον μήνα τα 5 δισ. ευρώ. Η «βουτιά» στον τζίρο των επιχειρήσεων θα έχει αντίκτυπο στις φορολογικές εισπράξεις. Μικρότερα έσοδα για τον επιχειρηματικό κόσμο, μικρότερα έσοδα και για τα κρατικά ταμεία. Με το δεύτερο lockdown o τζίρος των επιχειρήσεων υπολογίζεται ότι θα υποχωρήσει πάνω από 40 δισ. ευρώ μέσα στη φετινή χρονιά. Ετσι, μέσα σε ένα έτος, θα χαθεί σχεδόν το 20% των συνολικών πωλήσεων, κάτι που δεν συνέβη ούτε στα χρόνια της κρίσης και των Μνημονίων.
Ισχυρό είναι το πλήγμα που δέχονται τα ελληνικά νοικοκυριά. Μόνο στο δεύτερο τρίμηνο του 2020, στην καρδιά του lockdown δηλαδή, το διαθέσιμο εισόδημά τους μειώθηκε κατά 3,9 δισ. ευρώ περίπου ή κατά 11,8% σε σύγκριση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2019.
Ασκήσεις επί χάρτου
Η επέλαση του δεύτερου και ισχυρότερου κύματος της πανδημίας και το νέο γενικό lockdown επιβάλλουν αναθεωρήσεις στις προβλέψεις του προσχεδίου του προϋπολογισμού και υποχρεώνουν τους επιτελείς του υπουργείου Οικονομικών να προχωρήσουν σε νέες ασκήσεις επί χάρτου για το ποσοστό της φετινής ύφεσης ανεβάζοντας τον πήχη ψηλότερα από το 8,2% που προβλέπει το προσχέδιο του προϋπολογισμού. Με τα νέα δεδομένα, το κοντέρ της ύφεσης είναι πολύ πιθανόν να γράψει πάνω από 10% φέτος, κάτι που θα αποτελέσει ιστορικό αρνητικό ρεκόρ. Η Κομισιόν προβλέπει για την Ελλάδα ύφεση 9% φέτος, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη το αποτύπωμα που θα αφήσει στην οικονομία το δεύτερο γενικό lockdown. To ΑΕΠ της χώρας θα συρρικνωθεί και θα «βουτήξει» κάτω από τα 170 δισ. ευρώ που προβλέπει το προσχέδιο του προϋπολογισμού του 2021, επιστρέφοντας στα επίπεδα του 2002-2003.
Το υπουργείο Οικονομικών ξαναγράφει τον προϋπολογισμό του 2021, με τις προβλέψεις για ανάκαμψη να περιορίζονται μεταξύ 3,5% και 5% έναντι 7,5% που προέβλεπε το προσχέδιο με μια σειρά προϋποθέσεων (έλεγχος της πανδημίας, κονδύλια από την ΕΕ). Τα κεφάλαια από τις Βρυξέλλες εξακολουθούν να αναμένονται παρά τις πανευρωπαϊκές καθυστερήσεις στην πρακτική ενεργοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης.
Στο δημοσιονομικό μέτωπο, το πρωτογενές έλλειμμα θα είναι φέτος τεράστιο. Με δεδομένο ότι δεν υπάρχει η παραμικρή σκέψη στην Ευρωζώνη για επαναφορά των δημοσιονομικών στόχων και κανόνων το επόμενο έτος, στο υπουργείο Οικονομικών η προσοχή στρέφεται κυρίως στα ταμειακά διαθέσιμα, τα οποία ανατροφοδοτούμενα από διαρκείς εξόδους στις αγορές παραμένουν ισχυρά στο επίπεδο των 37 δισ. ευρώ.