Λόγος της Πέλλας Ηλεκτρονική Εφημερίδα Νομού Πέλλας
Η Κύπρος αναλαμβάνει την προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ενωσης
το πρώτο εξάμηνο του 2026 και έχει ήδη ξεκινήσει να κάνει ορισμένες κινήσεις-ματ στη γεωπολιτική σκακιέρα. Τα «Παραπολιτικά» αποκαλύπτουν το παρασκήνιο δύο εξ αυτών: της υπογραφής της ιστορικής συμφωνίας για ΑΟΖ με τον Λίβανο και των αντιστάσεων που προβάλλει η Λευκωσία (σε συντονισμό με την Αθήνα) σχετικά με την ένταξη της Τουρκίας στο πρόγραμμα SAFE. Αμφότερα τα βήματα αυτά έχουν προκαλέσει ανησυχία και αντιδράσεις στην Αγκυρα. Στην πολύπαθη Βηρυτό, ο Κύπριος Πρόεδρος, Νίκος Χριστοδουλίδης, και ο Λιβανέζος ομόλογός του, Ζοζέφ Αούν, υπέγραψαν συμφωνία που χαρακτηρίζεται από τη Λευκωσία ως «ιστορική». Δικαίως, καθώς αφορά τον σαφή και κοινό καθορισμό της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης μεταξύ των δύο χωρών, μια διαδικασία που εκκρεμούσε επί σχεδόν δύο δεκαετίες. Δημιουργήθηκε ένα σημαντικό νομικό και ιστορικό προηγούμενο. Σύμφωνα με τη Λευκωσία, η συμφωνία βασίζεται στην αρχή της μέσης γραμμής, που είναι μια σταθερή θέση της Κυπριακής Δημοκρατίας για τις θαλάσσιες οριοθετήσεις. Ο Νίκος Χριστοδουλίδης τόνισε ότι η υπογραφή της συμφωνίας στέλνει ένα σαφές μήνυμα: Κύπρος και Λίβανος ενισχύουν τη συνεργασία τους με βάση το Διεθνές Δίκαιο και τις σχέσεις καλής γειτονίας.
Ο Κύπριος Πρόεδρος χαρακτήρισε τη συμφωνία «ορόσημο στρατηγικής σημασίας» για την περιοχή, με κυβερνητικές πηγές στη Λευκωσία να υπενθυμίζουν πως η Τουρκία είχε αντιταχθεί συστηματικά στη συγκεκριμένη οριοθέτηση, προσπαθώντας -μάταια, όπως απεδείχθη- να αποτρέψει την ολοκλήρωσή της. Πέρα από την οριοθέτηση, η συμφωνία ανοίγει και τον δρόμο για βαθύτερη ενεργειακή συνεργασία. Οι δύο χώρες έχουν ήδη απευθυνθεί από κοινού στην Παγκόσμια Τράπεζα για την εκπόνηση μελέτης βιωσιμότητας σχετικά με την ηλεκτρική διασύνδεση Κύπρου – Λιβάνου. Το έργο αυτό, αν και βρίσκεται ακόμη σε πρώιμο στάδιο, έχει τη δυνατότητα να ενταχθεί στους μεγάλους ενεργειακούς διαδρόμους της περιοχής, προσφέροντας νέα σταθερότητα σε δίκτυα που αντιμετωπίζουν αυξανόμενες πιέσεις. Για τη Λευκωσία, η ηλεκτρική διασύνδεση αποτελεί ένα σημαντικό εργαλείο για την προσέλκυση επενδύσεων και την ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας στην περιοχή.
Η έντονη αντίδραση της Τουρκίας
Οπως αναμενόταν, οι γείτονες αντέδρασαν εντόνως. Ο εκπρόσωπος του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών, Οντζού Κετσελί, δήλωσε ότι οι «Ελληνοκύπριοι δεν έχουν δικαίωμα να συνάπτουν τέτοιες συμφωνίες» και ότι «παραβιάζουν δικαιώματα των Τουρκοκυπρίων». Κάλεσε, δε, τη διεθνή κοινότητα να μην αναγνωρίσει τη συμφωνία. Σε ακόμα πιο αιχμηρό τόνο κινήθηκε η διαρροή του τουρκικού υπουργείου Αμυνας, το οποίο, μάλιστα, έκανε κρούση στη Βηρυτό για ενδεχόμενη συνεργασία: «Είναι αδύνατο να αποδεχτούμε οποιαδήποτε συμφωνία που αγνοεί τα δικαιώματα της Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου. (…) Εκφράζουμε στους Λιβανέζους ομολόγους μας ότι είμαστε έτοιμοι για συνεργασία στον ναυτιλιακό τομέα».
Προειδοποίηση ότι δεν πρόκειται να υπάρξει έργο στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο που να αγνοεί την Τουρκία ή να επιχειρεί να «σφετεριστεί» τα δικαιώματά της και εκείνα των Τουρκοκυπρίων απηύθυνε ο υπουργός Αμυνας της Τουρκίας. Μια δήλωση που ερμηνεύτηκε από διπλωμάτες σε Αθήνα και Λευκωσία (και) ως ένα μήνυμα για το έργο ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου, το πολυσυζητημένο καλώδιο, για το οποίο η χώρα μας δηλώνει την αποφασιστικότητά της το έργο να εξελιχθεί όσο κι αν η Τουρκία επιχειρεί να το ναρκοθετήσει. Ο Γιασάρ Γκιουλέρ μίλησε και για τα Ελληνοτουρκικά, υποστηρίζοντας ότι η Τουρκία επιθυμεί τη λύση των προβλημάτων που υπάρχουν με τη γείτονα Ελλάδα και την «ανάπτυξη του υφιστάμενου θετικού περιβάλλοντος διαλόγου, ώστε και η θάλασσα του Αιγαίου να γίνει περιοχή ειρήνης και σταθερότητας». Βέβαια, στη συνέχεια έσπευσε να διευκρινίσει ότι «η Τουρκία εφαρμόζει με αποφασιστικότητα κάθε αναγκαίο μέτρο στο πλαίσιο της αμοιβαιότητας έναντι κάθε είδους έργου και πρωτοβουλίας που επιχειρεί να υλοποιήσει μονομερώς η Ελλάδα στην περιοχή».
Και η αναδίπλωση
Η Τουρκία, μολονότι εισέβαλε στην Κύπρο, όπου και διατηρεί στρατό κατοχής μέχρι και σήμερα και παρά το γεγονός ότι απειλεί ανοιχτά με πόλεμο την Ελλάδα, αν η χώρα μας ασκήσει το νόμιμο δικαίωμά της να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στα 12 ναυτικά μίλια (casus belli), αξιώνει να ενταχθεί στο SAFE, παρά το ελληνοκυπριακό βέτο. Εντόνως σχολιάστηκε σε διπλωματικά πηγαδάκια της Αθήνας και των Βρυξελλών το πρόσφατο δημοσίευμα του Euroactiv. Περιείχε δηλώσεις της τουρκικής μόνιμης αντιπροσωπείας στις Βρυξέλλες, στις οποίες δηλώσεις αναφέρεται ότι η Τουρκία δεν απειλεί την Ελλάδα. Οτι πρόκειται, δηλαδή, περί… παρεξηγήσεως.
«Η Ελλάδα μπλοκάρει τη μεγαλύτερη συμμετοχή της Τουρκίας, υποστηρίζοντας ότι η Ευρώπη δεν μπορεί να βασίζεται σε μια τρίτη χώρα που απειλεί ένα κράτος-μέλος της Ε.Ε. Η Τουρκία είναι έτοιμη να συζητήσει με την Ελλάδα το μέγεθος των χωρικών της υδάτων στο Αιγαίο Πέλαγος, το οποίο η Αθήνα έχει χρησιμοποιήσει για να αντιταχθεί στην εξασφάλιση μεγαλύτερης πρόσβασης των βιομηχανιών της από την Αγκυρα στο μέσο δανεισμού στρατιωτικών προμηθειών ύψους 150 δισ. ευρώ της Ε.Ε.», αναφέρεται χαρακτηριστικά.
Για τη δε Κύπρο, «η τουρκική αντιπροσωπεία της Ε.Ε. δήλωσε ότι η χώρα δεν αποτελεί απειλή για τη Λευκωσία, καθώς αυτό που οι Ελληνοκύπριοι αντιλαμβάνονται ως «απειλή» είναι η αποτελεσματική εγγύηση της Τουρκίας για την ασφάλεια και την ευημερία των Τουρκοκυπρίων απέναντι στους ελληνοκυπριακούς στόχους για ελληνοποίηση του νησιού». Η Αθήνα και η Λευκωσία εκτιμούν ότι η Aγκυρα βιάζεται να «κλείσει» τα της συμμετοχής της στην ευρωπαϊκή άμυνα, εντός διορίας και προτού ξεκινήσει η κυπριακή Προεδρία. Σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, πάντως, το ελληνοκυπριακό βέτο δεν θα αρθεί.
Parapolitika.gr
