Φωτογραφίες που μπορεί να μοιάζουν σενάρια από ταινία, αλλά είναι πέρα για πέρα αληθινές, σε κάνουν να νιώθεις τις φρικιαστικές στιγμές από το ταξίδι επιβίωσης των προσφύγων γυναικών.
Η ζωή και ο θάνατος σε ένα κάδρο. Ξενιτιά, εγκατάλειψη, βία, εχθρότητα και φυγή, είναι κάποιες από τις λέξεις που βρίσκονται απέναντι από δεκάδες ονόματα γυναικών στον μαύρο πίνακα της έκθεσης «Αθέατες ψυχές» της Δημοτικής Πινακοθήκης Θεσσαλονίκης για τη Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας.
Η ανάγκη τους για ελευθερία τις οδήγησε σε ένα επικίνδυνο ταξίδι μέσα από πολλές χώρες. Γεμάτες όνειρα και αγωνία για την ζωή τους, με την δύναμη της ψυχής τους να υπερβαίνει κάθε εμπόδιο, κάθε φορά. Μάνες που πρώτο τους μέλημα ήταν να προστατεύσουν τα παιδιά τους και μετά τον εαυτό τους, μα ηρωίδες και διεκδικήτριες του ιερού δικαιώματος στη ζωή, που βρήκαν ασφαλή καταφύγια πέρα από τα σύνορα της πατρίδας τους και στάθηκαν στα πόδια τους.
Συνολικά παρουσιάζονται 55 φωτογραφίες στην έκθεση που πλημμυρίζουν το ατομικό υποσυνείδητο και τη συλλογική μνήμη, συνδεδεμένες απευθείας με γεγονότα και εικόνες προσφυγιάς των ημερών. Είναι ρεαλιστικές και σκληρές. Γεμίζουν κυρίως με θλίψη, αλλά ταυτόχρονα γεννάνε την ελπίδα, τη χαρά του να ζεις, του να φτάνεις σώος στον προορισμό σου. Από την Ουγγαρία, την Τσεχία, την Αλβανία, τη Ρωσία τη δεκαετία του ’50, ταξιδεύεις στην Αλγερία αλλά και την Κύπρο, την Ταϊλάνδη και την Μοζαμβίκη την δεκαετία του ’60, έπειτα στην Κίνα, Ινδία, Μαλαισία, Βιετνάμ και Αιθιοπία το ’70, και στο Αφγανιστάν το ’80. Συνεχίζοντας στους Κούρδους της Τουρκίας, στη Ρουάντα του ’90, μέχρι και τις μέρες μας. Συρία, Λίβανος, Ιράκ και Βενεζουέλα… Αντιστάθηκαν, ζήτησαν βοήθεια από τον καθένα και προσπάθησαν να ξεφύγουν. Μακρύ το ταξίδι τους προς το άγνωστο γεμάτο κινδύνους και κακουχίες. Στοιβαγμένες γεμάτες ελπίδα από αυτοκίνητα σε λεωφορεία, σε τρένα, ακόμη και πεζή στα σύνορα οποιασδήποτε χώρας. Φεύγουν, εγκαταλείποντας τα σπίτια τους για ένα καλύτερο αύριο. Πολλές φορές, η ντροπή και ο φόβος τους κατέκλυζαν αλλά γνώριζαν πως το να αποκαλύψουν τους εξευτελισμούς που βίωσαν, ήταν η μόνη τους ευκαιρία ώστε να αποδείξουν ότι ήταν «πρόσφυγες». Μάζευαν το κουράγιο τους και συνέχιζαν, παρά την βία και την καταπίεση που υπέστησαν. Οι ηρωίδες της επιβίωσης σε 55 εικόνες, που φαίνεται το θάρρος τους, η λύτρωση της ψυχής τους, η ελπίδα για το αύριο και η φωνή τους που σπάει κάθε σιωπή, δίνουν ένα μάθημα ζωής και δείχνουν την δύναμη της γυναίκας που αναγκάστηκε να μεταναστεύσει, υπό «έκτακτες πειστικές και επείγουσες συνθήκες».
Πληροφορίες: Δημοτική Πινακοθήκη (Casa Bianca) έως 10|03|2022 Βας. Όλγας 182 και Θεμ. Σοφούλη
Τρίτη έως Παρασκευή 10:00-18:00, Σάββατο 11:00–18:00, Κυριακή 11:00–16:00
Τηλέφωνο επικοινωνίας: 2313 318538, 2310 427555 | e-mail pinakothiki@thessaloniki.gr
ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΧΑΪΝΑ
ΦΩΤΟ: ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΑΡΡΑΣ