Λόγος της Πέλλας Ηλεκτρονική Εφημερίδα Νομού Πέλλας
Με τη συμμετοχή αρκετών φορέων η εκδήλωση του Ανοικτού Λαϊκού Πανεπιστημίου Γιαννιτσών με θέμα: “Η παιδεία κατά τους 3 Ιεράρχες και η Παιδεία σήμερα”.
Ιδιαίτερη αίσθηση και θετικά συναισθήματα δημιούργησε στο πολυπληθές κοινό που κατέκλυσε την μεγάλη αίθουσα του Πνευματικού Κέντρου Γιαννιτσών την Τετάρτη 31-1-2018 για να παρακολουθήσει την 8η εκδήλωση του Ανοικτού Λαϊκού Πανεπιστήμιου Γιαννιτσών της 22ης περίοδου 2017-18 που υλοποιείται από την Ιστορική και Λαογραφική Εταιρεία Γιαννιτσών «Ο Φίλιππος». Ετούτη τη φορά η όλη εκδήλωση διενεργήθηκε κάτω από την ευλογία της Ιεράς Μητροπόλεως Εδέσσης, Πέλλης και Αλμωπίας και ήταν μια συνδιοργάνωση της Ι.Λ.Ε. Γιαννιτσών «Ο Φίλιππος» με την ΔΗΚΕΠΑ Πέλλας, με τους Συλλόγους Γονέων-Κηδεμόνων Ν. Πέλλας, με τον Σύλλογο Γονέων –Κηδεμόνων 8ου Δημοτικού Σχολείου Γιαννιτσών, με τους Συλλόγους Γονέων-Κηδεμόνων 3ου και 4ου Γυμνάσιου Γιαννιτσών, με τον Σύλλογο Φίλων Ιστορίας και Αναπαράστασης αυτής Γιαννιτσών, με τον Σύλλογο Τρίτεκνων-Πολύτεκνων Γιαννιτσών.
Προλόγισαν με θερμά και συγκινητικά λόγια ο π. Ελευθέριος Χαραλαμπίδης εκπρόσωπος του επιχώριου μητροπολίτη κ. Ιωήλ και μέλη του Δ.Σ. της Ι.Λ.Ε.Γιαννιτσών «Ο Φίλιππος».
Κεντρικό πρόσωπο της εκδήλωσης ήταν η καθηγήτρια νεοελληνικής φιλολογίας του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστήμιου Αθηνών Μαρία Μαντουβάλου, με ιδιαιτέρως πλούσιο βιογραφικό, η οποία ανέπτυξε το θέμα «Η παιδεία κατά τους 3 Ιεράρχες και η παιδεία σήμερα». Με λόγο στιβαρό, μεστωμένο, ρεαλιστικό, αποκαλυπτικό και σε αρκετά σημεία δηκτικό η έγκριτη πανεπιστημιακή καθηγήτρια αναφέρθηκε εκτενώς στην ζωή, το έργο και την προσφορά των 3 Ιεραρχών στην ελληνική παιδεία, τα γράμματα και τις επιστήμες. Στηλίτευσε τα κακώς κείμενα στον ευαίσθητο χώρο της παιδείας στην σημερινή Ελλάδα, αξιολόγησε την παρουσία κάποιων σε σημαντικές θέσεις της κοινωνίας και της πολιτικής, ενώ παράλληλα επαίνεσε την δημιουργική παρουσία εκπαιδευτικών στα σχολεία, στα πανεπιστήμια κ.ά. Κάτω λοιπόν από τον ψευδεπίγραφο τίτλο «εθνικός διάλογος για την παιδεία»ανέφερε, ορισμένοι πνευματικοί ταγοί κρατούν κλειστά τα σχολεία την μεγάλη εορτή των 3 Ιεραρχών και ταυτοχρόνως προωθούν, εμποτισμένοι από μιαρές μηχανογραφίες, ύποπτους πολιτικούς στόχους. Απαξιώνουν κάθε ελληνική και ορθόδοξη αξία, αλλοιώνουν συνειδήσεις και επιβάλλουν αργίες τις οποίες εξισώνουν με την Καθαρά Δευτέρα και την Πρωτομαγιά. Η επιδίωξη υλοποίησης τέτοιων πονηρών και ακάθαρτων σχεδίων στοχεύει σε συγκεκριμένα και απαράδεκτα πλαίσια.
Είναι λυπηρό και απαράδεκτο το φαινόμενο να ενοχλούνται κάποιοι και να αποσιωπούν ότι οι φωστήρες της Οικουμένης έλκουν την καταγωγή τους από τα αγιασμένα χώματα της Καππαδοκίας, της Ελληνικής πατρίδας της αλησμόνητης Μικρασιατικής Ανατολής και από την Αντιόχεια, άλλη μια ελληνιστική πόλη της οικουμενικής Ρωμιοσύνης. Τα ματωμένα χώματα της Μικρασίας επέτρεψαν να ανθίσουν και ανέδειξαν πολιτείες και χωριά ευλογημένα από την ζωογόνο πνοή του Χριστιανισμού: Καισάρεια, η πρωτεύουσα της Καππαδοκίας, Ναζιανζός, Νεοκαισάρεια Πόντου, Σάσιμα κ.ά. Ο λόγιος αυτοκράτορας της Μακεδονικής Δυναστείας Κωνσταντίνος Ζ΄ Πορφυρογέννητος (913-959), υμνεί σε γραπτά του την αγιοτόκο Καππαδοκία που εγέννησε πλήθος αγίων και ανάμεσά τους και ιεράρχες, όπως επίσης και ικανούς και πατριώτες αξιωματικούς.
Το 1924 οι πρόσφυγες Ρωμιοί της Καππαδοκίας διωγμένοι από τους Τούρκους, ξεριζώθηκαν από την αγαπημένη ιδιαίτερη πατρίδα τους την Καρβάλη, ρακέκδυτοι και εξαθλιωμένοι, έχοντας όντας μοναδικό αποκούμπι την ευσέβειά τους. Έκτισαν μιαν καινούρια κωμόπολη τη Νέα Καρβάλη Καβάλας και ανήγειραν εκεί ναό στη μνήμη του αγίου Γρηγορίου, τοποθετώντας με ευλάβεια τίμια λείψανα. Ελάχιστα υπάρχοντα έφεραν μαζί τους, αλλά η θερμή και άδολη πίστη τους υπήρξε ευλογία και θησαυρός συνάμα.
Ο Μέγας Βασίλειος ακούραστος εργάτης του ευαγγέλιου, ως αρχιεπίσκοπος Καισάρειας πρόσφερε τα πάντα στο ποίμνιό του: χρόνο, αγάπη, αφοσίωση, αλληλεγγύη, περιουσία. Η αγέρωχη στάση του απέναντι στον αξιωματούχο Μόδεστο, απεσταλμένο του αιρετικού αυτοκράτορα Ουάλη και η απάντησή του στις απειλές που του εκτόξευσε αφήνει άναυδο κάθε καλόπιστο μελετητή της ιστορίας του γένους μας. Ούτε η εξορία τον φοβίζει, ούτε τα βασανιστήρια, ούτε η δήμευση της –ανύπαρκτης-περιουσίας του. Ο ίδιος μάλιστα διένειμε την πατρική περιουσία σε αναξιοπαθούντες και υπήρξε ο δημιουργός μιας πρωτοπόρου κοινωνικής δράσης. Ολόκληρο συγκρότημα με νοσοκομείο, πτωχοκομείο, ορφανοτροφείο κ.ά. η περίφημη «Βασιλειάδα» αποτελεί ακόμη και σήμερα παγκόσμιο πρότυπο κοινωνικής πολιτικής.
Ο Γρηγόριος ο Ναζιανζηνός, ο επονομαζόμενος θεολόγος, άνθρωπος πράος αλλά και θερμός οπαδός του Χριστού, διαμοίρασε την λιγοστή πατρική του περιουσία στους φτωχούς συμπατριώτες του και ακολούθησε τον ασκητικό και ήρεμο δρόμο της περισυλλογής. Έγραψε ύμνους και λόγους πλήρεις από αγάπη και ευγνωμοσύνη προς τον Θεό Δημιουργό του ανθρώπου και του σύμπαντος. Δεν δίστασε αθόρυβα να παραιτηθεί από τον πατριαρχικό θρόνο της Κωνσταντινούπολης όταν κινδύνευε με διχασμό ο λαός του Θεού. Μαζί με τον φίλο του Βασίλειο ήταν συμμαθητές στις φιλοσοφικές σχολές στην Αθήνα της εποχής του.
Ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος σιτίζει εκατοντάδες πεινασμένους και περιθάλπει αδυνάτους στην Αντιόχεια και στην Κωνσταντινούπολη ως πατριάρχης. Αγαπητός στο λαό, ασκητικός αλλά και καθάριος στον λόγο του, στηλίτευε κάθε κακοπροαίρετη πράξη και στιγμάτιζε κάθε ηθική και υλική παρεκτροπή στην πολιτική, την εκκλησία, την κοινωνία. Η δεύτερή του εξορία από τον πανίσχυρο Ευτρόπιο και την αυτοκράτειρα Ευδοξία τον ταλαιπωρεί αφάνταστα και είχε ως συνέπεια τον αδόκητο θάνατό του στις 14 Σεπτεμβρίου του 407 στα μακρινά Κόμανα του Πόντου. Η λάρνακα όπου ετάφη το ιερό σκήνωμα του αγίου σώζεται μέχρι τις ημέρες μας. Η ανακομιδή των λειψάνων του –προς αποκατάσταση της αδικίας και των διωγμών που υπέστη-έλαβε χώρα στις 27 Ιανουαρίου του 438 και τοποθετήθηκε στον Ιερό Ναό των Αγίων Αποστόλων της Κωνσταντινούπολης, όπου ενταφιάζονταν αυτοκράτορες και πατριάρχες.
H προσφορά και το ήθος των 3 Ιεραρχών είναι πανθομολογουμένως αναγνωρισμένα από την κοινωνία, όχι μόνο την ελληνική και- σε άλλη διάσταση – παγκόσμια. Θεωρούνται προστάτες της Ελληνορθόδοξης Παιδείας και των Γραμμάτων. Η καθιέρωση της κοινής γιορτή τους που ανάγεται στα χρόνια του αυτοκράτορα του Ρωμιοβυζαντινού κράτους Αλέξιο Α΄Κομνηνό (1081-1118) και επί Ιωάννη Μαυρόποδα, ανανεώθηκε με απόφαση της Σύγκλητου του Πανεπιστήμιου της Αθήνας το 1843 και ακολούθησε το 1910 σχετικό νομοθετικό πλαίσιο της Ελληνικής Πολιτείας. Επέτυχαν την αρμονική σύζευξη και αρμονία του αρχαίου ελληνικού πνεύματος με την ζωντανή χριστιανική παράδοση. Η δημιουργία του λεγόμενου Ελληνοχριστιανικού πολιτισμού είναι κυρίως δικό τους επίτευγμα.
Οι 3 ιεράρχες ως ακατάβλητα ηθικά αναστήματα έδωσαν άλλη πιο θετική διάσταση στον παιδαγωγικό ρόλο του δάσκαλου. Υπήρξαν συνεπείς στον αγώνα τους ενάντια στην κοινωνική ανισότητα. Κατέκριναν την κοινωνική αδικία επί των ημερών τους και στηλίτευαν την απάνθρωπη μεταχείριση των φτωχών από τους πλούσιους. Ο πλούτος που έχει αποκτηθεί με άνομα μέσα είναι όνειδος και κατάπτυστος θεωρείται αυτός που πλούτισε παράνομα. Οι καταπιεστές ανυπεράσπιστων ανθρώπων, χήρων, ορφανών κ.ά. οφείλουν να μετανοήσουν και να επανορθώσουν.
Οι 3 Ιεράρχες κατακρίνουν σφοδρότατα ανάξιους κληρικούς, ανίκανους αξιωματούχους και αδηφάγους πλεονέκτες. Στέκουν απέναντι στον Φαρισσαϊσμό και ξεσκεπάζουν την υποκρισία που επιδεικνύουν επώνυμοι και ανώνυμοι συμπατριώτες τους. Δεν κολακεύουν, δεν ωραιοποιούν και δεν καλύπτουν ματαιοδοξία, κενότητα, αναξιότητα. Όταν η εξουσία κάνει κατάχρηση και στρέφεται εναντίον του ανθρώπινου πρόσωπου , τότε εξεγείρονται και αποκαλύπτουν τους αληθινούς ενόχους. Δεν μιλούν για να είναι ευχάριστοι, αλλά για να είναι χρήσιμοι στην κοινωνία τους. Το απόστημα πρέπει να σπάσει και οι πληγές πρέπει να ανοιχθούν για να θεραπευτούν. Όλη αυτή η ακαταπόνητη δράση τους, η ακεραιότητα του χαρακτήρα τους, η συνέπεια στα λόγια και τα έργα τους, ο δριμύς έλεγχος που ασκούσαν, η δημοφιλία τους κ.ά. προκάλεσαν την αντίδραση των θιγόμενων, παλατιανών κ.ά. που κινούσαν συχνά διώξεις εναντίον τους.
Οι 3 ιεράρχες επιτέλεσαν σημαντικότατο έργο στον τομέα του αντιαιρετικού χώρου. Πλήθος κακοδοξιών και αιρετικών ιδεολογιών διαδόθηκαν και προκάλεσαν γενικότερη αναστάτωση στην Εκκλησία αλλά και σε αρκετές απομακρυσμένες περιοχές της αυτοκρατορίας. Αντιμετώπισαν αποτελεσματικά τις αιρέσεις γιατί με ύπουλο τρόπο, εκτός των άλλων, προσηλυτίζουν και ρυπαίνουν την ψυχή των νέων. Η απαίτηση για ενότητα των Χριστιανών υπηκόων του κράτους και για συμπόρευση με τις επιταγές της ορθόδοξης χριστιανικής πίστης αποτέλεσαν σημείο αναφοράς στην θεωρία και στην πράξη. Εμπλούτισαν και εδραίωσαν την Χριστιανική δογματική και την θωράκισαν με τον λόγο τους, με ποικίλα επιχειρήματα και πλούσια βιώματα… Οι 3 Ιεράρχες έχοντας φωτισμό από την χάρη του Αγίου Πνεύματος, επαινούν αλλά και ελέγχουν κάθε ηθική και κοινωνική παρεκτροπή που αντιλαμβάνονται. Προτρέπουν τους ανθρώπους να ασχολούνται λιγότερο με το σώμα επειδή είναι θνητό και περισσότερο με την ψυχή που είναι αθάνατη. Η σωστή σωματογραφία οδηγεί στην θεογνωσία. Μέσα στο σώμα ενεργεί η ψυχή και βαίνει προς ομοίωση με τον Δημιουργό. Ο δημιουργός Θεός έπλασε τον άνθρωπο άρσεν και θήλυ. Άνθρωπον σώμα θεοφόρου κατέστησε, για να μην εγκαταλείπει σε κανέναν το πηδάλιο της ψυχής μας. Επίσης διδάσκουν προφυλάξεις για την ψυχή των νέων. Δεν εγκρίνουν κραιπάλες, αποφεύγουν την άσεμνη μουσική ως κτηνώδης ή δαιμονιώδης όπως την αποκαλούν. «Να μαζέψεις παιδί μου προμήθειες για τον χειμώνα». Είχαν μεταβάλλει το βήμα της Εκκλησίας σε βήμα του λαού. «Δεν είχαν δουλοπρεπές φρόνημα» γράφει ο Ι. Ρωμανίδης συγγραφέας-εκτός των άλλων- του αξιόλογου βιβλίου : «Ρωμιοσύνη-Ρωμανία-Ρούμελη».
Εν τούτοις στις ημέρες μας τόνισε, οι ιθύνοντες του υπουργείου Παιδείας και οι λοιποί ηγετίσκοι αναδεικνύονται κατώτεροι των περιστάσεων και αντί να εκτιμήσουν και να παραδεχθούν την παγκόσμια προσφορά και την αποστολή της Ορθοδοξίας, συμπεριφέρονται ως ανθέλληνες και αντίχριστοι. Αποκαλούν Τζιχαντιστές, Χριστιανοταλιμπάν, φονταμενταλιστές κλπ τους γνήσιους, ειλικρινείς και άδολους Χριστιανούς που καθημερινά δίνουν αγώνα επιβίωσης, μαρτυρίας και αξιοπρεπούς ηθικής συμπεριφοράς. Μισθοφόροι μαινόμενοι ως άλλη Ηρωδιάς ευτελίζουν θεσμούς και παραδόσεις αιώνων. Δημιουργούν πολλαπλά εμπόδια και συνεχή προβλήματα στο σωτηριώδες έργο της Εκκλησίας μας.
Ο προκάτοχος στο υπουργείο Παιδείας αναγνωρίζει-σωστά-το ολοκαύτωμα των Εβραίων, αλλά αγνοεί επίμονα και επιδεικτικά την γενοκτονία των Ποντίων και των λοιπών Μικρασιατών αλλά και την εθνοκάθαρση των Ανατολικοθρακιωτών. Γραμματείς και προϊστάμενοι φορέων και υπηρεσιών μοιράζουν ιθαγένειες σε λαθρομετανάστες, αναδεικνύουν και «ανακαλύπτουν» ζητήματα μειονοτήτων στον ελλαδικό χώρο και χορηγούν αφειδώς υποστήριξη σε αντεθνικές κινήσεις. Απερίγραπτο μίσος ξεχειλίζει προς το Ελληνορθόδοξο γένος και ετούτο είναι λυπηρό και επιεικώς απαράδεκτο..
Πάντα στοχοποιείται ο Ελληνισμός και τον χαρακτηρίζουν ως «μηχανισμό προπαγάνδας» και αντί να αγωνίζονται για τα δίκαια του Ελληνισμού στην προάσπιση του ονόματος, των συμβόλων, της ιστορίας και της παράδοσης της Μακεδονίας, σπεύδουν ανερυθρίαστα να την τεμαχίσουν. Το εξωφρενικό είναι ότι κατηγορούν ως τζιχαντιστές τους Μακεδονομάχους! Αν είναι δυνατόν! Αποκαλούν χαμένες πατρίδες τα αιματοβαμμένα κατεχόμενα χώματα της απέραντης Ρωμιοσύνης της Μικρασιατικής Ανατολής. Στα νέα βιβλία ιστορίας δεν κάνουν αναφορά στον Ποντιακό Ελληνισμό και την οικτρή τύχη του και δεν επιτρέπουν τον όρο Κωνσταντινούπολη.
Οι δήθεν προοδευτικοί είναι εμποτισμένοι με το σαράκι της ξενομανίας. Εισάγουν αλλά δεν εξάγουν.Η τελευταία είναι υπέρτατη δουλοπρέπεια. Εκείνη η ζωογόνος διδασκαλία κλονίζει την πολιτική μικρόνοια των κυβερνώντων. Ως εκ τούτου οι μικροί-στις ημέρες μας- ηγέτες απαγορεύουν ή αλλοιώνουν τα Θρησκευτικά, απαξιώνουν τον θεσμό του εκκλησιασμού και τον υποβαθμίζουν. Η κατάπτωση της παιδείας στην Ελλάδα, ανέφερε, δεν έχει σταματημό. Προωθείται συστηματικά η αθεϊα και η αποδόμηση ιερών και οσίων. Η πρωινή προσευχή εξοβελίζεται από τα σχολεία μας, η ανάκρουση του εθνικού μας ύμνου βαίνει προς κατάργηση, η δε σημαία λοιδωρείται και ουκ ολίγες φορές καίγεται σε πορείες και ταραχές. Το μάθημα των θρησκευτικών υποβαθμίζεται διαρκώς και μεταβάλλεται σε έναν αχταρμά ιδεολογιών, απόψεων, αντιλήψεων και θρησκευτικού συγκρητισμού. Ευτελίζεται η αριστεία και πετιούνται οι εικόνες στα σκουπίδια. Ουδείς αντιδρά στο «ηθικό πλεονέκτημα της πρώτης φοράς Αριστεράς». Κουκουλοφόροι δρουν ανεξέλεγκτα στα πανεπιστήμια και σε άλλους χώρους. Το πανεπιστημιακό άσυλο γίνεται χώρος ανομίας και παραβατικότητας. Πρυτάνεις και πανεπιστημιακοί καθηγητές εξευτελίζονται, επειδή καταγγέλλουν βανδαλισμούς και νοιάζονται για την περιουσία του δημόσιου πανεπιστήμιου.
Όσοι δεν προσκύνησαν καρατομήθηκαν, δεν τρύγησαν δηλ. το χρήμα. Η Ελπίδα και η Αισιοδοξία υπάρχει διάχυτη παντού. Η ορθόδοξη εκκλησία είναι εκκλησία της Ανάστασης. Κατάπτυστες ανακοινώσεις και περίεργες, τερατόμορφες εγκύκλιοι καλούν σε περίεργα πράγματα. Υπάρχει αναστάτωση, αβεβαιότητα και άφθονος σκεπτικισμός. Ο μακαριστός μητροπολίτης Φλωρίνης Αυγουστίνος Καντιώτης έλεγε: «δώστε μου να δω τα βιβλία που διαβάζουν τα παιδιά σας, να σας πω πως θα εξελιχθούν». Ο μακαριστός αρχιεπίσκοπος Αθηνών Χριστόδουλος ζήτησε: «αντίσταση στην ανάκαμψη». Ο π. Παϊσιος από τα Φάρασσα της ευρύτερης Καππαδοκία συμβούλευε: «να μη γίνει Χριστιανικό κόμμα, αλλά κόμματα με χριστιανούς».
Στο Σκοπιανό ζήτημα η Τιτοϊκή επεκτατική πολιτική δημιούργησε παρενέργειες σε όλα τα Βαλκάνια. Η ονομασία Μακεδονία ανήκει μόνο στην Ελλάδα. Ο Φίλιππος και κυρίως ο Αλέξανδρος στην αρχαιότητα διέδωσαν την ελληνική γλώσσα και τον ελληνικό πολιτισμό. Οι όποιες διαπραγματεύσεις πρέπει να κινηθούν στην κατεύθυνση της εφαρμογής μέτρων εμπιστοσύνης μεταξύ των 2 μερών, αποφυγής του αλυτρωτισμού και οικοδόμησης σχέσεων καλής γειτονιάς.
Η όλη εκδήλωση συνεχίστηκε με όμορφες μελωδίες και ύμνους σχετικούς με την χθεσινή εορτάσιμη ημέρα. Όμορφα ακούσματα ξεχύθηκαν, όπως το πολύ γνωστό Απολυτίκιο των Τριών Ιεραρχών. Η σκηνή της φιλόξενης αίθουσας του Πνευματικού Κέντρου Γιαννιτσών γέμισε όμορφα από την παιδική χορωδία του 2ου Δημοτικού Σχολείου Γιαννιτσών, του Δημοτικού Σχολείου Αμπελειών και από την χορωδία δασκάλων και καθηγητών με χοράρχη τον Αντώνιο Παπαδόπουλο. Ο γνωστός δάσκαλος Δημήτριος Νατσιός που παρευρέθηκε, βραβεύτηκε για το πολυσχιδές και δημιουργικό έργο του.
Λάζαρος Η. Κενανίδης θεολόγος, διδάκτορ. Α.Π.Θ.
μέλος του Δ.Σ. της I.Λ.Ε. Γιαννιτσών «Ο Φίλιππος», δ/ντής του 2ου γυμνάσιο Γιαννιτσών «Κύριλλος και Μεθόδιος»
