Αντιμέτωποι με οικονομικό κραχ και τη «θηλιά» του παρατηρητηρίου οι δήμοι της χώρας

Υπό ασφυκτική πίεση θα βρεθούν το επόμενο διάστημα δεκάδες δήμοι εξαιτίας της μη απόδοσης της κρατικής χρηματοδότησης

Αντιμέτωποι με οικονομικό κραχ κινδυνεύουν να βρεθούν μέσα στο χειμώνα περίπου 100 δήμοι στη χώρα, πολλοί εξ αυτών στην Κεντρική Μακεδονία, καθώς η μη απόδοση της κρατικής χρηματοδότησης, η οποία από τις αρχές του χρόνου μέχρι και σήμερα φτάνει τα 650-700 εκατ. ευρώ, σε συνδυασμό με τις αυξημένες υποχρεώσεις τους, θα τους οδηγήσει στο κατώφλι του παρατηρητηρίου οικονομικής αυτοτέλειας των ΟΤΑ. Αυτό σημαίνει ότι οι δήμοι δεν θα μπορούν να διαχειριστούν τα του οίκου τους, θα τεθούν δηλ. σε στενό οικονομικό έλεγχο και θα αναγκαστούν να περιορίσουν, ακόμα και να καταργήσουν, υπηρεσίες, δομές και προγράμματα που απευθύνονται σε χιλιάδες πολίτες.
Οι δήμαρχοι, παρά τη διαβεβαίωση που έλαβαν από τα αρμόδια υπουργεία (Οικονομικών και Εσωτερικών) ότι θα πάρουν τα χρήματα από τη δόση των 2 δισ. ευρώ που περιμένει η χώρα, φοβούνται ότι επειδή το ποσό που τους χρωστά το κράτος είναι μεγάλο, τα δημοτικά ταμεία θα παραμείνουν άδεια. Σχολιάζουν μάλιστα πώς είναι δυνατόν να δοθούν τα χρήματα στην αυτοδιοίκηση όταν η χώρα θα πάρει μόλις 2 δισ. ευρώ και έχει να καλύψει δαπάνες σε σχολεία, νοσοκομεία και άλλες υποχρεώσεις. Αποτέλεσμα είναι τον ερχόμενο Δεκέμβριο οι μισοί και πλέον από τους 325 ΟΤΑ στη χώρα να μην μπορούν να καταρτίσουν ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς, να χαρακτηριστούν “κόκκινοι” και να τεθούν υπό τον ασφυκτικό οικονομικό έλεγχο του παρατηρητηρίου.
Με βάση τα στοιχεία της οικονομικής επιτροπής της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ) αυτήν τη στιγμή 70 έως 100 δήμοι αδυνατούν να συντάξουν προϋπολογισμούς, καθώς συμπεριέλαβαν έσοδα, τα οποία δεν απέκτησαν, αφού δεν αποδόθηκε το προβλεπόμενο ποσό της κρατικής επιχορήγησης, με αποτέλεσμα τα έξοδά τους να είναι πολύ περισσότερα. “Η περιορισμένη κρατική χρηματοδότηση, η εποπτεία που θα τους ασκεί αναγκαστικά το Οικονομικό Παρατηρητήριο, αφού θα χαρακτηριστούν κόκκινοι αλλά και τα ανύπαρκτα έσοδά τους είναι μόνο μερικοί από τους λόγους που θα οδηγήσουν τους δήμους σε κατάρρευση” ανάφερε χαρακτηριστικά το κεντρικό στέλεχος με την ιδιότητα του αντιπροέδρου της οικονομικής επιτροπής της ΚΕΔΕ, δήμαρχος Θέρμης, Θεόδωρος Παπαδόπουλος.
Μιλώντας στην τελευταία συνεδρίαση του δ.σ. της ΚΕΔΕ, ο πρόεδρος Γιώργος Πατούλης τόνισε από την πλευρά του ότι σήμερα οι δήμοι καλούνται να ασκήσουν αρμοδιότητες που οριακά αντέχουν τα ισχνά οικονομικά τους. “Μέχρι σήμερα για την τοπική αυτοδιοίκηση α’ βαθμού είναι 1,8 εκατ. ευρώ από τα 2,5 εκατ. ευρώ που προβλέπονται στον προϋπολογισμό, δηλαδή ποσοστό 70,4%” είπε χαρακτηριστικά και πρόσθεσε ότι προφανώς πρέπει μέχρι και τον Δεκέμβριο να αποδοθεί ολόκληρο το ποσό στους δήμους, για να μπορούν να λειτουργήσουν στοιχειωδώς.
“Θα φτάσουμε στα άκρα”
Η δυσμενής εξέλιξη στα οικονομικά των δήμων αναγκάζει τα θεσμικά τους όργανα, τις κατά τόπους περιφερειακές ενώσεις (ΠΕΔ) να συγκαλέσουν έκτακτες γενικές συνελεύσεις, για να καθορίσουν τους τρόπους αντίδρασης. Ήδη συνέλευση συγκαλεί στις 9 Νοεμβρίου η ΠΕΔ Κεντρικής Μακεδονίας, ενώ το δ.σ. της ΚΕΔΕ ετοιμάζεται να οργανώσει, μέχρι το τέλος του Νοέμβρη, έκτακτο συνέδριο με αποκλειστικό θέμα τα οικονομικά των δήμων. Στην τελευταία συνεδρίασή τους πάντως οι δήμαρχοι διαπίστωσαν ότι η ροή χρηματοδοτήσεων των δήμων για το 2015 υστερεί τουλάχιστον κατά 30%, ενώ απομένουν μόλις δύο μήνες για να κλείσει ο χρόνος. Τόνισαν ακόμα ότι σε περίπτωση που δεν εξασφαλιστεί η άμεση απόδοση των σχετικών ποσών, οι δήμοι δεν θα μπορούν να ισοσκελίσουν τους προϋπολογισμούς τους και χιλιάδες πολίτες να στερηθούν σημαντικές κοινωνικές παροχές και προγράμματα, όπως για παράδειγμα το “Βοήθεια στο Σπίτι”. Μέχρι στιγμής, όπως έγινε γνωστό, οι βασικότερες υστερήσεις αφορούν τις χρηματοδοτήσεις αναπτυξιακών έργων των δήμων μέσω ΣΑΤΑ, στο πρόγραμμα “Βοήθεια στο Σπίτι” και τα προγράμματα υλοποίησης ΟΚΑΝΑ. “Θα φτάσουμε στα άκρα, δεν έχουμε άλλη επιλογή αν δεν δοθούν τα χρήματα που μας χρωστούν” σχολίασε ο δήμαρχος Θέρμης Θ. Παπαδόπουλος και πρόσθεσε ότι οι δήμοι θα οδηγηθούν, δυστυχώς, στην πόρτα του οικονομικού παρατηρητηρίου, χωρίς δική τους υπαιτιότητα, καταργώντας προγράμματα και δομές, τα οποία αποτελούν καταφύγιο για χιλιάδες πολίτες, ειδικά την περίοδο της κρίσης. “Η οικονομική κατάσταση των δήμων δεν είναι απλώς δύσκολη αλλά οριακή, αφού φαίνεται καθημερινά μεγάλος συγκεντρωτισμός του κράτους. Ήδη την προηγούμενη εβδομάδα πέρασε διάταξη, σύμφωνα με την οποία οποιαδήποτε κανονιστική πράξη επιφέρει δαπάνη στον προϋπολογισμό των δήμων, θα εγκρίνεται πρώτα από τον αρμόδιο υπουργό” υπογράμμισε ο κ. Παπαδόπουλος και πρόσθεσε πως αυτά δεν μπορούν να γίνουν.
Μαχητικές κινητοποιήσεις
Πρόταση για μαχητικές κινητοποιήσεις πρόκειται να καταθέσουν στο επικείμενο συνέδριο της ΚΕΔΕ οι περισσότεροι δήμαρχοι, σύμφωνα με το μέλος του δ.σ., δήμαρχο Νεάπολης – Συκεών, Σίμο Δανιηλίδη. “Η εικόνα της τοπικής αυτοδιοίκησης στην Ελλάδα εδώ και περίπου 20 χρόνια ποτέ δεν ήταν χειρότερη, τραγική και πλήρως αρνητική. Οι κυβερνώντες σε όλους τους πολιτισμένους λαούς στην Ευρώπη και τον κόσμο που αντιμετωπίζουν κρίση στηρίζουν και ενισχύουν την τοπική αυτοδιοίκηση, για να αναπτύξει δίκτυο κοινωνικής αλληλεγγύης και παροχής υπηρεσιών” τόνισε χαρακτηριστικά ο κ. Δανιηλίδης.
Σε ό,τι αφορά μάλιστα το έκτακτο συνέδριο που θα οργανώσει η ΚΕΔΕ, σημείωσε ότι αποτελεί μονόδρομο για τους αιρετούς, αφού η κατάσταση είναι στο μη περαιτέρω. “Η πρότασή μας θα είναι μαχητικές κινητοποιήσεις για την επιβίωση της τοπικής αυτοδιοίκησης, η οποία οδηγείται μαθηματικά σε ενταφιασμό” σχολίασε ο δήμαρχος.
Δεν παρέλειψε μάλιστα να αναφέρει ότι μέχρι σήμερα στη χώρα, που διανύει τη δυσκολότερη περίοδο, η κοινωνική συνοχή διατηρήθηκε χάρη στη λειτουργία των 4.500 κοινωνικών δομών που λειτουργούν μέσα από δήμους και στις οποίες καταφεύγουν καθημερινά περίπου 1 εκατ. πολίτες. “Δεν είναι τυχαίο ότι λόγω του μεγάλου ποσοστού ανέργων και απόρων το ποσοστό των ανθρώπων που ζητούν ένα πιάτο φαγητό μέσω συσσιτίων, παντοπωλείων και άλλων δομών αυξήθηκε κατά 35% μέσα στο 2015” επισήμανε ο κ. Δανιηλίδης.
Να αποδοθούν τα νόμιμα στους δήμους ζητά η ΠΕΔ-ΚΜ
Τόσο η ΠΕΔ-ΚΜ όσο και η Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ) έχουν προειδοποιήσει την κυβέρνηση ότι ο αριθμός των κόκκινων δήμων, αυτών δηλ. που συντάσσουν ελλειμματικούς προϋπολογισμούς, από τους 70 – 100 που είναι σήμερα, μπορεί να ξεπεράσει τους 170, δηλ. πάνω από τους μισούς, μέχρι το τέλος του χρόνου. “Συγκαλούμε έκτακτη γενική συνέλευση των αιρετών της Κεντρικής Μακεδονίας, καθώς τα οικονομικά προβλήματα έχουν χτυπήσει κόκκινο και πρέπει να δούμε τι θα κάνουμε. Οι δήμοι υποχρεωτικά θα εμφανίσουν ελλείμματα, καθώς προϋπολόγισαν χρήματα που δεν μπήκαν ποτέ στα ταμεία τους”, τόνισε από την πλευρά του ο πρόεδρος της ΠΕΔ Κεντρικής Μακεδονίας, δήμαρχος Αμπελοκήπων – Μενεμένης, Λάζαρος Κυρίζογλου.
Εξέφρασε μάλιστα φόβους ότι αν δεν αποδοθούν οι παρακρατηθέντες πόροι, τότε τον προσεχή Δεκέμβριο, τρύπες στον προϋπολογισμό θα έχουν σχεδόν όλοι οι δήμοι στην Κεντρική Μακεδονία (38). “Αυτήν τη στιγμή δεκάδες δήμοι στη χώρα συντάσσουν ελλειμματικούς προϋπολογισμούς, προϋπολογισμούς με πλασματικά στοιχεία, δηλαδή με βάση τα υποτιθέμενα έσοδά τους” σημείωσε ο κ. Κυρίζογλου.
Οι ελλειμματικοί προϋπολογισμοί πάντως προκαλούν πονοκέφαλο σε όλους του δήμους της Κεντρικής Μακεδονίας, με τους αιρετούς να τονίζουν ότι τα ελλείμματα στους υπό εκτέλεση προϋπολογισμούς διευρύνονται και τείνουν να προσλάβουν χαοτικές διαστάσεις.
Γι’ αυτόν το λόγο, στη γενική συνέλευση της ΠΕΔ-ΚΜ θα ζητήσουν παρέμβαση της ΚΕΔΕ προς την πολιτεία τόσο για τους πόρους που παρακρατήθηκαν όλους τους προηγούμενους μήνες όσο και για τα κονδύλια από το πρόγραμμα της ΣΑΤΑ, ύψους 255 εκατ. ευρώ και άλλων 50 εκατ. ευρώ που προέρχονται από το τέλος ακίνητης περιουσίας (ΤΑΠ), το φόρο ζύθου και τα τέλη διαφήμισης. “Όπως γίνεται αντιληπτό, δεν γίνονται αποδόσεις πόρων στους δήμους, που σημειωτέον είναι θεσμοθετημένοι με εντολή του υπουργείου Εσωτερικών, με αποτέλεσμα σήμερα οι δήμοι εκτός από τις τρύπες στους προϋπολογισμούς τους να μην μπορούν να πληρώσουν τις υποχρεώσεις τους ούτε καν τις ενταλματοποιημένες δαπάνες τους. Αυτό σημαίνει ότι σχεδόν σε κάθε δήμο να υπάρχουν ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις” υπογράμμισε ο πρόεδρος της ΠΕΔ-ΚΜ.
Η απόφαση που θα λάβουν οι δήμαρχοι της Κεντρικής Μακεδονίας στη γενική τους συνέλευση θα σταλεί στο δ.σ. της ΚΕΔΕ, ενώ ήδη ο πρόεδρος του οργάνου κ. Κυρίζογλου με επιστολή του προς τον πρόεδρο της ΚΕΔΕ Γ. Πατούλη εκφράζει τη μεγάλη ανησυχία που διακατέχει το σύνολο των εκπροσώπων της τοπικής αυτοδιοίκησης καθώς, όπως λέει, το 2015 οδεύει προς τη λήξη του, ενώ οι επιβαλλόμενες, μέσω νομοθετικών και διοικητικών αιφνιδιασμών, ανατροπές στα δεδομένα των δημοτικών προϋπολογισμών πολλαπλασιάζονται. “Μετά τη δραματική μείωση των δημοτικών πόρων την περίοδο 2010-2014, η μη απόδοση κατά το 2015 θεσμοθετημένων πόρων και η κατάργηση καθιερωμένων εσόδων της τοπικής αυτοδιοίκησης (φόρος ζύθου), σε συνδυασμό με την αύξηση των μεταφερόμενων προς την τοπική αυτοδιοίκηση αρμοδιοτήτων και τη συνεχιζόμενη αποψίλωση (λόγω αποχωρήσεων και περιορισμού των προσλήψεων) του προσωπικού των ΟΤΑ, διαμορφώνουν ένα ζοφερό αυτοδιοικητικό τοπίο και (δεν είναι υπερβολή να λεχθεί πως) ορθώνουν το φάσμα της κατάρρευσης” υπογραμμίζει στην επιστολή ο κ. Κυρίζογλου.

Αντιμέτωποι με οικονομικό κραχ και τη «θηλιά» του παρατηρητηρίου οι δήμοι της χώρας