Λόγος της Πέλλας Ηλεκτρονική Εφημερίδα Νομού Πέλλας
Με αφορμή τον εορτασμό της παγκόσμιας ημέρας της γυναίκας, το Μέλος του Δ.Σ του συλλόγου εργαζομένων Ο.Τ.Α Ν. Πέλλας, Βάσω Τριαντ. Γκόγκου
σε άρθρο αναφέρεται στην αντιμετώπιση της προστασίας της μητρότητας στη σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα.
Αφιερώνεται σε όλες τις εργαζόμενες γυναίκες που στη μαγική συγκυρία της δημιουργίας, το μεγαλείο της γέννησης ενός ανθρώπου, αυτές βίωσαν ένα είδος φυλετικού ρατσισμού στο εργασιακό τους περιβάλλον, που αν δεν τις απομόνωσε εντελώς, τις περιόρισε σημαντικά! Στο γύρισμα του καιρού και έχοντας κατακτήσει θέσεις ισότιμα και άξια, σε κάθε επαγγελματικό χώρο, από εργάτρια μέχρι υπουργός, η γυναίκα εξακολουθεί να αποτελεί το προζύμι της σύνθεσης της κοινωνίας, αφού είναι αυτή που θα κυοφορήσει, γεννήσει και αναθρέψει. Αν και η ανατροφή είναι ένα άθροισμα αγώνων και αγωνιών και των δύο γονέων, ο “πρωταγωνιστικός” ρόλος είναι κυρίως γυναικείος.
Παρακάτω προσεγγίζεται ο τρόπος με τον οποίο η σύγχρονη ελληνική κοινωνία αντιλαμβάνεται τη σοβαρότητα της ανατροφής τέκνου και προστατεύει την οικογένεια. Ιδιαίτερα την μητέρα! Η εθνική μας νομοθεσία κατατάσσει την προστασία της μητέρας ανάλογα με τον επαγγελματικό χώρο, στον οποίο αυτή βρίσκεται τη στιγμή που αιτείται την άδεια διευκολύνσεων για την φροντίδα και την ανατροφή του νεογέννητου. Διακρίνει λοιπόν τις μητέρες σε αυτές που εργάζονται στον ιδιωτικό τομέα από αυτές που παρέχουν υπηρεσίες στο δημόσιο, ευρύτερο δημόσιο τομέα, ΟΤΑ και ΝΠΔΔ. Τις τελευταίες επίσης τις διακρίνει σε αυτές που εργάζονται με σχέση δημοσίου δικαίου (μόνιμες) από αυτές που εργάζονται με συμβάσεις εργασίας ιδιωτικού δικαίου. Τις οποίες επίσης διακρίνει σε αυτές που εργάζονται με συμβάσεις ορισμένου χρόνου από αυτές που εργάζονται με συμβάσεις αορίστου χρόνου. Όλο αυτό τεχνικά σημαίνει πως:
Ι . Προστασίας της μητρότητας των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα
Η εργαζόμενη στον ιδιωτικό τομέα, με τη λήξη της άδειας λοχείας (εννέα εβδομάδες μετά τον τοκετό), για δυόμισι χρόνια μπορεί να προσέρχεται στην εργασία της μία ώρα αργότερα ή να αποχωρεί μία ώρα νωρίτερα. Εναλλακτικά, μπορεί να συμπυκνώσει το χρόνο αυτό σε δύο ώρες για δώδεκα μήνες και μία ώρα για έξι μήνες. Τέλος, και εφόσον συμφωνεί ο εργοδότης η παραπάνω άδεια, μειωμένος χρόνος ημερήσιας απασχόλησης, κατά την προσέλευση ή την αποχώρηση της εργαζόμενης, μπορεί να χορηγηθεί στην εργαζόμενη, ως ισόχρονη συνεχόμενη άδεια με αποδοχές. Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται για τις αποδοχές της εργαζόμενης σε επιχείρηση του ιδιωτικού τομέα, που απουσιάζει με συνεχόμενη ισόχρονη άδεια, για την ανατροφή τέκνου, οι οποίες καταβάλλονται από τον ΟΑΕΔ, ως αντιπαροχή των ασφαλιστικών της κρατήσεων, αφού μέρος των ασφαλιστικών εισφορών της εξυπηρετεί ακριβώς αυτό τον σκοπό.
ΙΙ. Προστασίας της μητρότητας των εργαζομένων στο δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα
Ο δημόσιος και ευρύτερος δημόσιος τομέας απασχολεί μόνιμο προσωπικό, προσωπικό με σύμβαση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου και προσωπικό με σύμβαση εργασίας ορισμένου χρόνου.
Το προσωπικό που εργάζεται με τις παραπάνω μορφές εργασίας στον δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα, μισθοδοτείται με τις διατάξεις του Ν. 4354/2015 (άρθρο 7 “πεδίο εφαρμογής”).
Αντιμετωπίζεται όμως διαφορετικά όταν, εκτός από την προσφορά των υπηρεσιών του και τις γνώσεις του στην κοινωνία, από οποιοδήποτε τομέα εργασίας την υπηρετεί, αποφασίσει να ανανεώσει την ιστορία και να συνεχίσει την εποχή. Συγκεκριμένα, η απουσία των εργαζόμενων μητέρων με σχέση μόνιμης εργασίας και με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου διέπεται από τις διατάξεις του κώδικα δημοσίων υπαλλήλων και του κώδικα υπαλλήλων δήμων και κοινοτήτων. Λαμβάνουν, δηλαδή, μετά την άδεια λοχείας, δύο ώρες ημερήσια άδεια μέχρι το παιδί τους να γίνει δύο χρονών και μία ώρα ημερήσια άδεια μέχρι το παιδί τους να γίνει τεσσάρων ετών. Εναλλακτικά μπορεί να λάβει εννιά μήνες άδεια, συνεχόμενης απουσίας, για την ανατροφή τέκνου, με αποδοχές και τους χορηγείται εφόσον τη ζητήσουν.
Ζήτημα δημιουργείται για τις εργαζόμενες μητέρες με σύμβαση ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου που εργάζονται στο δημόσιο τομέα και ευρύτερο δημόσιο τομέα.
Αυτό που ισχύει για την εργαζόμενη μητέρα με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου, θα γίνει κατανοητό μόνο με την παρακάτω υπόθεση. Υποθέτουμε λοιπόν πως σε μια υπηρεσία του δημοσίου, η ευρύτερου δημοσίου τομέα, υπηρετούν τρεις εργαζόμενες με τις τρεις διαφορετικές σχέσεις εργασίας, και ζητούν άδεια συνεχόμενης απουσίας, με αποδοχές, για την ανατροφή τέκνου μετά από λοχεία θα τη λάβουν, εφόσον τη ζητήσουν, οι με σχέση μόνιμης εργασίας και με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου, δεν θα τη λάβει, όμως, η με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου.
Εδώ τώρα καλό είναι να επισημανθεί πως η ασφάλιση των εργαζομένων, στο δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα, συμβασιούχων ιδιωτικού δικαίου, γίνεται με τις ίδιες ασφαλιστικές διατάξεις των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα. ‘Όπως επίσης πως ο χρόνος της σύμβασης αυτών των εργαζομένων μπορεί να είναι τέτοιος που να δικαιολογεί τη συνεχόμενη απουσία τους (μεγαλύτερος από 12 μήνες).
Συμπέρασμα: οι εργαζόμενες ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου, που εργάζονται σε φορέα δημοσίου ή του ευρύτερου δημοσίου τομέα, παρέχουν το ίδιο είδος εργασίας με τις συναδέλφους τους, που είναι μόνιμες και αορίστου χρόνου, αμείβονται με το ενιαίο μισθολόγιο, όπως ισχύει για αυτές τις εργαζόμενες, ασφαλίζονται με τις διατάξεις που ασφαλίζονται οι εργαζόμενες στον ιδιωτικό τομέα, όμως δεν μπορούν να είναι το ίδιο συνεπείς μητέρες, όπως είναι όλες οι υπόλοιπες! Αφού είναι υποχρεωμένες να επιστρέψουν στη θέση τους, μετά την εννεάμηνη άδεια λοχείας λαμβάνοντας το γενναιόδωρο αντάλλαγμα της βραδείας προσέλευσης ή της ταχείας αποχώρησης, ως αντίδωρο της κοινωνικής προσφοράς τους, σαν εργαζόμενες και σαν μητέρες!
Σε αυτό το περιβάλλον, της εθνικής μας νομοθεσίας, η ευρωπαϊκή νομοθεσία με την με αριθμό 2019/1158 οδηγία του ευρωπαϊκού κοινοβουλίου, που πρέπει να ενσωματωθεί στο εθνικό δίκαιο, κατ’ ελάχιστο μέχρι τις δύο Αυγούστου δύο χιλιάδες είκοσι δύο, προτείνει μια σειρά από μέτρα που οφείλουν τα κράτη μέλη, ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες τους (συλλογικές συμβάσεις, νόμους, νομολογία δικαστηρίων) να υιοθετήσουν. Εν προκειμένω, για χάρη της εξισορρόπησης της επαγγελματικής με την ιδιωτική ζωή των πολιτών, με απώτερο στόχο τη βελτίωση του ισοζυγίου των γεννήσεων, το ελάχιστο που υποδεικνύεται είναι η δυνατότητα συνεχόμενης απουσίας, αναλογικά, των γονέων από τα καθήκοντα τους, με αποδοχές, χωρίς καμία δυσμενή εξέλιξη για αυτούς (π.χ. απόλυση).
Αλήθεια χρειάζεται λιγότερη φροντίδα μια γυναίκα και το βρέφος της επειδή εργάζεται με οποιαδήποτε διαφορετική σχέση εργασίας, από μια άλλη για την οποία έχει φροντίσει το δικαιϊκό σύστημα της εθνικής ή της ευρωπαϊκής ή της οποιαδήποτε νομοθεσίας!
Τι απαιτείται για την ευνοϊκότερη και ίση μεταχείριση όλων των εργαζομένων μητέρων, ειδικότερα όσων εργάζονται στους ίδιους χώρους εργασίας, είτε είναι μόνιμες, είτε ιδιωτικού δικαίου ορισμένου ή αορίστου χρόνου, είτε συμβασιούχοι έργου!
Σε αυτή την όμορφη εικόνα της φροντίδας και της προστασίας της ζωής πρέπει να σταθούμε αλληλέγγυα όλοι δίπλα σε αυτές και όχι με απάθεια και εγωισμό απέναντί τους. Και δεν είναι ζήτημα βελτίωσης κανενός ισοζυγίου. Είναι πρωτίστως ζήτημα νομικού πολιτισμού, ηθικής ακεραιότητας και κοινωνικής ευθύνης.
Τέλος, οφείλουμε να θεωρούμε την απουσία τους, από οπουδήποτε αυτές χρειάζεται να είναι παρούσες, επιβεβλημένη! ‘Όχι μόνο γιατί εμποδίζονται να εκτελέσουν τα καθήκοντα τους, ανεπηρέαστες, αφού η ανταπόκριση τους στις πρωτόγνωρες απαιτήσεις του καιρού που διανύουν, μονοπωλεί το ενδιαφέρον τους αλλά και γιατί τα διάφορα τεχνικά ζητήματα που προκύπτουν όπως π.χ. η καταβολή των αποδοχών τους ή η κάλυψη των υπηρεσιακών αναγκών, με νέους εργαζόμενους, για όσο χρόνο αυτές λείπουν, μπορούν να αντιμετωπιστούν από τα σχηματιζόμενα κεφάλαια των ασφαλιστικών εισφορών τους.
Βάσω Τριαντ. Γκόγκου, Μέλος του Δ.Σ του συλλόγου εργαζομένων Ο.Τ.Α Ν. Πέλλας
Πηγές: Ν.3584/2007, Ν.3528/2007, Εθνική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας, Ν. 4354/2015, 2019/1158 οδηγία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου
