Κατακόρυφη αύξηση 1.000% παρατηρήθηκε μέσα στο 2021 στις κλήσεις γυναικών για περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας, ενώ κατά το ίδιο διάστημα πενταπλασιάστηκαν
οι καταγγελίες ανηλίκων που εκφράζουν αυτοκτονικό ιδεασμό. Το ThessToday.gr παρουσιάζει στοιχεία που έχουν καταγραφεί από το «Χαμόγελο του Παιδιού», αποκαλύπτοντας και αναλύοντας με τη συνδρομή ψυχολόγου του Οργανισμού τη σοβαρότητα του προβλήματος.
Η πανδημία και τα πολύμηνα lockdown, αλλά και το κίνημα #metoo οδήγησαν στην αποκάλυψη γεγονότων που σε μια συντηρητική κοινωνία όπως της Ελλάδας, ενδεχομένως να μην γνωστοποιούνταν ποτέ. Σοβαρά περιστατικά όπως οι κακοποιήσεις ανηλίκων εμφανίζονται ολοένα και συχνότερα, με το θύμα πολλές φορές να αδυνατεί να «σπάσει τη σιωπή του», ενώ σε αρκετές περιπτώσεις όσοι γνωρίζουν τηρούν σιγή ιχθύος για να αποφύγουν… μπελάδες.
Καταλυτικό ρόλο όμως στην ανάδειξη αυτών των περιστατικών έπαιξε το σημαντικό έργο του Χαμόγελου του Παιδιού, καθώς και η Εθνική Γραμμή SOS 1056, που από το 1995 έχει στηρίξει περισσότερα από 1.200.000 παιδιά και τις οικογένειές τους.
Καθημερινά 520 κλήσεις για περιστατικά
Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει συλλέξει το ThessToday.gr, κατά το έτος 2021 το «Χαμόγελο του Παιδιού» διαχειρίστηκε συνολικά 204.791 κλήσεις στις Γραμμές 1056, 116000 και 116111, με την Εθνική Γραμμή για τα Παιδιά SOS 1056 να διαχειρίζεται σε καθημερινή βάση 520 κλήσεις.
Το 2021 εστάλησαν 884 αναφορές στην εισαγγελία που αφορούσαν 1.599 κακοποιημένα παιδιά, ενώ χαρακτηριστικό είναι ότι στη συγκεκριμένη κατηγορία στο μεγαλύτερο ποσοστό με 304 περιπτώσεις, δράστες είναι οι γονείς. Κατά το ίδιο έτος καταγράφηκαν 106 αναφορές για κακοποίηση, παραμέληση, εγκατάλειψη κ.α. για παιδιά ηλικίας 0-6 ετών, ενώ το «Χαμόγελο του Παιδιού» προχώρησε σε 141 επιτόπιες για 203 παιδιά που διέτρεχαν άμεσα κίνδυνο.
Έλαβε, επίσης, 167 αιτήματα φιλοξενίας για 239 ανήλικα, ενώ σήμερα 333 παιδιά μεγαλώνουν στα 11 σπίτια του Οργανισμού, ενώ παρέχεται υποστήριξη σε 76 παιδιά με τις μητέρες τους, οι οποίες έχουν υποστεί ενδοοικογενειακή βία. Ανησυχητικά είναι και τα στοιχεία που αποκαλύπτει το ThessToday.gr για τον άξονα βίας το Α’ εξάμηνο του 2021, σε αντίθεση με το Α’ εξάμηνο του 2020.
Συγκεκριμένα παρατηρήθηκε:
Αύξηση 248,89% για παιδιά που εξέφρασαν αυτοκτονικό ιδεασμό
Αύξηση 41,29% στις ανώνυμες και επώνυμες αναφορές στη Γραμμή SOS 1056, για παιδιά σε κίνδυνο. Ωστόσο, τα ποσοστά αναφορών σεξουαλικής κακοποίησης παραμένουν εξαιρετικά χαμηλά.
Αύξηση 1.000% στις κλήσεις από γυναίκες θύματα ενδοοικογενειακής βίας
Αύξηση 81,69% για παιδιά που έχουν κακοποιηθεί ή κακοποιούνται
Αύξηση 64% στον αριθμό των παιδιών από 0 έως 6 ετών για τα οποία πραγματοποιήθηκε επιτόπια παρέμβαση. Και στην Ελλάδα του 2022 όπου οι ρόλοι θύματος-θύτη εξακολουθούν να αντιστρέφονται, ο προσωπικός Γολγοθάς των θυμάτων για την ψυχική τους ανάταση διογκώνεται και η θεραπεία τους χρήζει υπεράνθρωπης προσπάθειας με τη συνδρομή εξειδικευμένων επιστημόνων.
«Υπάρχει αύξηση σε όλες τις μορφές βίας»
Τη δραματική κατάσταση αποτυπώνει άλλωστε στο ThessToday.gr η έμπειρη ψυχολόγος του «Χαμόγελο του Παιδιού», Ευρυδίκη Παπαχρήστου, επισημαίνοντας χαρακτηριστικά: «Υπάρχει αύξηση σε όλες τις μορφές βίας: σωματικής, σεξουαλικής ή ψυχολογικής. Οι κλήσεις έχουν αυξηθεί πάρα πολύ». Όπως συνεχίζει η ίδια, το έργο του Οργανισμού έχει συμβάλλει καταλυτικά στην πανελλαδική προσπάθεια για να «σπάσουμε τη σιωπή. Όλη αυτή η ορατότητα στο κομμάτι της βίας και το ότι κάποιος που έχει υποστεί βία ξέρει ότι μπορεί να μιλήσει με ασφάλεια, έχει συμβάλει στο να μιλήσουν πάρα πολλά παιδιά, τα οποία είναι θύματα είτε σωματικής, είτε ψυχολογικής ή σεξουαλικής βίας, γιατί έχει αρχίσει να ενθαρρύνεται το “μίλα, μίλα, μη το αφήνεις μόνο του”», σημείωσε η κ. Παπαχρήστου, υπογραμμίζοντας παράλληλα τη σημασία του κινήματος #metoo.
Τα στοιχεία-σοκ για τα ανήλικα με αυτοκτονικούς ιδεασμούς
Με τα στοιχεία για τα περιστατικά κακοποίησης σε ανήλικα να παρουσιάζουν έξαρση, ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί και η ραγδαία αύξηση 248,89% στις κλήσεις για αυτοκτονικούς ιδεασμούς. «Στην εφηβεία τα παιδιά μπαίνουν σε μια διαδικασία να αυτοτραυματίζονται, είναι μια συνήθης πρακτική γιατί με αυτόν τον τρόπο μπαίνουν σε μια διαδικασία να έρθουν σε επαφή με το συναίσθημά τους, έτσι εκτονώνουν την έντασή τους. Ο αυτοτραυματισμός δεν σημαίνει ότι το παιδί θέλει να αυτοκτονήσει, ωστόσο εμείς σαν ομπρέλα τα έχουμε βάλει μαζί διότι τηλεφωνικά δεν μπορούμε να αξιολογήσουμε εκείνη τη στιγμή αν είναι ένα σχέδιο οργανωμένο από το παιδί ή αν το κάνει για να εκτονώσει την έντασή του.
Ο στόχος μας είναι να έρθουμε σε επαφή με τους γονείς, έστω με έναν από τους δύο. Οι γονείς είναι οι υπεύθυνοι. Αν για κάποιον λόγο οι γονείς περιγράφονται κακοποιητικοί ή δεν μας δίνουν την ασφάλεια ότι θα κάνουν κάτι, τότε μιλάμε με τις αρμόδιες αρχές, να εντοπιστεί το παιδί και να γίνουν οι απαραίτητες ενέργειες», αναλύει η έμπειρη ψυχολόγος.
Οι αιτίες
Όπως επισημαίνει η ίδια, οι αιτίες εκτείνονται σε δύο άξονες: «ένας είναι το κομμάτι της εφηβείας που φέρνει όλες αυτές τις συναισθηματικές αναταράξεις -οπότε και εκτονώνονται με τον αυτοτραυματισμό- και ο δεύτερος έχει να κάνει με το οικογενειακό πλαίσιο, όλα αυτά που βιώνει ο ίδιος και με το να αυτοτραυματίζεται κιόλας είναι ένα σημάδι που είναι ρεαλιστικό, που σου δείχνει “δες τι κάνω, βοήθησέ με, δες τι κάνω, καλώ σε βοήθεια”. Πολλές φορές που μας καλούν έφηβοι και μας λένε ότι αυτοτραυματίζονται τους λέμε ευχαριστούμε που μας εμπιστεύονται, διότι και μόνο που μας καλούν δείχνει ότι και για αυτούς είναι προβληματικό. Απλώς δεν έχουν βρει τον τρόπο να εκφραστούν».
Μεγάλη αύξηση στο cyber bullying. Ο ρόλος της κλειστής κοινωνίας
Στην εποχή της τεχνολογίας ασυνείδητοι χρησιμοποιούν τα social media για να διασύρουν άλλους ανθρώπους, με κίνδυνο πολλές φορές η ψηφιακή μορφή κακοποίησης να καταλήξει σε τραγωδία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η αυτοκτονία του πατέρα στη Ρόδο, ο οποίος επειδή διέρρευσαν ροζ βίντεο του γιου του με άλλο άνδρα, έβαλε τέλος στη ζωή του.