Λόγος της Πέλλας Ηλεκτρονική Εφημερίδα Νομού Πέλλας
Η Χριστίνα Τσαμουρτζή, με καταγωγή από τα Γιαννιτσά, μεταπτυχιακή φοιτήτρια Νεότερης και Σύγχρονης Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Κύπρου θα παρουσιάσει τη μεταπτυχιακή της
με θέμα τα Γιαννιτσά στην ημερίδα «Μνημεία και Χώροι Μνήμης» (Μουσείο Αγώνος, Πλατεία Αρχιεπισκόπου Κυπριανού, Λευκωσία, Κύπρος).
Συγκεκριμένα, το Σάββατο 12 Μαΐου 2018, στο πλαίσιο της Εβδομάδας Μουσείων, συνδιοργανώνεται από το Πανεπιστήμιο Κύπρου και το Μουσείο Αγώνος στη Λευκωσία ημερίδα με θέμα «Μνημεία και Χώροι Μνήμης».
Στην ημερίδα θα παρουσιαστούν ορισμένες από τις μεταπτυχιακές εργασίες που εκπονήθηκαν στο μάθημα «Δημόσια Μνημεία και Ιστορική Μνήμη: πώς και τι επιλέγουμε να θυμόμαστε», με διδάσκοντα τον κ. Γιώργο Καζαμία. Μεταξύ αυτών και η εργασία της Χριστίνας Τσαμουρτζή, με θέμα: «Τρεις μεγάλες στιγμές των Γιαννιτσών και η αποτύπωσή τους στα σημαντικότερα μνημεία της πόλης».
Η επιλογή των Γιαννιτσών ήταν συνειδητή. Αρχικά, κρίθηκε σκόπιμο ότι χρειαζόταν εκπροσώπηση και του ελλαδικού χώρου στο μάθημα, εξαιρώντας τα μεγάλα αστικά κέντρα της Ελλάδας που έχουν μελετηθεί και αναλυθεί ενδελεχώς. Στην απόφαση συνέβαλλε και το γεγονός ότι η ερευνήτρια γνώριζε τα μνημεία και τη χρήση τους στην τοπική ιστορία. Τα Γιαννιτσά διαθέτουν πλούσια ιστορία και έχουν διαδραματίσει κομβικό ρόλο στη νεότερη και σύγχρονη ιστορία. Ως γεγονότα- σταθμοί επιλέχθηκαν ο Μακεδονικός Αγώνας (1904-1908), ο Α’ Βαλκανικός Πόλεμος (1912) και η Γερμανική Κατοχή (1944).
Όπως αναφέρει σχετικά η Χριστίνα Τσαμουρτζή: Δεδομένου ότι μνημεία δε σταμάτησαν να δημιουργούνται και να παίρνουν σταδιακά τη θέση τους στο αστικό περιβάλλον αποδίδοντας διαφορετικά νοήματα και επιτρέποντας πολλαπλές αναγνώσεις, ήταν αναγκαία η επιλογή των περισσότερο χαρακτηριστικών και των πιο αναγνωρίσιμων.
Για λόγους οικονομίας χρόνου θα παρουσιαστεί το αντιπροσωπευτικότερο μνημείο για την κάθε στιγμή. Όσον αφορά τον Μακεδονικό Αγώνα επιλέχθηκε η προτομή του Γιαννιτσώτη Μακεδονομάχου Οπλαρχηγού Γκόνου Γιώτα και ο τάφος του. Για τον Α’ Βαλκανικό Πόλεμο, που συμπίπτει με την απελευθέρωση της πόλης από τους Τούρκους (20/10/1912) το Ηρώο των Γιαννιτσών, γνωστότερο ως «Μαύρο Άγαλμα», μνημείο καλλιτεχνικής και ιστορικής αξίας. Και τέλος, για την περίοδο της Γερμανικής Κατοχής θα παρουσιαστεί το μνημείο που αντιπροσωπεύει το Ολοκαύτωμα της πόλης, το Μνημείο του Ομαδικού Τάφου (14/9/1944).
Τα προαναφερθέντα μνημεία είναι από τα παλαιότερα χρονικά και αποτελούν μνημονικούς τόπους (lieux de mémoire σύμφωνα με τον Pierre Nora) στους οποίους επιτελούνται τιμητικές επετειακές εκδηλώσεις και λειτουργούν συνεκτικά στην τοπική κοινωνία. Σε συνδυασμό με τα υπόλοιπα μνημεία που αναφέρονται στα ίδια ιστορικά γεγονότα, τα ονόματα οδών και την εκμάθηση της τοπικής ιστορίας μέσα από την εκπαίδευση, τα μνημεία αυτά λειτουργούν ως ο συνδετικός κρίκος του παρελθόντος με το παρόν και στοχεύουν στην αποτύπωση της ιστορίας τους στο μέλλον.
Στόχος είναι η παρουσίαση και η προσέγγιση τόσο των ίδιων των μνημείων, όσο και του ρόλο τους, ενώ το κυπριακό κοινό θα γνωρίσει μία ιστορική πόλη της Κεντρικής Μακεδονίας.
Χριστίνα Τσαμουρτζή, Μεταπτυχιακή φοιτήτρια Νεότερης και Σύγχρονης Ιστορίας, Πανεπιστήμιο Κύπρου
