Σε χαμηλά επίπεδα παραμένει η απασχόληση, παρά το γεγονός ότι το ποσοστό ανεργίας έχει μειωθεί κατά την έξοδο της χώρας από την οικονομική κρίση, με την Κεντρική Μακεδονία, που περιλαμβάνει το δεύτερο μεγαλύτερο αστικό κέντρο, να βρίσκεται στη χειρότερη θέση και να έχει επιδεινωθεί μετά την κρίση. Τα παραπάνω προκύπτουν από τα ενδιαφέροντα στοιχεία της πρόσφατης μελέτης του Ινστιτούτου Μικρών Επιχειρήσεων της ΓΣΕΒΕΕ (ΙΜΕ) που εξετάζει την ελληνική αγορά εργασίας και τη δομή απασχόλησης ανά Περιφέρεια από την αρχή της οικονομικής κρίσης έως σήμερα, σύμφωνα με την οποία, το ποσοστό ανεργίας συνεχίζει να μειώνεται με μεγάλη ταχύτητα παρά την όχι σημαντική αύξηση των θέσεων εργασίας. Το εργατικό δυναμικό εξακολουθεί να κινείται πτωτικά, παρ’ όλο που αυξάνονται οι θέσεις εργασίας, γεγονός που είναι εν μέρει αποτέλεσμα της μείωσης του ποσοστού συμμετοχής στο εργατικό δυναμικό.
Ακόμη και η θέση των νέων είναι χειρότερη συγκριτικά με τις μεγαλύτερες ηλικίες όπως και των γυναικών σε σχέση με τους άντρες. Από τα σημαντικότερα, όμως ευρήματα της μελέτης είναι η σημαντική επιδείνωση της συγκριτικής θέσης των Περιφερειών της χώρας ως προς την Περιφέρεια Αττικής, με μία νέα περιφερειακή ανισορροπία βρίσκεται σε εξέλιξη. Πιο αναλυτικά, το ποσοστό της ανεργίας ήταν στο 11,2% το 2023, το οποίο μειώθηκε σε σύγκριση με το 2021 (14,7%) αλλά αυξήθηκε σε σχέση με το 2009 (9,6%).
Όπως αναφέρεται στη μελέτη, η κατάσταση της απασχόλησης στη χώρα μπορεί να είναι αποτέλεσμα διαφορετικών παραγόντων. Ειδικότερα, ένας από αυτούς είναι το φαινόμενο της αποθάρρυνσης των εργαζομένων λόγω των μεγάλων ποσοστών ανεργίας, που τους οδηγούν στη διακοπή της επίπονης αλλά μάταιης διαδικασίας αναζήτησης εργασίας και άρα στην έξοδό τους από τους καταγραφόμενους ανέργους και από το εργατικό δυναμικό. Ωστόσο, αν και πλέον δεν καταγράφονται σαν άνεργοι, μπορεί να υποστηριχθεί ότι στην πραγματικότητα είναι. Οι δημογραφικές εξελίξεις παράλληλα οδηγούν σε αύξηση του μεριδίου των ηλικιών που είναι πιο πιθανό να βρίσκονται εκτός εργατικού δυναμικού ενώ σημαντικός για την Ελλάδα παράγοντας που συνέβαλε στη μείωση της συμμετοχής στο εργατικό δυναμικό είναι η μετανάστευση που παρατηρήθηκε προς το εξωτερικό.
Υπό αυτό το πρίσμα, η μείωση του ποσοστού ανεργίας που παρατηρείται μετά το 2018 δεν σηματοδοτεί την επαναφορά της οικονομίας στα επίπεδα που βρίσκονταν πριν από την κρίση. Αν και το ποσοστό ανεργίας έχει μειωθεί σημαντικά και προσεγγίζει τις προ κρίσης
τιμές του, οι θέσεις εργασίας εξακολουθούν να είναι κατά 600.000 το 2021 και κατά 400.000 περίπου το 2023 λιγότερες από αυτές του 2009. Συνεπώς, η ελληνική οικονομία, σύμφωνα με την μελέτη, έχει συρρικνωθεί σε μέγεθος και μεγάλο τμήμα του πληθυσμού βρίσκεται εκτός εργασίας, αλλά αυτό δεν αντανακλάται στο ποσοστό ανεργίας.
Η περίπτωση της Κεντρικής Μακεδονίας
Αρνητικά φαίνεται πως είναι τα στοιχεία που προκύπτουν από τη μελέτη του ΙΜΕ για την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και την διαχρονική εξέλιξη των ποσοστών συμμετοχής στο εργατικό δυναμικό και ανεργίας για τα έτη πριν, κατά τη διάρκεια και μετά το πέρας της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα. Συγκεκριμένα, σε επίπεδο ανεργίας βρέθηκε στη χειρότερη θέση το 2021 έναντι του 2009, με το ποσοστό να αγγίζει το 17,2% όταν ήταν στο 9,5%.
Μειώθηκε ταυτοχρόνως και το ποσοστό συμμετοχής στο εργατικό δυναμικό, καθώς το 2021 ήταν 48,6% έναντι 55,7% το 2009. Παρά το γεγονός ότι η μεγαλύτερη αντοχή και ανάκαμψη από την υψηλή ανεργία δεν παρατηρήθηκε στις νησιωτικές-τουριστικές περιφέρειες αλλά σε περιφέρειες με αγροτικά χαρακτηριστικά, η Κεντρική Μακεδονία, όπου βρίσκεται η πλειοψηφία των αγροτών της χώρας, είχε πολύ κακές επιδόσεις.
Ιδιαίτερο επίσης ενδιαφέρον παρουσιάζει η εξέταση της μεταβολής του ποσοστού απασχόλησης το οποίο κατέγραψε πτώση στην Κεντρική Μακεδονία από το 50,4% του 2009 στο 40,2% το 2021, και κυμαίνεται κάτω από το πανελλαδικό ποσοστό ενώ και ο ρυθμός μεταβολής της ανεργίας την περίοδο 2009-2021 φτάνει το 80,7%. Αναφορικά με τον ρυθμό μεταβολής του ποσοστού απασχόλησης για το εξεταζόμενο χρονικό διάστημα, η Κεντρική Μακεδονία τοποθετείται στη χειρότερη θέση (-20,2% το 2021), η οποία έχει επιδεινωθεί κατά τη διαδικασία εξόδου από την κρίση, ακολουθούμενη από την Ήπειρο, τα Ιόνια νησιά, τη Στερεά Ελλάδα και την Πελοπόννησο, ενώ βρίσκεται στο αρνητικό άκρο της κατανομής αυτής, και στο θετικό η Αττική… δείτε εδώ