Ερώτηση προς τους Υπουργούς Υγείας, Εσωτερικών και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για την αποτελεσματικότητα του έργου
«Καταπολέμηση κουνουπιών στην Περιφέρεια Κ. Μακεδονίας για τα έτη 2017-2019 (σεζόν 2018) – Διενέργεια αεροψεκασμών σε ορυζώνες και υγροτοπικά συστήματα της ΠΚΜ».
Δεκάδες είναι οι δήμοι σε όλη τη χώρα, εκ των οποίων οι περισσότεροι, στην Αττική και στην Κεντρική Μακεδονία, που «πολιορκούνται» από τα μολυσμένα κουνούπια και μετρούν ασθενείς σε νοσοκομεία αλλά και νεκρούς από τις επιπλοκές της λοίμωξης του ιού του Δυτικού Νείλου.
Να τονιστεί πως στη Κεντρική Μακεδονία, σύμφωνα με το ΚΕΕΛΠΝΟ, έχει καταγραφεί περίπου το 1/3 των κρουσμάτων από τα 300 μέχρι σήμερα καταγεγραμμένα σοβαρά κρούσματα της λοίμωξης. Ενώ πανελλαδικά οι νεκροί από τη λοίμωξη του ιού του Δυτικού Νείλου έχουν ήδη φτάσει τους 35.
Εκ του αποτελέσματος (κρούσματα και θάνατοι) διαπιστώνεται στη πράξη η αμφίβολη αποτελεσματικότητα του εφαρμοζόμενου έργου «καταπολέμησης κουνουπιών στην Περιφέρεια Κ. Μακεδονίας για τα έτη 2017-2019 (σεζόν 2018) – Διενέργεια αεροψεκασμών σε ορυζώνες και υγροτοπικά συστήματα της ΠΚΜ».
Να σημειωθεί ότι το προβλεπόμενο μέγεθος της συνολικής έκτασης αεροψεκασμών στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας σε ότι αφορά την προνυμφοκτονία (μέθοδος σάρωσης) ανά αρδευτικό με την δραστική ουσία Diflubenzuron έχει ως εξής:
• Αεροψεκασμός προνυμφοκτονίας στις ρυζοκαλλιέργειες με χρήση εγκεκριμένου σκευάσματος 470.000 στρέμματα ανά έτος.
• Αεροψεκασμός προνυμφοκτονίας στο φυσικό σύστημα ή σε περιοχές ρυζοκαλλιεργειών που δεν είναι επιτρεπτός ο αεροψεκασμός ακμαιοκτονίας (σε αντικατάσταση αυτού) με χρήση εγκεκριμένου σκευάσματος 50.000 στρέμματα ανά έτος.
Επίσης να σημειωθεί πως η προνυμφοκτονία έχει ιδιαίτερη βαρύτητα, στα προγράμματα καταπολέμησης των κουνουπιών, γιατί παίζει καθοριστικό ρόλο στην συγκράτηση των πληθυσμών τους.
Είναι χαρακτηριστικό πως σε «Πρακτικά Κλιμακίων Ελέγχου» της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας (ΠΚΜ), του εν λόγω έργου (ΕΝΑΕΡΙΟΣ ΠΡΟΝΥΜΦΟΚΤΟΝΙΑ), που χρονολογούνται τουλάχιστον από το 2015, αναγράφεται ότι η ανάδοχος εταιρεία χρησιμοποιεί για την παρασκευή ψεκαστικού διαλύματος 235 λίτρων, 35 λίτρα του Diflubenzuron 15% (DU-DIM 15 SC) σε 200 λίτρα νερού. Με το διάλυμα αυτό ψεκάζει περίπου 1.000 στρέμματα, πράγμα που σημαίνει ότι σε κάθε στρέμμα αντιστοιχούν μόλις 235 ml διαλύμματος, δηλαδή ούτε ένα ποτήρι του νερού (!) ανά στρέμμα.
Με δεδομένο ότι:
Στην υπογραφείσα, 7.4.2017, σύμβαση παροχής υπηρεσιών του προαναφερόμε¬νου έργου (ανάμεσα στην ΠΚΜ και στην ανάδοχο εταιρεία), αναγράφεται ότι, «..ο Ανάδοχος αναλαμβάνει την υποχρέωση να προμηθευτεί και να διαθέσει τα απαιτούμενα σκευάσματα για την επιτυχή εκτέλεση του έργου και ότι η χρήση τους θα γίνει σύμφωνα με τις οδηγίες χρήσεως των σκευασμάτων, όπως αυτή ορίζεται από την κατασκευάστρια εταιρεία σε συνάρτηση με τη σχετική έγκριση από τις αρμόδιες Εθνικές Αρχές.»
Η συνιστώμενη δοσολογία του ψεκαστικού διαλύματος βάσει της πρόσφατης Απόφασης του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (Α.Π 5132/69830, 16.5.2018), αλλά και προηγούμενων αποφάσεων όπως (Α.Π 6485/62969, 9.6.29017 – Α.Π 118309, 22-4-2008) για την έγκριση του βιοκτόνου σκευάσματος «DU-DIM 15 SC», είναι 35 ml σκευάσματος ανά 10 λίτρα νερού ανά στρέμμα.
Εύλογα ενισχύεται η άποψη ότι, η χρησιμοποιούμενη ποσότητα ψεκαστικού διαλύματος των 235 ml ανά στρέμμα δεν είναι ικανή ώστε να καταστεί αποτελεσματικό το έργο της προνυμφοκτονίας.
Επίσης να σημειωθεί πως, ενώ:
• Στην υπογραφείσα, από 7.4.2017, σύμβαση παροχής υπηρεσιών του προαναφερόμενου έργου, αναγράφεται ότι η Διευθύνουσα Υπηρεσία, δια των αρμοδίων Διευθύνσεων της ΠΚΜ οφείλει να διενεργεί ελέγχους για την διαπίστωση της τήρησης των προβλεπόμενων που σχετίζονται και με τα χρησιμοποιούμενα σκευάσματα και την αποτελεσματικότητα των διενεργούμενων αεροψεκασμών για την καταπολέμηση των προνυμφών,
• Σε εγκύκλιο του Υπουργείου Υγείας «Προγράμματα καταπολέμησης των κουνουπιών, σχετική ενημέρωση και προφύλαξη του κοινού για το έτος 2018» (Αρ. Πρωτ. Γ1α/Γ.Π.οικ.19586, 7.3.2018) επισημαίνεται ότι “(…) Οι Περιφέρειες, που υλοποιούν προγράμματα καταπολέμησης κουνουπιών (…),υποχρεούνται να παρακολουθούν τις εφαρμογές των ψεκασμών και να αξιολογούν τεκμηριωμένα την αποτελεσματικότητά τους και κατ’ επέκταση την επιτυχία του συνολικού προγράμματος στην περιοχή ευθύνης τους (…)”,
στην πράξη δεν λαμβάνονται δείγματα νερού από τα ριζοχώραφα, προ και μετά του ψεκασμού, ώστε να διαπιστωθεί:
αν υπάρχει μείωση του πληθυσμού των προνυμφών, με δεδομένο ότι το σκεύασμα είναι βιοκτόνο και χρειάζεται να ενσωματωθεί στο νερό του ριζοχώραφου
κατά πόσο έχει επιτευχθεί η ενσωμάτωση της δραστικής ουσίας στο νερό του ριζοχώραφου
Επίσης, δεν λαμβάνονται δείγματα από τις συσκευασίες του χρησιμοποιούμενου σκευάσματος, ώστε να επιβεβαιωθεί η αναγραφόμενη περιεκτικότητα 15% της δραστικής ουσίας.
Με βάση τα παραπάνω είναι εμφανές ότι στην ΠΚΜ δεν τηρούνται οι όροι και οι προϋποθέσεις που έχουν τεθεί για τους αεροψεκασμούς της προνυμφοκτονίας από τις υπηρεσίες των Υπουργείων. Είναι προφανές ότι με αυτή την τακτική η ανάδοχος εταιρεία εξοικονομεί ώρες πτήσεων, γεγονός που μεταφράζεται σε αύξηση του κέρδους της.
ΕΡΩΤΩΝΤΑΙ οι κ. Υπουργοί:
• Πώς τοποθετείται η κυβέρνηση για το παραπάνω γεγονός;
• Γιατί δεν εφαρμόστηκαν στην ΠΚΜ οι σχετικές με την καταπολέμηση των κουνουπιών εγκύκλιοι που έχουν καταρτίσει οι υπηρεσίες των υπουργείων;
• Γιατί δεν λαμβάνονται μέτρα συμμόρφωσης;
• Τι μέτρα πρόκειται να λάβουν για την αποτελεσματική οργάνωση των προγραμμάτων καταπολέμησης των κουνουπιών και την υλοποίησή τους από κρατικές υπηρεσίες που θα διαθέτουν όλο το αναγκαίο μόνιμο προσωπικό και τις κατάλληλες υποδομές και μέσα;
Οι βουλευτές
Σάκης Βαρδαλής
Γιάννης Δελής