Ο ΤΑΠ και η διαδρομή από την Πέλλα

Οι καθοριστικές εξελίξεις που φέρνει η κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου ΤΑΡ για την Βόρεια Ελλάδα και οι αναπόφευκτες συγκρίσεις με το παρελθόν

Αν δεν υπήρχαν οι κινητοποιήσεις των δημοσιογράφων την Μεγάλη Τρίτη το μεσημέρι το Δίκτυο Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Αρωγής, το οποίο έχουν συστήσει οι παραγωγικοί φορείς της Β. Ελλάδος (τα τρία Επιμελητήρια της Θεσσαλονίκης, οι Σύνδεσμοι Βιομηχανιών και Εξαγωγέων Β. Ελλάδος και ο Εμπορικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης) και ο αγωγός μεταφοράς φυσικού αερίου ΤΑΡ παραχωρούσαν κοινή συνέντευξη Τύπου.
Ο πρόεδρος του Δικτύου Νίκος Πέντζος, πρώην πρόεδρος του ΣΒΒΕ και ο επικεφαλής του πρότζεκτ του ΤΑΡ στην Ελλάδα Ρίκαρντ Σκούφιας θα κάθονταν δίπλα δίπλα για να εξαγγείλουν μια χορηγία του ΤΑΡ προς το Δίκτυο. Άλλωστε η Μεγάλη Εβδομάδα έχει την κατάλληλη ατμόσφαιρα για να αναδειχθούν φιλανθρωπικού τύπου πρωτοβουλίες, που έχουν στόχο την ανακούφιση των πιο ταλαιπωρημένων συνανθρώπων μας.
Παράλληλα θα δινόταν – και θα δοθεί όταν θα γίνει η συγκεκριμένη Συνέντευξη Τύπου αμέσως μετά το Πάσχα- ένα πρώτο δημόσιο στίγμα ενός έργου που αρχής γενομένης από τις 17 Μάϊου θα απασχολεί τη Β. Ελλάδα έντονα και διαρκώς την επόμενη τριετία. Εκείνη την ημέρα θα βρεθούν στη Θεσσαλονίκη τρεις, τέσσερις ή πέντε αρχηγοί κρατών που σχετίζονται με την κατασκευή του αγωγού και τη μεταφορά του αζέρικου αερίου στην Ευρώπη. Σίγουροι πρέπει να θεωρούνται οι πρωθυπουργοί της Ελλάδας και της Τουρκίας Αλέξης Τσίπρας και Αχμέτ Νταβούτογλου, καθώς και ο πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν Ιλχάμ Αλίγιεφ.
Πιθανόν να βρεθούν στη Θεσσαλονίκη και ο Ιταλός πρωθυπουργός Ματέο Ρέντσι και Αλβανός ομόλογός του Έντι Ράμα. Κατά κάποιο τρόπο – και χωρίς τυμπανοκρουσίες- η Θεσσαλονίκη εκείνη την ημέρα θα βρεθεί στο επίκεντρο της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, κάτι που δεν κατάφερε στα χρυσά χρόνια των δεκαετιών του 1990 και του 2000. Μια χαρά μισή, καθώς τα φώτα θα σβήσουν στις 18 του μηνός. Το όραμα για πραγματικό επίκεντρο της περιοχής, με διαρκή λάμψη μέσω οικονομικών, επιχειρηματικών, διπλωματικών, εκπαιδευτικών, πολιτιστικών θεσμών θα δημιουργούνταν δεν υλοποιήθηκε ποτέ και τώρα είναι, πλέον, αργά.
Ο φετινός Μάιος, λοιπόν, ανήκει για τη Θεσσαλονίκη και τη Β. Ελλάδα στον ΤΑΡ για ένα πρόσθετο λόγο. Πρόκειται για σημαντικό έργο του ενεργειακού τομέα – με όποια οικονομική και γεωστρατηγική βαρύτητα έχει ο συγκεκριμένος κλάδος- που σχεδιάστηκε, συμφωνήθηκε, προετοιμάστηκε και ξεκινάει η υλοποίηση του. Η κατασκευή του αγωγού προβλέπεται να διαρκέσει περί τα 3,5 χρόνια, ώστε από το 2020 να μεταφέρει 10 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου το χρόνο από το κοίτασμα του Σαχ Ντενίζ ΙΙ στο Αζερμπαϊτζαν, στην αγορά της Ευρώπης. Η εταιρεία που έχει αναλάβει την κατασκευή και τη λειτουργία του Διαδριατικού αγωγού είναι η Trans Adriatic Pipeline AG, μια κοινοπραξία ενεργειακών εταιριών με έδρα την Ελβετία. Η ΤΑΠ θα επενδύσει σε μία πενταετία περί τα 5,6 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 2,3 δισ. στην Ελλάδα. Το συνολικό μήκος του αγωγού θα είναι 791 χιλιόμετρα, εκ των οποίων τα 478 χλμ. θα βρίσκονται στην Ελλάδα, τα 204 χλμ. στην Αλβανία, τα 105 χλμ. κάτω από την Αδριατική –σε μέγιστο βάθος 802 μέτρων- και τα 4 χλμ. στην Ιταλία –στην περιοχή San Foca, όπου θα υπάρξει διασύνδεση με το υφιστάμενο δίκτυο αγωγών, που οδηγούν στην Κεντρική Ευρώπη.

Στην Ελλάδα η διαδρομή θα ξεκινήσει από τη Θράκη, κοντά στα σύνορα με την Τουρκία και θα ολοκληρωθεί στα ελληνοααλβανικά σύνορα, διασχίζοντας τους νομούς Έβρου, Ροδόπης, Ξάνθης, Καβάλας, Σερρών, Θεσσαλονίκης, Κιλκίς, Ημαθίας, Πέλλας, Κοζάνης, Καστοριάς και Φλώρινας. Ήδη το σχεδόν το σύνολο των ιδιοκτητών από τη γη των οποίων θα περάσει ο αγωγός έχουν συμφωνήσει με την εταιρία για την αποζημίωση που θα εισπράξουν. Για όποιον δεν κατάλαβε: Ένα μεγάλο έργο στη Β. Ελλάδα όχι απλώς εξαγγέλθηκε, αλλά θα γίνει στους προβλεπόμενους λογικούς χρόνους και θα αποδώσει αναβαθμίζοντας τη χώρα ολόκληρη. Αυτό από μόνο του σε μια Ελλάδα που πορεύεται δι’ εκκρεμοτήτων, οι οποίες μόνο το πολιτικό προσωπικό εξυπηρετούν, είναι καταπληκτικό. Σε μια χώρα στην οποία για τα μεγάλα έργα υποδομής – από τους αυτοκινητόδρομους και το σιδηροδρομικό δίκτυο, μέχρι το μετρό της Θεσσαλονίκης, τα συστήματα διαχείρισης απορριμμάτων και τις αποκρατικοποιήσεις- η απόσταση από τη συζήτηση, τη μελέτη, την απόφαση, την αδειοδότηση και την έναρξη του έργου, μέχρι τη λειτουργική (sic) και την οριστική ολοκλήρωσή του απαιτούνται αρκετές δεκαετίες και τρία – τέσσερα Κοινοτικά πλαίσια Στήριξης ο ΤΑΡ μοιάζει με θαύμα. Δείχνει πως (πρέπει να) γίνονται οι δουλειές για να έχουν νόημα. Ίσως επειδή η ευρωπαϊκή βούληση είναι ισχυρή. Ίσως επειδή και τα αμερικάνικα συμφέροντα είναι μεγάλα. Ίσως επειδή υπάρχει «πράσινο φως» σε κορυφαίο πλανητικό επίπεδο. Ίσως, ακόμη, επειδή η χρηματοδότηση γίνεται κατά βάσιν από ιδιωτικά κεφάλαια. Ίσως επειδή ισχύουν όλα αυτά μαζί ο ΤΑΡ ξεκινάει και εκτός συγκλονιστικού απροόπτου θα ολοκληρωθεί εγκαίρως, χωρίς να επηρεάζεται καν από τις τιμές του αερίου.

Ο ΤΑΠ και η διαδρομή από την Πέλλα