Παρουσίαση από τη Θ. Τζάκρη του Νόμου για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά και τον εξωδικαστικό μηχανισμό ρύθμισης οφειλών

Με μεγάλη προσέλευση κοινού πραγματοποιήθηκαν οι ενημερωτικές εκδηλώσεις για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά από την βουλευτή Θ. Τζάκρη

με ομιλητή τον Ειδικό Γραμματέα Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους Φ. Κουρμούση στα Γιαννιτσά και στην Έδεσσα

Με μεγάλη προσέλευση κοινού πραγματοποιήθηκε το απόγευμα της Παρασκευής 10 Μαρτίου στην αίθουσα του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Πέλλας στα Γιαννιτσά ημερίδα κατά την οποία παρουσιάστηκε ο αναθεωρημένος νόμος για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά.

Η ημερίδα  διοργανώθηκε από την βουλευτή Πέλλας του ΣΥΡΙΖΑ Θ. Τζάκρη με ομιλητή τον Ειδικό Γραμματέα Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους Φ. Κουρμούση. Την εκδήλωση άνοιξε η κ. Τζάκρη η οποία στην εισήγησή της ανέφερε χαρακτηριστικά:

«Ο νόμος για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά είναι ένας νόμος ασπίδα για όλους τους συμπολίτες μας οι οποίοι έπεσαν θύματα της οικονομικής κρίσης, της ανεργίας, ή άλλων ατυχών περιστατικών της ζωής τους (όπως π.χ. σοβαρές ασθένειες) και οι οποίοι εξαιτίας αυτών των συνθηκών δε δύνανται να εξυπηρετούν τα δάνειά τους. Και όχι μόνο αυτό, αλλά ακόμα και με τις πιο αισιόδοξες προβλέψεις τους για μία θετική εξέλιξη στα οικονομικά τους είναι βέβαιο ότι δε θα καταφέρουν ουδέποτε να τα αποπληρώσουν χωρίς μία γενναία διαγραφή σημαντικού μέρους του χρέους τους από τους πιστωτές τους.

Στις ευεργετικές διατάξεις του εν λόγω νόμου μπορούν να υπαχθούν όλα τα φυσικά πρόσωπα που δεν έχουν πτωχευτική ικανότητα. Μπορούν  δηλαδή να υπαχθούν μισθωτοί, συνταξιούχοι, αγρότες και άνεργοι. Επιπρόσθετα κατά πάγια νομολογία των Δικαστηρίων μας μπορούν να υπαχθούν και οι πρώην έμποροι, οι μικρέμποροι και οι ελεύθεροι επαγγελματίες που έχουν βεβαιωμένες οφειλές σε τράπεζες και δημόσιο (εφορίες και ασφαλιστικά ταμεία) που έχουν προκύψει ένα χρόνο πριν την κατάθεσή της αίτησής τους στο δικαστήριο. Το οικονομικό όφελος από την προσπάθεια υπαγωγής κάποιου στο Ν. 3869/2010, όπως έχει αναθεωρηθεί, είναι τεράστιο, καθώς όσοι ενταχθούν θα υποχρεωθούν σε καταβολές προς τους πιστωτές τους μόνο για 3 χρόνια. Οι καταβολές αυτές θα οριστούν βάσει του περισσεύματος από το εισόδημά τους, αφού πρώτα εξασφαλιστούν όχι μόνο οι απολύτως βασικές βιοτικές τους ανάγκες, αλλά και ένα αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης. Εάν μέσα σε τρία χρόνια δεν μπορέσουν να αποπληρώσουν είτε το σύνολο (π.χ. επειδή θα έχουν μηδενικά εισοδήματα) είτε μέρος των οφειλών τους, τότε το υπόλοιπο των δανείων τους θα διαγράφεται με απόφαση του Δικαστηρίου.

Μαζί με το αίτημα να υπαχθούν στο Ν. 3869/2010 για να προσδιοριστούν οι καταβολές για χρονικό διάστημα τριών ετών μπορούν να αιτηθούν ειδικά την εξαίρεση της πρώτης κατοικίας τους από τη ρευστοποίηση. Η προστασία της πρώτης κατοικίας υπάρχει για αντικειμενική αξία ακινήτων ως 180.000 ευρώ για άγαμο (+ 40.000 ευρώ για έγγαμο + 20.000 ευρώ για κάθε παιδί μέχρι και τρία τέκνα). Για τη διάσωσή της θα υποχρεωθούν στην τήρηση μίας ρύθμισης, επιπρόσθετης της προηγούμενης τριετούς.

Μάλιστα με την τελευταία αναθεώρηση του Ν. 3869/2010 από το Ν. 4346/2015 προβλέφθηκε για πρώτη φορά η δυνατότητα οικονομικής συνδρομής του Δημοσίου, για διάστημα έως και τριών χρόνων, προκειμένου να διασώσουν την πρώτη τους κατοικία. Οι προϋποθέσεις για την υπαγωγή στην ρύθμιση αυτή είναι η αντικειμενική αξία της πρώτης κατοικίας να μην υπερβαίνει τα 120.000 ευρώ για τον άγαμο (+ 40.000 ευρώ για τον έγγαμο + 20.000 ευρώ για κάθε τέκνο μέχρι τρία) και το μηνιαίο διαθέσιμο εισόδημα να υπολείπεται ή να είναι ίσο των ευλόγων δαπανών διαβίωσης.  Η καινοτόμα αυτή ρύθμιση αποτελεί ουσιαστικά μία νέα μορφή κοινωνικού επιδόματος προκειμένου οι συμπολίτες μας να βοηθηθούν στη διάσωση της πρώτης κατοικίας τους.

Επιπρόσθετα η πρόσφατη τροποποίηση του Ν. 3869/2010 εξασφάλισε τη δυνατότητα ρύθμισης και διαγραφής και των οφειλών προς το Δημόσιο, δίνοντας ανάσα σε χιλιάδες υπερχρεωμένους πολίτες οι οποίοι είχαν συσσωρεύσει ληξιπρόθεσμες οφειλές προς την Εφορία και τα ασφαλιστικά τους ταμεία.

Είναι αλήθεια ότι η μόνη ίσως αδυναμία του εν λόγω νόμου είναι η αυστηρή τυπικότητά του, καθώς υπάρχουν σύντομες και αυστηρές προθεσμίες, καθώς και πληθώρα τυπικών προϋποθέσεων προκειμένου κάποιος να επιτύχει να ενταχθεί στις ευνοϊκές του διατάξεις. Για το λόγο αυτό, κατά τα προηγούμενα χρόνια, πολλοί εκ των αιτούντων δεν κατάφεραν να υπαχθούν στον εν λόγω νόμο. Σύμφωνα δε με ανεπίσημα στατιστικά των Ειρηνοδικείων και των Τραπεζών ποσοστό 50% των αιτούντων την υπαγωγή τους στο Ν. 3869/2010 είδε την αίτησή του να απορρίπτεται, το 60% περίπου από αυτούς για τυπικούς λόγους!

Ωστόσο προς την αντιμετώπιση του εν λόγω προβλήματος κινούνται οι πρόσφατες πρωτοβουλίες μας σε συνεργασία με την Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους για την ίδρυση Γραφείων Εξυπηρέτησης και Υποστήριξης Δανειοληπτών στην πόλη της Έδεσσας και των Γιαννιτσών, ώστε να συμβάλουν στην ολοκληρωμένη ενημέρωση των δανειοληπτών για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους και να τους παρέχουν εξειδικευμένες συμβουλές και οδηγίες για τη ρύθμιση των οφειλών τους, τη διάσωση της πρώτης κατοικίας τους και τη συμμόρφωσή τους με τον Κώδικα Δεοντολογίας Τραπεζών. Τα δύο ΓΕΥΔ (Γραφεία Εξυπηρέτησης και Υποστήριξης Δανειοληπτών) που θα αρχίσουν να λειτουργούν εντός των επομένων 6 μηνών θα στεγαστούν εντός των ΚΕΠ, όπου η πρόσβαση των πολιτών θα είναι εύκολη. Θα στελεχωθούν δε με δημοσίους υπαλλήλους, οι οποίοι θα επιμορφωθούν προκειμένου να υποστηρίξουν το δύσκολο και ουσιώδες αυτό έργο».

Ο Ειδικός Γραμματέας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους κ. Φώτης Κουρμούσης απαντώντας σε ερωτήσεις των παρισταμένων δικηγόρων, αλλά και των πολιτών, ανέφερε ότι ο αναθεωρημένος νόμος για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά απευθύνεται στους συμπολίτες μας οι οποίοι αδυνατούν να αποπληρώσουν τα δάνειά τους λόγω απρόβλεπτων αλλαγών στην ζωή τους και στοχεύει στην προστασία της πρώτης κατοικίας του οφειλέτη, όταν αυτός δεν διαθέτει άλλη ακίνητη περιουσία, η οποία θα κινδύνευε με ρευστοποίηση.

Η υπαγωγή στις ευεργετικές διατάξεις του νέου νόμου μπορεί να γίνει είτε με υποβολή αίτησης στο Ειρηνοδικείο, είτε και εξωδικαστικά μέσω διαμεσολαβητή. Εάν δεν υφίστανται οι προϋποθέσεις για την υπαγωγή στον νόμο για τα υπερχρεωμένα ή υπάρχει άλλη ακίνητη περιουσία ακολουθείται η διαδικασία του Κώδικα Δεοντολογίας των Τραπεζών η οποία περιλαμβάνει τέσσερα στάδια:

1)            Αρχική επικοινωνία.

2)            Υποβολή τυποποιημένης έντυπης πρότασης με όλα τα στοιχεία από την πλευρά του οφειλέτη.

3)            Πρόταση της Τράπεζας για την ρύθμιση της οφειλής.

4)            Συμφωνία.

Ο κ. Κουρμούσης ανέφερε χαρακτηριστικά ότι σε αυτή τη φάση τόσο η Ειδική Γραμματεία, όσο και οι τράπεζες και τα ασφαλιστικά ταμεία και οι εφορείες, διαμορφώνουν ηλεκτρονικές πλατφόρμες και ηλεκτρονικά συστήματα που θα συνεργάζονται μεταξύ τους ώστε η όλη διαδικασία που σήμερα λειτουργεί «χειροκίνητα» να λειτουργεί από τον προσεχή Οκτώβρη εξ ολοκλήρου ηλεκτρονικά, ώστε για την υποβολή της αίτησης να συγκεντρώνονται όλα τα δικαιολογητικά σε ένα μόνον ηλεκτρονικό φάκελο και να αντιμετωπιστεί έτσι αποτελεσματικά η γραφειοκρατία.

Προσέθεσε ακόμη ότι με τον αναθεωρημένο «νόμο Κατσέλη» προβλέπεται ρητά εκτός από την προσφυγή στο δικαστήριο και η εξωδικαστική διαμεσολάβηση για τα χρέη των νοικοκυριών. Αν κάποιος χρωστά  μπορεί να απευθυνθεί σε έναν πιστοποιημένο διαμεσολαβητή ώστε να καθίσει στο τραπέζι με την τράπεζα και να βρουν από κοινού μια αμοιβαία αποδεκτή λύση. Η διαδικασία αυτή παρουσιάζει πολλά πλεονεκτήματα: Δεν υπάρχουν δικαστικά έξοδα, δεν υπάρχει χρονική καθυστέρηση και εμπλοκή του δικαστηρίου. Ο κ. Κουρμούσης στη συνέχεια αναφέρθηκε στην νομική βοήθεια (legal aid), ότι δηλαδή αν κάποιος οφειλέτης δεν έχει χρήματα για να προσλάβει δικηγόρο, υπάρχει δυνατότητα ο δικηγόρος να πληρωθεί από το κράτος με μια διαδικασία μέσω του δικηγορικού συλλόγου. Είπε μάλιστα χαρακτηριστικά ότι η Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους εξασφάλισε τα χρήματα μέσω ΕΣΠΑ και επεξεργάζεται ήδη νομοθετική ρύθμιση που θα ψηφιστεί μέχρι το τέλος του μήνα που θα επεκτείνει το legal aid και στην πρόσληψη δικηγόρου για την επίτευξη εξωδικαστικού συμβιβασμού, αλλά και στην πρόσληψη οικονομολόγου – λογιστή  που θα συντάξει την πρόταση για τον συμβιβασμό.

Ακολούθησε συζήτηση για τις λεγόμενες «εισπρακτικές εταιρείες» για τις οποίες ο κ. Κουρμούσης ανέφερε ότι: «Οι εταιρείες αυτές δεν είναι εισπρακτικές εν τοις πράγμασι αλλά τηλεφωνικές εταιρείες που μπορούν να σου υπενθυμίζουν μόνο ότι χρωστάς και να σου προτείνουν λύσεις. Για τις εταιρείες αυτές υπάρχει θεσμικό πλαίσιο για το πόσο συχνά μπορούν να σε καλούν και προβλέπεται ρητά ότι η κλήση αυτή ηχογραφείται. Βεβαίως οι περισσότερες εξ αυτών ξεπερνούν τα όρια που θέτει ο νόμος και απευθύνονται με απειλητικό ύφος στους πολίτες με σκοπό να τους ωθήσουν να καταβάλουν. Στο θεσμικό αυτό πλαίσιο αναμένεται μάλιστα να γίνουν άμεσα παρεμβάσεις ώστε η λειτουργία των εταιρειών αυτών να εξορθολογιστεί. Υπάρχουν όμως και δικηγορικές εταιρείες οι οποίες δεν λειτουργούν ενημερωτικά. Καλούν τους πολίτες εκ μέρους των τραπεζών και κάνουν προτάσεις για την εξωδικαστική επίλυση με την απειλή ότι θα λάβουν αναγκαστικά μέτρα εναντίον τους, αν αυτός δεν επιτευχθεί. Και για τις δικηγορικές εταιρείες όπως και για τις τηλεφωνικές θα υπάρξουν σύντομα νομοθετικές  πρόνοιες για την συχνότητα των τηλεφωνικών οχλήσεων, ότι δεν πρέπει να έχουν απειλητικό -υβριστικό χαρακτήρα κλπ».

Ο κ. Κουρμούσης έδωσε διευκρινήσεις και για τον ακατάσχετο λογαριασμό. Μισθός, σύνταξη, ασφαλιστική παροχή δεν κατάσχεται αν ο λογαριασμός στον οποίο εμβάζεται έχει δηλωθεί ως τέτοιος από τον οφειλέτη.

Ο κ. Κουρμούσης έκλεισε την τοποθέτησή του λέγοντας ότι η φιλοσοφία τόσο του αναθεωρημένου νόμου για υπερχρεωμένα νοικοκυριά όσο και του εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης των οφειλών επιχειρήσεων είναι ότι κανείς δεν υποχρεώνεται σε καταβολές, στις οποίες δεν μπορεί να ανταποκριθεί. Παρουσιάζονται επομένως όλα τα στοιχεία -έσοδα και έξοδα- από τον οφειλέτη και επιλέγεται μια καταβολή αφού αφαιρεθούν οι εύλογες δαπάνες διαβίωσης που προκύπτουν από πίνακα ανάλογα με την οικογενειακή κατάσταση του καθενός και εξασφαλιστεί ένα επίπεδο αξιοπρεπούς διαβίωσης για τον ίδιο και την οικογένειά του.

Αργότερα την ίδια μέρα, σε εκδήλωση που συνδιοργανώθηκε από τη βουλευτή Θ. Τζάκρη και το Επιμελητήριο Πέλλας στην αίθουσα εκδηλώσεων της Περιφερειακής Ενότητας Πέλλας στην Έδεσσα, παρουσιάστηκε από τον Ειδικό Γραμματέα Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους Φ. Κουρμούση ο νέος νόμος για τον εξωδικαστικό μηχανισμό ρύθμισης των οφειλών επιχειρήσεων σε επιχειρηματίες της Πέλλας.Η κ. Τζάκρη στην εισήγησή της ανέφερε τα εξής:

«Το σχέδιο νόμου που προωθεί το Υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης υπό τον τίτλο “ΕΞΩΔΙΚΑΣΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΡΥΘΜΙΣΗΣ ΟΦΕΙΛΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ” και το οποίο έχει αποτελέσει αντικείμενο εξαντλητικών διαπραγματεύσεων τους τελευταίους έξι μήνες, μεταξύ της Κυβέρνησης, μέσω της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, της Τράπεζας της Ελλάδος, των Τραπεζών, αλλά και των θεσμών, στοχεύει στη διάσωση των ελληνικών επιχειρήσεων, ανεξαρτήτως μεγέθους και στην αναστολή της δραματικής αύξησης της ανεργίας.

Είναι αναμφίβολο ότι το εν λόγω νομοσχέδιο έρχεται σε μία κρίσιμη περίοδο για την ελληνική αγορά και την ελληνική κοινωνία. Οι ελληνικές επιχειρήσεις βουλιάζουν στα χρέη, τη στιγμή που η κατανάλωση μειώνεται με δραματικούς ρυθμούς, συμπιέζοντας ακόμη περισσότερο τις επιχειρήσεις, που βρίσκονται πλέον σε απόγνωση. Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία του ΙΝΕΜΥ της ΕΣΕΕ (Ελληνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας) το σύνολο του ληξιπρόθεσμου ιδιωτικού χρέους το 2016 υπολογιζόταν συνολικά στα 228 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 110 δισ. ευρώ είναι τα “κόκκινα δάνεια” προς τις Τράπεζες, 93 δισ. ευρώ το ληξιπρόθεσμο χρέος προς την Εφορία και 25 δισ. ευρώ το χρέος προς τα ασφαλιστικά ταμεία.

Η διαδικασία της εξωδικαστικής ρύθμισης των οφειλών θα αφορά φυσικά και νομικά πρόσωπα που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα, τόσο για οφειλές που προέρχονται από την επιχειρηματική τους δραστηριότητα, όσο και από άλλη αιτία, αρκεί να είναι μεγαλύτερες των 20.000 €. Η προσπάθεια εξωδικαστικής ρύθμισης των οφειλών θα γίνεται τόσο με πρωτοβουλία του ίδιου του οφειλέτη, αλλά και των τραπεζών ή του Δημοσίου. Το σχέδιο αναδιάρθρωσης οφειλών θα διαμορφώνεται ελεύθερα μετά από εξωδικαστικές διαπραγματεύσεις των μερών υπό την επιμέλεια ενός συντονιστή και θα βασίζεται στην πρόταση που θα κάνει ο οφειλέτης προς τους πιστωτές του ή στις αντιπροτάσεις που θα κάνουν οι πιστωτές, με βάση τα οικονομικά στοιχεία της επιχείρησης ή του ενδιαφερόμενου επαγγελματία. Η βασική “καινοτομία” του εν λόγω νομοσχεδίου σε σχέση με άλλες “λύσεις” που κατά καιρούς επιχείρησαν να βάλουν φρένο στην κατάρρευση των επιχειρήσεων και στη συνακόλουθη εξαθλίωση του κοινωνικού συνόλου, το οποίο οδηγούταν σε μία ανεπίστρεπτη κατάσταση ανεργίας, είναι ότι για πρώτη φορά στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων κάθεται και το Δημόσιο (Εφορίες και Ασφαλιστικά Ταμεία). Η αναδιάρθρωση των χρεών που θα προκύψει λοιπόν από τις διαπραγματεύσεις οφειλετών – πιστωτών θα είναι μαζική.  Εξαιρούνται μόνο οι οφειλές που είναι συγκεντρωμένες σε ποσοστό άνω του 85% σε έναν πιστωτή. Καινοτομία του εν λόγω νομοσχεδίου είναι ότι δεν υπάρχει περιορισμός στα εργαλεία διαπραγμάτευσης και στις προτάσεις των μερών, καθώς για πρώτη φορά θα επιτρέπονται και διαγραφές οφειλών. Τόκοι υπερημερίας των πιστωτών του ιδιωτικού τομέα, αλλά και μέρος τόκων εκπρόθεσμης καταβολής, προστίμων και προσαυξήσεων, όχι μόνο θα διαγράφονται, αλλά δε θα υπολογίζονται καν στον υπολογισμό των ποσών διανομής μεταξύ των πιστωτών.

Καινοτομία αποτελεί και ο συντονισμός της διαδικασίας από έναν διαμεσολαβητή έτσι ώστε να διασφαλίζεται η εμπιστευτικότητα της διαδικασίας, αλλά και να υπάρχουν εχέγγυα αμεροληψίας και ίσης αντιμετώπισης των εμπλεκόμενων μερών. Ο συντονιστής επίσης θα παρακολουθεί τις εξαιρετικά αυστηρές προθεσμίες “δράσης” των μερών που τίθενται από το εν λόγω νομοσχέδιο, καθώς όπως έχει δείξει η μέχρι τώρα εμπειρία, η ταχύτητα ύπαρξης λύσεων ταυτίζεται με  την αποτελεσματικότητα αυτών. Μακρόχρονες διαδικασίες ενώπιον των ελληνικών δικαστηρίων, όπως το άρθρο 106 του Πτωχευτικού Κώδικα, δεν πέτυχαν τίποτε περισσότερο από το να μεταθέσουν το χρόνο πτώχευσης αυτών, καθώς η μόνη λύση “διάσωσης” της αιτούμενης την εξυγίανση επιχείρησης ήταν η ύπαρξη στρατηγικού επενδυτή. Άλλως η πτώχευση ήταν αναπόφευκτη.

Στοιχείο κλειδί για την έναρξη της διαδικασίας εξωδικαστικού συμβιβασμού είναι η βιωσιμότητα της επιχείρησης. Έτσι των ευνοϊκών διατάξεων του εν λόγω νομοσχεδίου θα μπορούν να “εκμεταλλευτούν”:

(α) από τις επιχειρήσεις που τηρούν απλογραφικό λογιστικό σύστημα όσες έχουν καθαρό θετικό αποτέλεσμα προ φόρων σε μία τουλάχιστον από τις τρείς χρήσεις πριν την υποβολή της αίτησης αναδιάρθρωσης,

(β) από τις επιχειρήσεις που τηρούν διπλογραφικό λογιστικό σύστημα, αυτές που σε μία τουλάχιστον από τις τρείς χρήσεις πριν την υποβολή της αίτησης αναδιάρθρωσης έχουν θετικά αποτελέσματα προ τόκων, φόρων και αποσβέσεων ή έχουν θετική καθαρή θέση (equity).

Η εν λόγω στοχευμένη επιλογή δικαιολογείται καταρχήν από τη δυνατότητα των εν λόγω επιχειρήσεων να αντλήσουν ρευστότητα από το χρηματοπιστωτικό σύστημα, το λεγόμενο “new money”, στα πλαίσια της συμφωνίας αναδιάρθρωσης και προκειμένου τη διασφάλιση της εκτελεστικότητάς της.  Όσοι πιστωτές μάλιστα χρηματοδοτήσουν την εν λόγω υπό αναδιάρθρωση επιχείρηση θα αποκτήσουν ειδικό προνόμιο υπέρ όλων των υπολοίπων πιστωτών ανεξαρτήτως του είδους των εξασφαλίσεων που αυτές έως τότε έχουν. Επιπρόσθετα το κριτήριο της βιωσιμότητας στην εξωδικαστική ρύθμιση οφειλών του εν λόγω νομοσχεδίου αποκλείει τους “στρατηγικούς κακοπληρωτές”, οι οποίοι δεν είναι δυνατόν να επωφεληθούν εις βάρος της ελληνικής κοινωνίας από διαγραφές χρεών σε τόσο σημαντικά ποσοστά. Οι ρυθμίσεις του εν λόγω νομοσχεδίου αποκλείουν περαιτέρω τη δημιουργία νέων στρατηγικών κακοπληρωτών, οι οποίοι πληροφορούμενοι τις ευνοϊκές ρυθμίσεις του εν λόγω νομοσχεδίου, θα φρόντιζαν να προκαλέσουν ληξιπρόθεσμες οφειλές. Έτσι η αιτούμενη την εξωδικαστική ρύθμιση οφειλών επιχείρηση θα πρέπει να έχει ληξιπρόθεσμες οφειλές έως την 31η Δεκεμβρίου 2016.

Ληξιπρόθεσμη οφειλή μπορεί να θεωρηθεί διαζευκτικά δάνειο σε καθυστέρηση 90 ημερών ή οφειλή που ρυθμίστηκε μετά την 1η Ιουλίου 2016 ή ληξιπρόθεσμη οφειλή προς τη Φορολογική Διοίκηση ή προς Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης ή η ύπαρξη σφραγισμένης επιταγής λόγω μη επαρκούς υπολοίπου ή η έκδοση διαταγής πληρωμής ή δικαστικής απόφασης λόγω ληξιπρόθεσμων οφειλών.

Από όλα τα ανωτέρω γίνεται προφανές ότι το εν λόγω νομοσχέδιο δεν φιλοδοξεί απλά να αποτελέσει μία ακόμα ελπίδα για τη σωτηρία των επιχειρήσεων που λόγω της επιδεινούμενης κρίσης θα έβαζαν λουκέτο και θα οδηγούσαν χιλιάδες εργαζομένους σε απόγνωση, αλλά είναι ικανό να εξασφαλίσει τη βιωσιμότητά τους. Οι διατάξεις του έχουν λάβει υπόψη τους όλες τις αδυναμίες προηγούμενων νόμων και για πρώτη φορά δεν επιβραβεύονται οι “κακοπληρωτές” αλλά οι ικανοί επιχειρηματίες που εξασφαλίζουν θέσεις εργασίας στην κοινωνία». Ο κ. Κουρμούσης ανέλυσε τη διαδικασία για υπαγωγή ενός οφειλέτη στον εξωδικαστικό μηχανισμό ρύθμισης των οφειλών του, που μπορεί να ξεκινήσει με πρωτοβουλία του οφειλέτη ή ενός εκ των πιστωτών του, μέσω της υποβολής σχετικής αίτησης προς την Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους. Η αίτηση του οφειλέτη πρέπει να συνοδεύεται από διάφορα έγγραφα και δικαιολογητικά που περιγράφονται λεπτομερώς στον νόμο και να έχει συγκεκριμένο περιεχόμενο. Στη συνέχεια, εντός (2) ημερών η Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους (Ε.Γ.Δ.Ι.Χ.) διορίζει συντονιστή της διαδικασίας.

Αφού διορισθεί συντονιστής, αυτός ελέγχει την πληρότητα της αίτησης, και εφόσον διαπιστώσει ότι υπάρχουν ελλείψεις καλεί τον οφειλέτη εντός πέντε (5) εργασίμων ημερών να συμπληρώσει τα έγγραφα που λείπουν. Ακολούθως, αν ο οφειλέτης δεν ανταποκριθεί τότε συντάσσεται από τον συντονιστή Πρακτικό Αποτυχίας. Αν, όμως, διαπιστωθεί η πληρότητα της αίτησης, εντός 2 εργασίμων ημερών, ο συντονιστής αποστέλλει ΜΟΝΟ την αίτηση σε όλους τους Πιστωτές του Οφειλέτη καθώς και πρόσκληση συμμετοχής στη διαδικασία. Οι Πιστωτές αφού λάβουν την Πρόσκληση έχουν δέκα (10) ημέρες να δηλώσουν αν θα συμμετέχουν στη διαδικασία. Μόλις παρέλθει η προθεσμία αυτή, ο συντονιστής ελέγχει αν υπάρχει απαρτία των συμμετεχόντων πιστωτών. Εφόσον, υφίσταται απαρτία, ο συντονιστής αποστέλλει σε αυτούς τα συνοδευτικά της αίτησης έγγραφα και δικαιολογητικά και στην περίπτωση οφειλέτη που υπάγεται στην κατηγορία της μικρής επιχείρησης (προαιρετικός διορισμός εμπειρογνώμονα) τάσσει προθεσμία (5) ημερών για υποβολή διορισμού εμπειρογνώμονα.

Στην περίπτωση που δεν διορισθεί εμπειρογνώμονας, μέσα σε προθεσμία 1 μήνα και 25 ημερών αφού γίνουν οι απαιτούμενες ψηφοφορίες και συγκεντρωθούν τα απαιτούμενα ποσοστά, θα πρέπει να έχει επέλθει συμφωνία. Σε αντίθετη περίπτωση η διαδικασία θεωρείται περαιωθείσα άκαρπη. Στην περίπτωση που διορισθεί εμπειρογνώμονας, η ανωτέρω προθεσμία, παρατείνεται για έναν (1) μήνα ακόμα, προκειμένου ο εμπειρογνώμονας να συντάξει την έκθεση ανάλυσης βιωσιμότητας του οφειλέτη. Αν ο οφειλέτης αποτελεί μεγάλη επιχείρηση, μέσα σε προθεσμία δυο (2) μηνών πρέπει να ληφθεί απόφαση επί του σχεδίου αναδιάρθρωσης του εμπειρογνώμονα ή την αποστολή αντιπροτάσεων από τους πιστωτές. Τέλος, για τη λήψη απόφασης, ακολουθείται η ίδια διαδικασία ψηφοφορίας που περιγράφεται παραπάνω και αρκεί να συμφωνήσει το 60%  του 50% των πιστωτών του οφειλέτη που συμμετείχαν στην διαδικασία της διαμεσολάβησης.

Ο κ. Κουρμούσης ακολούθως, απάντησε σε όλες τις ερωτήσεις που του έθεσαν οι παρευρισκόμενοι επιχειρηματίες σχετικά με τα κριτήρια που πρέπει να πληρούν οι επιχειρήσεις προκειμένου να υπαχθούν στην ρύθμιση, τα είδη των οφειλών που ρυθμίζονται (αν πρόκειται για οφειλές από ΦΠΑ που δεν έχει όμως εισπραχθεί, εγγυήσεις του δημοσίου κλπ), τις λύσεις που επιλέγονται (επιμηκύνσεις δανείων, μείωση επιτοκίων, κούρεμα χρεών αλλά και τόκων, προσαυξήσεων και προστίμων κοκ).

Κατέληξε λέγοντας ότι και στον εξώδικο διακανονισμό (όπως και στον νόμο για τα υπερχρεωμένα) η φιλοσοφία που διαπνέει το σχέδιο νόμου είναι ότι κανείς δεν υποχρεώνεται σε καταβολές στις οποίες δεν μπορεί να ανταποκριθεί, αποφασιστικό κριτήριο είναι η βιωσιμότητα της επιχείρησης και βάση αυτής θα γίνει ο προσδιορισμός της δόσης και άρα η λύση που θα επιλεγεί θα ανταποκρίνεται στις δυνατότητες της επιχείρησης και δεν είναι μια λύση one size model για όλους.

Παρουσίαση από τη Θ. Τζάκρη του Νόμου για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά και τον εξωδικαστικό μηχανισμό ρύθμισης οφειλών