Λόγος της Πέλλας Ηλεκτρονική Εφημερίδα Νομού Πέλλας
Ο Ελληνικός Στρατός κήρυξε τον πόλεµο στις 5 Οκτωβρίου 1912, και µετά από πολυήµερες και πολύνεκρες µάχες, στο Σαραντάπορο και στα Στενά της Πέτρας
απελευθέρωσε την Ελασσόνα, τα Σέρβια και την Κοζάνη. Στη συνέχεια, ο Στρατός μας, έχοντας επι κεφαλής τον Διάδοχο Κωνσταντίνο, με απαίτηση του Πρωθυπουργού Ελ. Βενιζέλου, άλλαξε την προς το Μοναστήρι πορεία του, στράφηκε προς ανατολάς και ελευθέρωσε διαδοχικά τη Βέροια, τη Νάουσα και την Έδεσσα, στις 16, 17 και 18 Οκτωβρίου αντίστοιχα, έδωσε την διήµερη, αποφασιστική και πολύνεκρη µάχη των Γιαννιτσών, στις 19 και 20 Οκτωβρίου και σε πέντε ηµέρες έµπαινε νικητής και τροπαιούχος στη Θεσσαλονίκη, την ηµέρα του Αγίου Δηµητρίου, προστάτη και πολιούχου της.
Στη Δυτική Μακεδονία είχε µείνει η 5η Μεραρχία, µε εντολές, αφού εξασφαλίσει τον έλεγχο των περιοχών Αµυνταίου-Φλωρίνης, στη συνέχεια να προχωρήσει προς το Μοναστήρι. Δυστυχώς από ατυχείς κινήσεις της και από σηµαντικές απώλειες που υπέστη, αναγκάσθηκε να υποχωρήσει προς την Κοζάνη, δίνοντας έτσι την ευκαιρία στους Τούρκους να ανακτήσουν στρατιωτικά την περιοχή του Αµυνταίου, τη λεκάνη της Βεγορίτιδας και τις επόµενες µέρες να φτάσουν µέχρι τα πρόθυρα της Έδεσσας, κλείνοντας δρόµους, διαβάσεις και επικοινωνίες µεταξύ Θεσσαλονίκης και Μοναστηρίου.
Το Ελληνικό Γενικό Στρατηγείο, αντιλαµβανόµενο τον άµεσο κίνδυνο να απολεσθούν εδάφη που µε αιµατηρούς αγώνες είχαν απελευθερωθεί λίγες µέρες νωρίτερα, έδωσε στις 29 Οκτωβρίου εντολή αναστροφής σε τέσσερεις µεραρχίες του Στρατού µας (1ης, 3ης, 4ης, 6ης και ενός συντάγματος ιππικού), από τη Θεσσαλονίκη προς την Έδεσσα, υπό τον Αρχιστράτηγο Κωνσταντίνο.
Η κίνηση των στρατευµάτων υπήρξε ταχύτατη. Με συνεχή πεζοπορία τριών ηµερών και υπό ραγδαία βροχή, έφτασαν στη Σκύδρα, όπου εγκαταστάθηκε η 1η Μεραρχία µε το Στρατηγείο. Η 3η Μεραρχία κινήθηκε προς την Έδεσσα, µε κύρια αποστολή εκκαθαριστικές επιχειρήσεις εναντίον τουρκικών αποσπασµάτων στον Άγρα, στα Βρυτά και στο Νησί και, στη συνέχεια, µέσω Παναγίτσας, Ζέρβης και Αγίου Αθανασίου, είχε ως τελικό προορισμό τα στενά της Κέλλης. Η 4η µεραρχία κινήθηκε, µέσω Φλαµουριάς επί των υψωµάτων του Βερµίου, µε κατεύθυνση προς το Κάτω Γραµµατικό, την Περαία και τους Πύργους. Η 6η Μεραρχία, µε εµπροσθοφυλακή το 18ο Σύνταγµα Πεζικού, τρεις ηµιλαρχίες ιππικού και το 1ο Ευζωνικό Σύνταγµα, ανέλαβε το κύριο βάρος των επιχειρήσεων που ήταν η απώθηση των τουρκικών δυνάµεων από τα υψώµατα της Άρνισσας, της Δροσιάς και των Ξανθογείων.
Οι τουρκικές στρατιωτικές δυνάµεις (18η Μεραρχία Μοναστηρίου και μία εφεδρική από την Κοζάνη) ήταν επίλεκτες µονάδες, αναπτυγµένες σε πέντε ενισχυµένα τάγµατα πεζικού και µια πυροβολαρχία. Οι πρώτες συγκρούσεις άρχισαν την πρωία της 4ης Νοεμβρίου και κράτησαν μέχρι αργά το βράδυ, χωρίς σημαντικά αποτελέσματα. Η εμπροσθοφυλακή, αφού εξουδετέρωσε μικροαντιστάσεις του εχθρού, κατά τις απογευματινές ώρες κατάφερε να φτάσει στη γραμμή των υψωμάτων νοτιοανατολικά της Άρνισσας, όπου όμως δέχτηκε σφοδρές αντεπιθέσεις και πυρά πυροβολικού και αναγκάστηκε σε μερική υποχώρηση. Με ενισχύσεις της 6ης Μεραρχίας, αντεπιτέθηκε και κατάφερε να απωθήσει τον εχθρό στις αρχικές του θέσεις. Νυχτερινή επίθεση που επιχειρήθηκε από το 1ο Σύνταγμα Ευζώνων, συνάντησε τη λυσσώδη αντίδραση των τουρκικών δυνάμεων και δεν έφερε τα αναμενόμενα αποτελέσματα.
Τις πρωινές ώρες της επομένης (5 Νοεμβρίου 1912) η επίθεση γενικεύθηκε και ο τουρκικός στρατός υποχρεώθηκε σε υποχωρητικούς ελιγμούς. Μέχρι το μεσημέρι της ημέρας αυτής ο ελληνικός στρατός είχε επιβληθεί ολοκληρωτικά και το 1ο Ευζωνικό Σύνταγμα, που με τους 8 λόχους του πρωταγωνίστησε στις συμπλοκές, απελευθέρωνε την περιοχή μας και έμπαινε πρώτο θριαμβευτικά στην κωμόπολη της Άρνισσας. Η 3η, η 6η και η 4η Μεραρχία, συνέχισαν την καταδίωξη και το σφυροκόπημα των Τούρκων στα στενά του Γκορνιτσόβου (Κέλλης) τις δύο επόμενες ημέρες (6 και 7 Νοεμβρίου) ελευθέρωσαν διαδοχικά το Αμύνταιο και την Φλώρινα.
Έτσι, από την αυγή της 5ης Νοεμβρίου, ημέρα ελευθερίας ξημέρωσε για τους υπόδουλους Χριστιανούς όλων των οικισμών της λεκάνης της Βεγορίτιδας, με μηνύματα ελπιδοφόρα για τη ζωή και την τιμή τους, για την αξιοπρέπεια και την προκοπή τους. Πολύχρονοι καημοί και αγώνες, αμέτρητες θυσίες και άφθονο αίμα συντοπιτών μας κατά τον Μακεδονικό Αγώνα, εύρισκαν επιτέλους την αιώνια λύτρωση και τη δικαίωσή τους, ύστερα από 530 χρόνια τυραννικής σκλαβιάς υπό τον τουρκικό ζυγό (από το 1382 έως το 1912).
Η μάχη του Οστρόβου είχε δεκάδες τραυματιών και τρεις νεκρούς στρατιώτες, οι οποίοι τάφηκαν προσωρινά στα σημεία όπου έπεσαν. Το 1936 έγινε μετακομιδή των οστών τους σε άλλο σημείο της περιοχής και το 2012, με τη συμπλήρωση 100 χρόνων από τα ιστορικά γεγονότα, με τις επίμονες αναζητήσεις τοπικών ιστορικών ερευνητών και με τη φροντίδα τοπικών παραγόντων, εναποτέθηκαν τα οστά τους σε κοινό τάφο, ενώ ένα σεπτό μνημείο στήθηκε προς τιμήν τους”.
*ΓΡΑΦΕΙ Ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΠΑΛΑΖΑΡΟΥ
