«Τα όρνια να μείνουν εκεί» – «Μακάρι να γεννήσουμε και άλλα πυροσβεστικά» – Απίστευτη σκληρότητα από τους τηλεφωνητές της Πυροσβεστικής προς τους κατοίκους που καίγονταν
Δεν χωράει ο νους την σκληρότητα με την οποία απαντούσαν στους απεγνωσμένους πολίτες από το Μάτι οι τηλεφωνητές της Πυροσβεστικής, το μοιραίο απόγευμα της 23ης Ιουλίου του 2018, όταν κάηκαν ή πνίγηκαν 100 συνάνθρωποι μας.
Οι κάτοικοι, που καιγόντουσαν οι ίδιοι και οι περιουσίες τους, έπαιρναν απεγνωσμένα τηλέφωνα στην Πυροσβεστική ζητώντας βοήθεια και προσπαθώντας, όπως φαίνεται, να δώσουν στους αρμοδίους να κατανοήσουν το μέγεθος της καταστροφής που βίωναν. Βρίσκονταν όμως αντιμέτωποι με απάνθρωπη σκληρότητα, ειρωνεία, κοροϊδία και χλεύη από τους τηλεφωνητές, που μεταξύ άλλων, απαντούσαν στους πολίτες: «Τα πυροσβεστικά δεν είναι ταξί, να τα παραγγέλνουμε», «Τώρα να καούν να βάλουν μυαλό», «Τα όρνια να μείνουν εκεί», «Μακάρι να γεννήσουμε και άλλα πυροσβεστικά»!
Σήμερα, επτά μήνες μετά την τραγωδία, οι διάλογοι που ήρθαν στο φως από την εισαγγελική διάταξη για το Μάτι, είναι ακόμα πιο σοκαριστικοί και δύσκολα μπορεί κάποιος να πιστέψει ότι ένας οποιοσδήποτε πολίτης ζητά βοήθεια από την Πυροσβεστική, γιατί βλέπει την φωτιά να καίει τα πάντα, να απειλεί να κάψει τον ίδιο, και από την άλλη άκρη της γραμμής, από την οποία περιμένει έστω μια μικρή ελπίδα, να έχει αυτή την αντιμετώπιση. Ειδικά από ανθρώπους, που εργάζονται στην Πυροσβεστική και πρέπει να ξέρουν καλά την δύναμη της φωτιάς, το πόσο σημαντική είναι η απειλή της και πόσο παραλυτικός ο φόβος που δημιουργεί. Κι αντί να δείξουν κατανόηση, «ξέρασαν» όλη τους τη χολή προς ανθρώπους αδύναμους. Ποιος ξέρει άραγε να πει πόσοι από τους 100 συμπολίτες μας που δεν επιβίωσαν από την πύρινη λαίλαπα, είχαν καλέσει την Πυροσβεστική για βοήθεια και πήραν μια τέτοια απάντηση; Μια απάντηση που τους εξόργισε, τους βύθησε στην απελπισία και τελικά αντιμετώπισαν το θάνατο μόνοι, ξέροντας καλά πως είναι και αβοήθητοι…
Σύμφωνα με την εισαγγελική διάταξη ο αριθμός των χειριστών – τηλεφωνητών ήταν πολύ μικρός, καθώς ήταν μόλις τρεις, ενώ η λειτουργία του συγκεκριμένου προγράμματος έφτασε στο μέγιστο της απόδοσης λειτουργίας της στις 19:17 της 23ης Ιουλίου. Με απλά λόγια, δηλαδή, την ημέρα της φονικής πυρκαγιάς υπήρχαν στα τηλέφωνα του 199 μόλις τρεις υπάλληλοι – τηλεφωνητές και ενώ οι αρμόδιοι γνώριζαν πως στις 23 Ιουλίου ο κίνδυνος πυρκαγιάς για την Αττική ήταν ιδιαίτερα υψηλός, καθώς είχε υπάρξει ενημέρωση γι’ αυτό την προηγούμενη ημέρα της καταστροφής.
Μάλιστα, η εν λόγω υπηρεσία, μετά τις 19:17 της 23ης Ιουλίου «κατέστη ανενεργή, καθώς δεν ήταν έτοιμη και ικανή να διαχειριστεί τα περιστατικά αποτελεσματικά αλλά ούτε καν στοιχειωδώς», όπως αναφέρεται στη διάταξη. Όπως αναφέρουν οι εισαγγελείς, «ακριβώς λόγω της έλλειψης ικανού αριθμού χειριστών – τηλεφωνητών σε συνδυασμό με το μεγάλο αριθμό των συμβάντων διαπιστώθηκαν και περιπτώσεις απρεπούς συμπεριφοράς σε καλούντες πολίτες».
Συγκεκριμένα, ενώ οι πολίτες καλούσαν και ζητούσαν πληροφορίες ή οδηγίες γιατί βρίσκονταν σε κίνδυνο, οι χειριστές απαντούσαν εκνευρισμένα και με αγένεια. Χαρακτηριστικά, στην εισαγγελική διάταξη, παρατίθενται οι ακόλουθοι διάλογοι:
– «Έρχονται κυρία μου, έρχονται, το κέρατο μου, έρχονται», «αυτό σας λέω κυρία μου, ό,τι μπορούμε κάνουμε, 15 αυτοκίνητα, 20 έρχονται, μακάρι να γεννήσουμε και άλλα»,
– «Δεν κατάλαβα το ύφος σας κύριε… όχι, όχι τι είστε εσείς, τι δεν καταλάβατε, πολίτης είμαι, έχετε υποχρέωση, τι είσαστε, μαγαζί σας είναι η Πυροσβεστική, δεν το κατάλαβα; … και εγώ δεν το κατάλαβα».
– «Εντάξει δεν είναι ταξί να το παραγγείλουμε κινδυνεύει κάποιος, μπορεί να κινδυνεύει κάποιος άνθρωπος, θα το δούμε έτσι; Θα ρθει», «Καπνό … την Αττική ο καπνός μην παραπονιέστε και φωνάζετε όλοι».
Όμως, ανάλογη συμπεριφορά των παραπάνω τηλεφωνητών διαπιστώνουν οι εισαγγελείς και απέναντι σε εμπλεκόμενους φορείς όπως λ.χ σε συνομιλία με την Άμεση Δράση. Ενδεικτικά, παραθέτουν τα εξής αποσπάσματα διαλόγων:
– «Θέλω τροχαία στα φανάρια στη διασταύρωση στη Ραφήνα…. στη Ραφήνα έχω φωτιές από εκεί πέρα,…. τι είναι αυτό στο Ν. Βουτζά, χεστήκαμε. Ο παππούς θα πεθάνει εκεί μέσα, μ@λ@κα είναι να πεθάνει ο παππούς…. θέλω τροχαία στη διασταύρωση για Ραφήνα».
Επίσης, στην εισαγγελική διάταξη παρατίθενται και άλλα παρόμοια περιστατικά και συγκεκριμένα:
– Στις 18:13 μ.μ μία οικογένεια που βρίσκεται στο σπίτι της στο Νέο Βουτζά επικοινωνεί με το 199 την ώρα που η αυλή τους φλέγεται και το αυτοκίνητό τους έχει καεί: Μέλη οικογένειας τηλεφωνούν στο 199 και λένε στον τηλεφωνητή – χειριστή: «Γύρω γύρω τώρα καίγονται όλα, έχουν καεί όλα εμείς είμαστε μέσα, έχει πολύ καπνό… χάλασε το αυτοκίνητό μας, κάηκε, τί λετε τώρα;…». Η απάντηση που δίνει ο χειριστής – τηλεφωνητής στους συγκεκριμένους πολίτες είναι: «Σιγά σιγά προς την παραλία δεν μπορείτε να πάτε; Έχετε αυτοκίνητο;» Τότε μία γυναίκα ακούγεται να του απαντά: «Όχι ρε παιδιά αφού έχω μωρό 13 μηνών και πόσο θα αναπνεύσει λίγο, δεν ξέρω, κάντε κάτι».
– Δυο λεπτά αργότερα χειριστής – τηλεφωνητής «αντί να προβεί στην αποστολή δυνάμεων για τη διάσωση των κινδυνευόντων στην ως άνω οικεία διαβιβάζει το συμβάν στο ΚΕΠΠ αναφέροντάς του: «ο Δήμος δεν μπορεί να βάλει ένα αυτοκίνητο για να βοηθήσει, τα δικά μας σβήνουν». Το ΚΕΠΠ του απαντά: «Ναι παιδιά όμως δεν γίνεται όλοι εσείς να παίρνετε μόνο το δικό μου τηλέφωνο, έχει και δίπλα τρία τέσσερα εδώ πέρα» και συνεχίζοντας, αναφέρει: «αυτή η κυρία δεν γίνεται να πάρει τηλέφωνο το 100 να πάει ένα περιπολικό; Αυτά που είπε σε εσένα δεν μπορούσε να τα πει στο 100;».
– Στις 18:57 μ.μ πολίτης από το Μάτι επικοινωνεί με το 199 ενημερώνοντάς τους για τον κίνδυνο που αντιμετώπιζαν τρεις γυναίκες καθώς έξω από το σπίτι τους καίγονταν δέντρα. Ο πολίτης ζήτησε βοήθεια για τη διάσωση και μεταφορά των γυναικών σε ασφαλή περιοχή και ο τηλεφωνητής – χειριστής του απάντησε: «Ντάξει ….παρα πολλά περιστατικά όμως που είναι έτσι αντίστοιχα με τα δικά σας και κατασκηνώσεις…. προσπαθούμε να εκκενώσουμε και γίνεται χαμός» και «να σας πω, πάρτε και το 100 την αστυνομία αν μπορούν να κάνουν και αυτοί μεταφορά».
Τέλος, όταν κάποια γυναίκα υπάλληλος του ξενοδοχείου «Ραμάντα» ζήτησε από το 199 την εκκένωσή του, γιατί καίγονταν τα αυτοκίνητα στο εξωτερικό πάρκινγκ, ο τηλεφωνητής κάλεσε το ΚΕΠΠ, για να διαβιβάσει την αστυνομία το περιστατικό.
Σοκ ωστόσο προκαλεί και το εξής σημείο της εισαγγελικής διάταξης: «Μόνο δε προκειμένου να καταδειχθεί εμφατικά η στάση ευτυχώς ορισμένων οργάνων του Π. Σ παρατίθεται και η συνομιλία του αξιωματικού του Π.Σ. με τον αξιωματικό υπηρεσίας του “199” όταν είπε χαρακτηριστικά για τους κινδυνεύοντες στην περιοχή της Κινέτας: «Τώρα να καούν για να βάλουν μυαλό ρε φίλε….Ναι μπορεί να έχουμε 50 νεκρούς για πλάκα για τον κάθε β@@@@ τώρα….Τα όρνια να μείνουν εκεί».