Συμφωνία Ρωσίας, Ιταλίας και Ελλάδας για το φυσικό αέριο

Θέση στη γεωπολιτική σκακιέρα των αγωγών φυσικού αερίου ξαναπαίρνει ο ελληνο-ιταλικός αγωγός, που στο παρελθόν διεκδίκησε με αξιώσεις τη μεταφορά του αζερικού αερίου στην Ευρώπη, αλλά «ηττήθηκε» από τον TAP. To σχέδιο της ιταλικής Εdison και της ΔΕΠΑ επανέρχεται με ρόλο διαφοροποίησης όδευσης έναντι της διαφοροποίησης πηγών που ήταν ο αρχικός του σχεδιασμός και με στρατηγικό σύμμαχο την ίδια την Gazprom. Xθες στο Μιλάνο ο επικεφαλής της Gazprom Αλεξέι Μίλερ, ο διευθύνων σύμβουλος της Edison Μαρκ Μπεναγιούν και ο διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΠΑ Θόδωρος Κιτσάκος υπέγραψαν μνημόνιο «για τη μεταφορά ρωσικού φυσικού αερίου από τη Ρωσία –μέσω της Μαύρης Θάλασσας και τρίτων χωρών– στην Ελλάδα και από εκεί στην Ιταλία». Οπως αναφέρεται στην κοινή ανακοίνωση των τριών εταιρειών, για τον σκοπό αυτό, τα συμβαλλόμενα μέρη προτίθενται να εκμεταλλευθούν και αξιοποιήσουν, στο μέγιστο δυνατό βαθμό, το έργο που έχει ήδη πραγματοποιηθεί από τη ΔΕΠΑ και την Edison, στο πλαίσιο του έργου ITGI Poseidon».

Η υπογραφή του μνημονίου στο Μιλάνο ήταν αποτέλεσμα πολύμηνων επαφών των τριών πλευρών που έλαβαν πιο επίσημο χαρακτήρα μετά την επίσκεψη τον περασμένο Σεπτέμβριο στο Μιλάνο του Αλεξέι Μίλερ. Η ιταλική Εdison επανέφερε για πρώτη φορά στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων το σχέδιο αναβίωσης του ΙΤGI την περίοδο που η ελληνική κυβέρνηση επί υπουργίας Παναγιώτη Λαφαζάνη προωθούσε τo σχέδιο Greek Stream ως προέκταση του αγωγού Turkish Stream. Επιδίωξη της Edison ήταν να θέσει το σχέδιο αυτό, που τότε είχε φέρει σε πλήρη διάσταση την Ελλάδα και την Ε.Ε., σε ένα ρεαλιστικό και φιλοευρωπαϊκό πλαίσιο. Πρότεινε την αξιοποίηση του ελληνο-ιταλικού αγωγού ITGI με όρους εμπορικούς, που θα πληρούν το τρίτο ευρωπαϊκό πακέτο. Επιπλέον το νέο αυτό σχέδιο περιορίζει τη δυναμικότητα του αγωγού κάτω από τα 20 δισ. κ.μ. αερίου, προσδίδοντάς του χαρακτηριστικά ενός συμπληρωματικού τού αγωγού TAP και όχι ανταγωνιστικού που θα συμβάλει στην ασφαλή τροφοδοσία των ευρωπαϊκών χωρών της Νότιας Ευρώπης μετά την υλοποίηση της απόφασης της Ρωσίας για παύση της ουκρανικής διόδου προς την Ευρώπη. Η Ιταλία είναι από τις ευρωπαϊκές χώρες που πλήττονται περισσότερο από αυτή την απόφαση, αφού το σύνολο του αερίου που εισάγει από τη Ρωσία διέρχεται μέσω του ουκρανικού δικτύου. Στην ουσία, η αναβίωση του αναθεωρημένου ITGI εμφανίζεται ως o νέος νότιος διάδρομος για τη μεταφορά ρωσικού φυσικού αερίου στην Ευρώπη, σε αντικατάσταση του κενού που άφησε η εγκατάλειψη του σχεδίου South Stream και η «ντε φάκτο» ακύρωση του σχεδίου Turkish Stream μετά την ένταση των σχέσεων Τουρκίας – Ρωσίας.

Στη συμφωνία του Μιλάνου οι τρεις εταιρείες, σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, έφτασαν αφού υπήρξε προσυνεννόηση με την Ε.Ε. και διασφαλίστηκε η συναίνεσή της. Για την υλοποίηση του σχεδίου απομένουν πολλά βήματα που θα αποσαφηνιστούν μέσα στο επόμενο δίμηνο. Ενα από τα άλυτα προς το παρόν ζητήματα είναι μέσω ποιας χώρας το αέριο θα φτάσει από τη Μαύρη θάλασσα στην Ελλάδα, δεδομένου ότι η βασική οδός της Τουρκίας επί του παρόντος είναι άκυρη. Οι τρεις πλευρές φέρονται να επανέρχονται στη βουλγαρική οδό, που αποτέλεσε και τον βασικό κορμό του σχεδίου SS. Πληροφορίες μάλιστα αναφέρουν ότι έχουν γίνει ήδη συζητήσεις σε αυτή την κατεύθυνση, με τη βουλγαρική πλευρά να εμφανίζεται διαθέσιμη για συμμετοχή στο νέο project. Στα θολά σημεία θα πρέπει να συμπεριλάβει κανείς και τις τελικές στρατηγικές της Ρωσίας, η οποία την ίδια στιγμή και σε αντικατάσταση της ουκρανικής οδού προωθεί την επέκταση του αγωγού Nord Stream, ο στρατηγικός σχεδιασμός του οποίου, όπως αποκάλυψε προσφάτως η γενική διευθύντρια της Gazprom Export Ελενα Μπουρμίστροβα, περιλαμβάνει και την τροφοδοσία των χωρών της Κεντρικής και Νότιας Ευρώπης μέσω του Hub του Μπαουμγκάρτεν, στην Αυστρία.

Σε κάθε περίπτωση, στο Μιλάνο χθες επικυρώθηκε μια νέα γεωπολιτική συμμαχία Ελλάδας, Ιταλίας, Ρωσίας και εμμέσως της Γαλλίας, αφού η Edison ελέγχεται από την EDF. Της υπογραφής του μνημονίου προηγήθηκε συνάντηση του κ. Μίλερ με την υπουργό Οικονομικής Ανάπτυξης της Ιταλίας, Φεντερίκα Γκουίντι, ενώ το «παρών» έδωσε και ο γενικός γραμματέας ΔΟΣ του ΥΠΕΞ Γ. Τσίπρας. «Η αναβίωση του έργου ITGI – Poseidon ενισχύει την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης με έναν επιπλέον διάδρομο τροφοδοσίας και αναβαθμίζει σημαντικά τον ρόλο της Ελλάδας ως μιας σημαντικής πύλης εισόδου για το φυσικό αέριο μέσω διαφοροποιημένων πηγών και οδεύσεων», τόνισε ο διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΠΑ κ. Θ. Κιτσάκος. Ο κ. Μίλερ επεσήμανε τη σημασία της ανάπτυξης της ενδοευρωπαϊκής δυναμικότητας μεταφοράς φυσικού αερίου, ενώ ο CEO της Εdison Μαρκ Μπεναγιούν έδωσε έμφαση στην απόλυτη συμμόρφωση του σχεδίου με την ευρωπαϊκή νομοθεσία.

kathimerini.gr

Συμφωνία Ρωσίας, Ιταλίας και Ελλάδας για το φυσικό αέριο