Το Υπουργείο Μεταφορών εξέδωσε στις 9 Αυγούστου μια νέα διευκρινιστική εγκύκλιο σχετικά με την υποχρέωση τοποθέτηση ευφυούς ταχογράφου 2ης έκδοσης σε οχήματα μεταφοράς εμπορευμάτων ή επιβατών που κυκλοφορούν σε κράτος μέλος διαφορετικό από το κράτος μέλος της ταξινόμησης (διεθνείς μεταφορές). Αυτή η εγκύκλιος αποτελεί σημαντικό βήμα για την εναρμόνιση των ελληνικών μεταφορών με τις ευρωπαϊκές οδηγίες και την ενίσχυση της ασφάλειας στις οδικές μεταφορές.
Τι είναι ο Ευφυής Ταχογράφος 2ης Έκδοσης
Ο ευφυής ταχογράφος 2ης έκδοσης είναι μια προηγμένη συσκευή καταγραφής που εγκαθίσταται σε επαγγελματικά οχήματα για την παρακολούθηση των ωρών οδήγησης, των διαλειμμάτων και των περιόδων ανάπαυσης των οδηγών. Σε σύγκριση με τις προηγούμενες εκδόσεις, ο ευφυής ταχογράφος 2ης έκδοσης προσφέρει:
Βελτιωμένη ακρίβεια στην καταγραφή της θέσης του οχήματος μέσω του συστήματος πλοήγησης Galileo.
Αυξημένη ασφάλεια δεδομένων και προστασία από παραποίηση.
Δυνατότητα απομακρυσμένου ελέγχου από τις αρμόδιες αρχές.
Καλύτερη διαχείριση των χρόνων οδήγησης και ανάπαυσης.
Η εφαρμογή αυτής της τεχνολογίας αποσκοπεί στη βελτίωση της οδικής ασφάλειας, την εξασφάλιση δίκαιου ανταγωνισμού μεταξύ των μεταφορέων και την προστασία των δικαιωμάτων των οδηγών.
Νομοθετικό Πλαίσιο
Η εφαρμογή του ευφυούς ταχογράφου 2ης έκδοσης βασίζεται στον Κανονισμό (ΕΕ) 165/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου. Αυτός ο κανονισμός θεσπίζει τις απαιτήσεις για την κατασκευή, εγκατάσταση, χρήση και έλεγχο των ταχογράφων που χρησιμοποιούνται στις οδικές μεταφορές.
Στην Ελλάδα, το Υπουργείο Μεταφορών έχει εκδώσει σχετικές εγκυκλίους για την εφαρμογή αυτού του κανονισμού, συμπεριλαμβανομένης της πρόσφατης διευκρινιστικής εγκυκλίου της 9ης Αυγούστου.
Υποχρεώσεις Τοποθέτησης Ευφυούς Ταχογράφου 2ης Έκδοσης
Σύμφωνα με την εγκύκλιο, οι ακόλουθες κατηγορίες οχημάτων πρέπει να εξοπλιστούν με ευφυή ταχογράφο 2ης έκδοσης το αργότερο μέχρι τις 31/12/2024, εφόσον κυκλοφορούν σε κράτος μέλος διαφορετικό από το κράτος μέλος της ταξινόμησης (διεθνείς μεταφορές):
Οχήματα εξοπλισμένα με αναλογικό ταχογράφο
Οχήματα εξοπλισμένα με ψηφιακό ταχογράφο 1ης έκδοσης (προδιαγραφές έως 30 Σεπτεμβρίου 2011)
Οχήματα εξοπλισμένα με ψηφιακό ταχογράφο 2ης έκδοσης (προδιαγραφές από 1η Οκτωβρίου 2011)
Οχήματα εξοπλισμένα με ψηφιακό ταχογράφο 3ης έκδοσης (προδιαγραφές από 1η Οκτωβρίου 2012)
Επιπλέον, τα οχήματα που έχουν εξοπλιστεί με ευφυή ταχογράφο 1ης έκδοσης και κυκλοφορούν σε άλλο κράτος μέλος, πρέπει να εξοπλιστούν με ευφυή ταχογράφο 2ης έκδοσης το αργότερο μέχρι τις 18/08/2025.
Σημαντική σημείωση: Από την 1η Ιουλίου 2026, οχήματα ή συνδυασμοί οχημάτων μεταφοράς εμπορευμάτων μικτού βάρους άνω των 2,5 τόνων που πραγματοποιούν διεθνείς μεταφορές ή ενδομεταφορές για λογαριασμό τρίτων θα υπάγονται επίσης στις διατάξεις των σχετικών Κανονισμών.
Μεταβατικός Ευφυής Ταχογράφος
Σύμφωνα με την εγκύκλιο, εξακολουθεί να ισχύει η χρήση του “μεταβατικού ευφυούς ταχογράφου” μέχρι νεότερης ενημέρωσης από το αρμόδιο όργανο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Αυτό σημαίνει ότι προσωρινά, ορισμένα οχήματα μπορούν να χρησιμοποιούν αυτή την ενδιάμεση λύση.
Μετά τη λήξη της προθεσμίας αντικατάστασης του ταχογράφου σύμφωνα με τα ανωτέρω, τα οχήματα μεταφοράς εμπορευμάτων ή επιβατών με άδεια κυκλοφορίας Κράτους Μέλους της ΕΕ (και της Ελλάδας) που ανήκουν στο πεδίο εφαρμογής του Κανονισμού (ΕΕ) 165/2014 και κυκλοφορούν σε κράτος μέλος διαφορετικό από το κράτος μέλος της ταξινόμησής τους πραγματοποιώντας διεθνείς μεταφορές ή ενδομεταφορές, πρέπει να είναι εξοπλισμένα με ευφυή ταχογράφο 2ης έκδοσης. Το ίδιο ισχύει και για τις χώρες ΕΟΧ και το Ηνωμένο Βασίλειο. Ο οδικός έλεγχος σε ελληνικό έδαφος πραγματοποιείται από τις αρχές ελέγχου του άρθρου 21 της κ.υ.α. Φ451/107877/2022 (Β’ 1765) και σε περίπτωση παράβασης, βεβαιώνεται η παράβαση αριθμ. Β1 του πίνακα Β του Παραρτήματος της κ.υ.α. αριθμ. Φ450/89969/2023 (Β’ 1858). Ειδικά για οχήματα ταξινομημένα στην Ελλάδα, διευκρινίζεται ότι μόνη η αναγραφή της παρατήρησης με αριθμό 86 «ΕΘΝΙΚΩΝ/ΔΙΕΘΝΩΝ» στην άδεια κυκλοφορίας ενός φορτηγού δημοσίας χρήσης (ΦΔΧ) δεν σημαίνει ότι πράγματι εκτελούνται διεθνείς μεταφορές με το συγκεκριμένο όχημα, ενώ τα φορτηγά ιδιωτικής χρήσης (ΦΙΧ) έχουν το δικαίωμα διεθνών μεταφορών χωρίς να αναγράφεται σχετική παρατήρηση στην άδεια κυκλοφορίας τους.
Όσον αφορά τα ειδικά τουριστικά λεωφορεία δημόσιας χρήσης με τα οποία εκτελούνται διεθνείς τακτικές ή έκτακτες επιβατικές μεταφορές, δεν υπάρχει κάποιος κωδικός παρατήρησης στην άδεια κυκλοφορίας ότι τα συγκεκριμένα οχήματα εκτελούν διεθνείς επιβατικές μεταφορές. Στις ανωτέρω περιπτώσεις η παράβαση διαπιστώνεται σε ελληνικό έδαφος με βάση τα συνοδευτικά έγγραφα της μεταφοράς, τις καταγραφές του ταχογράφου και τα περιστατικά της υπόθεσης, από τα οποία πρέπει να αποδεικνύεται ότι το όχημα πράγματι εκτελεί τις ανωτέρω μεταφορές.
Η εφαρμογή του ευφυούς ταχογράφου 2ης έκδοσης αποτελεί ένα σημαντικό βήμα προς την ενίσχυση της ασφάλειας στις οδικές μεταφορές και τη διασφάλιση του θεμιτού ανταγωνισμού στον κλάδο. Τα κύρια οφέλη περιλαμβάνουν:
Βελτιωμένη παρακολούθηση των ωρών οδήγησης και ανάπαυσης
Μείωση της πιθανότητας παραποίησης των δεδομένων
Αποτελεσματικότερος έλεγχος από τις αρμόδιες αρχές
Προώθηση του δίκαιου ανταγωνισμού μεταξύ των μεταφορέων
Όσον αφορά τις μελλοντικές εξελίξεις, αναμένεται ότι η τεχνολογία των ταχογράφων θα συνεχίσει να εξελίσσεται, ενσωματώνοντας νέες λειτουργίες όπως:
Βελτιωμένη διασύνδεση με συστήματα διαχείρισης στόλου
Αυξημένη χρήση τεχνητής νοημοσύνης για την πρόβλεψη και πρόληψη παραβάσεων
Ενσωμάτωση με άλλα συστήματα ασφαλείας των οχημάτων
Οι μεταφορείς και οι οδηγοί θα πρέπει να παραμένουν ενημερωμένοι για τις εξελίξεις στον τομέα και να προσαρμόζονται έγκαιρα στις νέες απαιτήσεις, ώστε να διασφαλίζουν τη συμμόρφωση με τη νομοθεσία και να επωφελούνται από τις βελτιώσεις στην ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα των μεταφορών.