Φορέας Περιφερειακών Σχεδίων Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ) προς την Περιφέρια Κ. Μακεδονίας: «Απογοητευτικός ο απολογισμός των τελευταίων ετών»

Έως τον Οκτώβριο αναμένεται  η έγκριση του νέου Εθνικού Σχεδιασμού Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ) και από εκεί και πέρα ξεκινά, σιγά – σιγά, η εφαρμογή του

«Θα υπάρξει στην αρχή μια δυσκολία στην ενσωμάτωση των νέων δράσεων. Είμαι αισιόδοξος ότι θα μπει στην καθημερινότητα μας. Με τον νέο ΕΣΔΑ δίνεται ιδιαίτερη σημασία στη εκπαίδευση των πολιτών, στη διαλογή στη πηγή και στη κομποστοποίηση», επισήμανε ο Γιώργος Μπανιάς, Μηχανολόγος Μηχανικός Πρόεδρος ΜΕ Ενέργειας και Περιβάλλοντος ΤΕΕ/ΤΚΜ στην εισήγηση του με θέμα «Διαχείριση αποβλήτων στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας: Υφιστάμενη κατάσταση, ευκαιρίες και μελλοντικές προκλήσεις στη βάση του νέου ΕΣΔΑ», κατά τη διάρκεια του Αναπτυξιακού Συνεδρίου του ΤΕΕ/ΤΚΜ.

Ο νέος ΕΣΔΑ περιλαμβάνει τη διαχείριση του συνόλου των παραγόμενων αποβλήτων:

Ιλύες αστικού τύπου,

Απόβλητα υγειονομικών μονάδων (μολυσματικά και μη),

Βιομηχανικά απόβλητα (επικίνδυνα και μη),

Απόβλητα εγκαταστάσεων κοινής ωφελείας,

Γεωργοκτηνοτροφικά απόβλητα,

Ρεύματα εναλλακτικής διαχείρισης, μικρές ποσότητες επικίνδυνων αποβλήτων που περιλαμβάνονται στα αστικά απόβλητα, απόβλητα που περιέχουν υδράργυρο και απόβλητα που περιέχουν αμίαντο

Όπως είπε ο κ. Μπανιάς, ο συνολικός χρόνος υλοποίησης των προβλεπόμενων υποδομών (χωροθέτηση, αδειοδότηση, ένταξη σε πρόγραμμα χρηματοδότησης, δημοπράτηση, υλοποίηση και κυρίως έναρξη λειτουργίας) δεν μπορεί να εκτιμάται σε λιγότερο από τρία με τέσσερα χρόνια. «Ο συνολικός σχεδιασμός οφείλει να περιλαμβάνει ένα ενδιάμεσο μεταβατικό στάδιο διαχείρισης το οποίο κατ’ ελάχιστο πρέπει να προσδιοριστεί στα έξι χρόνια, συνυπολογίζοντας τουλάχιστον δύο χρόνια για την πλήρη ενεργοποίηση των προβλεπόμενων νέων υποδομών», σημείωσε.

Οι δράσεις πρόληψης οφείλουν να στοχεύουν στην αλλαγή της καταναλωτικής συνείδησης των πολιτών, μετατρέποντάς τους σε ενεργούς και δραστήριους πολίτες-φύλακες του περιβάλλοντος. Σύμφωνα με τον ίδιο, για να γίνει μια ουσιαστική ανάλυση του ΠΕΣΔΑ ΠΚΜ απαιτείται να εξεταστούν χωριστά τα Τοπικά Σχέδια όλων των δήμων, ενώ είναι προφανές ότι κάθε δημοτική αρχή προσβλέπει την δυνατότητα διαχείρισης κοινοτικών πόρων με ορίζοντα το 2020 ή το 2023. «Δηλαδή, χρόνο κατά τον οποίο θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί τα έργα και οι δράσεις που θα συγχρηματοδοτηθούν από το ΕΣΠΑ 2014-2020», υπογράμμισε.

Τόνισε, δε, ότι: «με τον νέο ΕΣΔΑ καθορίζονται υψηλότεροι ποσοστιαίοι στόχοι, σε σχέση με εκείνους που η χώρα υποχρεούται να πετύχει».

Σύμφωνα με τον ίδιο, γεννάται προβληματισμός για το κατά πόσον για τα ειδικά ρεύματα (ανακυκλώσιμα – επαναχρησιμοποιούμενα υλικά):  Ευσταθεί η ανάπτυξη επιχειρηματικής δραστηριότητας από δήμους, ενώ η κεντρική Κοινοτική κατεύθυνση είναι η αύξηση της ιδιωτικής επιχειρηματικότητας.  Το προτεινόμενο μοντέλο διαχείρισης αποβλήτων με τη μεταφορά αρμοδιοτήτων στους ΟΤΑ (αποκέντρωση ευθύνης, αξιοποίηση πόρων κλπ) εκτιμάται ότι δεν θα αποφέρει αποτελέσματα.

Η καθολική εφαρμογή της ΔσΠ (Διαλογή στην Πηγή) με την καθιέρωση χωριστής συλλογής για:  χαρτί, γυαλί, μέταλλο και πλαστικό,  με στόχο το ποσοστό ανακύκλωσης να ανέλθει το 2020 στο 65% του συνολικού βάρους από το στάδιο της προδιαλογής.

Έμφαση στην χωριστή συλλογή των βιοαποβλήτων, με στόχο το ποσοστό συλλογής να ανέλθει το 2020 στο 40% του συνολικού βάρους των βιοαποβλήτων.

Στην εισήγησή του, ο κ. Μπανιάς έκανε έναν απολογισμό στα 11 χρόνια από την έναρξη εφαρμογή του ΠΕΣΔΑ.

Πιο συγκεκριμένα:

– Το προβλεπόμενο δίκτυο ΧΥΤΑ αναπτύχθηκε σε ποσοστό 73 % (11 από 15 ΧΥΤΑ έχουν κατασκευαστεί.)  Οι υπολειπόμενοι ΧΥΤΑ δεν κατασκευάστηκαν για διάφορους κατά περίπτωση λόγους, με κυριότερο αυτόν της αντίδρασης των τοπικών κοινωνιών στην χωροθέτηση των έργων.

– Το προβλεπόμενο δίκτυο ΣΜΑ αναπτύχθηκε σε ποσοστό 37 % (7 από 19 ΣΜΑ έχουν κατασκευαστεί και λειτουργούν).

– Επιβάρυνση του κόστους μεταφοράς των απορριμμάτων από τους κάδους συλλογής στον αντίστοιχο ΧΥΤΑ

– Καμία Μονάδα Αξιοποίησης δεν υλοποιήθηκε: Από τις προβλεπόμενες 7 μονάδες ΜΒΕ του ΠΕΣΔΑ συνολικής δυναμικότητας 800.000 τόνων ΑΣΑ, μόνο η ΜΕΒΑ Σερρών βρίσκεται σήμερα κοντά στο στάδιο υπογραφής σύμβασης μέσω ΣΔΙΤ.

– Δύο μονάδες (Αγίου Αντωνίου και Γιαννιτσών) έχουν περιβαλλοντική αδειοδότηση.

– Οργανώθηκαν Φορείς Διαχείρισης στις Διαχειριστικές Ενότητες που ορίστηκαν από το ΠΕΣΔΑ. Πέτυχαν σε μεγάλο βαθμό να οργανώσουν τις τοπικές κοινωνίες και να διαχειριστούν συγκεντρωτικά το πρόβλημα της εκτεταμένης περιβαλλοντικής ρύπανσης.

– Από το 2012 οι υφιστάμενοι ΦοΔΣΑ συνενώθηκαν σε έναν ενιαίο Περιφερειακό Σύνδεσμο Διαχείρισης, ο οποίος πλέον έχει την συνολική αρμοδιότητα διαχείρισης των απορριμμάτων στην ΠΚΜ

– Η ανακύκλωση αναπτύχθηκε σε ελάχιστο βαθμό

– Υποδομές εξυπηρέτησης περιορισμένης δυναμικότητας, οι οποίες δημιουργήθηκαν κυρίως με ενεργοποίηση ιδιωτικών επιχειρηματικών πρωτοβουλιών.

– Σε διάστημα 10 χρόνων, έχει αναπτυχθεί σε σημαντικό βαθμό η συλλογική συνείδηση των πολιτών, ως προς την αναγκαιότητα στοχευμένης διαχείρισης και αξιοποίησης των αποβλήτων προς όφελος του περιβάλλοντος.

– Παράλληλα έχει καμφθεί σε μεγάλο βαθμό η αντίδραση των πολιτών ως  προς το ζήτημα της χωροθέτησης των απαιτούμενων υποδομών  Χωρίς βέβαια αυτό να σημαίνει ότι το φαινόμενο ΝΙΜΒY (σύνδρομο «όχι στην αυλή μου») έχει εξαλειφθεί πλήρως.

Φορέας Περιφερειακών Σχεδίων Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ) προς την Περιφέρια Κ. Μακεδονίας: «Απογοητευτικός ο απολογισμός των τελευταίων ετών»

greenagenda