Λόγος της Πέλλας Ηλεκτρονική Εφημερίδα Νομού Πέλλας
Οι ακτίνες Χ έχουν την ικανότητα να διαπερνούν το ανθρώπινο σώμα, να διαφοροποιούνται απ’ αυτό και να αφήνουν το αποτύπωμα τους πάνω σε ειδικά επεξεργασμένες
φωτογραφικές πλάκες (ακτινογραφικά φιλμ). Σ’ αυτή την ιδιότητα των ακτινών Χ στηρίζονται όλες οι ακτινολογικές εξετάσεις που χρησιμοποιούνται στην ιατρική ( όπως π.χ. η ακτινογραφία θώρακος, η αξονική τομογραφία κ.λ.π.).
Η διαδικασία, «φωτογράφησης» του εσωτερικού του ανθρωπίνου σώματος με ακτίνες Χ μοιάζει, σε γενικές γραμμές, με αυτήν που χρησιμοποιείται στα ειδικά μηχανήματα που υπάρχουν στις εξόδους αναχώρησης των αεροδρομίων και με τα οποία οι αστυνομικοί «βλέπουν» το τι υπάρχει μέσα στις τσάντες των επιβατών που πρόκειται να ταξιδέψουν χωρίς να χρειαστεί να τις ανοίξουν.
Η μαστογραφία είναι μία ακτινολογική εξέταση αποκλειστικά και μόνο για την απεικόνιση του περιεχομένου του στήθους. Πραγματοποιείται από ένα ειδικά κατασκευασμένο μηχάνημα το οποίο διαθέτει ειδική πηγή εκπομπής ακτίνων Χ σε χαμηλές δόσεις, οι οποίες διαπερνούν το στήθος – που έχει τοποθετηθεί σε ειδική θέση – και καταλήγουν σε ένα ειδικό για την εξέταση φιλμ ( υψηλής αντίθεσης και ευκρίνειας), με αποτέλεσμα να παραχθεί – αποτυπωθεί – πάνω σ’ αυτό μία μαυρόασπρη εικόνα του εσωτερικού των μαστών.
Οι περισσότερες γυναίκες έχουν πολλές απορίες και ερωτήματα γι’ αυτή την εξέτση. Με βάση την προσωπική εμπειρία, ακολουθούν στη συνέχεια, τα πιο συχνά ερωτήματα και οι απαντήσεις τους, σε όσο πιο απλό τρόπο γίνεται.
Ερ.: Εφ’ όσον η μαστογραφία χρησιμοποιεί ακτινοβολία, αυτό δεν είναι επικίνδυνο, ιδιαίτερα αν γίνεται συχνά ,κάθε ένα ή δύο χρόνια;
Απ.: Η μαστογραφία χρησιμοποιείται σε ευρεία βάση από τα μέσα της δεκαετίας του 60. Από τότε, η τεχνολογία των μηχανημάτων, των φιλμ και των διαφόρων τεχνικών βελτιώθηκαν σημαντικά, γι’ αυτό και η ποσότητα της ακτινοβολίας που χρησιμοποιείται τα τελευταία χρόνια είναι χαμηλή και θεωρείται ακίνδυνη. Έχει υπολογιστεί ότι η δόση της ακτινοβολίας που δέχεται μια γυναίκα σ’ έναν πλήρη μαστογραφικό έλεγχο ( δηλ. για δύο εικόνες από κάθε μαστό) είναι ίση με την ακτινοβολία που δέχεται από το περιβάλλον σε τρεις μήνες ( Συγκριτικά η αξονική τομογραφία της κοιλίας ισοδυναμεί με φυσική ακτινοβολία μίας τριετίας). Σύμφωνα μ’ έναν άλλο υπολογισμό, αύξηση του κινδύνου εμφάνισης κακοήθειας εξ’ αιτίας της ακτινοβολίας θα μπορούσε να παρατηρηθεί σε μία γυναίκα μετά από την πραγματοποίηση της διακοσιοστής μαστογραφίας.
Συμπερασματικά, ο κίνδυνος από την ακτινοβολία δεν είναι αξιόλογος και δεν αποτελεί εμπόδιο ικανό στην τακτική χρήση της μαστογραφίας για την έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του μαστού.
Ερ.: Η δόση της ακτινοβολίας είναι ίδια σε κάθε εξέταση μαστογραφίας;
Απ.: Η ακριβής ποσότητα της ακτινοβολίας που χρησιμοποιείται κάθε φορά εξαρτάται από τη σύσταση των μαστών της γυναίκας (οι πυκνοί μαστοί απαιτούν μεγαλύτερη). Σε κάθε περίπτωση, όμως, έχουν καθοριστεί κάποια ανώτατα όρια, για τα οποία ισχύουν όσα αναφέρθηκαν στην απάντηση της προηγούμενης ερώτησης.
Ερ.: Τι είναι η ψηφιακή μαστογραφία;
Απ.: Είναι μία σύγχρονη μαστογραφία, όπου οι ακτίνες Χ αντί να επιδρούν σ’ ένα ακτινογραφικό φιλμ, διεγείρουν έναν ειδικό υποδοχέα που, με τη βοήθεια ενός προγράμματος επεξεργασίας, αναπαράγει ψηφιακά την εικόνα στην οθόνη ενός ηλεκτρονικού υπολογιστή. Αυτή η τεχνική έχει ορισμένα πλεονεκτήματα, όπως το να επιτρέπει στον ακτινολόγο να μεγεθύνει κάποιες περιοχές της εικόνας, να τις φωτίζει ή να τις κάνει περισσότερο ή λιγότερο έντονες και γενικότερα να τις επεξεργάζεται καλύτερα. Επίσης, καθιστά πολύ ευκολότερη την αποθήκευση των εικόνων, αλλά και την μετάδοση τους σε άλλους γιατρούς για συνεξέταση ή ενημέρωση (μέσω τηλεφωνικών γραμμών ή ενός εγκατεστημένου δικτύου υπολογιστών).
Η ψηφιακή μαστογραφία έχει, όμως, υψηλό κόστος και σε ορισμένες περιπτώσεις δεν ικανοποιεί απόλυτα τους ακτινολόγους, γι’ αυτό και δεν έχει επιτρέψει την ευρεία διάδοση της. Στο μέλλον εκτιμάται ότι ψηφιακή μαστογραφία θα διαδοθεί περισσότερο.
Ερ.: Πόσο αξιόπιστη είναι η μαστογραφία, ιδιαίτερα για τη διάγνωση του καρκίνου;
Απ.: Όπως και όλες οι άλλες ιατρικές εξετάσεις, έτσι και η μαστογραφία εμφανίζει κάποιους περιορισμούς στις διαγνωστικές δυνατότητες της. Σ’ ότι αφορά την περίπτωση του καρκίνου, οι περιορισμοί εμφανίζονται με δύο μορφές: η πρώτη ενώ υπάρχει καρκίνος, αυτός να μην φαίνεται στη μαστογραφία, οπότε γίνεται λόγος για «ψευδώς αρνητική» μαστογραφία και η δεύτερη, η μαστογραφία να δείχνει μία αλλοίωση η οποία να εκλαμβάνεται ως καρκίνος, αλλά στη βιοψία που ακολουθεί αυτό να μην είναι αλήθεια. Σ’ αυτή την περίπτωση γίνεται λόγος για « ψευδώς θετική» μαστογραφία.
Τα ψευδώς αρνητικά ευρήματα είναι συχνότερα σε νεώτερες γυναίκες με πυκνά στήθη και σε γυναίκες που βρίσκονται σε θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης, Το ποσοστό των ψευδώς αρνητικών υπολογίζεται πως αποτελεί περίπου το 10% των περιπτώσεων, δηλ. 1 στις 10 περιπτώσεις καρκίνου δεν γίνεται αντιληπτή στη μαστογραφία.
Τα ψευδώς θετικά ευρήματα οδηγούν σε άσκοπες βιοψίες, με όλη την αναστάτωση και τις ταλαιπωρίες που προκαλούν στις γυναίκες. Εκτιμάται ότι το ποσοστό των ψευδώς θετικών ευρημάτων κυμαίνεται γύρω στο 5%.
Και στις δύο περιπτώσεις οι συνέπειες των «ψεύτικων» ευρημάτων μετριάζονται σημαντικά από την κλινική εξέταση του γιατρού και την κυτταρολογική εξέταση υλικού που πάρθηκε από τη βλάβη με παρακέντηση με λεπτή βελόνα.
Σε κάθε περίπτωση τη διαγνωστική ακρίβεια της μαστογραφίας ενισχύει η καλή εκπαίδευση και εργασία του τεχνικού που θα κάνει τη μαστογραφία και του ακτινολόγου γιατρού που θα τη «διαβάσει».
Ερ.: Μπορεί η κλινική εξέταση να μην ανακαλύψει την ύπαρξη καρκίνου και αυτός να φανεί μόνο στη μαστογραφία;
Απ.: Βεβαίως. Η μαστογραφία μπορεί να ανακαλύψει καρκίνους με μέγεθος τόσο μικρό που να μην γίνονται αντιληπτοί από τα δάκτυλα του γιατρού κατά την ψηλάφηση. Επίσης μπορεί να δείξει τις μικροαποτιτανώσεις, ένα εύρημα που συχνά συνδέεται με το μη διηθητικό καρκίνο.
Ερ.: Γιατί είναι σημαντικός ο προσυμπτωματικός έλεγχος με μαστογραφία;
Απ.: Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων καρκίνου του μαστού ισχύει πως όσο πιο μικρός είναι αυτός σε μέγεθος όταν ανακαλύπτεται, τόσο πιο μεγάλες είναι οι πιθανότητες επιτυχίας της θεραπείας.
Ένας όγκος στο μαστό γίνεται συνήθως αντιληπτός με την ψηλάφηση όταν αποκτήσει μέγεθος τουλάχιστον ενός εκατοστού. Με τη μαστογραφία, όμως, μπορεί να γίνουν αντιληπτοί όγκοι μεγέθους λίγων χιλιοστών, όσο ένα κόκκος ρυζιού. Έχει υπολογιστεί ότι στην εποχή μας το 30% των καρκίνων διαγνώσκεται μόνο από τη μαστογραφία.
Επίσης, οι αρμόδιοι επιστημονικοί φορείς θεωρούν ότι η μεγάλη συμμετοχή γυναικών στους τακτικούς προσυμπτωματικούς πληθυσμιακούς ελέγχους με μαστογραφία αποτελεί τη βασικότερη αιτία που μειώθηκαν τα τελευταία χρόνια τα ποσοστά θνητότητας από καρκίνο του μαστού στις Η.Π.Α. και σε άλλες χώρες.
Ερ: Αν κάνω τακτικά μαστογραφία θα προλάβω τον καρκίνο του μαστού;
Απ.: Όχι. Η μαστογραφία δεν προλαμβάνει την εμφάνιση του καρκίνου, αλλά – όπως αναφέρθει- απλά βοηθά να ανακαλυφθεί ο καρκίνος πολύ νωρίτερα από το χρόνο που αυτός θα γινόταν αντιληπτός από τη γυναίκα ή το γιατρό της. Έχει υπολογιστεί ότι η μαστογραφία μπορεί να διαγνώσει τον καρκίνο ενάμισι έως δύο χρόνια νωρίτερα.
Αυτή η πρωϊμότερη διάγνωση επιτρέπει να είναι πιο επιτυχής η θεραπεία, ενώ ταυτόχρονα μειώνει σημαντικά τις πιθανότητες να χρειαστεί η γυναίκα να υποβληθεί σε αφαίρεση του μαστού της (μαστεκτομή).
Ερ.: Από ποια ηλικία πρέπει να αρχίσω να κάνω τον τακτικό προσυμπτωματικό έλεγχο με μαστογραφία (προληπτική μαστογραφία);
Απ.: Αυτό είναι ένα θέμα για το οποίο δεν υπάρχει ομοφωνία. Υπάρχουν επιστημονικές εταιρείες και φορείς υγειονομικής περίθαλψης που συνιστούν τον τακτικό μαστογραφικό έλεγχο από την ηλικία των 40 ετών και υπάρχουν φορείς και επιστήμονες που εκτιμούν ότι είναι ωφελιμότερο να αρχίζουν οι προληπτικοί έλεγχοι από την ηλικία των 50 ετών.
Η διχογνωμία δεν αφορά την ατομική περίπτωση της κάθε γυναίκας, αλλά τα προγράμματα πληθυσμιακού ελέγχου, δηλ την οργανωμένη εξέταση μεγάλου αριθμού γυναικών. Και οι δύο τακτικές διαθέτουν ισχυρά επιχειρήματα που δεν επιτρέπουν ακόμα να δοθεί οριστική απάντηση. Αυτό αναμένεται να γίνει τα επόμενα χρόνια, όταν ολοκληρωθούν οι σχετικές έρευνες, που για να είναι αξιόπιστες απαιτούν και χρόνο πολύ και μεγάλο αριθμό γυναικών υπό παρακολούθηση.
Έως τότε, η Ε.Α.Ε συνιστά στις γυναίκες να αρχίζουν από την ηλικία των 40 ετών τον προληπτικό έλεγχο με κλινική εξέταση από γιατρό και στη συνέχεια σε συνεννόηση μαζί του να καταστρώνουν το ατομικό πλάνο της τακτικής προληπτικής παρακολούθησης τους, στην οποία μπορεί να περιληφθεί και η μαστογραφία.
Οι γυναίκες που έχουν επιβαρημένο οικογενειακό ιστορικό ή υπόκεινται στην επίδραση παραγόντων που ευνοούν την εμφάνιση του καρκίνου του μαστού, πρέπει να αρχίζουν τις τακτικές προληπτικές εξετάσεις από μικρότερη ηλικία.
Σε γενικό επίπεδο, η Ε.Α.Ε. καλεί το κράτος να οργανώσει πληθυσμιακό μαστογραφικό έλεγχο για όλες τις Ελληνίδες από την ηλικία των 50 ετών.
Ερ.: Αν μία γυναίκα είναι 70 ετών θα πρέπει να συνεχίσει να κάνει προληπτικά μαστογραφία;
Απ.: Οι έρευνες για τον πληθυσμιακό έλεγχο που έχουν γίνει ως σήμερα, δεν έχουν περιλάβει γυναίκες αυτής της ηλικίας ή μεγαλύτερες. Έτσι δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία για το κατά πόσο κάτι τέτοιο θα πρόσφερε συνολικά κάποιο ουσιαστικό όφελος.
Η Ε.Α.Ε. συστήνει να συνεχίζεται ο τακτικός προληπτικός μαστογραφικός έλεγχος στις ηλικιωμένες γυναίκες, εφ ’όσον αυτές έχουν καλή υγεία και επαρκές προσδόκιμο ζωής. Ο καρκίνος του μαστού εμφανίζεται συχνότερα στις μεγάλης ηλικίας γυναίκες και στις ημέρες ο αριθμός τους αυξάνει συνεχώς. Η έγκαιρη ανακάλυψη του καρκίνου σ’ αυτές τις γυναίκες μπορεί να οδηγήσει σε καλά αποτελέσματα και να τους προσφέρει περισσότερα χρόνια ζωής.
Ερ.: Κάθε πότε θα πρέπει να κάνω την τακτική προληπτική εξέταση με μαστογραφία;
Απ.: Και σ΄ αυτό το θέμα υπάρχει διχογνωμία. Ορισμένες επιστημονικές εταιρείες και φορείς συνιστούν η τακτική μαστογραφία να γίνεται κάθε χρόνο, άλλες υποστηρίζουν να γίνεται κάθε δύο χρόνια, ενώ αλλού εφαρμόζονται προγράμματα πληθυσμιακού ελέγχου με μαστογραφίες ανά τριετία.
Και σ΄ αυτή την περίπτωση η συζήτηση για τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα αφορούν την εφαρμογή της μαστογραφίας για πληθυσμιακά προγράμματα.
Η Ε.Α.Ε. συστήνει τον πληθυσμιακό έλεγχο με μαστογραφία κάθε δύο έτη. Για την κάθε ατομική περίπτωση, όμως, ο θεράπων γιατρός είναι σε θέση να επιλέξει το καταλληλότερο χρονικό διάστημα για την επανάληψη της προληπτικής μαστογραφίας ( ένα ή δύο έτη)
Ερ.: Τι ακριβώς συνέβη και πριν λίγο χρόνο δημιουργήθηκαν αμφιβολίες για την ωφελιμότητα της μαστογραφίας;
Απ.: Η ιατρική επιστήμη βασίζει τις επιλογές της σε έρευνες που γίνονται κάτω από την τήρηση αυστηρών επιστημονικών κανόνων. Στην ιατρική η απλή υπόθεση ή η προσωπική εκτίμηση δεν αποτελούν επαρκή αιτιολόγηση επιλογών και παρεμβάσεων.
Πριν δύο χρόνια δημιουργήθηκαν κάποιες αμφιβολίες για τα ευεργετικά αποτελέσματα του πληθυσμιακού ελέγχου με μαστογραφία, όταν δύο ερευνητές δημοσίευσαν μία μελέτη τους στην οποία ασκούσαν αρκετά βάσιμη κριτική για την ορθότητα της μεθοδολογίας και των αποτελεσμάτων των παλαιότερων ερευνών που είχαν γίνει και εξέταζαν την ωφελιμότητα των προσυμπτωματικών πληθυσμιακών έλεγχων με μαστογραφία. Η κοινή εμπειρία και οι μελέτες που δημοσιεύθηκαν στη συνέχεια (και στις οποίες χρησιμοποιήθηκαν πιο αυστηρά επιστημονικά κριτήρια), επιβεβαίωσαν χωρίς αμφιβολία την ωφελιμότητα της μαστογραφίας.
Ερ.: Έχω μεγάλη αγωνία μήπως εμφανίσω καρκίνο. Αν κάνω κάθε έξι μήνες μαστογραφία δεν είναι καλύτερα;
Απ.: Όχι. Κατ’ αρχάς ο καρκίνος δεν είναι μία ασθένεια που μέσα σε έξι μήνες θα εμφανιστεί και θα γίνει ορατή σε μαστογραφία. Ο καρκίνος είναι μία ασθένεια που εξελίσσεται για μεγάλο χρονικό διάστημα έως ότου γίνει αντιληπτός. Ένα υποθετικό κέρδος έξι μηνών στη διάγνωση με μαστογραφία δεν θα έκανε τη θεραπεία πιο αποτελεσματική, ενώ παράλληλα θα οδηγούσε σε αναίτια έκθεση των γυναικών σε ακτινοβολία και σε σπατάλη οικονομικών πόρων.
Ερ.: Έχω ένα πρόβλημα στο αριστερό στήθος, γιατί πρέπει να κάνω μαστογραφία και στα δύο;
Απ.: Στο μαστογραφικό έλεγχο λαμβάνονται δύο λήψεις από κάθε μαστό. Για την αναγνώριση κάποιου μη φυσιολογικού ευρήματος είναι αναγκαίο να συγκριθεί η εικόνα του ενός μαστού με εκείνη του άλλου. Εκτός αυτού και ο μαστός χωρίς προβλήματα κατά την κλινική εξέταση θα πρέπει να ελέγχεται μήπως έχει κάποιο που δεν έχει γίνει αντιληπτό.
Ερ.:Είμαι 25 ετών και έχω ένα πρόβλημα στο στήθος. Ο γιατρός μου συνέστησε να κάνω υπερηχογράφημα. Γιατί δεν μου ζήτησε να κάνω μαστογραφία, αφού αυτή είναι πιο ειδική εξέταση;
Απ.: Οι λόγοι που ο γιατρός αποφάσισε να συμπληρώσει την κλινική εξέταση με το υπερηχογράφημα και όχι με μαστογραφία είναι : α) Η πυκνότητα του στήθους σ’ αυτή την ηλικία που κάνει εξαιρετικά δύσκολη την ανακάλυψη κάποιων ανωμαλιών στη μαστογραφία, β) η ελάχιστη πιθανότητα που υπάρχει να εμφανιστεί καρκίνος σ’ αυτή την ηλικία, γ) η αποφυγή ακτινοβόλησης, επειδή είναι περισσότερο επικίνδυνη σε νέα άτομα και, τέλος, δ) η καλή ικανότητα διάγνωσης των παθήσεων αυτής της ηλικίας με το υπερηχογράφημα.
Ερ.:Ο γιατρός μου συνέστησε να κάνω μία προληπτική μαστογραφία, αλλά το τμήμα μαστογραφίας που απευθύνθηκα είχε πολύ δουλειά και μου έκλεινε ραντεβού μετά τρεις μήνες; Τι μπορώ να κάνω;
Απ.: Οι μαστογραφίες πρέπει να γίνονται σύντομα, αν απ’ αυτές εξαρτάται η διάγνωση κάποιας πάθησης, ιδιαίτερα του καρκίνου. Αν η μαστογραφία γίνεται για προσυμπτωματικό έλεγχο ( προληπτική μαστογραφία), η καθυστέρηση δεν έχει αρνητικές επιπτώσεις και η γυναίκα μπορεί να περιμένει εφ’ όσον εμπιστεύεται το συγκεκριμένο τμήμα. Αν, όμως, η γυναίκα έχει πολύ άγχος και αγωνία για το πιθανό αποτέλεσμα, τότε καλό είναι να μην περιμένει και να αναζητήσει κάποιο άλλο πιο εύκαιρο τμήμα μαστογραφίας. Μια εναλλακτική λύση, αν η γυναίκα επιθυμεί να κάνει τη μαστογραφία της σε δημόσιο νοσοκομείο, είναι να επισκεφθεί τα απογευματινά ιατρεία. Το κόστος της εξέτασης στα δημόσια νοσοκομεία είναι πάρα πολύ χαμηλό.
Ερ.: Γιατί άλλες γυναίκες λένε ότι δεν αισθάνθηκαν πόνο κατά την πίεση και άλλες αναφέρουν ότι τις πονάει πολύ;
Απ.: Συχνά οι γυναίκες είναι αναστατωμένες και έχουν φόβο ότι η εξέταση είναι επώδυνη. Αυτό τις κάνει πιο ευαίσθητες στο αίσθημα του πόνου. Η ψύχραιμη συμπεριφορά βοηθά τη γυναίκα να αισθανθεί λιγότερη ενόχληση από την πίεση.
Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν ορισμένες καταστάσεις που αυξάνουν την ευαισθησία του γυναικείου στήθους στην πίεση, όπως π.χ. όταν η μαστογραφία γίνει λίγο πριν από την έναρξη της περιόδου (τότε που το στήθος βρίσκεται υπό τάση) ή όταν στο στήθος υπάρχουν μεγάλες κύστεις.
Σε κάθε περίπτωση είναι χρήσιμο η γυναίκα να μην «παραδίδεται» στους χειρισμούς του τεχνικού. Να υπακούει μεν τις εντολές του, αλλά ταυτόχρονα να τον ενημερώνει αν η πίεση της προκαλεί πόνο που δεν μπορεί να ανεχθεί.
Ερ.: Οι γυναίκες που έχουν ενθέματα μπορούν να κάνουν μαστογραφία;
Απ.: Βεβαίως. Οι γυναίκες στις οποίες έχουν τοποθετηθεί ενθέματα για λόγους αισθητικής ή για αποκατάσταση μετά από μαστεκτομή πρέπει και αυτές να υποβάλλονται σε τακτικό προληπτικό έλεγχο με μαστογραφία. Θα πρέπει, όμως, να το αναφέρουν στον τεχνικό και στο γιατρό. Επειδή τα ενθέματα από σιλικόνη είναι αδιαπέραστα από τις ακτίνες, θα πρέπει αυτά να σπρωχτούν προς τα πίσω, με την εφαρμογή ειδικών τεχνικών τοποθέτησης των μαστών, ώστε ο μαζικός αδένας να προβάλει μπροστά και να μην επικαλύπτεται από το ένθεμα για να μπορεί να ακτινογραφηθεί.
Ερ.: Έχω μικρό στήθος. Αυτό δυσκολεύει τη μαστογραφία;
Απ: Δεν υπάρχει ιδιαίτερο πρόβλημα εκτέλεσης της μαστογραφίας σε γυναίκες με μικρά στήθη. Απλώς, ο τεχνικός θα πρέπει να σας τοποθετήσει σωστά και να προβεί στις κατάλληλες για την περίπτωση ρυθμίσεις για την ακτινοβόληση. Σ΄ ότι αφορά τη διάγνωση, οι μικροί μαστοί είναι συνήθως πυκνοί και αυτό δυσκολεύει την ανάδειξη των αλλοιώσεων στη μαστογραφία.
Ερ.: Έχω πολύ μεγάλο στήθος. Αυτό προκαλεί δυσκολίες στη μαστογραφία;
Απ.: Όχι. Χρειάζεται όμως προσοχή στη σωστή τοποθέτηση, έτσι που να ακτινογραφηθεί όλο το στήθος και να μη μείνει εκτός κάποιο τμήματα του. Οι ρυθμίσεις του μηχανήματος προσαρμόζονται από τον τεχνικό, ενώ συχνά χρησιμοποιείται ακτινογραφικό φιλμ μεγαλύτερων διαστάσεων. Σ’ ότι αφορά τη διάγνωση συνήθως οι μεγάλοι μαστοί είναι πιο λιποβριθής και επομένως λιγότερο πυκνοί.
Ερ.: Γίνεται και σε άνδρες μαστογραφία;
Απ. Βεβαίως, εφ’ όσον παρουσιάζουν κάποιο πρόβλημα στον ένα ή και στους δύο μαστούς, όπως π,χ γυναικομαστία (διόγκωση του μαστού) ή καρκίνο (σπάνιως)
Ερ.: Από τι εξαρτάται η ποιότητα της μαστογραφίας;
Απ.: Για να ληφθούν καλές εικόνες πρέπει να εξασφαλιστούν:
σωστή τοποθέτηση του στήθους κατά τη διάρκεια της μαστογραφίας
καλή συμπίεση των μαστών, ώστε να λεπτύνει η διάμετρος τους
καλή συνεργασία της εξεταζόμενης
κατάλληλες για την κάθε περίπτωση ρυθμίσεις ακτινοβόλησης του μηχανήματος ( συνήθως τα μεγαλύτερα στήθη απαιτούν μεγαλύτερη δόση απ’ ότι τα μικρότερα)
ένα καλό και σύγχρονο μηχάνημα, αρίστης ποιότητας ακτινογραφικά φιλμ και καλή επεξεργασία στο μηχάνημα εμφάνισης
Ερ.: Τι είναι η μαστογραφία για την τοποθέτηση συρμάτινου οδηγού;
Απ.: Είναι μία μαστογραφία που γίνεται ακολουθώντας μία συγκεκριμένη τεχνική για να προωθηθεί ένας ειδικός συρμάτινος οδηγός σε κάποιο σημείο του εσωτερικού του μαστού, στο οποίο υπάρχουν μη ψηλαφητές αλλοιώσεις οι οποίες πρέπει να αφαιρεθούν. Καθώς είναι αδύνατον για το χειρουργό να τις ψηλαφίσει, η τοποθέτηση του συρμάτινου οδηγού τον βοηθά να αφαιρέσει την ύποπτη περιοχή ευκολότερα.
Ευάγγελος Φιλόπουλος
Ο Ευάγγελος Φιλόπουλος είναι Χειρουργός, Διευθυντής Κλινικής Μαστού Αντικαρκινικού Νοσοκομείου «Ο ΑΓΙΟΣ ΣΑΒΒΑΣ» και Πρόεδρος της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρείας,
mail: efilopoulos@yahoo.gr
