Ένα συναισθηματικά επαρκές βρέφος είναι απόρροια της σχέσης του με τον γονέα. Η σχέση αυτή είναι ιδιαίτερα σημαντική, κάτι που πλέον αποτυπώνεται και νευρολογικά
Από βιολογικής δηλαδή πλευράς, το βρέφος έχει ανάγκη τη θετική ανταπόκριση από την πλευρά των γονέων (ή από τους ανθρώπους που έχουν αναλάβει την ανατροφή του). Έτσι με την παροχή φροντίδας ενισχύεται η ανάπτυξη των κατάλληλων τμημάτων του εγκεφάλου που ελέγχουν τα συναισθήματα. Αυτή λοιπόν η ανάπτυξη καλλιεργείται καθώς τα βρέφη μαθαίνουν για την αγάπη και τη στοργή.
Ειδικότερα, το να νιώθει ένα παιδί ότι το αγαπούν το καθιστά ικανό να αγαπήσει τόσο τον εαυτό του όσο και τους άλλους. Άρα, ένα παιδί μαθαίνει να αγαπά μέσα από την αγάπη που δέχεται το ίδιο.
Ήδη από τη στιγμή της γέννησης τα βρέφη «αξιολογούν» κατά πόσο οι βασικές τους ανάγκες θα βρουν ανταπόκριση. Για παράδειγμα, το κλάμα για φαγητό ικανοποιείται άμεσα ή μήπως υπάρχει αδιαφορία για μεγάλα χρονικά διαστήματα; Η ανάγκη για ανακούφιση ικανοποιείται με αγάπη ή με σκληρότητα και αγριότητα; Μέσα από αυτές τις εμπειρίες το βρέφος αρχίζει και αντιλαμβάνεται κατά πόσο επηρεάζει τους ενήλικες ώστε να το φροντίσουν ή αν είναι ανήμπορο σε έναν αδιάφορο κόσμο. Έτσι, αν τα μωρά μάθουν πως το κλάμα τους για βοήθεια δεν θα βρει ανταπόκριση αλλά αντίθετα θυμό και σκληρή μεταχείριση, τότε γίνονται επιφυλακτικά και δύσπιστα προς τους άλλους. Όσο αυτά τα παιδιά μεγαλώνουν, βιώνουν γενικά μια έλλειψη αυτοπεποίθησης και αισθάνονται ανάξια μιας ζεστής και ανταποδοτικής προσοχής.
Ηλικιακές διαφορές:
Μέχρι 6 μηνών: τα βρέφη βρίσκονται σε απόλυτη εξάρτηση από τους γονείς για να ικανοποιηθούν οι ανάγκες τους
6 μηνών μέχρι 1 έτους: τα μωρά αρχίζουν να συνδέονται με τους βασικούς ανθρώπους που τα φροντίζουν και δείχνουν περισσότερη στοργή με φιλιά και αγκαλιές
2ο έτος: τα μωρά στην πλειοψηφία τους είναι ξετρελαμένα με τους γονείς τους!
Οι πρώτοι αυτοί δεσμοί βοηθούν το παιδί να αναπτύξει εμπιστοσύνη και σιγουριά απέναντι στον γονέα. Πρόκειται για συναισθήματα που είναι απαραίτητα για την ποιότητα των σχέσεων που θα έχει αργότερα με συμμαθητές, συγγενείς, σύζυγο και άλλους ενήλικες. Ο δεσμός αυτός δεν είναι κάτι που αναπτύσσεται σε μια δεδομένη χρονική στιγμή αλλά είναι μια διαδικασία που διαρκεί πολλά χρόνια. Όπως οποιαδήποτε άλλη σχέση αγάπης, αναπτύσσεται σε στάδια, βελτιώνεται και γίνεται βαθύτερος με τον χρόνο και την προσοχή.
Εάν ένα μωρό δεν δείχνει σημάδια δεσμού με τον γονέα-φροντιστή μέχρι το ένα έτος, τότε ο γονέας θα πρέπει να ζητήσει συμβουλή από έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας.
Εφαρμόστε τα εξής:
- Ανταποκριθείτε στις εκκλήσεις αγωνίας του μωρού σας άμεσα και με συνέπεια
- Προσφέρετε άφθονη σωματική επαφή. Τα μωρά αισθάνονται πιο ασφαλή, κοιμούνται καλύτερα, παίρνουν βάρος και τα ενδιαφέρει περισσότερο να βρίσκονται με άλλα άτομα όταν τα αγκαλιάζουν, τα κρατούν και τα χαϊδεύουν συχνά. Η σημασία ενός αγγίγματος αγάπης είναι ανυπολόγιστη
- Παίξτε με το μωρό σας. Ακόμη και κατά τους πρώτους μήνες τα βρέφη διασκεδάζουν με παιχνίδια όπως το «κουκου…τζα!» και τα τραγούδια. Αυτό θα βοηθήσει στη δημιουργία μιας ευχάριστης σύνδεσης και θα ενθαρρύνει τον στοργικό δεσμό
Σημάδια ότι το βρέφος δημιουργεί έναν στοργικό συναισθηματικό δεσμό μαζί σας είναι τα ακόλουθα:
- Το μωρό θα χαμογελάσει μόλις σας δει
- Το μωρό θα αναζητήσει τη στενή σωματική επαφή μαζί σας μόλις αισθανθεί δυσφορία
- Το μωρό θα αναστατωθεί όταν απομακρυνθεί από εσάς
- Το μωρό θα δείξει ευχαρίστηση όταν επιστρέψει σε εσάς
Βέχτσαλη Ευαγγελία, Ψυχολόγος
Εθν. Αντίστασης 10, Σκύδρα
Τηλ. 23810 82930