Συνθήκες σύγκρουσης χωρίς έξοδο διαφυγής

Σε ολοµέτωπη σύγκρουση χωρίς µάλιστα έξοδο διαφυγής, οδηγούνται µέρα µε τη µέρα αγρότες και κυβέρνηση, εξέλιξη που έχει να κάνει τόσο µε το έλλειµµα στρατηγικής σκέψης από την πλευρά της κυβέρνησης

όσο και µε τη δυσκολία ενδοσυνεννόησης στις τάξεις των αγροτών, σύμφωνα με ρεπορτάζ της Agrenda.
Η δυναμική εξέγερση των αγροτών φέρνει στο προσκήνιο νέα γενιά εκπροσώπων. Το ορμητικό ποτάμι των τρακτέρ που έχει πλημμυρίσει τις εθνικές οδούς απειλεί σοβαρά τη συνοχή της κυβέρνησης.
Η αλήθεια είναι ότι η επιπολαιότητα µε την οποία, οι φέροντες την πολιτική ευθύνη διαχείρισης του ασφαλιστικού, προσπάθησαν να φορτώσουν ένα πολύ µεγάλο µέρος του οικονοµικού βάρους για την επίλυση του ζητήµατος, λειτούργησε ως η σπίθα που άναψε τη φωτιά των αντιδράσεων στις εθνικές οδούς. Η κυβέρνηση είχε στη διάθεσή της περισσότερο από 6 µήνες για να εξετάσει ενδελεχώς την κατάσταση, να µελετήσει τις υποχρεώσεις που πηγάζουν από τη συµφωνία της 12ης Ιουλίου και το 3ο Μνηµόνιο και να προχωρήσει στη θέσπιση µέτρων µε την απαιτούµενη εσωτερική ισορροπία που να µπορούν να περπατήσουν στην κοινωνία.
Δεν το έκανε, αντίθετα, προτίµησε, ξανά, κοντόθωρες ή και κουτοπόνηρες πολιτικά επιλογές και τώρα εισπράττει το τίµηµα. Όλα τα στοιχεία δείχνουν ότι ειδικά τώρα, στο κρισιµότερο ίσως ζήτηµα για όλη την κοινωνία, δηλαδή στο ασφαλιστικό, η κυβέρνηση προσπάθησε να αποφύγει την επιβάρυνση της εκλογικής της πελατείας µεταφέροντας µεγάλα κόστη στους αγρότες.
Παρ’ όλα αυτά, η µετωπική σύγκρουση στην οποία οδηγείται η κυβέρνηση µε τους αγρότες µοιάζει να είναι περισσότερο θέµα ασυνεννοησίας των δύο πλευρών παρά αντικειµενικό ζήτηµα επί του οποίου δεν υπάρχουν εύκολες και ρεαλιστικές λύσεις.
Όπως αναφέρθηκε, η κυβέρνηση επέλεξε να καλύψει µέσα από την επιβάρυνση των αγροτών, ενδεχοµένως και των ελεύθερων επαγγελµατιών, το µεγαλύτερο µέρος του ελλείµµατος των ταµείων. Την ίδια στιγµή, άφησε πίσω τις ολοκληρωµένες προτάσεις και τα ισοδύναµα µέτρα που µε βάση τις αναλύσεις των ειδικών θα καθιστούσαν δυνατή την κάλυψη των µνηµονιακών υποχρεώσεων, χωρίς να ασκείται αυτή η τόσο µεγάλη πίεση που ασκείται σήµερα στους συντελεστές της αγροτικής παραγωγής.
ΛΥΣΕΙΣ ΥΠΑΡΧΟΥΝ
Σηµειωτέον ότι από τις στήλες της Agrenda έχουν διατυπωθεί τους τελευταίους µήνες ενδιαφέρουσες προτάσεις τεχνοκρατών, πολιτικών προσώπων αλλά και εκπροσώπων των αγροτών, οι οποίες συνιστούν βάση για µια σύγχρονη προσέγγιση των ζητηµάτων που τίθενται τόσο στο ασφαλιστικό όσο και στο φορολογικό. Η σκέψη, για παράδειγµα, ότι καλό είναι το θέµα των ασφαλιστικών εισφορών να µπορούσε να αντιµετωπιστεί µε ένα αντικειµενικό σύστηµα το οποίο να καθορίζει τις υποχρεώσεις κάθε εκµετάλλευσης σε ασφάλιστρα µε βάση το καλλιεργητικό χαρτοφυλάκιο ή το ζωικό κεφάλαιο, εφόσον είναι κτηνοτροφική, και τις αντίστοιχες ανάγκες σε προσωπικό, δηλαδή σε µεροκάµατα.
Κάτι σαν κι αυτό που γίνεται σήµερα µε τις οικοδοµικές εργασίες, τονίζουν οι θιασώτες αυτής της προσέγγισης, όπου, ανάλογα µε το είδος και το µέγεθος των οικοδοµικών εργασιών, ορίζονται και τα ένσηµα, εποµένως και οι υποχρεώσεις του εργοδότη σε ασφάλιστρα.
Αντίστοιχα, είναι πολλές οι προτάσεις που έρχονται να λειτουργήσουν µε τη µορφή ισοδυνάµων µέτρων, βάσει των οποίων θα ικανοποιούνται µεν οι µνηµονιακές υποχρεώσεις, την ίδια στιγµή όµως θα υπάρχει αγωγός οξυγόνου για τους επαγγελµατίες του χώρου, έτσι ώστε να µπορούν να συνεχίσουν το παραγωγικό τους έργο. Αυτό που λέγεται για παράδειγµα ότι τα προσωπικά µεροκάµατα ή και η συνεισφορά πολλές φορές των µελών της οικογένειας στις δουλειές της φάρµας, θα πρέπει να καταγράφονται, να ασφαλίζονται µε τον τρόπο που προαναφέρθηκε, εν τέλει όµως να εκπίπτουν από το φορολογητέο εισόδηµα, είναι κάτι που θα µπορούσε να αµβλύνει το βάρος στη φορολογία των αγροτών.
Έτσι, και η µνηµονιακή υποχρέωση για αύξηση των φορολογικών συντελεστών θα µπορούσε να τύχει αποδοχής, αλλά και το φορολογικό βάρος που µεταφέρεται στις αγροτικές επιχειρήσεις να είναι διαχειρίσιµο από τους επαγγελµατίες του χώρου. Αντίθετα, αυτή η «καραµέλα» για τους επαγγελµατίες αγρότες που «πιπιλίζει» ακατάπαυστα ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, χωρίς µάλιστα να καθιστά σαφές το περιεχόµενό της, είναι κάτι που µεγαλώνει την οργή των αγροτών και οδηγεί σε αντιδράσεις σαν κι αυτή την οποία βίωσε το βράδυ της περασµένης Τετάρτης στην Κοµοτηνή.
Η Agrenda ακόµα και σήµερα, επιδιώκει να ανοίξει τους απαραίτητους διαύλους επικοινωνίας των συντελεστών του αγροτικού χώρου µε την κυβέρνηση, παρουσιάζοντας σειρά προτάσεων ειδικών του χώρου, που θα µπορούσαν να αποτελέσουν τη βάση για µια ουσιαστική και χωρίς προκαταλήψεις συζήτηση.
Μεταξύ των θεµάτων που θα πρέπει να εξεταστούν σε µια τέτοια προσπάθεια είναι βέβαια και το ζήτηµα της ξεκάθαρης σχέσης των καλλιεργητών µε τους ετεροεπαγγελµατίες συνήθως ιδιοκτήτες αγροτικής γης, όπως επίσης και η ένταξη των πωλήσεων αγροτικών προϊόντων µε σαφήνεια στη διαδικασία της τιµολόγησης και µάλιστα µε ΦΠΑ, ώστε, από τη στιγµή που τηρούνται λογιστικά βιβλία, ο χρεωστικός ΦΠΑ να µην είναι συχνά µεγαλύτερος από τον πιστωτικό.
Για τους παρεπιδηµούντες της Ιερουσαλήµ είναι γνωστό ότι το ακριβό νοίκι, οι συχνές ανακατατάξεις στις καλλιεργούµενες εκτάσεις, τα µισακά και η σχέση των ιδιοκτητών µε τα δικαιώµατα επί κοινοτικών ενισχύσεων, όπως και το «χλιαρό» και ιδιότυπο καθεστώς φορολόγησης των ετεροεπαγγελµατιών ιδιοκτητών γης (δεν προβλέπεται κλιµάκωση), συνιστούν σηµαντικές παραµέτρους που στρεβλώνουν την κατάσταση στον αγροτικό χώρο και δυσκολεύουν τον αναπτυξιακό προγραµµατισµό των εκµεταλλεύσεων. Επ’ αυτών όµως τόσο πριν από τα µπλόκα όσο και σήµερα δεν γίνεται σοβαρή συζήτηση, ενώ η ηγεσία της πλατείας Βάθης θριαµβολογεί αυτάρεσκα για ένα νέο νοµοσχέδιο περί συνεταιρισµών, το οποίο συντάχθηκε µε το έτσι θέλω, χωρίς καµιά προηγούµενη συζήτηση και χωρίς να απαντά στις ανάγκες των συντελεστών της αγροτικής παραγωγής.
Κάπως έτσι όµως, η σύναξη των τρακτέρ στις εθνικές οδούς δείχνει να µην έχει ιστορικό προηγούµενο. Η δύναµη των αγροτικών µηχανηµάτων που συγκεντρώνονται τα τελευταία 24ωρα σε κρίσιµους οδικούς κόµβους σε ολόκληρη τη χώρα κάνει την κυβέρνηση να µουδιάζει κάτω από την ασφυκτική πίεση των γεγονότων. Στο παιχνίδι των κινητοποιήσεων έχουν µπει αυτή τη φορά ακόµα και οι αγρότες µικρών νησιών όπως η Νάξος και η Λήµνος, ενώ δεν τίθεται λόγος για τις τεράστιες δυνάµεις στα συνήθη επίµαχα σηµεία όπως είναι σήµερα τα Τέµπη, ο Προµαχώνας, το Κάστρο, οι Μικροθήβες και ο κόµβος της Βιοκαρπέτ.
Η κινητοποίηση είναι γενικευµένη, δηλαδή δεν υπάρχει αγροτική περιοχή που να µην διαθέτει καταγεγραµµένες δυνάµεις εξεγερµένων, θα µπορούσε να χαρακτηριστεί αυθόρµητη, καθώς είναι οι απλοί αγρότες που πιέζουν τους εκπροσώπους τους να κινηθούν µε ένταση στις αποφάσεις τους και δεν θα µπουν εύκολα σε διαδικασία φθοράς αν δεν υπάρξει χειροπιαστό αποτέλεσµα.
Από την άλλη πλευρά η κυβέρνηση που δείχνει να τα έχει χαµένα υπό το βάρος των αντιδράσεων, επιχειρεί µε έκτακτες συσκέψεις στο Μαξίµου και επιµέρους πρωτοβουλίες του κρατικού µηχανισµού να διαχειριστεί την κατάσταση, να µετρήσει τα περιθώρια υποχωρήσεων, να βρει «δούρειους ίππους» για τη δηµιουργία ρήγµατος στο αγροτικό µέτωπο και γενικά να κάµψει το αγωνιστικό φρόνηµα των αγροτών. ∆εν είναι όµως εύκολα τα πράγµατα γι’ αυτή. Όσο οι ώρες περνούν το µέτωπο των αγροτών δυναµώνει, κι εκεί που αρχικά ετίθετο ως βασικό αίτηµα η ανάκληση των κυβερνητικών προτάσεων για το ασφαλιστικό, τις επόµενες ώρες µπορεί να τίθεται θέµα αποµάκρυνσης του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης ή ακόµα και διεκδίκησης γενικότερων υπαναχωρήσεων, σε σηµείο που να µπαίνει σε κίνδυνο η συνοχή του κυβερνητικού συνασπισµού.
ΔΥΝΑMΙΚΗ ΑΝΑΤΡΟΠΗΣ
Θα µπορούσε να πει κανείς ότι η αγροτική διαµαρτυρία, που εξελίχθηκε σε οργισµένη αντίδραση, γίνεται µέρα µε τη µέρα ορµητικό ποτάµι που απειλεί να συµπαρασύρει όχι µόνο τις αδούλευτες κυβερνητικές επιλογές για το ασφαλιστικό και τη φορολογία αλλά και την ίδια τη συνοχή της κυβέρνησης. Ήδη ακούγονται οι πρώτες φωνές διαφοροποίησης από τους βουλευτές της επαρχίας, ενώ µε «µισό µάτι» βλέπουν τις µέχρι σήµερα προτάσεις για το ασφαλιστικό και οι τεχνοκράτες των Βρυξελλών, κυρίως λόγω της απόθεσης όλου του βάρους σε αγρότες και ελευθεροεπαγγελµατίες. Την ίδια στιγµή βέβαια, παράλληλα µε το αίτηµα για άµεση ανάκληση των προτάσεων στο ασφαλιστικό, από πολλές πλευρές στο στρατόπεδο των αγροτών, τίθεται και θέµα αποµάκρυνσης του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και συνάντησης αντιπροσωπείας αγροτών µε τον πρωθυπουργό, ώστε η συζήτηση να ξεκινήσει από νέα βάση. Για το ενδεχόµενο να υπάρξει ένα τέτοιο ραντεβού έσπευσε να προϊδεάσει και ο ίδιος ο κ. Αποστόλου, θέλοντας, να αµβλύνει την εντύπωση πως µια τέτοια συνάντηση θα ήταν κάτι που τον αφήνει πίσω από τις εξελίξεις.
Η ΠΑΡΑΚΑΤΑΘΗΚΗ
Με βάση τη µέχρι σήµερα πορεία των πραγµάτων, η τεράστια κινητοποίηση των τρακτέρ κατά µήκος των εθνικών, παίρνει χαρακτήρα παρακαταθήκης που θα επηρεάσει ευρύτερα τις εξελίξεις στον αγροτικό χώρο, δηλαδή πέραν της έκβασης της αντιπαράθεσης σε φορολογικά και ασφαλιστικό.
Οι τελευταίες πληροφορίες κάνουν λόγο για 7.000 τρακτέρ τα οποία έχουν παραταχθεί σε κρίσιµους εθνικούς κόµβους και ήδη κάνουν δύσκολη τη ζωή της κυβέρνησης, που, ως γνωστόν, είχε µάθει αλλιώς.
Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι τα πρόσωπα που κυριαρχούν τα τελευταία 24ωρα τόσο στα κατά τόπους σηµεία των συγκεντρώσεων, όσο και στα τηλεοπτικά παράθυρα, είναι νέα παιδιά, µε συγκροτηµένο λόγο για τα αγροτικά πράγµατα, τα οποία, όπως όλα δείχνουν, θα αποτελέσουν τη νέα γενιά εκπροσώπων των επαγγελµατιών του αγροτικού χώρου. ∆εν είναι τυχαίο το γεγονός ότι το κύµα των αντιδράσεων «πάγωσε» προσωρινά και την απόφαση του ∆.Σ. της ΠΑΣΕΓΕΣ να καταθέσει αίτηση εκκαθάρισης της Συνοµοσπονδίας και αναζήτησης νέου νοµικού σχηµατισµού που θα καλύψει το κενό. Το πιθανότερο είναι ότι αµέσως µετά την έκβαση της κατάληψης των εθνικών δρόµων θα δροµολογηθούν νέες πρωτοβουλίες και στο συγκεκριµένο ζήτηµα, ενώ, όλο και κερδίζει έδαφος η ιδέα ενός µεγάλου και ανοικτού συνεδρίου που θα διαµορφώσει τους συσχετισµούς και την οργανωτική δοµή της επόµενης ηµέρας στο αγροτικό κίνηµα.

Συνθήκες σύγκρουσης χωρίς έξοδο διαφυγής