Μεσιανό: Το ταφικό έθιμο τη 2η ημέρα του Πάσχα «σα΄ταφεία» (βίντεο)

Στο Μεσιανό της Πέλλας οι Πόντιοι συνηθίζουν να τηρούν ένα ιδιαίτερο έθιμο που έχει τις ρίζες του στην αρχαία Ελλάδα

Το ταφικό έθιμο τη 2η ημέρα του Πάσχα «σα΄ταφεία» ακολουθείται σε όλη την Ελλάδα, όπου κατοικούν Πόντιοι, είτε τη δεύτερη ημέρα του Πάσχα είτε την Κυριακή του Θωμά, με τα κοιμητήρια να γεμίζουν κόσμο. Το έθιμο που περνάει από γενιά σε γενιά τηρείται με ευλάβεια.
Πάνω στους τάφους των αγαπημένων τους ή σε τραπεζάκια, Πόντιοι κάθε ηλικίας τοποθετούν ποντιακά εδέσματα, πασχαλινά αυγά, τσουρέκια και άλλα γλυκίσματα και με λύρες και τραγούδι μνημονεύουν τους θανόντες…
Συνήθως φτιάχνουν φαγητά που αγαπούσε ο νεκρός όταν ήταν εν ζωή, αναπολώντας τις όμορφες στιγμές που έζησαν μαζί του. Τα τρόφιμα προσφέρονται και σε μορφή κεράσματος στους παρευρισκόμενους, πολλές φορές και με τη συνοδεία ποντιακής λύρας.
Όποιος δεν γνωρίζει το ιδιαίτερο αυτό ποντιακό έθιμο, πιθανόν να θεωρήσει το θέαμα μακάβριο. Για τους Ποντίους όμως είναι μια εσωτερική ανάγκη «επικοινωνίας» με τους αγαπημένους νεκρούς που καλύπτεται μέσα από αυτό το έθιμο.

Οι ρίζες του εθίμου
Ανάμεσα στα αρχαία ταφικά έθιμα, εκείνο που θα μπορούσε να συσχετισθεί με το ποντιακό ταφικό έθιμο, είναι της “Ημέρας των χύτρων”, όπου πίστευαν ότι την ημέρα εκείνη οι ψυχές ξαναγύριζαν στον επάνω κόσμο και βρίσκονταν αόρατες ανάμεσα στους ζωντανούς. Πίστευαν ότι ο ψυχές των νεκρών ανεβαίνουν από τον Άδη την ημέρα της Ανάστασης για να παραμείνουν ως την ημέρα του Αγίου Πνεύματος. Έτσι ή τη δεύτερη μέρα ή την Κυριακή του Θωμά συγγενείς και φίλοι των νεκρών συγκεντρώνονταν στα κοιμητήρια και πάνω στους τάφους των αγαπημένων τους, παρέθεταν γεύμα προς τιμήν τους, με εδέσματα που είχαν παρασκευάσει από το σπίτι.
Με αυτό τον τρόπο ένιωθαν σαν να γευματίζουν μαζί τους οι αγαπημένοι τους που «έφυγαν» από τη ζωή.

Μεσιανό: Το ταφικό έθιμο τη 2η ημέρα του Πάσχα «σα΄ταφεία» (βίντεο)