Αφυδάτωση: συχνό φαινόμενο το καλοκαίρι

Αφυδάτωση είναι η σημαντική μείωση του νερού του σώματος και, σε διαφορετικό βαθμό, των ηλεκτρολυτών. 

Η αφυδάτωση οφείλεται κυρίως σε τέσσερις βασικές κατηγορίες παραγόντων:

Παράγοντες που προκαλούν μείωση της πρόσληψης νερού
Αφυδάτωση από μειωμένη πρόσληψη νερού παρατηρείται σε πολυάσχολους επαγγελματίες με ψυχογενή μειωμένη πρόσληψη, σε ηλικιωμένους, σε πάσχοντες από ορισμένα οργανικά νοσήματα (π.χ. εγκεφαλικά, ψυχιατρικά σύνδρομα).

Παράγοντες που προκαλούν αυξημένες απώλειες ύδατος
Αφυδάτωση από αυξημένες απώλειες παρατηρείται κατά τη διάρκεια υψηλών περιβαλλοντικών θερμοκρασιών, σε ηλικιωμένους, σε περίπτωση χρήσης ορισμένων φαρμάκων ή τοξικών ουσιών (π.χ. διουρητικά) σε πάσχοντες από ορισμένα οργανικά νοσήματα (π.χ. νεφρικά νοσήματα, διαβήτης, διάρροια) κλπ. Η άσκηση σε περιόδους καύσωνα αυξάνει την πιθανότητα αφυδάτωσης σε υγιή άτομα.

Παράγοντες που προκαλούν απώλεια ολικού αίματος
Η αιμορραγία μπορεί να είναι εμφανής (π.χ. τροχαίο ατύχημα) ή να πρόκειται για εσωτερική αιμορραγία (π.χ. γαστρορραγία).

Παράγοντες που προκαλούν παθολογική συσσώρευση ή εξαγγείωση
νερού σε ορισμένες περιοχές του σώματος, με αποτέλεσμα τη στέρησή του σε άλλες. Αυτό το φαινόμενο συμβαίνει κλασσικά σε περιπτώσεις εκτεταμένων εγκαυμάτων, παγκρεατίτιδας, ασκίτη, ειλεού.

Ο μηχανισμός της αφυδάτωσης είναι μεικτός, σε ορισμένες περιπτώσεις.

Αίτια

Οι περισσότεροι υποθέτουμε ότι πίνουμε αρκετά υγρά καθημερινά. Πραγματικά, πίνουμε καφέδες, τσάι, αναψυκτικά ή άλλα ροφήματα. Αυτά τα υγρά όμως τις περισσότερες φορές αυξάνουν τις απώλειες γιατί προκαλούν διούρηση και εφίδρωση.

Τα συνήθη αίτια είναι:

Παρατεταμένη σωματική δραστηριότητα με εφίδρωση χωρίς να καταναλώνεται αρκετό νερό, ειδικά σε ένα θερμό και / ή ξηρό περιβάλλον
Η απώλεια αίματος που οφείλεται σε τραύμα
Διάρροια
Υπερθερμία
Shock (hypovolemic)
Εμετός
Η χρήση της μεθαμφεταμίνης, αμφεταμίνης, καφεΐνης  και άλλα διεγερτικά
Η υπερβολική κατανάλωση των αλκοολούχων ποτών
Λοιμώδη νοσήματα ( γαστρεντερίτιδα, χολέρα σιγκέλωση)
Υποσιτισμός
Ηλεκτρολυτικές διαταραχές ( υπερνατριαιμία, υπονατριαιμία, νηστεία, άρνηση λήψης τροφής, αδυναμία κατάπωσης)
Γλυκοζουρία
Ουραιμία
Συμπτώματα

Τα συμπτώματα της ήπιας αφυδάτωσης περιλαμβάνουν:

δίψα,
μειωμένη ποσότητα ούρων,
ασυνήθιστα σκούρα ούρα,
δυσκοιλιότητα
ανεξήγητη κόπωση,
ευερεθιστότητα,
έλλειψη δακρύων όταν κλαίνε,
κεφαλαλγία,
ξηροστομία,
ζαλάδα (λόγω ορθοστατικής υπότασης),
αϋπνία.
Τα συμπτώματα της σοβαρής αφυδάτωσης περιλαμβάνουν:

πονοκεφάλους
μυϊκές κράμπες,
μειωμένη αρτηριακή πίεση (υπόταση),
ζάλη ή λιποθυμία όταν στέκεστε όρθιοι (εξαιτίας ορθοστατικής υπότασης).
παραλήρημα,
απώλεια των αισθήσεων,
οίδημα της γλώσσας
θάνατο.
Άλλα συμπτώματα που μπορούν να οφείλονται σε χρόνια αφυδάτωση είναι:

Ουρολοιμώξεις: στοιχεία δείχνουν ότι όσοι είναι αφυδατωμένοι έχουν πιο συμπυκνωμένα ούρα με αποτέλεσμα τοξίνες που περιέχονται σε αυτά να προκαλούν βλάβη στο επιθήλιο των οργάνων του ουροποιητικού και να αυξάνεται η πιθανότητα να αναπτυχθούν μικρόβια.
Καρδιαγγειακά νοσήματα: μελέτες δείχνουν ότι η αφυδάτωση αυξάνει τον κίνδυνο για έμφραγμα και εγκεφαλικά επεισόδια, λόγω αυξημένης γλοιότητας του αίματος.
Δυσπεπτικά ενοχλήματα: οι εκκρίσεις των πεπτικών χυμών του στομάχου και του εντέρου είναι μειωμένες.
Υπόταση ή Υπέρταση: ο όγκος του αίματος δεν είναι επαρκής για να γεμίσει τις αρτηρίες και τις φλέβες στο σώμα μας. Αυτό δυσκολεύει το σώμα ώστε να ρυθμίζει τη σωστή πίεση. Το αποτέλεσμα είναι είτε να έχουμε αυξημένη είτε χαμηλή αρτηριακή πίεση.
Υγεία των δοντιών: η αφυδάτωση μειώνει την παραγωγή σάλιου και την προστασία που αυτό παρέχει στα δόντια. Θα πρέπει να το προσέχουν ιδιαίτερα όσοι αθλούνται και ιδρώνουν έντονα.