Το πρόβλημα της δυσλεξίας σε Γυμνάσιο – Λύκειο

Η λογοπεδικός Χαρά Καραμήτσου γράφει για το δυσλεκτικό παιδί που είναι ήδη απογοητευμένο από τις άκαρπες προσπάθειές του στο Δημοτικό

και έχει εισπράξει τη σχολική αποτυχία από το περιβάλλον αλλά συχνά και από την έλλειψη κατανόησης των γονιών του

Ετοιμάζεται να τα παρατήσει όλα και να γίνει τελικά απαθές, τεμπέλικο και αδιάφορο. Εξαιτίας της χαμηλής του αυτοεκτίμησης αδυνατεί να εδραιώσει κοινωνικές σχέσεις με ομηλίκους του και ενδέχεται να είναι εξαιρετικά ατίθασος ή ο κλόουν της τάξης. Είναι πια ένας έφηβος, τα εκπαιδευτικά και επομένως ψυχολογικά προβλήματα συσσωρεύονται. Συνεπώς, μπορεί να οδηγηθεί σε έναν φαύλο κύκλο: εγκατάλειψη της προσπάθειας και αύξηση των μαθησιακών του δυσκολιών και αργότερα -όταν τα προβλήματα θα ενταθούν- κλιμάκωση του άγχους και της αγωνίας του όταν θα επιχειρεί για την επαγγελματική και εργασιακή του αποκατάσταση.

Χρήσιμες συμβουλές για καθηγητές της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

– Στηρίξτε τις προσπάθειές τους. Ενθαρρύνετε τα στα μαθήματα για τα οποία έχετε ενδείξεις ότι έχουν μεγαλύτερη κλίση.

– Κυρίως δείξτε κατανόηση.

– Βοηθήστε τα να αναγνωρίζουν και να αξιολογούν τις στρατηγικές που ακολουθούν όταν διαβάζουν, προσφέροντας εξατομικευμένη βοήθεια.

– Επαναλάβετε αρκετές φορές τα κύρια σημεία την ώρα της παράδοσης.

– Μετά τον έλεγχο των γραπτών τους, εξηγήστε τη φύση των λαθών ιδίως όταν τα επαναλαμβάνουν.

– Αφήνετε τις σημειώσεις σας στον πίνακα όσο γίνεται περισσότερο – τα δυσλεκτικά παιδιά χρειάζονται περισσότερη ώρα για να αντιγράψουν.

– Το κείμενο που γράφετε στον πίνακα φροντίστε να είναι ευανάγνωστο. Χρησιμοποιήστε διαφορετικών χρωμάτων κιμωλίες όταν αλλάζουν οι ενότητες.

– Προσπαθήστε να δίνετε φωτοτυπημένες περιληπτικές σημειώσεις στο τέλος του μαθήματος.

– Θα πρέπει να χρησιμοποιούν για τις εργασίες τους υπολογιστές και ιδιαίτερα τους επεξεργαστές κειμένου. Επίσης καλό είναι να τους παρέχετε συχνά ευκαιρίες για εξάσκηση στην πληκτρολόγηση.

– Τοποθετήστε έναν δυσλεκτικό με έναν μη δυσλεκτικό μαθητή μαζί στην τάξη και εάν είναι δυνατόν και στη μελέτη στο σπίτι.

Τι δεν πρέπει να κάνετε:

– Να τα πιέζετε με το θέμα του χρόνου.

– Να συγκρίνετε τους μαθητές μεταξύ τους μπροστά στους άλλους.

– Οταν διορθώνετε τα γραπτά τους, αποφεύγετε να τα «κοκκινίζετε». Είναι αναχρονιστικό και άδικο. Χρησιμοποιήστε μολύβι και αποφύγετε να διορθώνετε τα ορθογραφικά λάθη. Να αξιολογείτε μόνο την εννοιολογική απόδοση του γραπτού τους.

– Μην τα υπερφορτώνετε με εργασίες για το σπίτι. Ετσι, θα έχουν κάποιον χρόνο να συμμετέχουν σε δραστηριότητες όπου τα καταφέρνουν.

– Αποφύγετε τη συχνή προφορική εξέτασή τους εάν έχουν κάποιο πρόβλημα στην έκφραση του λόγου τους.

Το δυσλεκτικό παιδί

Κουράζεται ευκολότερα γιατί καταβάλλει μεγάλες προσπάθειες να συγκεντρωθεί. Μπορεί να διαβάζει ένα κείμενο σωστά και παρ’ όλα αυτά να μην το έχει καταλάβει. Να έχει μεγάλη δυσκολία με τις νότες στη μουσική ή με οτιδήποτε άλλο απαιτεί αποκωδικοποίηση συμβόλων. Να παρουσιάζει αστάθεια στις επιδόσεις του. Να μην κρατάει καλές σημειώσεις γιατί δεν μπορεί συγχρόνως και να ακούει και να γράφει. Να χάνει τη σειρά του όταν διαβάζει ή αντιγράφει από τον πίνακα. Τέλος, να διαβάζει αργά και επομένως να έχει πάντα πίεση χρόνου.

Πώς αντιμετωπίζεται η δυσλεξία

Η εξέταση των δυσλεκτικών μαθητών από το Γυμνάσιο μέχρι τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα στη χώρα μας έχει κατοχυρωθεί με Προεδρικό Διάταγμα. Οι μαθητές δικαιούνται, επίσης, συμπληρωματική βοήθεια μέσω προγραμμά­των ενισχυτικής διδασκαλίας. Οι ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες διερευνώνται από τα Κέντρα Διαφοροδιάγνωσης, Διάγνωσης και Υποστήριξης (ΚΕΔΔΥ), την Ειδική Διαγνωστική Επιτροπή Αξιολόγησης (ΕΔΕΑ) και τα πιστοποιημένα Ιατροπαιδαγωγικά Κέντρα (ΙΠΔ).

Πώς εκπαιδεύεται

Σίγουρα όχι με την επανάληψη της τάξης του και μακριά από αυτή. Όσο πιο έγκαιρα γίνεται η διάγνωση της δυσλεξίας τόσο αυξάνεται η πιθανότητα να έχουμε καλύτερα αποτελέσματα. Χρειάζεται εξατομικευμένη βοήθεια για να αξιοποιήσει τα ταλέντα του επικεντρώνοντας στην αποκατάσταση των ελλειμματικών περιοχών, αλλά και στους τομείς όπου έχει ιδιαίτερες ικανότητες και δυνατότητες. Έτσι θα βελτιώσει τη συγκέντρωση προσοχής, την ακουστική και την οπτική μνήμη, τη μνήμη ακολουθιών, την κατανόηση κειμένων, τις ασκήσεις φωνολογικής επίγνωσης (για τα νήπια) κ.λπ. Οι ειδικοί, οι οποίοι θα πρέπει να είναι εξειδικευμένοι στον τομέα των ειδικών μαθησιακών διαταραχών, ακολουθούν συγκεκριμένες διορθωτικές τεχνικές σε συνεργασία με τους γονείς.

Μόνο έτσι θα τονώσουν την αυτοπεποίθηση και τον ψυχισμό των παιδιών και θα τα βοηθήσουν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις του σχολείου αλλά, κυρίως, να πορευτούν αυτόνομα και ευτυχισμένα στη μετέπειτα ζωή τους.

www.dyslexia.gr

Της Χαράς Καραμήτσου (λογοπεδικός, M.R.C.S.L.T.)

Το πρόβλημα της δυσλεξίας σε Γυμνάσιο – Λύκειο