Θα δοθεί δυνατότητα υπερδέσμευσης ποσών στις Περιφέρειες προκειμένου να καλυφθούν όλοι οι εν δυνάμει νέοι γεωργοί
Αξιολόγηση των φακέλων από τις Περιφέρειες εντός του Ιουνίου
«Θα δοθεί δυνατότητα υπερδέσμευσης ποσών για τις Περιφέρειες που θα υπερβούν τον αρχικό προϋπολογισμό, προκειμένου, οι εν δυνάμει νέοι γεωργοί, όπως καταγράφονται από τις αιτήσεις που έχουν ήδη υποβληθεί μέχρι στιγμής και δεν καλύπτονται από τους διαθέσιμους πόρους, να μπορέσουν να ενταχτούν και αυτοί στο πρόγραμμα». Αυτό ανέφερε μεταξύ άλλων ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Β. Αποστόλου κατά την συζήτηση Επίκαιρης Ερώτησης της Θεοδώρας Τζάκρη στη Βουλή για το Πρόγραμμα των Νέων Αγροτών.
Πιο αναλυτικά, η βουλευτής Πέλλας του ΣΥΡΙΖΑ Θεοδώρα Τζάκρη μιλώντας σήμερα στη Βουλή κατά την συζήτηση Επίκαιρης Ερώτησης προς τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Β. Αποστόλου για το μέτρο των Νέων Αγροτών του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) 2014-2020 ανέφερε στην πρωτολογία της τα εξής:
«Κύριε Υπουργέ, το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2020 είναι πολύ σημαντικό πρόγραμμα που θα βοηθήσει στην ανάπτυξη της υπαίθρου και το μέτρο των νέων αγροτών θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ίσως το σπουδαιότερο μέτρο του. Η ανανέωση της ηλικιακής σύνθεσης του αγροτικού πληθυσμού την οποία στοχεύει να αλλάξει το μέτρο αυτό, αποτελεί και έναν από τους στόχους της ΚΑΠ μετά το 2020. Αυτό τουλάχιστον δείχνει ότι το πρόβλημα της γήρανσης του αγροτικού πληθυσμού δεν έχει αντιμετωπιστεί ικανοποιητικά μέχρι σήμερα σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Ο υψηλός ηλικιακός μέσος όρος του αγροτικού πληθυσμού αποτελεί ένα από τα βασικότερα προβλήματα της ελληνικής γεωργίας και αποτελεί εμπόδιο στη διάχυση της τεχνογνωσίας, στην υιοθέτηση νέων πρακτικών, στην εφαρμογή καινοτομιών και στην προσαρμογή των αγροτών στις μεταβαλλόμενες συνθήκες των αγορών των γεωργικών προϊόντων. Με την προκήρυξη του μέτρου παρατηρήθηκε σε μεγάλο βαθμό πρόβλημα υποχρηματοδότησης. Οι διαθέσιμοι πόροι που προγραμματίστηκαν ανά Περιφέρεια σε αρκετές περιπτώσεις δεν είναι αρκετοί ώστε να αντιμετωπιστεί το σύνολο των αιτήσεων που υποβλήθηκαν. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι υπάρχει ο κίνδυνος πολλοί, εν δυνάμει δικαιούχοι, να μείνουν όχι μόνο εκτός του παρόντος προγράμματος, αλλά και μελλοντικών προγραμμάτων εγκατάστασης νέων αγροτών, διότι έχουν ήδη υποβάλει αίτηση έναρξης της αγροτικής δραστηριότητας.
Αντίστοιχο πρόβλημα υποχρηματοδότησης παρατηρήθηκε και στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας. Πρόκειται για μια από τις πιο σημαντικές περιοχές της χώρας όσον αφορά στη γεωργική δραστηριότητα. Στην περιοχή παράγονται σημαντικές ποσότητες εκλεκτών ελληνικών προϊόντων, όπως ρύζι, οπωροκηπευτικά, βαμβάκι και σιτηρά, βόειο κρέας, αιγοπρόβειο και αγελαδινό γάλα κλπ. Από τη συνολική διαθέσιμη χρηματοδότηση των 241 εκατομμυρίων ευρώ του μέτρου, ποσοστό 18,09% του συνολικού προϋπολογισμού, δηλαδή 43,6 εκατ. ευρώ, θα οδηγηθεί στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας.
Στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας έχουν υποβληθεί περίπου 3.500 φάκελοι υποψήφιων νέων αγροτών. Τα χρήματα που είναι διαθέσιμα για το πρόγραμμα αρκούν για 2.300 φακέλους περίπου. Αυτό σημαίνει ότι 1 στους 3 υποψήφιους θα είναι επιλαχών, πρακτικά δηλαδή εκτός προγράμματος.
Αν θέλουμε να δούμε και αντικειμενικά αυτή την κατάσταση, οφείλουμε να παραδεχτούμε ότι το ποσό που κατανεμήθηκε στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας είναι αρκετά μικρότερο από το ποσοστό με το οποίο η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας συμμετέχει στο εθνικό ΑΕΠ με την αγροτική παραγωγή της και το οποίο ανέρχεται στο 26% περίπου. Το πρόγραμμα των νέων αγροτών, κ. Υπουργέ, αποσκοπεί στη δημιουργία και ενίσχυση μιας νέας γενιάς αγροτών – επιχειρηματιών ικανής να αναδείξει τη σπουδαιότητα του ελληνικού αγροτικού τομέα.
Η νεανική επιχειρηματικότητα πρέπει να ενισχυθεί με κάθε τρόπο, γιατί είναι αυτή που θα βοηθήσει στην εκμετάλλευση της τεχνολογίας η οποία φαίνεται ότι θα διαδραματίζει πλέον τεράστιο ρόλο στην αγροτική παραγωγή και στις καλύτερες δυνατές επιλογές στην παραγωγική διαδικασία. Η υποστήριξη νέων και δραστήριων αγροτών συνδυάζεται με το υψηλότερο επίπεδο των γνώσεων, την έφεση για υιοθέτηση καινοτομιών, την αυξημένη παραγωγικότητα της εργασίας. Συνεπώς η μετατόπιση της ηλικιακής σύνθεσης προς νεότερες ηλικίες και η ενίσχυση των δραστήριων αγροτών αποτελεί μονόδρομο για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητα της ελληνικής γεωργίας.
Η ηλικιακή ανανέωση του αγροτικού πληθυσμού και η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας στην ελληνική ύπαιθρο θα συμβάλλει επίσης στην αντιμετώπιση και του μεγάλου προβλήματος της ανεργίας, ιδιαίτερα ευαίσθητο θέμα στις χώρες νότου.
Παράλληλα δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι οι νέοι αγρότες θα έχουν προτεραιότητα πρόσβασης και αυξημένα ποσοστά ενίσχυσης, για την υλοποίηση επενδύσεων σε μέτρα όπως τα σχέδια βελτίωσης, τη μεταποίηση, το leader κλπ. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι μεγαλύτερος αριθμός νέων αγροτών θα οδηγήσει και σε δυνητικά μεγαλύτερη απορροφητικότητα των πόρων του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης.
Κύριε Υπουργέ, ο αγροτικός κόσμος και ειδικά οι νέοι αγρότες φαίνεται ότι αγκάλιασαν με αυξημένο ενδιαφέρον το εν λόγω μέτρο, ωστόσο αγωνιούν για τον τρόπο που θα εξελιχθεί η υλοποίησή του, αν θα αξιολογηθούν σωστά και τελικά αν οι διαθέσιμοι πόροι θα είναι αρκετοί ώστε να μπορέσουν να ενταχθούν και να επωφεληθούν των εργαλείων που προσφέρει η ΚΑΠ.
Πρέπει να κάνουμε ότι μπορούμε ώστε να δώσουμε τα κατάλληλα κίνητρα για να διατηρήσουμε αυτό το αξιόλογο ανθρώπινο δυναμικό στην ελληνική ύπαιθρο».
Ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Βαγγέλης Αποστόλου συμφώνησε ότι το μέτρο των νέων Αγροτών είναι πολύ σημαντικό για την ανάπτυξη της υπαίθρου, ότι έχει ξεκινήσει η αξιολόγηση των αιτήσεων ενίσχυσης από τις Περιφέρειες και αναμένεται η ολοκλήρωσή τους εντός του Ιουνίου λόγω προβλήματος με το ηλεκτρονικό σύστημα κρατικών ενισχύσεων. Δεδομένου ότι η πρόσκληση που δημοσιοποιήθηκε ήταν η πρώτη εφαρμογή στο εν λόγω υπομέτρο και μάλιστα το πρώτο έτος εφαρμογής του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης, θα δοθεί η δυνατότητα σε κάθε Περιφέρεια να εξαντλήσει όλα τα περιθώρια ένταξης νέων αγροτών και να προβεί ενδεχομένως και σε νέα πρόσκληση, στην βάση των διατιθέμενων πιστώσεων που της έχουν εκχωρηθεί, συμβάλλοντας έτσι στην βελτίωση της λεγόμενης ηλικιακής σύνθεσης του πρωτογενούς τομέα και βεβαίως κατ’ επέκταση και της ανταγωνιστικότητάς του. Επίσης θα χρησιμοποιηθεί κάθε δυνατότητα υπερδέσμευσης για τις Περιφέρειες που θα υπερβούν τον αρχικό προϋπολογισμό, προκειμένου οι εν δυνάμει νέοι γεωργοί, όπως καταγράφονται από τις αιτήσεις που έχουν ήδη υποβληθεί μέχρι στιγμής και δεν καλύπτονται από τους διαθέσιμους πόρους, να μπορέσουν να ενταχτούν και αυτοί στο πρόγραμμα.
Επίσης επεσήμανε ότι μέχρι το τέλος του 2017 θα ξεκινήσουν και τα άλλα προγράμματα του ΠΑΑ, όπως τα Σχέδια Βελτίωσης, η Μεταποίηση, τα LEADER κλπ, συνολικού προϋπολογισμού 3 δις ευρώ, ώστε να υπάρξει μια συνολική ενίσχυση του αγροτικού κόσμου, καθώς επίσης και ότι το Υπουργείο αποδίδει πολύ μεγάλη σημασία και στην συνεργασία με τις Περιφέρειες στις οποίες έχει εκχωρηθεί το 37,4% των πόρων του ΠΑΑ 2014-2020.
Στη δευτερολογία της η κ. Τζάκρη ανέφερε τα εξής:
«Κύριε Υπουργέ, σας ευχαριστώ για την απάντησή σας. Άκουσα προσεκτικά όσα μας είπατε. Αναφερθήκατε στη δυνατότητα υπερδέσμευσης ποσών, για τις Περιφέρειες που θα υπερβούν τον αρχικό προϋπολογισμό, προκειμένου, οι εν δυνάμει νέοι γεωργοί, όπως καταγράφονται από τις αιτήσεις που έχουν ήδη υποβληθεί μέχρι στιγμής και δεν καλύπτονται από τους διαθέσιμους πόρους, να μπορέσουν να ενταχτούν και αυτοί στο πρόγραμμα.
Περιμένουμε κ. Υπουργέ από εσάς στο επόμενο διάστημα την υλοποίηση της λύσης αυτής ώστε να αρθεί αυτή η δύσκολη κατάσταση.
Πρέπει να αναγνωριστεί η προσπάθεια που έχετε καταβάλλει μέχρι σήμερα και την υψηλότερη απορροφητικότητα του προγράμματος που καταγράφηκε τα έτη 2015 και 2016. Ωστόσο η ομαλή εξέλιξη, αλλά και αυτό που προσδοκούμε από το σύνολο του μέτρου ως τελικό αποτέλεσμα, συνδέεται και κε άλλες διαδικασίες όπως:
– Η έναρξη και η επιτάχυνση της αξιολόγησης των αιτήσεων που έχουν υποβληθεί.
– Πότε θα πραγματοποιηθούν οι πρώτες εκταμιεύσεις.
– Παράλληλα, κρίνεται επιβεβλημένο να ξεκινήσει το Μέτρο για τις «Δράσεις Κατάρτισης και Ανάπτυξης Δεξιοτήτων για νέους γεωργούς και μικρές γεωργικές εκμεταλλεύσεις» ώστε να μπορέσουν να υποβάλλουν αίτηση πληρωμής οι νέοι αγρότες που εντάχθηκαν στο Πρόγραμμα το 2014, έχοντας συμπληρώσει και τις απαιτούμενες ώρες κατάρτισης.
– Η ενημέρωση και η δυνατότητα χρήσης των χρηματοδοτικών εργαλείων.
Πρέπει να σας πω ότι συμφωνώ στις κοινές συντονισμένες προσπάθειες του Υπουργείου με τις Περιφέρειες και τη δημιουργία ομάδας η οποία θα παρακολουθεί σε τακτά διαστήματα την πορεία υλοποίησης του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2020, συμβάλλοντας στη γρήγορη και αποτελεσματική απορρόφηση των πόρων του.
Όλα τα παραπάνω θα βοηθήσουν και θα στηρίξουν τη νέα γενιά επαγγελματιών αγροτών η οποία θα είναι δεκτική στην οργανωμένη συλλογική δράση και στην εκπαίδευση και θα προσφέρει αυτά τα πιστοποιημένα προϊόντα ανταγωνιστικού κόστους και τα οποία θα προσδιορίζουν ανά μονάδα προϊόντος την μικρότερη συνολική περιβαλλοντική επιβάρυνση. Επιτρέψτε μου να επαναλάβω ότι στόχος μας πρέπει να είναι η ενίσχυση όσο το δυνατόν μεγαλύτερου αριθμού νέων αγροτών. Οι νέοι αγρότες θα κληθούν να καλύψουν το κενό που προκύπτει κάθε χρόνο από την αποχώρηση αγροτών μεγαλύτερης ηλικίας και θα ενισχύσουν τη δυναμική ανάπτυξης που έχει ανάγκη η ύπαιθρος».