Θυμάστε το κήρυγμα της μητέρας σας στα παιδικά σας χρόνια όπου σας έλεγε ότι είναι αμαρτία να πετάτε το φαΐ σας;
Ίσως τελικά να μην είχε και τόσο άδικο, καθώς μια νέα στοιχεία της Διεθνούς Οργάνωσης Τροφίμων και Γεωργίας που έρχονται στο φως της δημοσιότητας δείχνουν πως παγκοσμίως σπαταλούμε 1,3 δισ. τόνους φαγητό, ένας αριθμός που ισοδυναμεί με το ένα τρίτο της συνολικής ποσότητας φαγητού που παράγουμε.
Πρώτον όσο περισσότερο καταφέρουμε να περιορίσουμε τη σπατάλη τόσο αποτελεσματικότερα θα μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε τις διατροφικές ανάγκες του ραγδαία αυξανόμενου πληθυσμού.
Δεύτερον, θα καταφέρουμε να περιορίσουμε τις εκπομπές αερίων που συμβάλουν στη κλιματική αλλαγή. Μπορεί να μη είναι ευρέως γνωστό, αλλά η βιομηχανία τροφίμων και ειδικότερα του κρέατος είναι από τους νούμερο ένα ρυπαντές που ενισχύουν το φαινόμενο του θερμοκηπίου.
Πώς, όμως, καταφέραμε να σπαταλούμε τόσο πολύ φαγητό; Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας, αυτή η σπατάλη σχετίζεται με την παγκόσμια οικονομική ανισότητα. Ειδικότερα, στις φτωχές χώρες το μεγαλύτερο ποσοστό της σπατάλης συμβαίνει κατά την μεταφορά του φαγητού από την παραγωγή στην αγορά. Για παράδειγμα, υπολογίζεται ότι στη Κίνα περισσότερα από τα μισά κουνουπίδια καταστρέφονται γιατί δεν υπάρχουν αρκετοί ψυγεία για να τα διατηρήσουν. Σε αυτές, όμως, τις φτωχές χώρες βλέπουμε ότι οι καταναλωτές πετούν πολύ λίγο ή σχεδόν καθόλου φαγητό.
Αντίθετα στις ανεπτυγμένες χώρες, στις οποίες βρίσκεται και η Ελλάδα, υπολογίζεται ότι το 40% της σπατάλης του φαγητού προέρχεται απευθείας από εμάς τους καταναλωτές. Αυτά τα δεδομένα που προέρχονται από τον Διεθνή Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ δείχνουν ότι οι καταναλωτές του δυτικού κόσμου έχουν την πολυτέλεια να αγοράζουν περισσότερο φαγητό από όσο μπορούν πραγματικά να καταναλώσουν.
Περιβαλλοντική Καταστροφή
Στην πράξη η σπάταλη του φαγητού σημαίνει ότι κάνουμε πολύ κακή χρήση των φυσικών πόρων, οι οποίοι δεν είναι ανεξάντλητοι, και ως εκ τούτου συμβάλουμε στην περαιτέρω υποβάθμιση του περιβάλλοντος. Η άσκοπη χρήση του φαγητού μεταφράζεται σε μεγάλη σπατάλη νερού. Ειδικότερα, η έρευνα υπολογίζει ότι η ποσότητα του νερού που σπαταλιέται είναι τρεις φορές μεγαλύτερη από αυτή που έχει η λίμνη της Γενεύης. Και δεν είναι φυσικά μόνο το νερό. Αν αναλογιστούμε τις εκπομπές των αερίων, την αποψίλωση των δασών, την παραγωγή πλαστικού και των βιομηχανικών λυμάτων μπορούμε να αντιληφθούμε τον αντίκτυπο που έχουν οι καταναλωτικές μας συνήθειες για το μέλλον του ίδιου του πλανήτη.
Είμαστε πλέον πολλοί, για την ακρίβεια πάρα πολλοί, και καθώς το βιωτικό επίπεδο ανεβαίνει σε παγκόσμια βάση, κάποιες χώρες ήδη έχουν συνειδητοποιήσει την ανάγκη λήψης μέτρων για την αντιμετώπιση του προβλήματος της σπάταλης του φαγητού. Για παράδειγμα, η Γαλλία ζητάει από τα καταστήματα να δωρίζουν όσο φαγητό που διατρέχει το ρίσκο να πεταχτεί αλλά είναι ακόμα ασφαλή για κατανάλωση. Παρομοίως στο Ευρωκοινοβούλιο έχει αρχίσει ήδη η συζήτηση για να τεθεί ο στόχος της μείωσης της σπατάλης του φαγητού κατά 50% ως το 2030.
Η αλλαγή των διατροφικών συνηθειών είναι αναμφίβολα μια πρόκληση, ο περιορισμός, όμως, της σπατάλης του φαγητού μια αναγκαιότητα.
eleytherostypos