Στο «Νέο Τοπίο» που δημιουργείται για τη χώρα επικέντρωσε την ομιλία του ο Υπουργός Επικρατείας Αλέκος Φλαμπουράρης μιλώντας
από το βήμα του 11ου Περιφερειακού Συνεδρίου για την Παραγωγική Ανασυγκρότηση της Κεντρικής Μακεδονίας που διεξάγεται στη Θεσσαλονίκη.
Όπως τόνισε χαρακτηριστικά, «πρέπει να βλέπουμε τη χώρα ως μια ενιαία πόλη με συνέργειες δράσεων, λειτουργιών και ανθρώπων. Σε μια τέτοια θεώρηση, κανείς δεν περισσεύει και τίποτα δεν παραμελείται.
Πιο λεπτομερώς τι είπε:
Κυρίες και κύριοι,
Είναι περιττό να επαναλάβω τη στρατηγική γεωπολιτική θέση της Βόρειας Ελλάδας και το όραμα για μια Θεσσαλονίκη πρωτεύουσα πολιτισμού και οικονομικής ανάπτυξης, ιδίως στο βαλκανικό τοπίο. Γιατί έχει έρθει η ώρα τα Μεγάλα ΄Εργα να αντικαταστήσουν τα μεγάλα λόγια, που τα σκόρπισε ο Βαρδάρης στο παρελθόν όχι λίγες φορές.
Αλλά και να διευκρινίσω, ότι, στην εποχή των μηδενικών αποστάσεων και της παγκοσμιοποίησης, το πρώτο πράγμα που πρέπει να τελειώνουμε είναι αυτήν την παραδοσιακή ας πούμε «ανταγωνιστικότητα» βορείων και νοτίων, που μόνο αρνητικά λειτουργεί και, βεβαίως, δεν έχει κανένα λόγο ύπαρξης.
Όλοι μαζί δίνουμε τη μάχη του αύριο. Ανάπτυξη πώς και για ποιον, είναι το πρώτο ερώτημα. Πώς διαμορφώνεται ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης που να υπακούει σε μία ολιστική θεώρηση των πραγμάτων είναι το δεύτερο. Πώς διαμορφώνουμε στο νέο τοπίο το μέλλον, αλλά και πώς απαντούμε στα προβλήματα του σήμερα, όπως είπε χθες ο Αντιπρόεδρος Γιάννης Δραγασάκης.
Αυτή η λειτουργία πρέπει επειγόντως να επαναρυθμιστεί, όμως αυτό είναι ένα μεγάλο παγκόσμιο πρόβλημα. Αλλά πάντοτε υπάρχουν, θεωρούμε, τα περιθώρια στις εθνικές κυβερνήσεις ακόμη και των αδύναμων οικονομικά κρατών να παρέμβουν στο μέτρο των δυνατοτήτων τους. Ενδέχεται, μάλιστα, αυτή η παρέμβαση να είναι και η μοναδική διέξοδος για τις αδύναμες χώρες, ώστε να ανακτήσουν την οικονομική και κατ’επέκταση την εθνική τους κυριαρχία.
Τούτο σημαίνει ότι οι κυβερνήσεις, οι παράγοντες της δημόσιας ζωής αλλά και η ίδια η κοινωνία πρέπει να αποφασίσουν ότι οι παραδοσιακές διαμαρτυρίες, ενώ καλώς γίνονται δεν φέρνουν μόνιμα και δραστικά αποτελέσματα.
Μιλώ λοιπόν για ένα θετικό σχέδιο, μία πρόταση για υλοποίηση και δράση, που επιτέλους πρέπει να διατυπωθεί, να διεκδικηθεί και να προχωρήσει.
Για αυτό, πρέπει να τεθούν με σαφήνεια κάποια από τα κεντρικά ερωτήματα:
1.Θέλουμε ξένες επενδύσεις; Βεβαίως, θέλουμε ξένες επενδύσεις για λόγους προφανείς και χιλιοειπωμένους από όλους τους πολιτικούς και από όλους τους οικονομικούς αναλυτές.
2.Θέλουμε μόνο ξένες επενδύσεις; Όχι βέβαια! Μας ενδιαφέρουν και οι μεσαίες και οι μικρές επενδύσεις, γιατί μόνο έτσι θα μπορέσει να ενταχθεί το σύνολο του ανθρώπινου δυναμικού της χώρας στην παραγωγική διαδικασία αλλά και για έναν ακόμη σπουδαίο λόγο : γιατί είναι η εγγύηση για ορθολογικές και ανθρώπινες εργασιακές σχέσεις. Ποτέ δεν αρνηθήκαμε, άλλωστε, ότι η κοινωνική οικονομία, ως έκφραση μικρών επενδύσεων λίγων ανθρώπων, είναι για εμάς στρατηγικός στόχος.
3.Θέλουμε αγροτική παραγωγή; Αμέσως! Δεν είναι νοητό, σ’ αυτή τη χώρα, με αυτό το κλίμα, με αυτή τη γη, να μην παράγονται τα βασικά προϊόντα.
4.Θέλουμε βιομηχανία; Nαι γιατί έχουμε εξαιρετικούς επιστήμονες, ίσως από τους καλύτερους στον κόσμο και πρέπει αυτοί να στραφούν ενεργητικά και με τη συνδρομή της Πολιτείας στην καινοτομία και τις νέες τεχνολογίες. Αυτό το ανθρώπινο δυναμικό μπορεί να παρέχει υπηρεσίες σε όλες τις βιομηχανίες του κόσμου. Το παράδειγμα της TESLA το αποδεικνύει.
5.Θέλουμε μόνο δημόσια ή μόνο ιδιωτικά έργα; Προφανώς και τα δύο. Όπως και τον συνδυασμό τους. Υλοποιούμε τα ΣΔΙΤ των απορριμμάτων. Θα αποβούν τόσο επιτυχή για το δημόσιο συμφέρον όσο θα τα έχουμε φροντίσει εμείς να επιτύχουν.
6.Θέλουμε χρηματοδότηση; Ναι γιατί τα χρήματα είναι αναγκαία και χωρίς αυτά τίποτε δεν γίνεται απ’αυτά που πρέπει και θέλουμε να φτιάξουμε. Όμως, τι είδους χρηματοδότηση ή, ακόμη καλύτερα, ποιο μίγμα χρηματοδότησης χρειαζόμαστε; Θα επιδιώξουμε να μην αφεθούμε στην σχεδιασμένη από τα κέντρα της ΕΕ, αλλά θα προχωρήσουμε σε λύσεις παράλληλες που θα εξασφαλίζουν οξυγόνο στις προσπάθειές μας. Η Αναπτυξιακή τράπεζα που σχεδιάσαμε και προχωράμε είναι ένα παράδειγμα.
7.Ανάπτυξη «εδώ και τώρα» και με κάθε θυσία; Ανάπτυξη εδώ και τώρα αλλά με «κόκκινες γραμμές»: περιβάλλον, πολιτιστική κληρονομιά και κανένα δημόσιο αγαθό δεν πρέπει να θυσιαστεί. Διεκδικούμε εντατική ανάπτυξη αλλά εντός του πλαισίου της αειφόρου και βιώσιμης ανάπτυξης. Και εδώ είναι ένα πεδίο που οι παραδοσιακές αναλύσεις δεν επαρκούν αλλά απαιτούνται αναθεωρήσεις και αποφάσεις.
8.-Ιδιωτικοποιήσεις ή Κρατικοποιήσεις; Δίλημμα εν πολλοίς ψευδές. Η απάντηση βρίσκεται συγκεκριμένα και κατά περίπτωση. Θέλουμε κρατικές, Δημόσιες εταιρείες, όμως παραγωγικές για το συμφέρον του Λαού κι όχι εναντίον του και όχι κρατικές εταιρείες ζημιογόνες και πελατειακούς μηχανισμούς. Η ιδιωτική πρωτοβουλία όχι μόνο για τον επιχειρηματία, αλλά με όρους προς όφελος της κοινωνίας.
Οι παραπάνω γενικές παραδοχές καθώς και οι επιμέρους κλάδοι της ανάπτυξης που συζητώνται εκτεταμένα στις συναντήσεις μας, οι επιμέρους πολιτικές που απαιτούνται, γεννούν, κατά την γνώμη μου, την ανάγκη μιας ολιστικής και συνδυασμένης θεώρησης. Την ανάγκη μιας έννοιας – «εργαλείο», που ακόμη και αν έχει διατυπωθεί έχει εντελώς υποτιμηθεί μέχρι σήμερα. Η έννοια -εργαλείο ονομάζεται «ΝΕΟ ΤΟΠΙΟ» και δεν είναι τίποτε άλλο παρά η αυτονόητη νέα ολιστική αρχιτεκτονική, να δούμε δηλαδή τη χώρα ολόκληρη ως μία ενιαία Πόλη με συνέργειες δράσεων, λειτουργιών και ανθρώπων. Σε μια τέτοια θεώρηση κανείς δεν περισσεύει και τίποτα δεν παραμελείται. Αναφύονται αναπτυξιακές δράσεις με ικανό κοινωνικό αντίκρισμα που σήμερα αφανίζονται στον κατακερματισμό των επιμέρους παραδοσιακών και πάγιων επιμέρους πολιτικών ανάπτυξης. Και βεβαίως μία τέτοια θεώρηση δημιουργεί και τονίζει την ανάγκη να συνεργάζεται στενά η ανάπτυξη με την περιβαλλοντική ισορροπία.
Στο «ΝΕΟ ΤΟΠΙΟ» οι οδικοί άξονες, τα αεροδρόμια, τα λιμάνια και οι σιδηρόδρομοι διασυνδέονται κατά τρόπο λειτουργικό και εξυπηρετούν όλες τις δραστηριότητες, παραγωγικές ή μη. ΄Όπως και οι υποδομές και τα λεγόμενα Μεγάλα ΄Έργα. Τίποτα δεν απορρίπτεται.
Εμείς όμως επιμένουμε:
-Ο συνδυασμός της ανάπτυξης με την περιβαλλοντική ισορροπία πρέπει να αποτελεί τον οδηγό για τη διαμόρφωση του Νέου τοπίου για το οποίο μίλησα προηγουμένως στις πόλεις και στη χώρα.
-Ένα μεγάλο μέρος της αναπτυξιακής μας κατεύθυνσης πρέπει να κινείται σ’ αυτό το πλαίσιο.
Θα αναφερθώ σε κάποιες ενέργειες που σηματοδοτούν το νέο αναπτυξιακό μοντέλο που αναζητάμε:
•Στην ανάπλαση-αναβάθμιση των ιστορικών κέντρων των πόλεων, Αθήνα, Θεσσαλονίκη κλπ
Οι χωρικές και κοινωνικές επιπτώσεις της υποβάθμισης των κέντρων των μεγάλων πόλεων, με επίκεντρο την Αθήνα, με πολύ αρνητικές επιπτώσεις πρέπει να αναστραφούν. Αυτό θα γίνει κατορθωτό με την αναβάθμιση του κτηριακού αποθέματος και αξιοποίηση των κενών, εγκαταλελειμμένων κτηρίων και διαμερισμάτων, με την επαναλειτουργία και απόκτηση ζωής ιστορικών γειτονιών και διαδρομών της πόλης, με την αναβάθμιση των λειτουργιών και των κοινωνικών υποδομών που ταυτόχρονα θα επιφέρουν την ενδυνάμωση των οικονομικών, εμπορικών, πολιτιστικών δραστηριοτήτων, με αποτέλεσμα μείωση της ανεργίας, της παραβατικότητας και της εγκληματικότητας.
Με την ανάπλαση των περιοχών με ουσιαστικές παρεμβάσεις και στόχο την οικονομική, κοινωνική και περιβαλλοντική αναγέννησή τους, την επανακατοίκιση των περιοχών, τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων, την ενίσχυση των βασικών οικονομικών δραστηριοτήτων (τουρισμός, εμπόριο, βιοτεχνίες), την ενίσχυση της αστικής επιχειρηματικότητας και την προσέλκυση νέων ανταγωνιστικών χρήσεων και λειτουργιών.
Αν και είναι πολύ σημαντικό ότι τα διατηρητέα κτίρια και μνημεία προστατεύονται από την κατεδάφιση, δεν έχει απομακρυνθεί ο κίνδυνος ερείπωσης και κατάρρευσης. Για το λόγο αυτό είναι πολύ σημαντικό και θα φροντίσουμε με σωστό προγραμματισμό και ολοκληρωμένο σχεδιασμό για τη διαχείριση, στερέωση, αποκατάσταση και συντήρηση των Διατηρητέων Κτιρίων και Μνημείων.
Απώτερος σκοπός είναι να αποδοθούν στον φυσικό αποδέκτη τους, δηλαδή τους πολίτες που έχουν το δικαίωμα να βιώσουν την κληρονομιά του παρελθόντος και να στηρίξουν το μέλλον τους πάνω σε αυτήν.
Επιπλέον όμως, η ανάδειξη και διάσωση της ιδιαίτερης πολιτιστικής ταυτότητας του τόπου μας είναι δυνατό να δημιουργήσει συνθήκες ανάκαμψης και ανάπτυξης, τόσο της οικονομίας όσο και της κοινωνίας, λειτουργώντας ως αναπτυξιακό μέτρο, ποιοτικά αναβαθμισμένο.
•Στην ανάδειξη της πολιτιστικής μας κληρονομιάς και σύνδεσή της με τον τουρισμό
Εξαργυρώνουμε μέχρι σήμερα «κληρονομιές». Στο θέατρο, στην ποίηση, στη γλώσσα, στις αρχαιότητες. Όλα επιβιώνουν από μόνα τους χωρίς σοβαρή στήριξη του κράτους. Αν και είναι όλα απολύτως «εξαγώγιμα». Προχωράμε σε πολιτικές, τέτοιες που θα υπερβαίνουν τις τρέχουσες τουριστικές χρήσεις αλλά θα κατευθύνονται στη διάχυση του πολιτισμού μας στον κόσμο αλλά και θα επιτρέπουν την όσμωσή του με τους άλλους πολιτισμούς.
Έχουμε Μνημεία, αρχαία και νεότερα, που δεν είναι καν επισκέψιμα. Θα τα κάνουμε επισκέψιμα, θα τα προβάλλουμε, θα τα διαφημίζουμε, θα τα εντάξουμε στην τουριστική αλυσίδα.
•Στην ενεργειακή αναβάθμιση όλων των κτηρίων
Με γνώμονα την ολοκληρωμένη παρέμβαση εξοικονόμησης ενέργειας στον οικιακό κτιριακό τομέα και έχοντας ως κύριο στόχο τη μείωση των ενεργειακών αναγκών των κτιρίων, των εκπομπών ρύπων που συμβάλλουν στην επιδείνωση του φαινομένου του θερμοκηπίου και την επίτευξη καθαρότερου περιβάλλοντος, προχωράμε και ενισχύουμε προγράμματα όπως το «Εξοικονομώ κατ’ οίκον 2» και τα επεκτείνουμε στις δημόσιες υποδομές, τα δημόσια κτήρια.
Μ’ αυτόν τον τρόπο επιτυγχάνουμε οικονομία σε πόρους και χρήματα, αλλά ταυτόχρονα και άνοιγμα νέου κύκλου εργασιών, που σημαίνει νέες θέσεις εργασίας και χρήματα στην πραγματική αγορά, με ό,τι θετικό αυτό συνεπάγεται.
•Στην αξιοποίηση της αγροτικής γης και γενικότερα των φυσικών πλεονεκτημάτων της χώρας έναντι άλλων χωρών (ήλιος-θάλασσα-νησιά-κλπ).
Η ανάπτυξη της αγροτικής παραγωγής και η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της αγροτικής οικονομίας διαμέσου της καλύτερης δυνατής αξιοποίησης της δημόσιας γης που είναι κατάλληλη για αγροτική εκμετάλλευση είναι απαραίτητος πυλώνας της αναπτυξιακής προσπάθειας.
Να δημιουργήσουμε ένα φορέα ο οποίος θα συνενώσει παραγωγικές δυνάμεις κι αξιοποιώντας κάθε διαθέσιμη υποδομή και τεχνογνωσία, θα συμβάλλει καθοριστικά μέσω των δυνατοτήτων της κοινωνικής οικονομίας, στην επιτυχία αυτής της προσπάθειας.
Ενδεικτικά στο «κεφάλαιο» αυτού του φορέα θα μπορούσαν συμμετέχουν: το δημόσιο, οι φορείς τις τοπικής αυτοδιοίκησης, η Εκκλησία, ιδιώτες,
– με τις ανεκμετάλλευτες εκτάσεις που μπορεί να διαθέσει ο καθένας,
– με την επιστημονική και τεχνική υποστήριξη και στόχο τη διατήρηση και δημιουργία βιώσιμων αγροτικών εκμεταλλεύσεων και βελτίωση της απόδοσής τους
– με την ανάληψη κατάλληλων επενδυτικών πρωτοβουλιών και την εισαγωγή σύγχρονης τεχνολογίας και σύγχρονων πρακτικών διαχείρισης.
– με την υποστήριξη των αγροτών σε θέματα αποδοτικής διαχείρισης της γης και του εξοπλισμού και τη διευκόλυνση της εγκατάστασης νέων αγροτών σε παραγωγικά αποδοτικές αγροτικές εκτάσεις.
– με τη διάθεση κινητών και ακινήτων σε πιλοτικά συνεργατικά σχήματα και νέους αγρότες για την ανάπτυξη βιώσιμων αγροτικών εκμεταλλεύσεων.
– με την ενίσχυση και υποστήριξη κάθε δραστηριότητας που συμβάλλει στην ανάπτυξη της αγροτικής οικονομίας.
Ήδη από την εποχή του Ιπποκράτη η Επιστήμη ασχολείται συστηματικά με την ανάγκη προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος για την διατήρηση του οικοσυστήματος και την ποιότητα ζωής του ανθρώπου. Σήμερα πλέον η περιβαλλοντική ατζέντα είναι αυτονόητο και αναπόσπαστο μέρος της διεθνούς πολιτικής, επιστημονικής και της οικονομικής ατζέντας και πλήθος οργανισμών μελετούν εξειδικευμένα το περιβάλλον και τις μεθόδους προστασίας του.