Τις δεκαετίες του ‘60 και ‘70 η κρατική παρέμβαση στον τομέα της ζάχαρης επεδίωκε να εξασφαλίσει επαρκή και φθηνή πρώτη ύλη (ζάχαρη κ.α)
ως προϋπόθεση για την κερδοφόρα πορεία της αναπτυσσόμενης μεταποιητικής βιομηχανίας, κυρίως των τροφίμων αλλά και των φαρμάκων. Εκείνη την εποχή το κράτος ως “συλλογικός καπιταλιστής” διέθεσε, μέσω της ΑΤΕ, τα αναγκαία κεφάλαια για την ανάπτυξη της παραγωγής (πέντε εργοστάσια παραγωγής, γεωργικές μεθόδους, εκμηχάνιση κ.α), σε έναν τομέα με μικρή και σε βάθος χρόνου αναμενόμενη κερδοφορία, στον οποίο γι’ αυτό και δεν εκδήλωναν ενδιαφέρον ιδιώτες καπιταλιστές.
Στο πλαίσιο ενσωμάτωσης της Ελλάδας στην ΕΟΚ/ΕΕ και των άλλων διάφορων ιμπεριαλιστικών συμφωνιών (πχ ΠΟΕ) η παραγωγή ζάχαρης εντάχθηκε στην Κοινή Οργάνωση Αγοράς (ΚΟΑ) και σε ένα σύστημα ποσοστώσεων και προστίμων που δρούσαν περιοριστικά και από ένα σημείο και μετά απαγορευτικά για την ανάπτυξή της. Η Ελλάδα, με τεχνικές αποδόσεις στην παραγωγή ζάχαρης οι οποίες μπορούσαν να συγκριθούν με τις υψηλότερες της Βόρειας Ευρώπης, βρέθηκε το 2006 να χάνει τη μισή ποσόστωση από αυτή που της είχε δοθεί αρχικά. H ΚΟΑ ζάχαρης είχε άμεσες επιπτώσεις στη διάρθρωση του κλάδου σε επίπεδο ΕΕ με μια συνεχή αύξηση του βαθμού συγκέντρωσης της παραγωγής. Ο αριθμός των εργοστασίων στην ΕΟΚ/ΕΕ μειώθηκε από 374 σε 140 μέσα σε 30 χρόνια με κριτήριο πάντα τη μεγιστοποίηση του μονοπωλιακού υπερκέρδους. Την ίδια περίοδο η ΕΒΖ, με δύο κερδοφόρα εργοστάσια στη Σερβία, απέναντι στην όξυνση του ανταγωνισμού βρέθηκε στην Ελλάδα σε πορεία συρρίκνωσης με ευθύνη των κυβερνήσεων ΝΔ και ΠΑΣΟΚ. Το ξεπούλημα της ΑΤΕ ήταν ένα ακόμη χτύπημα πριν από το λουκέτο που έβαλε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ.
Σήμερα, που η παραγωγή ζάχαρης στην Ελλάδα έχει συρρικνωθεί τραγικά ως συνέπεια του καπιταλιστικού δρόμου ανάπτυξης και της εφαρμοζόμενης διαχρονικά κρατικής πολιτικής, η κυβέρνηση της ΝΔ, την ώρα που ανάβει κερί στην ταφόπλακα της ΕΒΖ, θριαμβολογεί πως με την παρέμβασή της επιτεύχθηκε συμφωνία μεταξύ της κοινοπραξίας Συνεταιριστικής Τράπεζας Κεντρικής Μακεδονίας (Σ.Τ.Κ.Μ) – Royal Sugar και της Τράπεζας Πειραιώς για τη λειτουργία των εργοστασίων της ΕΒΖ σε Πλατύ και Σέρρες. Το μόνο σίγουρο είναι ότι και η νέα συμφωνία, όπως και όλη η μέχρι σήμερα πορεία της ΕΒΖ, δεν πρόκειται να διασφαλίσει ούτε τα δικαιώματα των εργαζομένων, ούτε την πληρωμή των τευτλοπαραγωγών και την απορρόφηση της παραγωγής, ούτε την αξιοποίηση των παραγωγικών δυνατοτήτων και την ικανοποίηση των κοινωνικών αναγκών για φθηνή και ποιοτική ζάχαρη. Γιατί κυρίαρχο είναι το κριτήριο του καπιταλιστικού κέρδους που δεν συμβιβάζεται με όλα τα παραπάνω. Άλλωστε δεν είναι τυχαίο ότι τα εργοστάσια παραχωρούνται, μέσω της Σ.Τ.Κ.Μ, κοψοχρονιά για 2 χρόνια έναντι 0,49 εκ. ευρώ στη “Royal Sugar” τη στιγμή που το συγκεκριμένο μονοπώλιο έχει, σύμφωνα με δημοσιεύματα, ανεξόφλητες οφειλές προς την ΕΒΖ ύψους 1,5 εκατ ευρώ. Επίσης καθόλου τυχαίο δεν είναι ότι βασική επιδίωξη της Τράπεζας Πειραιώς αποτελεί η εξυγίανση του χαρτοφυλακίου της από τα χρέη της ΕΒΖ που ξεπερνούν τα 170 εκατομμύρια ευρώ με εκποίηση των περιουσιακών στοιχείων της ΕΒΖ.
Για ριζική αλλαγή πορείας
Το ΚΚΕ καλεί τους τευτλοπαραγωγούς και τους εργαζόμενους στην ΕΒΖ να βρίσκονται σε ετοιμότητα για να διασφαλίσουν με τον αγώνα τους το δίκιο τους. Ταυτόχρονα τους προτείνει να συσπειρωθούν με την πρόταση του ΚΚΕ, που είναι η μοναδική που μπορεί βελτιώσει τη ζωή τους και να διασφαλίσει την αξιοποίηση των παραγωγικών δυνατοτήτων της χώρας με κριτήριο την ικανοποίηση του συνόλου των κοινωνικών αναγκών.
Η εξέλιξη της ΕΒΖ, της ΑΤΕ και των άλλων κρατικών επιχειρήσεων απέδειξε ότι η φιλολαϊκή λύση δεν βρίσκεται στα διάφορα “μοντέλα λιγότερου ή περισσότερου κρατισμού” εντός των καπιταλιστικών τειχών. Η αντιλαϊκή τους πορεία είναι προδιαγεγραμμένη. Η διέξοδος βρίσκεται στη συγκέντρωση δυνάμεων και στην πάλη για τον σοσιαλισμό που σημαίνει κοινωνικοποίηση των συγκεντρωμένων μέσων παραγωγής, των κρατικών υποδομών, του εμπορίου και ανάπτυξη της παραγωγής από την εργατική εξουσία με κεντρικό σχεδιασμό, που αξιοποιεί πλήρως τις παραγωγικές δυνατότητες της χώρας, έξω από τις δεσμεύσεις ΕΕ/ΝΑΤΟ και των άλλων ιμπεριαλιστικών συμμαχιών. Οι μικροϊδιοκτήτες αγρότες θα έχουν τη δυνατότητα να εντάσσονται σε αυτόν αυτόν τον ανώτερο τύπο οργάνωσης της οικονομίας μέσω του αγροτικού παραγωγικού συνεταιρισμού, πλήρως απαλλαγμένοι από τράπεζες, βιομηχάνους, μεγαλεμπόρους, από εφορία και αστικό κράτος, εξασφαλίζοντας παράλληλα μείωση του κόστους και προστασία της παραγωγής τους.
Πρόκειται για τη μοναδική λύση που πραγματικά συμφέρει τους εργατοϋπαλλήλους της ΕΒΖ και τους τευτλοπαραγωγούς, οι οποίοι δεν θα πρέπει να δείξουν καμιά εμπιστοσύνη στους πανηγυρισμούς της κυβέρνησης και των επενδυτών.
Το Γραφείο Τύπου
της Κ.Ο. Κεντρικής Μακεδονίας του Κ.Κ.Ε.