Λόγος της Πέλλας Ηλεκτρονική Εφημερίδα Νομού Πέλλας
Περιβαλλοντικό τέλος σε όλες τις πλαστικές σακούλες σκοπεύει να επιβάλει η κυβέρνηση. Η σχετική ρύθμιση πρόκειται να περιληφθεί
στο πολυνομοσχέδιο που αναμένεται να φέρει, προς συζήτηση και ψήφιση στη Βουλή, η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ), εντός του Μαρτίου. Η ανάγκη επέκτασης του μέτρου κρίθηκε αναγκαία, προκειμένου να ανακοπεί η πολιτική ορισμένων επιχειρήσεων, οι οποίες εκμεταλλεύονταν τη …χαλαρή νομοθεσία.
Σήμερα οι έμποροι έχουν την υποχρέωση να εισπράττουν και να αποδίδουν στο κράτος ειδικό περιβαλλοντικό τέλος 0,09 ευρώ για κάθε λεπτή πλαστική σακούλα μεταφοράς, πάχους 15 έως 50 μm. Ορισμένοι όμως – κυρίως σούπερ μάρκετ – αντί της λεπτής πλαστικής σακούλας, προωθούν στους καταναλωτές άλλες με μεγαλύτερο πάχος αλλά, με χαμηλότερο αντίτιμο, το οποίο καταβάλλει και πάλι ο πελάτης αλλά εκείνοι δεν είναι υποχρεωμένοι να το αποδώσουν, προσθέτοντας έσοδα στην επιχείρησή τους.
Έτσι, το ΥΠΕΝ αποφάσισε ότι, πλέον περιβαλλοντικό τέλος θα επιβάλλεται στις πλαστικές σακούλες μεταφοράς μεγαλύτερου πάχους (μεταξύ 50μm και 70μm) καθώς και στις πολύ λεπτές πλαστικές σακούλες (μικρότερες των 15μm), οι οποίες χρησιμοποιούνται κυρίως για συσκευασία χύδην τροφίμων κυρίως από τα μανάβικα (εντός και εκτός σούπερ μάρκετ) αλλά και στις υπαίθριες αγορές.
Το μέτρο χρέωσης της λεπτής πλαστικής σακούλας απέφερε τη διετία 2018-2019 έσοδα περίπου 8,5 εκατ. ευρώ, τα οποία έχουν συγκεντρωθεί σε ειδικό λογαριασμό και θα αποδοθούν σε πράσινες δράσεις. Ωστόσο, σταδιακά τα έσοδα μειώνονται καθώς οι πολίτες πλέον χρησιμοποιούν τσάντες πολλαπλών χρήσεων, ή τις φθηνότερες σακούλες (άνω των 50μm) που αγοράζουν από τα σούπερ μάρκετ σε χαμηλές τιμές. Η νέα νομοθετική πρωτοβουλία του ΥΠΕΝ αναμένεται-πέρα από την περαιτέρω μείωση της χρήσης πλαστικού – να φέρει και φρέσκο χρήμα στα ταμεία. Από το περιβαλλοντικό τέλος θα εξαιρούνται μόνο οι βιοαποδομήσιμες (ή βιοαποικοδομήσιμες) και οι λιπασματοποιήσιμες πλαστικές σακούλες μεταφοράς.
Η χρέωση της λεπτής πλαστικής σακούλας, μόλις το πρώτο έτος εφαρμογής της (2018), οδήγησε σε περιορισμό της χρήσης πλαστικής σακούλας κατά 80%, σε σύγκριση με το 2017. Ωστόσο, το ίδιο διάστημα ενδεκαπλασιάστηκε η χρήση των επαναχρησιμοποιούμενων τσαντών. Σε κάθε περίπτωση, με εξαίρεση τα σούπερ μάρκετ ή τις αλυσίδες τροφίμων, η εφαρμογή του μέτρου είναι πλημμελής σε άλλους κλάδους, όπως της εστίασης, ενώ άλλοι τομείς (π.χ. της ένδυσης) άλλαξαν τακτικοί και χρησιμοποιούν χάρτινες σακκούλες.
Νέα νομοθετική πρόταση για τη διαχείριση αποβλήτων
Παράλληλα, η κυβέρνηση προωθεί μια ενιαία νομοθετική ρύθμιση για την διαχείριση αποβλήτων σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο. Ειδικότερα, προβλέπει απλούστευση και επίσπευση των υφιστάμενων διοικητικών διαδικασιών για την έγκριση του Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ), του Εθνικού Προγράμματος Πρόληψης Δημιουργίας Αποβλήτων, αλλά και των Περιφερειακών Σχεδίων Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ). Για τα ΠΕΣΔΑ πριν την έγκρισή τους από τα Περιφερειακά Συμβούλια, θα απαιτείται προηγούμενη σύμφωνη γνώμη του αρμοδίου οργάνου της κεντρικής διοίκησης που θα πιστοποιεί τη συμβατότητα με τον εθνικό σχεδιασμό. Μάλιστα, οι προωθούμενες ρυθμίσεις θέτουν προθεσμία δύο μηνών για την ολοκλήρωση της διαδικασίας.
Κατ’ εξαίρεση σε έκτακτες περιπτώσεις και για λόγους εξυπηρέτησης δημοσίου συμφέροντος η διαχείριση των αστικών στερεών αποβλήτων θα μπορεί να προχωρά και με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων του ΥΠΕΝ, κατά παρέκκλιση των υφισταμένων προβλέψεων του ΠΕΣΔΑ. Η συγκεκριμένη διάταξη κρίθηκε αναγκαία από το επιτελείο του υπουργείου, προκειμένου να αποφευχθούν τα προβλήματα που δημιουργούνται από την αδυναμία ή ανεπάρκεια διαχείρισης των απορριμμάτων σε πολλές περιοχές της χώρας.
Όσον αφορά στον Τοπικό Σχεδιασμό Διαχείρισης Αποβλήτων (ΤΣΔΑ) από τους δήμους στο νέο σχέδιο νόμου θα ορίζεται ρητώς ότι θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τους τον περιφερειακό σχεδιασμό (ΠΕΣΔΑ) και να είναι σύμφωνα με αυτόν, καθώς σήμερα σε πολλές περιπτώσεις ο υπερκείμενος σχεδιασμός ήταν διαφορετικός από τον υποκείμενο.
Ουσιαστικά, όπως εξηγούν στελέχη του ΥΠΕΝ, ο σχεδιασμός, σε επίπεδο τοπικής αυτοδιοίκησης, απλοποιείται, καθώς δημιουργείται μια ηλεκτρονική φόρμα, η οποία θα συμπληρώνεται με όλα τα απαραίτητα στοιχεία, όπως είναι η πρόβλεψη παραγωγής αποβλήτων για την επόμενη πενταετία, η ανάλυση ανά ρεύμα αποβλήτων, καθώς και ο τρόπος που ο κάθε Δήμος θα συλλέξει τα ρεύματα αποβλήτων (πλαστικό, χαρτί, αλουμίνιο κλπ.). Στόχος της χρήσης ηλεκτρονικού προτύπου είναι να διαπιστώνεται πόσο συμβατά είναι τα στοιχεία των τοπικών σχεδίων με τους σχεδιασμούς των ΠΕΣΔΑ. Παράλληλα, οι δήμοι απαλλάσσονται από περιττά έξοδα και διαδικασίες, όπως η σύνταξη μελέτης, καθώς πλέον οι Δήμοι θα συμπληρώνουν μόνον τα στοιχεία της προτυποποιημένης ψηφιακής φόρμας.
