Ομιλία του Αντιπεριφερειάρχη Πέλλας Ι. Τζαμτζή για την Εθνική επέτειο της 28ης Οκτωβρίου
στην Αγία Σκέπη Έδεσσας:
Σεβασμιότατε, Αξιότιμε Στρατηγέ,
Κύριε Δήμαρχε, Αξιότιμε Αστυνομικέ Διευθυντή
Αξιότιμε Διοικητή της Πυροσβεστικής υπηρεσίας
Αγαπητοί συνάδελφοι της Τοπικής και Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης,
Κυρίες και Κύριοι,
Σεβαστό εκκλησίασμα,
Γιορτάζουμε σήμερα το ηρωικό ΟΧΙ στην Ιταλία του Μουσολίνι, την ανδρεία, την αυτοθυσία και τον πατριωτισμό των Ελλήνων αγωνιστών κατά το Έπος του 40, αλλά και την Αγία Σκέπη της Θεοτόκου.
Από το 1952 μετατέθηκε από την εκκλησία της Ελλάδος ο εορτασμός της Αγίας Σκέπης στις 28 Οκτωβρίου, ως ένδειξη ευγνωμοσύνης στην Θεοτόκο, για την σκέπη και την προστασία της στον αγώνα των Ελλήνων απέναντι στην φασιστική Ιταλία.
Έτσι, μαζί με τα θριαμβευτικά σαλπίσματα για τους ήρωες του Αλβανικού Μετώπου, αποδίδονται Ευχαριστίες στην Υπεραγία Θεοτόκο, στην Υπέρμαχο Στρατηγό, την Σκέπη των αγωνιστών.
Κυρίες και κύριοι
Ξημερώματα της 28ης Οκτωβρίου του 1940, ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας Ιωάννης Μεταξάς απαντά μ’ ένα βροντερό «ΟΧΙ», στο τελεσίγραφο του Ιταλού Πρέσβη, για άνευ όρων παραχώρηση εδαφών της χώρας, εκφράζοντας όλο τον Ελληνικό λαό.
Alors. C’ est la guerre. Λοιπόν. Αυτό σημαίνει πόλεμον, ήταν η ξεκάθαρη απάντηση του Μεταξά, στον Εμμανουέλε Γκράτσι, τον Πρέσβη της Ιταλίας.
O ίδιος ο Γκράτσι στα απομνημονεύματά του, που εξέδωσε το 1945, περιγράφει τη σκηνή:
«Έχω εντολή κ. πρωθυπουργέ να σας κάνω μία ανακοίνωση και του έδωσα το έγγραφο. Παρακολούθησα την συγκίνηση εις τα χέρια και εις τα μάτια του. Με σταθερή φωνή και βλέποντάς με κατάματα ο Μεταξάς μου είπε: “Αυτό σημαίνει πόλεμο”. Του απήντησα ότι αυτό θα μπορούσε να αποφευχθεί. Μου απήντησε ΟΧΙ. Του πρόσθεσα ότι αν ο στρατηγός Παπάγος…, ο Μεταξάς με διέκοψε και μου είπε: ΟΧΙ! Έφυγα υποκλινόμενος με τον βαθύτερο σεβασμό, προ του γέροντος αυτού, που προτίμησε την θυσία αντί της υποδουλώσεως»
Η πολιτική, θρησκευτική και στρατιωτική ηγεσία της Ελλάδος, ενωμένη, κάλεσε τους Έλληνες στον αγώνα.
Ο Ιωάννης Μέταξας στο διάγγελμα του, μεταξύ άλλων αναφέρει: «Απήντησα εις τον Ιταλόν Πρέσβην ότι θεωρώ και το αίτημα αυτό καθ’ εαυτό και τον τρόπον με τον οποίον γίνεται τούτο ως κήρυξιν πολέμου της Ιταλίας κατά της Ελλάδος.
Έλληνες, τώρα θα αποδείξωμεν εάν είμεθα άξιοι των προγόνων μας και της ελευθερίας, την οποίαν μας εξησφάλισαν οι προπάτορές μας.
Όλον το Έθνος ας εγερθή σύσσωμον, αγωνισθήτε διά την Πατρίδα, τας γυναίκας, τα παιδιά σας, και τας ιεράς μας παραδόσεις.
Νυν υπέρ πάντων ο αγών»
Ο Βασιλεύς Γεώργιος ο Β΄ καλούσε τον Ελληνικό λαό:
«Με πίστιν εἰς τον Θεον και εἰς τα Πεπρωμένα τῆς φυλῆς, το Ἔθνος σύσσωμον και ὡς εἷς ἄνθρωπος θα ἀγωνισθῇ ὑπέρ βωμῶν και ἑστιῶν μέχρι τῆς τελικῆς νίκης».
Ο Αρχιεπίσκοπος Χρύσανθος τόνιζε: « Η Εκκλησία ευλογεί τα όπλα τα ιερά και πέποιθεν ότι τα τέκνα της Πατρίδος ευπειθή εις το κέλευσμα Αυτής και του Θεού θα σπεύσουν εν μιά ψυχή και καρδιά ν΄ αγωνισθούν υπέρ βωμών και εστιών και της Ελευθερίας και τιμής».
Τον Δεκαπενταύγουστο, είχε προηγηθεί ο ύπουλος τορπιλισμός του καταδρομικού «Έλλη», από Ιταλικό υποβρύχιο, στην Τήνο, ανήμερα της εορτής της Παναγιάς.
Με τον τρόπο αυτό η Ελλάδα εισέρχεται στον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο, ενώ η υποδουλωμένη από τον Γερμανικό Ναζισμό Ευρώπη παρακολουθεί με «κομμένη» την ανάσα το θάρρος και τον απαράμιλλο ηρωισμό των Ελλήνων.
Κανένας δεν μπορούσε να φανταστεί ότι μία χώρα μικρή, ταλαιπωρημένη σ’ όλη την πρόσφατη ιστορία της, θα μπορούσε να υψώσει το ανάστημά της ενάντια στην πανίσχυρη στρατιωτική μηχανή των δυνάμεων του Άξονα.
Να σημειωθεί ότι η Ελλάδα από το 1897 πολεμούσε συνεχώς.
Μετά την ήττα στον Ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897 και την πτώχευσή της χώρας τον Δεκέμβριο του 1893, ακολούθησε ο Μακεδονικός Αγώνας για την διάσωση της Ελληνικότητας της Μακεδονίας μας από τους Βούλγαρους κομιτατζήδες και τους Τούρκους κατακτητές και ήρθαν οι απελευθερωτικοί αγώνες του 1912-1913. Ακολούθησε ο Α’ Παγκόσμιος πόλεμος, η Μικρασιατική καταστροφή και ο Εθνικός Διχασμός.
Αυτή η καθημαγμένη Ελλάδα, μπήκε χωρίς δεύτερη σκέψη στον πόλεμο για να υπερασπιστεί τα πάτρια εδάφη και να γράψει με χρυσά γράμματα το Έπος του 40.
Η παγκόσμια κοινότητα παρακολουθούσε με αγωνία τα κατορθώματα των Ελλήνων και την άτακτη υποχώρηση των Ιταλών στα βουνά της Πίνδου, στην Κορυτσά, στο Αργυρόκαστρο, στους Άγιους Σαράντα, στο Τεπελένι στην Πρεμετή.
Οι βουνοκορφές της Ηπείρου αντιλαλούν με το ΑΕΡΑ των πολεμιστών μας και γίνονται το πεδίο ενός ένδοξου και δίκαιου αγώνα για το υπέρτατο αγαθό της ελευθερίας.
Οι άνθρωποι του πνεύματος, ποιητές, πεζογράφοι, ηθοποιοί, είτε πολέμησαν στην πρώτη γραμμή του Αλβανικού μετώπου, όπως ο Οδυσσέας Ελύτης, ο Γιάννης Μπεράτης και άλλοι, είτε πολέμησαν με όπλο την πέννα τους και την τέχνη τους.
Στις 15 Νοεμβρίου 1940 στο άρθρο του «Η ώρα της Ιστορίας» ο Στρατής Μυριβήλης θα γράψει: «…Αυτή η ομοθυμία των δέκα εκατομμυρίων Ελλήνων, με την οποία αντίκρυσαν το φοβερό γεγονός του πολέμου, είναι θαρρώ το πιο σπουδαίο φαινόμενο στην ιστορία του έθνους μας ολόκληρη. Η Ελλάδα σύσσωμη, σύψυχη, στάθηκε μπροστά στο ανοιχτό βιβλίο της Μοίρας και υπαγορεύει το νέο κεφάλαιο της ιστορίας της (…) Αυτό το θάμα δεν είναι η πρώτη φορά που γίνεται μέσα στην ιστορία της φυλής. Δε θα ‘ναι και η στερνή.
Το «Όχι» των Ελλήνων αντηχεί στα οχυρά της Ηπείρου, της Μακεδονίας και της Θράκης.
Στο Ρούπελ, στον Εχίνο, σε κάθε σπιθαμή ελληνικής γης που επιχειρούν να βεβηλώσουν οι εισβολείς.
Η φωνή της Σοφίας Βέμπο, της τραγουδίστριας της Νίκης τους εμψύχωνε.
Οι Έλληνες δείχνουν σε όλο τον πλανήτη, τι σημαίνει ανδρεία, θάρρος και αυτοθυσία. Ιδανικά τα οποία αναδεικνύονται όταν αγωνίζεσαι για την αξιοπρέπεια και εθνική κυριαρχία της πατρίδας σου.
Ενώ η Γαλλία, η ισχυρότερη χώρα εκείνη την εποχή στην Ευρώπη, αντιστάθηκε στην εισβολή των Γερμανών 43 ημέρες, η Ελλάδα άντεξε 219 ημέρες.
Με αυτήν την ηρωική αντίσταση, όπως τεκμηριωμένα αναφέρουν πολλοί ιστορικοί, άλλαξε η τελική έκβαση του πολέμου, με την καθοριστική για το μέλλον της ανθρωπότητας νίκη των συμμαχικών δυνάμεων.
Αγαπητές συμπολίτισσες, αγαπητοί συμπολίτες, Κατά τη διάρκεια της Γερμανικής κατοχής οι Έλληνες υπέφεραν τα πάνδεινα. Στερήσεις, εξευτελισμούς, βασανιστήρια και εκτελέσεις.
Άντεξαν όμως, με την αθρόα και αυθόρμητη συμμετοχή του λαού, της εκκλησίας και πολλών φιλελλήνων που έσπευσαν να συμβάλλουν, με τον προσωπικό τους αγώνα, στην εθνική αντίσταση.
Ο ρόλος των γυναικών, όπως και των κληρικών, αλλά ακόμη και πολλών μικρών παιδιών ήταν υψίστης σημασίας.
Καθ’ όλη τη διάρκεια της κατοχής υπήρξαν πολλές δράσεις ηρωισμού και αυτοθυσίας.
Οι Έλληνες δεν έπαψαν ούτε στιγμή να σκέφτονται και να μάχονται για την ελευθερία. Δεν έπαψαν να προσπαθούν, με κάθε τρόπο, να επιτύχουν την εκδίωξη των Γερμανών και Ιταλών από τα ιερά χώματα της πατρίδας μας.
Είμαστε η μόνη χώρα που γιορτάζει την είσοδο της στον πόλεμο. Το Έπος του 40 ήταν νικηφόρο και οι Έλληνες ενωμένοι στέφτηκαν με δάφνες και απόδειξαν ότι μπορούν να επιτύχουν το ακατόρθωτο.
Δυστυχώς την λήξη του πολέμου ακολούθησε Εμφύλιος σπαραγμός.
Για αυτό η 28η Οκτωβρίου είναι ημέρα εθνικής υπερηφάνειας, αλλά και περισυλλογής.
Η οικονομική κρίση που βίωσε για περισσότερο από μία δεκαετία η χώρα μας, ανέδειξε πόσο σημαντικό είναι να είμαστε ενωμένοι, αδελφωμένοι και αλληλέγγυοι.
Η πρόσφατη πανδημία του κορονοϊού αποτελεί ακόμη μία δοκιμασία για την πατρίδα μας, δοκιμάζοντας τα όρια αντοχής του καθένα από εμάς.
Και πάλι το Ελληνικό φιλότιμο, η συμπαγής Ελληνική οικογένεια, το ενδιαφέρον για τον συνάνθρωπο, είχαν σαν αποτέλεσμα η Ελλάδα να διακριθεί στη μάχη κατά της πανδημίας του κορωνοϊού.
Κυρίες και κύριοι, Ο δρόμος για μία Ελλάδα ισχυρή και ακηδεμόνευτη ήταν πάντοτε ανηφορικός και δύσκολος.
Στην Ευρώπη και στον κόσμο συντελούνται σαρωτικές αλλαγές. Στη γειτονιά μας μαίνονται συρράξεις και η φωτιά του πολέμου καίει σε πολλές χώρες.
Τους τελευταίους μήνες, ζούμε ένα νέο «ακήρυχτο πόλεμο».
Ποτέ δεν είχαμε βρεθεί τόσο κοντά σε μία επαπειλούμενη σύρραξη με τον κακό μας γείτονα την Τουρκία, η οποία, παρά τα τρομακτικά εσωτερικά της προβλήματα, εξακολουθεί να προκαλεί και να διεκδικεί περιοχές και προνόμια πέρα από κάθε λογική και νομιμότητα.
Οι κρίσιμοι πολιτικοί χειρισμοί των προηγούμενων μηνών και οι διαπραγματεύσεις με τους εταίρους μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά και φίλους σ όλο τον κόσμο, δίνουν δίκαιο στις Ελληνικές θέσεις, αλλά δείχνουν ακόμη ότι χρειάζεται να παραμείνουμε σε εγρήγορση.
Η ιστορία του ελληνικού έθνους έχει αποδείξει ότι κανένας αγώνας, καμία θυσία δεν ήταν χωρίς αποτέλεσμα.
Αξίζει επομένως να συμμετέχουμε στις μάχες για εθνική ανεξαρτησία και Εθνική κυριαρχία και να δίνουμε τον αγώνα μας μέχρι την τελική νίκη.
Εδεσσαίες, Εδεσσαίοι, Αγαπητά μας παιδιά, Είμαστε οι συνεχιστές της παρακαταθήκης των προγόνων μας που έθεσαν τα θεμέλια και αγωνίστηκαν για υψηλά ιδανικά όπως η ειρήνη, η ελευθερία, η δημοκρατία, η κοινωνική πρόοδος.
Κρατάμε ζωντανή στην ψυχή και το μυαλό μας, την φλόγα του ηρωικού «ΟΧΙ» και διατηρούμε αδιάσπαστη την ενότητά μας.
Η αθάνατη Ελληνική ψυχή μάς ενώνει, μας εμπνέει και μας καθοδηγεί.
Τιμή και δόξα στους νεκρούς μας.
Τιμή και δόξα στους αγωνιστές της λευτεριάς.
Ζήτω η 28η Οκτωβρίου. Ζήτω η αθάνατη και ηρωική Ελλάδα. Χρόνια πολλά.