Ραγδαίες εξελίξεις στην Τουρκία: Ορατό το ενδεχόμενο ήπιων capital controls μετά τον καταποντισμό της λίρας
Σε τεράστια οικονομική δίνη έχει περιέλθει η Τουρκία μετά την απόφαση του Πρόεδρου της, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να καθαιρέσει τον διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας της χώρας, Νάτζι Αμπάλ και να τον αντικαταστήσει με τον οικονομολόγο και πολιτικό Σαχάπ Καβτζίογλου που ανήκει στο κόμμα του.Από τα ξημερώματα της Δευτέρας η τουρκική οικονομία «βυθίζεται». Είναι χαρακτηριστικό πως η λίρα καταποντίστηκε έως και 17% με το Χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης να διακόπτει δύο φορές το πρωί τις συναλλαγές μετά την ισχυρή πτώση του κύριου δείκτη του, που ακολούθησε την πτώση της τουρκικής λίρας.
Συγκεκριμένα, οι συναλλαγές ανεστάλησαν για πρώτη φορά για 35 λεπτά για να επαναληφθούν στις 09.30 ώρα Ελλάδας, αφού ο γενικός δείκτης είχε σημειώσει πτώση 6,65%, καθώς ενεργοποιήθηκε μηχανισμός που προβλέπει τέτοιου είδους διακοπή σε περιπτώσεις ισχυρών διακυμάνσεων των τιμών των μετοχών. Ωστόσο οι συναλλαγές αποκαταστάθηκαν μόνο για 8 λεπτά, πριν διακοπούν για δεύτερη φορά στις 09.38 ώρα Ελλάδας, ύστερα από νέα πτώση του γενικού δείκτη κατά 7%.
Περίπου μία αργότερα ο BIST 100 κατέγραφε απώλειες 9,14%. Οι τράπεζες βρίσκονται στο επίκεντρο των ρευστοποιήσεων με τον δείκτη τους να υποχωρεί σχεδόν 10%, ενώ η τουρκική λίρα το πρωί σημείωσε πτώση 14,8%.
Οι εξελίξεις αυτές έρχονται μετά την αιφνίδια απόφαση του Ταγίπ Ερντογάν, να καρατομήσει τον διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας μόλις τέσσερις μήνες μετά την ανάληψη των καθηκόντων του. Και μπορεί ο Τούρκος πρόεδρος να είχε υποσχεθεί τον περασμένο Νοέμβριο μία οικονομική πολιτική φιλική προς τις αγορές, η αποπομπή του Νατζί Αγμπάλ, ωστόσο, προκάλεσε ντόμινο εξελίξεων στις αγορές
Έτσι με δεδομένη αυτή την νομισματική κρίση και τη «βουτιά» της τουρκικής λίρας, οικονομικοί αναλυτές που είχαν προειδοποιήσει για την αντίδραση των αγορών μετά μετά την αιφνιδιαστική κίνηση του Ερντογάν, εκφράζουν, πλέον, φόρους για επιβολή ήπιων capital controls στη χώρα. «Τα αποθέματα της χώρας είναι ήδη χαμηλά και μπορεί να βρεθεί στην εξαιρετικά δύσκολη θέση να αναγκαστεί να επιβάλει capital controls, αν η διαρροή κεφαλαίων- εγχώριων ή ξένων- γίνει ένα ολοένα πιο έντονο πρόβλημα», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Στιν Γιάκομπσεν, της Saxo.
Και αυτά ενώ νωρίτερα ο υπουργός Οικονομικών της Τουρκίας Λουτφί Ελβάν επιχείρησε να καθησυχάσει τις αγορές και τους επενδυτές. «Η Τουρκία θα συνεχίσει να παραμένει προσηλωμένη στην ελεύθερη αγορά και σε ένα φιλελεύθερο καθεστώς συναλλάγματος. […] Η κυβέρνηση θα συνεχίσει να δίνει προτεραιότητα στη σταθερότητα των τιμών και οι δημοσιονομικές πολιτικές θα στηρίξουν τη νομισματική αρχή στις προσπάθειές της να συγκρατήσει τον πληθωρισμό», είπε.