Σε μια εποχή που η εγκληματικότητα των ανηλίκων έχει αρχίσει να ξεφεύγει, οι πιο δημοφιλείς στίχοι
της «υπόγειας» μουσικής βιομηχανίας στην Ελλάδα ρίχνουν… λάδι στη φωτιά! Παρακινούν ανηλίκους σε σύσταση συμμορίας, ωμή βία, χρήση ναρκωτικών, κλοπές, ληστείες, ξυλοδαρμούς, ακόμα και επιθέσεις σε αστυνομικούς. Ταυτόχρονα, τα πιο τρομακτικά ευρήματα της τελευταίας περιόδου στην κατοχή ανηλίκων ίσως, πλέον, δεν είναι τα εκατοντάδες ευρώ από ληστείες, τα στιλέτα και τα μαχαίρια ή τα βίντεο με ξυλοδαρμούς άλλων ανηλίκων, αλλά εμπρηστικοί μηχανισμοί, αυτοσχέδιοι πυροκροτητές και πιστόλια.
«Από μικρός μέσα στο γκέτο, μες στην τσάντα το 9άρι», «ληστές και διαρρήκτες όλοι οι φίλοι μου στις μπίζνες», «ντύνουμε μαμάδες στα μαύρα», «δεν θα αφήσουμε ούτε μάρτυρα, δεν θα αφήσουμε ούτε κάλυκα», «1, 3, 1, 2 μπάτσοι στο νοσοκομείο, από το έγκλημα βγάζω λεφτά».
Είναι ορισμένοι μόνο από τους δημοφιλέστερους στίχους αυτών των «τραγουδιών», με τους οποίους εκατοντάδες νεαρά άτομα από την Ελλάδα «ντύνουν» ηχητικά τα βίντεο που ανεβάζουν καθημερινά στα κοινωνικά δίκτυα, εμφανίζοντας εαυτούς ως μικρούς gangsters που δεν διστάζουν πουθενά, προκειμένου να γίνουν αποδεκτοί από αυτές τις κοινότητες, ανακυκλώνοντας την κουλτούρα της βίας και της παραβατικότητας.
Στη «φέρμα»
Στα βίντεο αυτά κουνούν απειλητικά τα στιλέτα τους μπροστά από την κάμερα, δείχνουν αποφασισμένοι με τις σιδερογροθιές τους, επιδεικνύουν ρυθμικά τα ναρκωτικά και τα χρήματα από τις ληστείες, χωρίς να διστάζουν συχνά-πυκνά να ανακοινώνουν νωρίτερα στo Instagram ότι βγαίνουν για «μπίζνες», εννοώντας «φέρμες» σε άλλους ανηλίκους για κινητά και χρήματα, κλοπές σε πολυσύχναστα σημεία, ληστείες ακόμα και σε βάρος ενηλίκων σε απομονωμένες περιοχές, αλλά και διακίνηση ναρκωτικών ουσιών.
Δημιουργούν στρατό
Αυτή είναι η κουλτούρα που προωθεί η συγκεκριμένη «μουσική σκηνή» την οποία παρακολουθούν στα κοινωνικά δίκτυα στην Ελλάδα χιλιάδες ανήλικοι και νεαρά άτομα και αν δεν είσαι μέλος κάποιας συμμορίας (gang), δεν μιλάς με συγκεκριμένο τρόπο, δεν κουβαλάς μαχαίρι, δεν ληστεύεις για να κάνεις τη ζωή που ονειρεύεσαι, τότε «δεν είσαι με εμάς». Ορισμένοι εκ των «καλλιτεχνών», μάλιστα, υπερηφανεύονται συχνά για το γεγονός ότι οι ακόλουθοι τους αυξάνονται συνεχώς, χωρίς να κρύβουν ότι αντιλαμβάνονται το ανήλικο κοινό τους ως «στρατό».
Μια άλλη «ραπ»
Η κυρίαρχη τάση σε αυτή τη «μουσική σκηνή» στην Ελλάδα, που κερδίζει ολοένα και περισσότερο έδαφος, επιχειρεί ακριβώς το αντίθετο από αυτό που επιδίωκαν οι Αμερικανοί ράπερ όταν εμφανίσθηκαν. Οι Αμερικανοί ράπερ, με πρωτοπόρους τους μαύρους καλλιτέχνες, παρήγαγαν ραπ προκειμένου να γίνουν αποδεκτοί από την κοινωνία για να ξεφύγουν από τα γκέτο και τις συμμορίες. Ενώ, η κατά τα φαινόμενα μόνο, αντίστοιχη «μουσική σκηνή» στην Ελλάδα επιχειρεί ακριβώς το αντίθετο: να γκετοποιήσει ημεδαπούς και αλλοδαπούς ανήλικους, με τους «καλλιτέχνες» να παριστάνουν οι ίδιοι τους gangsters, προσπαθώντας να γίνουν αποδεκτοί ως ράπερ. Αυτό έχει, φυσικά, ολέθρια αποτελέσματα για τον ψυχισμό δεκάδων χιλιάδων ανηλίκων, με πολλά και σοβαρά οικογενειακά και εσωτερικά προβλήματα.
Στίχοι ωμής βίας για στιλέτα, ληστείες και ξύλο: «Θα σε αφήσουμε ανάπηρο»
Μόνο αθώα δεν μπορούν να χαρακτηριστούν τα μηνύματα τα οποία περνούν αυτά τα «τραγούδια», σε μια εποχή, μάλιστα, στην οποία η νεολαία έχει υποστεί μεγάλη καταπίεση από τον εγκλεισμό εξαιτίας των περιοριστικών μέτρων κατά του covid, αλλά και από την κατακόρυφη αύξηση περιστατικών ενδοοικογενειακής βίας, ενώ και οι Αρχές αναμένουν αύξηση της εγκληματικής δραστηριότητας σε ολόκληρο το φάσμα του εγκλήματος.
Ακολουθούν στίχοι από πολλά διαφορετικά «τραγούδια».
«Δεν πάτησα στο Λύκειο, δεν πήρα απολυτήριο, η γιαγιά έβαλε τα κλάματα όταν με είδε κρατητήριο. Ελάτε δεν μασάμε, δεν σας κάνουμε τη χάρη, από μικρός είμαι στο γκέτο μεσ’ στην τσάντα το 9άρι, μπαίνουμε μέσα στο σπίτι, τα λεφτά στο μαξιλάρι, βγήκαμε από την πίσω πόρτα κι εσύ δεν πήρες χαμπάρι, έχω το όνειρο στο backpack να αλλάξω τη ζωή μου κι όσοι ήτανε στο κύκλο μου θα έρθουνε μαζί μου, ληστείες, αρπαχτές, τζόγος, απαγωγές, διδάχθηκα στον δρόμο τώρα δεν μου λείπει κάτι, έχω μαχαίρι μες στην τσέπη μου και σπίτι την «αράχνη», ζωγράφισα στο πρόσωπο το uzi του αντάρτη, είμαι έτοιμος για πόλεμο σου κόβω το κεφάλι».
«Δεν θα αφήσουμε ούτε μάρτυρα»
«Συνοδεία 20 αλάνια σκάω μύτη μέσ’ το πάρτυ σαν τον κάγκουρα, θα σε αφήσουμε ανάπηρο, δεν θα αφήσουμε ούτε μάρτυρα, δεν θα αφήσουμε ούτε κάλυκα». «Γυρνάω στην Καλλιθέα με ένα uzi μεσ’ στο smart, στρίβω ένα γάρο όσο περιμένω λεφτά, στον κεντρικό έχει μπάτσους και πηγαίνω από τα στενά, οι δικοί μου φέρνουν τα φορτηγά από Κακαβιά, έχω μια τρακοσάδα κλειδωμένη σε αποθήκη, έχω και δυο μάγκες και φυλάνε babysitting»
«Ξέρεις είμαστε από Σεπόλια, βγαίνουμε απ’ τ’ αμάξι με πιστόλια, όχι δεν μ’ αρέσουνε τα λόγια, μας βλέπει και του κόβονται τα πόδια, hey! φράγκα, ξέρω ανθρώπους που σκοτώνουνε γι’ αυτά». «Όποιος με χρειάστηκε δίπλα του στάθηκα, όλα είναι φιμέ δεν κατεβάζουμε παράθυρα, ξέρω τριαντάρηδες που το ζούνε mafia, τώρα που βγάζω λεφτά μου λένε: χάθηκα, έχω το glock μεσ’ τ’ αμάξι, τα λόγια κάνω πράξη».
«Θέλουμε αίμα»
«Τους περιμένουμε πάνω στα δέντρα, μόλις κατέβουμε θέλουμε αίμα, ανοίγουμε την κοιλιά λες κι είναι δέρμα, μιλάνε για μένα χωρίς να με ξέρουνε τα μ@λακισμέν@, άμα θέλεις έλα, θα σας μαχαιρώσουμε όλους έναν έναν».
«Βγήκαμε από το γκέτο, έχεις λεφτά; σου τα ληστεύω. Πες μου τι θες, θα σου το φέρω. Όλα στα @ρχίδι@ μου, πάντα μπλέκω, το ‘χω μαζί μου, όταν βγαίνω προσέχω, δύο πιστόλια πάντα διαλέγω, έτσι έχω μάθει, ποτέ μου δεν τρέχω, πάνω μας έχουμε πάντα μαχαίρια, οπλοφορούμε δεν κάνουμε πλάκα, οι δικοί μου τον κρατάνε όσο εγώ του χαρακώνω τη φάτσα». «Κερνώ δολοφόνους από τη γειτονιά μου και με συμπαθούνε, ξέρω ανθρώπους που αν του προσφέρεις λεφτά θα ‘ρθουν να σε βρουνε, έχω φίλους Αυλώνα, Βόλο και Κορυδαλλό, περιμένω να βγουν, παλιά αλητεύαμε έξω μα τώρα πίσω από τα κελιά με ακούν». «Θα βάλουμε βόμβα, θα ανατινάξουμε τη Βουλή και μέσα τους 300 θα κάψουμε».
Εκατομμύρια προβολές
Αξίζει να σημειωθεί ότι καθημερινά αυτά τα «μουσικά» κομμάτια με τα αντίστοιχα βιντεοκλίπ των χρηστών συγκεντρώνουν δεκάδες χιλιάδες προβολές καθημερινά. Έτσι, φτάνουμε να αντικρίζουμε σε αρκετά μεγάλη συχνότητα ανηλίκους να επιδεικνύουν τα στιλέτα και τα μαχαίρια που έχουν μαζί τους, πιστόλια ή ναρκωτικές ουσίες, ακόμη και χρήματα, από ελάχιστα μέχρι εκατοντάδες ευρώ, τα οποία μάζεψαν από ληστείες σε βάρος άλλων ανηλίκων ή ακόμα και σε βάρος ενηλίκων.
Ένας στους 10 θα πάρει κακό δρόμο
Ο «μιμητισμός» είναι η πρώτη αιτία που προκαλεί την εγκληματικότητα στους ανηλίκους. Πάντως, το πρώτο που τονίζουν αξιωματικοί της ΕΛ.ΑΣ. είναι ότι η διαχείριση των ανηλίκων δραστών είναι πολύ δύσκολη και απαιτεί πολύ προσεκτική προσέγγιση. «Η αστυνομία στην Ελλάδα προσπαθεί να αλλάξει αυτά τα παιδιά και δεν στέκεται τιμωρητικά απέναντι στους ανήλικους δράστες. Πολλές φορές γινόμαστε οι γονείς και οι δάσκαλοι που ποτέ δεν είχαν αυτά τα παιδιά. Μιλάμε αρκετά μαζί τους και είναι χαρά μας να τα βλέπουμε στη συνέχεια να απομακρύνονται από την παραβατικότητα».
Η πλειονότητα των ανηλίκων δραστών μετά την πρώτη τους επαφή με τις συνέπειες των πράξεων τους επιστρέφουν στην κανονικότητα. «Όμως ένα ποσοστό όχι μεγαλύτερο του 10% των ανηλίκων, “καίγεται», ακολουθώντας μονοπάτια που οδηγούν σε βαρύτερα εγκλήματα» εκμυστηρεύεται με στενοχώρια εμπειρότατος αξιωματικός της ΕΛ.ΑΣ. Με μαθηματική ακρίβεια, ορισμένοι από τους σημερινούς ανήλικους δράστες, οι οποίοι έχουν επιλέξει αυτό τον δρόμο χωρίς επιστροφή, θα απασχολήσουν για πολύ σοβαρά εγκλήματα στο μέλλον. Ωστόσο, αξίζει να δούμε πόσο καταλυτικά διαπιστώνουν στην Ελληνική Αστυνομία ότι επιδρά το περιβάλλον των ανηλίκων πριν αυτοί περάσουν στο έγκλημα.
«Ψάχνουν να διακριθούν»
«Οι ανήλικοι δράστες είναι παιδιά τα οποία δεν έχουν βρει την ταυτότητα τους στην οικογένεια ή στο σχολείο» εξηγεί υψηλόβαθμος αξιωματικός της ΕΛ.ΑΣ. «Όταν δεν μπορούν να διακριθούν μέσα στην οικογένεια, μέσα από τα γράμματα ή τον αθλητισμό ψάχνουν να διακριθούν με άλλους τρόπους». Πάντως, όπως αναφέρουν αστυνομικές πηγές με ιδιαίτερη εμπειρία στη διαχείριση υποθέσεων εγκληματικότητας ανηλίκων, «στην Ελλάδα δεν υπάρχουν «συμμορίες ανηλίκων» με την ποινική έννοια του όρου, δηλαδή εγκληματικές ομάδες με όλα τα χαρακτηριστικά οργανωμένης εγκληματικής δραστηριότητας (συγκεκριμένη δομή, διακριτοί ρόλοι, σχεδιασμός εγκληματικών δραστηριοτήτων κ.ά.). Οι «συμμορίες ανηλίκων» είναι ένα φαινόμενο το οποίο παρατηρείται σε χώρες του εξωτερικού, αλλά δεν έχει φτάσει στην Ελλάδα. Στην Ελλάδα υπάρχουν βραχύβιες ομάδες ανηλίκων ανά περιοχές, οι οποίες ανταγωνίζονται ομάδες ανηλίκων άλλων περιοχών. Αυτό είναι ένα φαινόμενο που παρατηρούνταν πάντα, αλλά χωρίς η εγκληματική δραστηριότητα να είναι η κύρια δραστηριότητα αυτών των ομάδων».
Επίσης, όλες σχεδόν οι υποθέσεις, οι οποίες οδηγήθηκαν στη Δικαιοσύνη με κατηγορίες για ληστείες, ξυλοδαρμούς, διαρρήξεις και άλλα ποινικά αδικήματα και εκ πρώτης όψεως φαινόταν ότι πρόκειται αμιγώς για συμμορίες ανηλίκων, είχαν ενήλικα άτομα, τα οποία κατηύθυναν την εγκληματική δραστηριότητα των υπολοίπων μελών.
Στρατολόγηση σε ομάδες Από τις πιο χαρακτηριστικές περιπτώσεις στρατολόγησης ανηλίκων σε εγκληματικές ομάδες ήταν πρόσφατα αυτή με αρχηγό ομάδας μπράβων στη Νότια Αττική, ο οποίος είχε μαζί του έναν 16χρονο που ήταν κανονικό μέλος της ομάδας, με ρόλο ακόμη και στις εισπράξεις για «προστασία».
Επίσης, ανήλικοι έχουν εντοπιστεί να απασχολούνται από εγκληματικές ομάδες ενηλίκων, από παρκαδόροι έξω από νυχτερινά κέντρα μέχρι και διακινητές ναρκωτικών. Ωστόσο, στην ΕΛ.ΑΣ. ανησυχούν για τα μιμητικά πρότυπα, τα οποία ταξιδεύουν από τη μια όψη του πλανήτη στην άλλη μέσα από τα κοινωνικά δίκτυα, διαμορφώνοντας χαρακτήρες, συνειδήσεις και συμπεριφορές ανθρώπων σε ασύλληπτο χρόνο.
Ρεπορτάζ: Μάνος Μεϊμαράκης