Λόγος της Πέλλας Ηλεκτρονική Εφημερίδα Νομού Πέλλας
Στις εκδηλώσεις εορτασμού για την Εθνική Αντίσταση που πραγματοποιήθηκαν το πρωί της Κυριακής, 28 Νοεμβρίου
συμμετείχε με ομιλία του ο Αντιπεριφερειάρχης Πέλλας Ιορδάνης Τζαμτζής.
Στην ομιλία του για το εορτασμό της Εθνικής Αντίστασης ο Αντιπεριφερειάρχης κ. Τζαμτζής ανέφερε τα εξής: «Πανοσιολογιότατε πατέρα Χριστόδουλε
Κύριοι Βουλευτές, Ταξίαρχε μας,, Κύριε Δήμαρχε,
Αστυνομικέ Διευθυντά,, Διοικητά των Πυροσβεστικών υπηρεσιών
Αγαπητοί συνάδελφοι της Περιφερειακής και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης,
Αξιότιμοι εκπρόσωποι λοιπών στρατιωτικών και πολιτικών αρχών,
Αγαπητές συμπολίτισσες αγαπητοί συμπολίτες
Τιμούμε σήμερα τους αγώνες του Ελληνικού λαού για ελευθερία, ανεξαρτησία και εθνική κυριαρχία.
Τιμούμε τον ηρωισμό και τη θυσία των Ελλήνων αλλά και πολλών φιλελλήνων, που σφράγισαν με το αίμα τους μία ακόμη μεγάλη σελίδα της εθνικής μας ιστορίας:
Την σελίδα της Εθνικής Αντίστασης.
Η Εθνική Αντίσταση του 1941-1944, είναι ένα από τα φωτεινότερα ιστορικά γεγονότα στη μακραίωνη ιστορία του Ελληνικού Έθνους.
Είναι η καθολική αντίσταση του Ελληνικού λαού, με θαυμαστές πράξεις απαράμιλλης γενναιότητας, απέναντι στην Γερμανική κατοχή και τον φασισμό.
Είναι η ιστορική συνέχεια και η προέκταση του θρυλικού Αλβανικού έπους, με αγώνες και αντίσταση που φανερώνουν την δύναμη ψυχής των Ελλήνων και εμπνέουν την σημερινή και τις επόμενες γενιές.
Τα θύματα του θαυμαστού αυτού αγώνα ήταν χιλιάδες. Νέοι και γέροι, γυναίκες και άνδρες πρόταξαν την αξία της ελεύθερης ζωής, επιλέγοντας τη λευτεριά του θανάτου, από τον θάνατο της σκλαβιάς.
Σ’ αυτούς τους ήρωες αξίζει κάθε τιμή, αλλά και μια διαβεβαίωση πως όσο θα είμαστε και θα υπάρχουμε ως Έλληνες, κανείς μας δεν πρόκειται να κάνει πίσω, να ξεχάσει τους αγώνες τους ή να προδώσει τις αξίες που μας κάνουν περήφανους ως Έλληνες. Η Εθνική Αντίσταση στην Ελλάδα είχε διάφορες μορφές και εκδηλώσεις.
Αποτελεί έργο συλλογικής προσπάθειας του Ελληνικού λαού και για αυτό το μήνυμα της σημερινής ημέρας είναι ενωτικό.
Είμαστε όλοι μαζί, στην προσπάθεια για ανασυγκρότηση και ανάπτυξη, στις δράσεις για να ξεπεράσουμε όλες τις κρίσεις που μπορεί να κτυπήσουν την πόρτα μας.
Η Αντίσταση του Ελληνικού λαού ενάντια στον Φασισμό και τον Ναζισμό, συγκαταλέγεται περήφανα δίπλα σ’ όλα τα κινήματα αντίστασης των λαών της Ευρώπης. Μέσα από τις πολλές πράξεις ηρωισμού που περιλαμβάνει, διαδραμάτισε έναν σημαντικό ρόλο στην τελική συντριβή των δυνάμεων του άξονα.
Η ελληνική Εθνική Αντίσταση αποτέλεσε, για όλο τον κόσμο, ένα μοναδικό φωτεινό παράδειγμα πατριωτισμού και αυταπάρνησης.
Στα χρόνια της κατοχής ιδρύθηκαν πολλές οργανώσεις: πολιτικές, στρατιωτικές, ένοπλες αντάρτικες και μυστικών υπηρεσιών, με στόχο την οργάνωση της αντίστασης. Ο αγώνας ξέσπασε με σαμποτάζ, ένοπλες συγκρούσεις, διαδηλώσεις και οποιαδήποτε άλλη πρόσφορη δράση εναντίων του κατακτητή.
Από τις πρώτες αντιστασιακές πράξεις, ήταν το κατέβασμα της Γερμανικής σβάστικας από την Ακρόπολη, τον Μάιο του 1941, από τους Μανώλη Γλέζο και τον Λάκη Σάντα.
Το Σεπτέμβριο του 1941 ιδρύθηκε το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο (ΕΑΜ), η μεγαλύτερη αντιστασιακή οργάνωση και τον Φεβρουάριο του 1942 το στρατιωτικό του τμήμα, ο Ελληνικός Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός (ΕΛΑΣ).
Στις 9 Σεπτεμβρίου 1941 ιδρύθηκε ο Εθνικός Δημοκρατικός Ελληνικός Σύνδεσμος ο ΕΔΕΣ του Στρατηγού Ναπολέοντα Ζέρβα με τις Εθνικές Ομάδες Ελλήνων Ανταρτών και ακολούθησαν η Εθνική Και Κοινωνική Απελευθέρωση, ΕΚΚΑ, του Συνταγματάρχη Ψαρρού, ο Ελληνικός Στρατός Εθνικής Απελευθέρωσης, που με τα ένοπλα τμήματα τους συνέβαλαν στον εθνικό αγώνα της αντίστασης, με πάνω από 600 μεγάλες μάχες κατά των κατακτητών και ακόμη περισσότερες μικρότερες.
Άλλες οργανώσεις δολιοφθορών- πληροφοριών, ήταν η Μπουμπουλίνα της Λέλας Καραγιάννη, ο Κόδρος, ο Όμηρος, ο Ζεύς, η Τρίαινα, η ΠΕΑΝ, ο Μίδας η ΠΑΝ και η Force 133 της Σύλβιας Ιωαννίδου-Αποστολίδου.
Στην πολιτική μου πορεία είχα την τιμή και την τύχη να γνωρίσω τον Μανώλη Γλέζο και να συνεργαστώ με την Σύλβια Ιωαννίδου, δυο ανθρώπους με διαφορετικά πολιτικά πιστεύω, που όμως έδωσαν και οι δυο τον αγώνα τους για την απελευθέρωση της Ελλάδας μας.
Αποτέλεσμα αυτών των αγώνων, ήταν η εξόντωση και η αιχμαλωσία περίπου 30.000 ανδρών των στρατευμάτων κατοχής.
Η οργανωμένη αντίσταση των Ελλήνων κατάφερε και καθήλωσε 12 γερμανικές μεραρχίες στο ελληνικό έδαφος, επιβραδύνοντας την προέλαση των Γερμανών και διαδραματίζοντας ένα πολύ σημαντικό ρόλο στην έκβαση του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Η ηρωική δράση των αγωνιστών της αντίστασης διατήρησε υψηλό το φρόνημα του λαού μας και συντέλεσε αποφασιστικά στην ταπείνωση του κατακτητή και την απελευθέρωση της πατρίδας μας, όταν οι συμμαχικές νίκες σε όλα τα μέτωπα δημιούργησαν τις κατάλληλες συνθήκες. Αποκορύφωμα της δράσης της Εθνικής Αντίστασης, ήταν η ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοποτάμου το βράδυ της 25ης Νοεμβρίου 1942.
Η επιτυχία της συγκεκριμένης επιχείρησης, ανύψωσε το ηθικό των Ελλήνων αγωνιστών και δυνάμωσε την απελευθερωτική τους δράση.
Ο Ταγματάρχης Κρις Γουντχάουζ, αρχηγός της Βρετανικής αποστολής μετά την αποχώρηση του Έντυ Μάγερς και αργότερα Καθηγητής στην Οξφόρδη και Βουλευτής, στο βιβλίο του «Η ιστορία ενός λαού», αναφέρει: « Μια ομάδα Βρετανών αλεξιπτωτιστών έπεσε στην Ελλάδα στο τέλος Σεπτεμβρίου 1942, για να συνεργαστεί με όσες και όποιες ένοπλες ομάδες θα έβρισκε στα βουνά.
Ήδη ο ΕΛΑΣ και ο ΕΔΕΣ είχαν δραστηριοποιηθεί, σε περιορισμένη κλίμακα. Συγκροτήθηκε μια δύναμη από 150 άνδρες και των δυο ομάδων υπό την γενική διοίκηση του Ναπολέοντα Ζέρβα, η οποία επιτέθηκε με επιτυχία και κατέστρεψε την γέφυρα του Γοργοποτάμου.»
Ναπολέων Ζέρβας και Άρης Βελουχιώτης αγωνίστηκαν ενωμένοι και νίκησαν.
Ο Βρετανός Υπουργός Έμερυ, μιλώντας από το BBC εκείνη την εποχή, για τον αγώνα του Ελληνικού λαού και απευθυνόμενος στους Έλληνες αντιστασιακούς, έλεγε: «Με την αντίστασή σας ανατρέψατε τα σχέδια του Χίτλερ για επικράτησή του στη Μεσόγειο. Με το χρόνο που κερδίσαμε, χάρη στην αντίστασή σας, μπορέσαμε να σώσουμε το Ιράκ, τη Συρία και την Περσία. Ανατρέψατε τα σχέδια του Χίτλερ για την καταστροφή του Ρωσικού στρατού πριν το χειμώνα. Όχι, οι νεκροί σας δεν έπεσαν μάταια».
Στο κίνημα της Εθνικής Αντίστασης συμμετείχε ενεργά η συντριπτική πλειοψηφία του ελληνικού λαού και της νεολαίας, ενώ ο ρόλος της Εκκλησίας ήταν ιδιαίτερα σημαντικός.
Ιεράρχες, κληρικοί, καλόγεροι, μαζί με τους λαϊκούς, ενωμένοι και ενταγμένοι όλοι κάτω από την σημαία μας και τα λάβαρα της Εκκλησίας μας, πραγματοποίησαν ένα θαυμαστό έργο, ηρωισμού και αυταπάρνησης εν ονόματι Του Χριστού και της Ελλάδας.
Κατά τη διάρκεια της Εθνικής Αντίστασης, αναδείχθηκε επίσης, ο ρόλος της Ελληνίδας μάνας, αδελφής, συντρόφου, που συμμετείχε με μεγάλη θέρμη, μαζικά, ουσιαστικά και υποστηρικτικά στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα.
Με Αντιστασιακή δράση όμως, θυσίες και πολύ αίμα «συμμετείχε» και η Πέλλα, την περίοδο της Εθνικής Αντίστασης 1941-1944.
Με την κήρυξη της ιταλικής επίθεσης κατά της πατρίδας μας, στις 28 Οκτωβρίου 1940 και κατά τη γενική επιστράτευση που ακολούθησε, συγκροτήθηκαν συντάγματα επιστράτων από το νομό μας, το 30ό Σύνταγμα Έδεσσας, το 65ο Γιαννιτσών και το 68ο Αριδαίας, τα οποία ανήκαν στη 10η Μεραρχία.
Τον Απρίλιο του 1941 εισέβαλαν τα ναζιστικά στρατεύματα και διαδοχικά κατέλαβαν τα Γιαννιτσά στις 8 Απριλίου, την Έδεσσα στις 18 Απριλίου και την Αριδαία στις 20 Απριλίου. Από τους πρώτους κιόλας μήνες οργανώθηκαν ομάδες αντίστασης σε πόλεις και χωριά, ενώ στον ορεινό όγκο είχε έδρα το 30ό Σύνταγμα του ΕΛΑΣ.
Οι ενέργειες της αντίστασης που πραγματοποιήθηκαν στο νομό μας ήταν πολλές και μεγάλης γενναιότητας.
Αξίζει να αναφερθούν, η ανατίναξη του φορτηγού τρένου στην Πετριά στις 31 Ιουλίου 1944, η ανατίναξη της αμαξοστοιχίας στη Βεγορίτιδα στις 3 Αυγούστου 1944 όπου καταστράφηκαν 15 βαγόνια με οπλισμό και ο απολογισμός ήταν 60 νεκροί γερμανοί και 2 αιχμάλωτοι.
Κορυφαίο γεγονός της Εθνικής Αντίστασης στο νομό μας ήταν η ανατίναξη 2 αμαξοστοιχιών στο Μουχαρέμ Χάνι στις 5 Αυγούστου 1944 με 28 βαγόνια, 130 γερμανοιταλούς νεκρούς και 70 αιχμαλώτους.
Οι θηριωδίες των Γερμανών με τη μορφή των αντιποίνων ήταν τραγικές. Με μεγάλο πόνο θυμόμαστε την πυρπόληση του Γραμματικού, του Μεσημερίου, της Περίκλειας, της Λιθαριάς, του Πευκωτού και της συνοικίας Βαρόσι, εδώ στην Έδεσσα.
Ακόμη, το κάψιμο του Ελευθεροχωρίου με την εκτέλεση 17 κατοίκων του στις 13 Φεβρουαρίου 1944, καθώς και η αποφράδα ημέρα της 14ης Σεπτεμβρίου 1944, στα Γιαννιτσά, όπου οι Γερμανοί κατακτητές και κάποιοι συνεργάτες τους εκτέλεσαν 120 κατοίκους της πόλης. Την ίδια ημέρα έκαψαν κι ένα μεγάλο μέρος της πόλης των Γιαννιτσών. Ήταν μία πράξη απόγνωσης και εκδίκησης από τον κατακτητή, καθώς έχανε την ψυχραιμία του, λίγο πριν σημάνουν οι καμπάνες της απελευθέρωσης.
Αγαπητές συμπολίτισσες αγαπητοί συμπολίτες, Το μήνυμα της Εθνικής Αντίστασης είχε πολλούς αποδέκτες σε όλο τον κόσμο, σε μία δύσκολη εποχή για όλη την ανθρωπότητα που σπαράσσονταν από το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Η Εθνική Αντίσταση εκφράζει το ελεύθερο πνεύμα του αδούλωτου Ελληνισμού, την αντίθεση και μαχητικότητά του, ενάντια σε κάθε ξένη επιβουλή.
Η Ελλάδα και οι Έλληνες απέδειξαν ότι γνωρίζουν να αντιστέκονται και να καταφέρνουν καίρια κτυπήματα σε οποιονδήποτε επιχειρεί να ελέγξει ή να τους αφαιρέσει, τα πολύτιμα αγαθά της ελευθερίας και της ανεξαρτησίας.
Το μήνυμα της Εθνικής Αντίστασης σήμερα και πάντα, είναι ενότητα, εθνική ομοψυχία, κοινωνική συνοχή, διαρκής επαγρύπνηση για τη διαφύλαξη του πολιτεύματος της δημοκρατίας, υπεράσπιση της ιστορίας και των υψηλών ιδανικών για τα οποία αγωνίστηκαν οι ήρωες της Εθνικής Αντίστασης που σήμερα τιμούμε.
Η ελληνική ιστορία έχει δείξει περίτρανα, ότι όταν οι Έλληνες είναι ενωμένοι μεγαλουργούν. Αντίθετα, στα χρόνια που ακολούθησαν, γράφτηκαν οι μαύρες σελίδες της ιστορίας μας. Τα Δεκεμβριανά του 1944 και στην συνέχεια ο εμφύλιος πόλεμος, δίχασε τους Έλληνες και ολοκλήρωσε την καταστροφή στην καθημαγμένη από τον πόλεμο Ελλάδα.
Η διατήρηση της εθνικής μας κυριαρχίας και η διεκδίκηση ενός
πρωταγωνιστικού ρόλου στη διευρυμένη Ευρώπη αλλά και τη διεθνή κοινότητα, επιβάλλουν την εθνική ενότητα και ομοψυχία, με επίκεντρο το εθνικό συμφέρον και το καλύτερο μέλλον όλων των Ελλήνων.
Η Εθνική Αντίσταση μας εμπνέει ιδιαίτερα σήμερα που η Ελλάδα, όπως και όλος ο κόσμος, αντιμετωπίζουν μία δύσκολη και παρατεταμένη κρίση, λόγω της πανδημίας του κορονοιού.
Για ακόμη μία φορά στην Ελληνική ιστορία χρειάζεται να επιδείξουμε ψυχραιμία, λογική, αλλά και ειλικρινή διάθεση επικοινωνίας και συνεργασίας.
Πρέπει να παραμείνουμε ενωμένοι και δυνατοί.
Τιμή και δόξα αιώνια στους αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης.
ΖΗΤΩ Η ΕΘΝΙΚΗ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ, ΖΗΤΩ Η ΑΘΑΝΑΤΗ ΕΛΛΑΔΑ ΜΑΣ».
