Ο Ιωάννης Καποδίστριας μία από τις μεγαλύτερες προσωπικότητες της σύγχρονης Ελλάδας

Ο Ιωάννης Καποδίστριας μία από τις μεγαλύτερες προσωπικότητες της σύγχρονης Ελλάδας στο Ανοιχτό Πανεπιστήμιο Γιαννιτσών

“Η Ευρωπαϊκή Πολιτική του Ιωάννη Καποδίστρια. Θέσεις και προτάσεις για μία προοδευτικότερη τάξη πραγμάτων στην Ευρώπη από το 1813 ως το 1821” ήταν το ενδιαφέρον θέμα το οποίο  αναλύθηκε κατά την ένατη  εκδήλωση της 19ης περιόδου 2014 – 2015 του Ανοιχτού Λαϊκού  Πανεπιστημίου Γιαννιτσών, το απόγευμα της Δευτέρας 2 Μαρτίου 2015 στην αίθουσα  του Δημοτικού Συμβουλίου.

Η παρουσίαση έγινε από τον Νομικό – Στρατιωτικό – CPhD Εθνικού και Καποδιστριακού Παν/μίου Αθηνών – Καθηγητή Νεώτερης Ιστορίας στη Σχολή Εθνικής Αμύνης, Ανδρέα Κούκο, ο οποίος είναι και Πρόεδρος της Εταιρείας Μελέτης Έργου του Ιωάννη Καποδίστρια.
Ο Ιωάννης Καποδίστριας είναι αναμφισβήτητα μία από τις μεγαλύτερες προσωπικότητες της σύγχρονης Ελλάδας, πράγμα που για την ελληνική πραγματικότητα, αλλά και νοοτροπία, σημαίνει πως όσο αγαπήθηκε, άλλο τόσο τον μίσησαν. Αυτό άλλωστε επιβεβαιώνεται και από το τραγικό του τέλος.

Ένα από τα στοιχεία της ζωής του Ιωάννη Καποδίστρια που είναι άγνωστα για τον Έλληνα, είναι πως ο πολιτικός αυτός δεν αγαπήθηκε μόνον εντός Ελλάδος, όπως ανέφερε ο ομιλητής, αλλά και στη χώρα της Ελβετίας. Ναι, την Ελβετία, η οποία μάλιστα τον έχει ανακυρήξει και εθνικό της ήρωα.
Πόσο περίεργο μπορεί να ακούγεται αυτό; Είναι όμως αλήθεια, και έχει και μία πολύ σοβαρή αιτιολόγηση. Δεν πρόκειται για μία αναγνώριση των ικανοτήτων ενός ατόμου ασχέτως εθνικότητος, αλλά για την ευγνωμοσύνη προς τον Ιωάννη Καποδίστρια για την συμβολή του στην γέννηση ενός κράτους-έθνους, αυτού της Ελβετίας.
Συγκεκριμένα, το 1817, ο Ιωάννης Καποδίστριας λαμβάνει την ελβετική υπηκοότητα σε αναγνώριση της συμβολής του στη δημιουργία του ομοσπονδιακού συστήματος της Ελβετίας. Τα όρια και οι διαστάσεις της πολιτικής που – από τα τέλη του 1814 – ο Ιω. Καποδίστριας αγωνίστηκε να επιβάλει στην Ευρώπη δεν έχουν ακόμη αποτιμηθεί. Η εμβέλεια, ωστόσο, της πολιτικής αυτής – εν μέρει άγνωστης μέχρι πρόσφατα – αποτελεί «κοινό τόπο» και αποδεκτή «πραγματικότητα» τουλάχιστον για τη σύγχρονη ευρωπαϊκή ιστοριογραφία.
Ο κ. Κούκος τόνισε ότι: “Έχω την αίσθηση – και όσο περισσότερο μελετώ το έργο του αυτή η αίσθηση γίνεται εντονότερη – ότι ο Καποδίστριας ακόμα και σήμερα παρ’ όλες τις σημαντικές μελέτες που έχουν δημοσιευτεί γι’ αυτόν, και παρ’ όλες τις τιμές που του έχει προσφέρει η πολιτεία δεν έχει πάρει τη θέση που δικαιωματικά του ανήκει στη συνείδηση των Ελλήνων. Και όμως πολλά θα είχαμε να διδαχθούμε και εμείς σήμερα, αν στρέφαμε προς αυτόν τη σκέψη και την αγωνία μας. Τα όρια και οι διαστάσεις της πολιτικής που – από τα τέλη του 1814 – ο Ιωάννης Καποδίστριας αγωνίστηκε να επιβάλλει στην Ευρώπη δεν έχουν αποτιμηθεί. Δεν είναι άδικο λοιπόν να πούμε ότι ο Καποδίστριας εξακολουθεί ακόμα και τώρα να βγαίνει μέσα από το σκοτάδι, μέσα από τα αδημοσίευτα ακόμα αρχεία των Ευρωπαϊκών Μεγάλων Δυνάμεων της εποχής του, μέσα από την αλληλογραφία του και τα δημόσια έγγραφα, πολλά από τα οποία δεν φέρουν την υπογραφή του, αλλά που είναι φανερό ότι αυτός τα είχε συντάξει. Η πολυδιάστατη ευρωπαϊκή πολιτική του μπορούμε να πούμε ότι περιλαμβάνει τέσσερις φάσεις έντονης πολιτικής δράσης, όσες βγαίνουν από τα συνέδρια που πήρε μέρος και αυτές είναι: α) η δράση του υπέρ της κατοχύρωσης της ελβετικής ανεξαρτησίας και ουδετερότητας, β) η συμβολή του στην καθιέρωση της Γερμανικής Ομοσπονδίας, γ) η παρέμβασή του υπέρ της αποκατάστασης του γαλλικού έθνους και δ) τα πολιτικά του σχέδια για μια νέα τάξη πραγμάτων στην Ευρώπη”.
Οι δράσεις του φυσικά περιελάμβαναν και τη συμβολή του στη συγκρότηση του Επτανησιακού κράτους και τον αγώνα του από τη Γενεύη που ήταν συγκλονιστικός! Tεράστια χρηματικά ποσά διακινούνται προς την επαναστατημένη Ελλάδα. Άλλα για πολεμοφόδια, άλλα υπό μορφή δανείων με τη δικιά του εγγύηση από τις Μεγάλες Δυνάμεις, άλλα για να χτιστούν αργότερα σχολεία, ορφανοτροφεία, νοσοκομεία… Άλλο σημαντικό στοιχείο που αναφέρθηκε είναι αυτό, πως: Πρότυπο του πολύ γνωστού μας Χένρι Κίσσινγκερ ήταν ο Μέττερνιχ. Στο βιβλίο του που το ονομάζει «Ένας αποκατεστημένος κόσμος» το οποίο εκδόθηκε λίγο πριν το 1974 επιτίθεται με μανία κατά των ιδεών και της πολιτικής του Ιωάννη Καποδίστρια υποστηρίζοντας τις ιδέες του Μέττερνιχ, και βέβαια με αυτό τον τρόπο πετυχαίνει να μας αποδείξει πόσο επίκαιρος και αναντικατάστατος είναι ο Ιωάννης Καποδίστριας. Ο Χένρι Κίσσινγκερ μελετητής ο ίδιος της ιστορίας προετοίμαζε με το βιβλίο του αυτό τις αλλαγές που βλέπουμε σήμερα γύρω μας. Στο βιβλίο αυτό αποκαλεί την ελληνική Επανάσταση «εξέγερση» και «ανταρσία», όχι τυχαία. Θεωρεί ακόμα και σήμερα και αυτό είναι το σημαντικό, ότι ο Ιωάννης Καποδίστριας θα σταματούσε και θα εξαφάνιζε όλα αυτά τα σχέδια. Ένας ολόκληρος κόσμος, με το Μέττερνιχ επικεφαλή, πάσχιζε να τον εξοντώσει και μαζί με αυτόν να θάψει οριστικά την Ελλάδα. Αυτό οι Έλληνες το ξεχνάμε, αλλά μας το θυμίζει ο Κίσινγκερ με το βιβλίο του”!

Χ.Π.