Η λειτουργία του 3ου Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας μέσα στο Γενικό Κατάστημα Κράτησης των Διαβατών Θεσσαλονίκης παρέχει την απόδειξη ότι είναι δυνατό κρατούμενοι, να ασκούνται και να εξασκούνται στην ελευθερία, μέσα από τους τέσσερις τοίχους της φυλακής.
Συγκεκριμένα από έναν πληθυσμό (γενικό σύνολο 578, 22 γυναίκες και 556 άνδρες ενώ η κανονική «χωρητικότητα» είναι για 260 άτομα συνολικά): 28 άνδρες και 3 γυναίκες κρατούμενοι/κρατούμενες φοιτούν σήμερα στο 3ο Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας, που λειτουργεί μέσα στις εγκαταστάσεις του Γενικού Καταστήματος Κράτησης των Διαβατών. Είναι ένα σχολείο με πολυπολιτισμική σύνθεση: Οι μαθητές του είναι Αλβανοί, Μαροκινοί, Ρώσοι, Έλληνες, Βούλγαροι, Ρουμάνοι κλπ. Με τη βοήθεια του προσωπικού του καταστήματος και του εκπαιδευτικού προσωπικού οι μαθητές αναπτύσσουν σε όλη τη διάρκεια του σχολικού έτους πολύμορφες δραστηριότητες, μέσα από τις οποίες τους δίνεται η δυνατότητα να «ακονίζουν» το πνεύμα τους, να αναπτύσσουν διάφορες δεξιότητες και να καλλιεργούν τη φαντασία τους.
Ζωγραφίζουν αντιγράφοντας πίνακες γνωστών ζωγράφων τον εσωτερικό τοίχο του αυλόγυρου του σχολείου, ανεβάζουν θεατρικά έργα, όπως τον «Πλούτο» του Αριστοφάνη με συμμετοχή και αλλοδαπών κρατουμένων (Αλβανών κλπ.), μαθαίνουν άπταιστα ελληνικά, όπως ο Μ., ο Πακιστανός, που δύσκολα καταλάβαινες ότι δεν είναι Έλληνας, αν δεν έβλεπες την εξωτερική όψη του, συνθέτουν δική τους μουσική, όπως η «Μπάντα των ριγέ», αποτελούμενη από Ρώσο, Τούρκο και Έλληνες, που συνέθεσαν την εκπληκτική μπαλάντα «Το τραγούδι της φυλακής» με το συγκλονιστικό στίχο το «Είμαι ένας άνθρωπος δύστυχος και μόνος….», κερδίζουν διακρίσεις στον παγκόσμιο μαθηματικό διαγωνισμό «Καγκουρό» (3 για φέτος), γράφουν ποιήματα στα ελληνικά, ή , και στη μητρική τους γλώσσα (ακόμα και τα «ρομανί» των τσιγγάνων), παίρνουν πιστοποιητικά ελληνομάθειας (οι αλλοδαποί) και γνώσης της αγγλικής γλώσσας (Έλληνες και αλλοδαποί) και γενικότερα διευρύνουν συνεχώς τους ορίζοντές τους πέρα από τους τέσσερις τοίχους της φυλακής τους….
Σ΄ αυτό έχουν τη συμπαράσταση της τοπικής κοινωνίας και φορέων της (Δικηγορικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης, τοπική αυτοδιοίκηση, ΕΛΜΕ , Εκκλησία κλπ.). Τις εικόνες αυτές αποκόμισα τόσο ο ίδιος, όσο και η συνάδελφος δικηγόρος Ρωξάνη Κωστατζίκη, μέλος του ΔΣ του ΔΣΘ και Πρόεδρος της Επιτροπής Ισότητας, Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Μετανάστευσης του ΔΣΘ, που επισκεφτήκαμε για άλλη μία φορά το σχολείο στις 25 Ιουνίου, με αφορμή την διοργάνωση Ημερίδας Ευαισθητοποίησης για τα ΣΔΕ, που οργάνωσε η Διεύθυνση του Σχολείου.
Μετά το πέρας της εκδήλωσης επισκεφθήκαμε το Διευθυντή του Καταστήματος ζητήσαμε και λάβαμε στοιχεία για τη σύνθεση του «πληθυσμού» καθώς και ζητήματα που αφορούν την αποτελεσματικότερη και ανθρωπινότερη λειτουργία του σωφρονιστικού συστήματος ειδικά, αλλά και γενικά.
Για τα συμπεράσματα από τη συζήτηση αυτή θα δημοσιευτούν οι απόψεις και παρατηρήσεις σε εύθετο χρόνο. Επανερχόμενος στο βασικό θέμα, υποστηρίζω ότι στο 3ο Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας, με τη βοήθεια των δασκάλων τους και του προσωπικού της φυλακής, οι κρατούμενοι ασκούνται και εξασκούνται στην ελευθερία. Το σώμα μπορεί να φυλακίζεται, αλλά «…ο νους …είναι αληταριό, που όλο θα δραπετεύει…». Και το νου , της σκέψη, και τη φαντασία του ανθρώπου καμία δύναμη δεν μπορεί να τα φυλακίσει.
Μανόλης Λαμτζίδης, δικηγόρος, πρ. Πρόεδρος Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης
Αντιπρόεδρος Δημοτικού Συμβουλίου Καλαμαριάς
3ο Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας στα Διαβατά: «…ο νους …είναι αληταριό, που όλο θα δραπετεύει…»