Θλίψη στην Ήπειρο: Ο Αραχθος «κατάπιε» το γεφύρι των θρύλων

Ο Αραχθος «κατάπιε» το γεφύρι των θρύλων

Το μεγαλύτερο μονότοξο γεφύρι των Βαλκανίων, με τόξο ανοίγματος 40 μέτρων και ύψος περίπου 20, το ιστορικό γεφύρι της Πλάκας στην Αρτα, έπεσε για τρίτη φορά στην ιστορία του – ευτυχώς όμως δεν καταστράφηκε ολοκληρωτικά.

Η κατάρρευση του μεγαλύτερου τμήματος του μοναδικού αρχιτεκτονήματος οφείλεται στις έντονες βροχοπτώσεις. Ερχεται να προστεθεί σε δύο καταρρεύσεις αμέσως μόλις ολοκληρωνόταν, και σε μια μερική καταστροφή λόγω βομβαρδισμών από τους Γερμανούς κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Το γεφύρι της Πλάκας είναι το μεγαλύτερο πέτρινο μονότοξο γεφύρι στην Ελλάδα και στα Βαλκάνια αλλά και αρκετά πολύπαθο. Χτίστηκε και έπεσε δυο φορές, το 1860 και το 1863 (μάλιστα, το 1863 έπεσε την ημέρα των εγκαινίων του).

Το 1860 είχε πέσει από την ορμή του νερού που μετακίνησε έναν βράχο που το στήριζε. Χρειάστηκαν 187.000 γρόσια, 20.000 αβγά, από τα οποία χρησιμοποιήθηκαν τα ασπράδια ως συγκολλητική ύλη στα κονιάματα και τρία χρόνια για να ξαναχτιστεί. Αυτό έγινε το 1866 με πρωτομάστορα τον Κώστα Μπέκα, έναν σπουδαίο Τζουμερκιώτη μάστορα από τα Πράμαντα.

Το ύψος της κύριας καμάρας είναι 20 μέτρα, το μήκος του 40 μέτρα και το πλάτος του στο ψηλότερο σημείο του τόξου φτάνει τα 3,20 μέτρα. Διαθέτει και δύο ψευδοκαμάρες που του προσδίδουν ξεχωριστή αισθητική. Στις 27 και 28 του Ιούλη 1821 εκεί πολέμησαν οι αγωνιστές της Επανάστασης με επικεφαλής τον Μάρκο Μπότσαρη. Το 1878 με αρχηγό τον Κ. Κοττίκα οι Ελληνες ανάγκασαν την τουρκική φρουρά στο γεφύρι να αποσυρθεί.

Τώρα: Η κατάρρευση του μεγαλύτερου τμήματος του μοναδικού αρχιτεκτονήματος οφείλεται στις έντονες βροχοπτώσεις. Εχει μείνει το ένα ακρόβαθρο και σύμφωνα με τους επιστήμονες μπορεί να αποκατασταθεί πλήρως

Μεταξύ 1881-1912 όταν ο ποταμός Αραχθος υπήρξε σύνορο μεταξύ Ελλάδας – Τουρκίας, υπήρχε σε μικρή απόσταση από το γεφύρι φυλάκιο του ελληνικού στρατού, χάνι και υποτελωνείο, το οποίο σώζεται ακόμη και σήμερα. Εκείνα τα χρόνια, όμως, ουδείς περνούσε από το γεφύρι, καθώς ήταν επάνω στα σύνορα και δεν χρησιμοποιούνταν.

Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου το γεφύρι βομβαρδίστηκε σχεδόν στο κέντρο του από τους Γερμανούς, αλλά άντεξε και επισκευάστηκε. Στις 4 Φλεβάρη 1944, στο τελωνείο δίπλα στο γεφύρι, μια μικρή αποθήκη, που στέκεται σε πείσμα των καιρών ακόμη και σήμερα, υπογράφεται η περίφημη συνθήκη ανακωχής ανάμεσα στις αντιπροσωπείες του ΕΔΕΣ και του ΕΑΜ, του Ναπ. Ζέρβα και του πρωτοκαπετάνιου του ΕΛΑΣ Αρη Βελουχιώτη.

Τα καλά νέα είναι ότι ύστερα και από το ενδιαφέρον του ίδιου του πρωθυπουργού αλλά και των αρμόδιων υπηρεσιών του υπουργείου Πολιτισμού, που πάντοτε αγρυπνούν, η βλάβη θα αποκατασταθεί.

«Εχει πέσει όλη η καμάρα του» είπε στο «Εθνος» η γενική διευθύντρια αναστήλωσης Αρχαίων Μνημείων Ευγενία Γατοπούλου, «αλλά έχει μείνει το ένα ακρόβαθρο. Επίσης, το υλικό είναι στην περιοχή, κάτι που σημαίνει ότι το μνημείο μπορεί να αποκατασταθεί πλήρως».

Η κ. Γατοπούλου μας επεσήμανε ότι υπάρχει προσωπικό ενδιαφέρον και από τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα και από τον αναπληρωτή υπουργό Πολιτισμού Νίκο Ξυδάκη. Ηδη από χθες στελέχη της τοπικής Εφορείας Αρχαιοτήτων και της γενικής διεύθυνσης αναστήλωσης έκαναν μια πρώτη αυτοψία και τις επόμενες ημέρες θα συνεχιστεί η επιτόπια μελέτη, εφόσον βεβαίως το επιτρέψει ο καιρός.

Ο Αλ. Τσίπρας εδωσε εντολή να αναχωρήσουν ειδικά κλιμάκια τα οποία θα εξετάσουν όλα τα ιστορικά μνημεία της περιοχής, μεταξύ των οποίων και το ιστορικό Γεφύρι της Αρτας καθώς και το τι μπορεί να γίνει με το Γεφύρι της Πλάκας που κατέρρευσε.

ethnos.gr